مجله پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تبریز
سال سی و پنجم شماره 1 (پیاپی 103، فروردین و اردیبهشت 1392)

پژوهشهای مختلف نشان می دهند که استرس اثرات مختلفی بر سیستم آندوکرینی بدن دارد. هدف از این مطالعه بررسی اثرات استرس بی حرکتی حاد و مزمن بر سطح سرمی هورمون های TSH، T3 و T4 در موش های صحرایی نر می باشد.

طی این تحقیق تجربی- آزمایشگاهی، موش های نر نژاد ویستار به سه گروه 10 سری شاهد، تحت استرس بی حر کتی حاد (روزانه 8 ساعت بی حرکتی به مدت 8 روز) و تحت استرس بی حرکتی مزمن (تحت بی حرکتی روزانه 2 ساعت به مدت 21 روز) تقسیم بندی شدند. بعد از پایان یافتن دوره برنامه اجرایی هر گروه، نمونه های خونی از طریق خونگیری از قلب جمع آوری شدند. بعد از تهیه سرم، سطح هورمونهای TSH، T3 و T4 با استفاده از روش الکتروکمی لومینسانس مورد سنجش قرار گرفتند. در نهایت داده های حاصل با استفاده از آزمون آماری آنالیز واریانس، مورد مقایسه واقع شدند.

نتایج نشان دادند هورمون های TSH، T3 و T4 در موشهای تحت استرس بی حرکتی حاد، افزایش معناداری یافتند (به ترتیب 01/0P<، 001/0P< و 001/0P<). اما سطح این هورمون ها در موشهای تحت استرس بی حرکتی مزمن، اختلاف معناداری با گروه شاهد نشان ندادند.

استرس بی حرکتی حاد افزاینده سطح سرمی هورمونهای TSH، T3 و T4 است. بر این مبنا، از دیدگاه پاتوفیزیولوژیک، تاثیر استرس بی حرکتی در افزایش هورمون های تیروئیدی و عوارض متعاقب آن قابل توجه است.

کافئین عضوی ازخانواده داروهای متیل گزانتین هاست که بیشتر عملکرد ورزشی را تسهیل می کند. بیان شده است که کافئین به دلیل اثرات آنتی اکسیدانی می تواند در محافظت از آسیب های سلولی موثر باشد. هدف از پژوهش حاضر بررسی تک مرحله ای مکمل یاری کافئین بر پاسخ CK، IL-6 و لاکتات مردان غیرفعال به دنبال یک جلسه فعالیت هوازی وامانده ساز می باشد.

20 مرد غیرفعال، سالم و غیرسیگاری پس از همگن سازی انتخاب و سپس به شکل تصادفی به دوگروه شاهد و مکمل تقسیم شدند. آزمون ورزشی شامل دویدن فزاینده روی نوارگردان تاحد واماندگی بود (تست بروس). یک ساعت قبل از اجرای آزمون اصلی در یک طرح دو سویه کور آزمودنی های گروه مکمل 6 میلی گرم به ازای هرکیلوگرم وزن بدن کافئین و گروه شاهد نیز همزمان به همان میزان سلولز دریافت کردند. عمل خون گیری در قبل و بلافاصله پس از اجرای آزمون از ورید آنتی کوبیتال گرفته شد. پس از سانتریفوژ و تهیه سرم مقادیر شاخص های لاکتات، CK به روش اسپکتروفتومتریک و IL-6 به روش الآیزا در سرم مورد سنجش قرار گرفت. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون تحلیل واریانس دوطرفه آمیخته و تی همبسته استفاده شد. سطح معناداری در سطح آلفای 5 درصد در نظر گرفته شد و از نرم افزار آماری SPSS نسخه ی 16 جهت تحلیل داده ها استفاده شد.

نتایج آزمون آماری نشان داد که مقادیر پس آزمون لاکتات خون، کراتین کیناز و اینترلوکین-6 در هر دو گروه شاهد و مکمل نسبت به مقادیر پیش آزمون افزایش معنی داری داشت (05/0< P). همچنین، نتایج تحلیل واریانس آمیخته نشان داد که مکمل کافئین بر تغییرات اینترلوکین-6 سرمی مردان غیرفعال بدنبال فعالیت هوازی وامانده ساز تاثیر معنی داری دارد (05/0P>)، اما در مورد شاخص های کراتین کیناز و لاکتات تاثیر معنی داری مشاهده نگردید (05/0 p<).

بر طبق نتایج حاصل از پژوهش حاضر احتمال می رود مصرف مکمل کافئین قبل از فعالیت هوازی وامانده ساز بر التهاب و آسیب عضلانی مردان غیرفعال تاثیر مثبت دارد.

سندرم سودواکسفولیشن یک بیماری مولتی فاکتوریال است که با تولید و تجمع مواد فیبریلار خارج سلولی در چشم و بسیاری از بافت های دیگر بدن شناخته می شود. این سندرم شایع ترین علت گلوکوم زاویه باز می باشد. هدف از این مطالعه بررسی تغییرات سطح سرمی مس و روی در بیماران مبتلا به سندرم سودواکسفولیشن و مقایسه آنها با گروه