فهرست مطالب

بررسی های آمار رسمی ایران - سال بیست و دوم شماره 2 (پیاپی 79، پاییز و زمستان1390)

نشریه بررسی های آمار رسمی ایران
سال بیست و دوم شماره 2 (پیاپی 79، پاییز و زمستان1390)

  • 116 صفحه، بهای روی جلد: 25,000ريال
  • تاریخ انتشار: 1390/12/11
  • تعداد عناوین: 6
|
  • مریم جوادی*، زهره فلاح محسن خانی صفحات 107-123

    براوردهای حاصل از نمونه گیری ها همواره در معرض دو نوع خطای براورد و اندازه گیری هستند. استفاده ی صحیح از این براوردها به خصوص در زمان مواجهه با براوردهای متفاوت در مورد صفات یکسان از نمونه گیری های مختلف، مستلزم آگاهی از میزان این خطاهاست. براوردهای حاصل از سرشماری توام با نمونه گیری سال 1385 نیز فارغ از این خطاها نبوده است و به خصوص در حوزه ی اشتغال و به ویژه در مورد زنان روستایی به نظر می رسد خطای اندازه گیری، تاثیر قابل توجهی بر براوردها داشته است. در این مقاله، به عنوان نمونه ای از بروز خطای ناشی از پرسشنامه در اندازه گیری میزان اشتغال زنان در مناطق روستایی کشور، به تفاوت نحوه ی پرسش وضع فعالیت در پرسشنامه ی سرشماری 1385 با آمارگیری از نیروی کار پاییز 1385 پرداخته می شود و با در نظر گرفتن سایر منابع خطا، نتایج متناظر حاصل از دو شیوه ی اندازه گیری، مقایسه می شوند.

    کلیدواژگان: خطای اندازه گیری، خطای براورد، ارزیابی پرسشنامه، شاغل
  • رضا نواب پور*، ناصر فروتن صفحات 125-136

    در اکثر آمارگیری ها بی پاسخی واحد یک مشکل اساسی است. این مشکل در آمارگیری های پانلی نیز رخ می دهد. در این آمارگیری ها معمولا با کاهش پاسخ گو از دور دوم آمارگیری به بعد مواجه هستیم. مهم ترین مشکل ناشی از بی پاسخی واحد، اریبی در آماره های آمارگیری است. برای برخورد با این مشکل در آمارگیری های پانلی می توان از روش های وزن دهی استفاده کرد. در این مقاله با شبیه سازی گم شدگی در دور دوم آمارگیری، در داده‎ های حاصل از آمارگیری پانلی خانواری انگلیس، اثرهای ناشی از گم شدگی توسط روش وزن دهی روبینز و همکارانش [6]تعدیل شده و با بکار بردن مدل مورد استفاده در مطالعه، مدل حاشیه ای، مقدارهای گم شده در دوره ی دوم براورد می شوند. سپس عمل کرد این روش نسبت به روش دیگر تعدیل اریبی که تحت عنوان معادله های براورد موزون نام برده می شود، مقایسه می شود. نتیجه های این مطالعه نشان می دهد که (برحسب اندازه ی نمونه ای، همبستگی‎های مختلف بین دو دوره ی آمارگیری و نرخ بی پاسخی) روش معادله های براورد تعمیم یافته ی موزون روبینز و همکارانش [6]در همه ی حالت ها از روش معادله های براورد موزون عمل کرد بهتری دارد.

    کلیدواژگان: آمارگیری طولی، بی پاسخی، وزن دهی، معادله های براورد موزون، معادله های براورد تعمیم یافته ی موزون
  • فریبا سادات هاشمی*، معصومه محمدی صفحات 137-146

    نرخ مشارکت اقتصادی از جمله شاخص های کلیدی بازار کار در سطح جهان محسوب می شود. میزان آن می تواند بیانگر جایگاه اقتصادی هر کشور در سطح بین المللی باشد و برای تدوین سیاست های اشتغال و برنامه ریزی ها از آن بهره می گیرند. پایین بودن این نرخ دولت ها را به چالش می کشد و بر دولتمردان است تا پس از شناسایی دلایل آن، در جهت مرتفع کردن آن اندیشیده و تلاش کنند. در این مقاله به بررسی دلایل پایین بودن این نرخ در کشور در دوره ی زمانی 1388-1384 پرداخته می شود. این بررسی نشان می دهد نرخ مشارکت اقتصادی از سال 1384تا کنون به جز در سال 1388روندی نزولی داشته است. مقایسه ی این نرخ در ایران با برخی از کشورهای همسایه و جهان نشان می دهد کشور ما از جایگاه مناسبی در بین این کشورها برخوردار نیست و به دنبال بررسی دلایل آن به ارزیابی این نرخ به لحاظ سنی، جنسی و... پرداخته شده است.

    کلیدواژگان: نرخ مشارکت اقتصادی، جمعیت فعال
  • سپیده مسافری*، رضا نواب پور صفحات 147-158

    سرشماری های نفوس جامع ترین منبع اطلاعاتی در ارتباط با جمعیت ها و خانوارها هستند که اطلاعاتی در زمینه ی اندازه، ساختار و ویژگی های جمعیت ها فراهم می کنند. سرشماری ها همواره با فشارهای سنگین مالی و نیروی انسانی بر دولت ها همراه هستند و داده های حاصل، خطاهای غیر نمونه گیری بسیاری را شامل می شوند. تحلیل اطلاعات به دست آمده از سرشماری ها و انتشار سریع نتیجه های آن، از دیگر مشکلاتی هستند که دولت ها پس از انجام سرشماری ها با آن مواجه می شوند. از آن جا که اجرای سرشماری ها در حال حاضر در بسیاری از کشورها اجتناب ناپذیر هستند، لذا این کشورها پیوسته به دنبال روش هایی هستند که با کاهش این مشکلات بتوانند پوشش مناسب تری را از جامعه ارایه کنند. کیش روش جدیدی را در سال 1981 با عنوان سرشماری غلتان معرفی کرد. در این مقاله ابتدا سرشماری غلتان معرفی می شود. سپس این روش با سرشماری سنتی که در بسیاری از کشورها از جمله ایران انجام می شود، مقایسه خواهد شد. نتیجه های این بررسی نشان می دهد که در حال حاضر امکان اجرای سرشماری غلتان در ایران وجود ندارد، ولی انتظار می رود این روش سرشماری با توسعه ی نظام آمارهای ثبتی در ایران، در آینده ای نه چندان دور قابل اجرا باشد.

    کلیدواژگان: داده های ثبتی، سرشماری سنتی، سرشماری غلتان، سرشماری مجازی، قاعده ی دوژور، قاعده ی دوفاکتو، نمونه ی غلتان
  • سودابه فیض بخش کوفلی*، سحر رادمهر، رضا صالحی راد صفحات 159-172

    در این مقاله، مسئله ی پیش بینی یک سری زمانی با تعداد اندکی از داده ها، در یک روش رگرسیونی خلاصه شده است. این روش زمانی به خوبی کار می کند که روش های استاندارد برای تعداد مشاهدات اندک قابل استفاده نباشند. کمیت پیش بینی شده مقدار تجمعی از یک متغیر پیوسته و مثبت است به گونه ای که داده های گرداوری شده به صورت جزیی موجود هستند. یک مدل خیلی ساده برای توصیف رابطه ی بین مقادیر کلی و جزیی متغیری که قرار است پیش بینی شود، تحت فرض الگوی فصلی پایدار، پیشنهاد شده است. این شرایط به طور طبیعی در پیش بینی فروش های فصلی انواع کالاها مثلا اسباب بازی ها، یا سپرده های بانکی ظاهر می شود.

    کلیدواژگان: تجمعی جزیی، روش رگرسیونی، پیش بینی، سری های زمانی، الگوی فصلی پایدار
  • مریم اسکافی*، زهره خورسندی، طه نورالهی صفحات 173-208

    مدل جدول‎های عمر، یک ابزار روش‎شناختی کلیدی برای مطالعه ی مرگ و میر، به‎ ویژه در کشورهای دارای آمار ناقص است. این جدول‏ها که در سال 1982 توسط سازمان ملل متحد منتشر شدند، مسیر را برای پیشرفتی چشمگیر در این حوزه هموار کردند. در حال حاضر که اطلاعات کامل‎تر و معتبر‏تر موجود است، استفاده و تفسیر این جدول ها می‎تواند مورد ارزیابی انتقادی قرار گیرد. ژانگ وی ژایو در این مقاله نشان می دهد که مرگ و میر در بسیاری از کشورهای رو به رشد با جدول‎های کول-دمنی دقیق تر از جدول های سازمان ملل منعکس می شود (در حالی که انتظار می‎رفت جدول های کول-دمنی، مرگ و میر در کشورهای رشد ‎یافته را نشان دهد)، و برعکس، برخی جدول‎های سازمان ملل دست کم در دوره های زمانی مشخص، با الگوهای مرگ و میر مشاهده ‎شده در کشورهای رشد ‎یافته، از نزدیک برابری می کند. نویسنده پیشنهاد می‎کند که استفاده از مدل جدول‎های عمر در طی دوره‎های تغییر وضعیت مرگ و میر، با احتیاط و انعطاف‎پذیری انجام پذیرد، چرا که کاربرد یک تک مدل در طول مدت مشاهده، در شرایطی که ساختار سنی مرگ و میر در حال تغییر است، می تواند خطرناک باشد. روشن ‎بودن استدلال نویسنده سبب از بین رفتن ابهام هایی می‏شود که هنوز هم گاهی در این حوزه خودنمایی می‏کند.

|
  • M Javadi*, Z Fallah.M.Kh Pages 107-123

    Sampling estimator are usually faced to two kind of errors estimation error and measurement error. The correct use of these estimates, specially dealing with different estimates of the same characteristics, requires knowledge on these errors. The estimates of 2006 census-taking along with some sampling, had these kind of errors. Especially for employed rural women, the measurement error had affected on these estimates. In this paper, questionnaire errors of 2006 census for measurement rural women employment rate are discussed by comparing the result of 2006 autumn labor force survey via different kinds of questions related to labor force status and other related errors. Finally the results of two measurement methods are compared.

    Keywords: Measurement error, estimation error, questionnaire evaluation, employed
  • R Navvabpour*, Naser Forootan Pages 125-136

    In most surveys unit nonresponse is a serious problem. This problem also exists in panel surveys. In panel survey we often face with attrition from the second wave. This problem has significantly impact on survey statistics, e. g., biased estimations. Weighting is a method to adjust for unit nonresponse in panel surveys. In this paper we simulate unit nonresponse in the data comes from the British Household Panel Survey and thenadjust for biasedness using Robins et at. (1995) weighted generalized estimating equations (WGEE) method. In a simulation study we compare results of WGEE method with weighted estimating equations method (WEE). Findings of the study show Robins et al. (1995) WGEE method performs better than the WEE method in all cases (different sample sizes, correlations between waves, and nonresponse rates).

    Keywords: survey, nonresponse, weighting, weighted estimating equations, weighted generalized estimating equations
  • Fariba.S Hashemi*, M Mohammadi Pages 137-146

    Economic participation rate is one of the key indicators of labor force in whole world such the amount of the rate could be determine the international economic level of country and it is utilized for codifying employment policy and planning. We have studied in this paper the reasons of the low level of economic participation rate in Iran during 2004-2009.We have shown economic participation rate has a downtrend except in 2009. Comparison of this rate in Iran and other countries shows not very suitable situation. Finally, this rate is evaluated in terms of the age, sex, … groups and the reasons of downtrend.

    Keywords: Economic participation rate, active population
  • Sepideh Mosaferi*, Reza Navvabpour Pages 147-158

    Population censuses are the most comprehensive source of information on populations and households that provide data for the size, structure and characteristics of populations. Censuses always are associated with heavy pressures of financial, human force and resulting data include lots of nonsampling errors. Analysis of census data and quickly disseminate its results are other problems that governments are faced with. Nowadays, the implementation of the censuses are inevitable in many countries, therefore these countries are constantly looking for ways to reduce these problems that can provide better coverage of populations. Kish in 1981 introduced a new method called rolling census. In this paper, firstly rolling census is introduced. Then, this method will be compared with traditional census that is conducting in many countries including Iran. Results of this comparison show that the rolling census is now impossible to conduct in Iran, but it is expected to be applicable in near future as the system of administrative data developed in Iran.

    Keywords: Registered data, traditional census, rolling census, virtual census, de jure rule, de facto rule, rolling sample
  • Soodabeh Feizbakhsh Koofali*, Sahar Radmehr, Reza Salehi Rad Pages 159-172

    In this paper, the problem of forecasting a time series with only a small amount of data is addressed within a regression method. The procedure works well when standard methods cannot be applied due to the reduced number of observations. The quantity to be predicted is the accumulated value of a positive and continuous variable for which partially accumulated data are available. A very simple model is proposed to describe the relationship between the partial and total values of the variable to be forecasted under the assumption of stable seasonality. These conditions appear in a natural way in the prediction of seasonal sales of style goods, such as toys or banking deposits, among many other examples.

    Keywords: Partial accumulation, regression method, Prediction, time series stable seasonal pattern
  • Maryam Eskafi*, Zohreh Khorsandi, Taha Noorollahi Pages 173-208

    Model life tables are a key methodological tool for the study of mortality, especially in countries where statistics are incomplete. The tables published by the United Nations in 1982 paved the way for considerable progress in this field. Now that more complete and reliable data are available, the use and interpretation of these tables can be critically assessed. Zhongwei Zhao shows here that mortality in many developing countries is reflected more accurately by the Coale-Demeny tables (expected to represent mortality in the developed countries) than by those of the United Nations and that, conversely, certain United Nations tables closely match the mortality patterns observed in developed countries, for certain periods at least. The author recommends prudence and flexibility in the use of these model life tables during periods of mortality transition, since the application of a single model throughout the observation period may be hazardous when the age structure of mortality is changing. The clarity of the author’ demonstration helps to lift the confusion which sometimes still persists in this area.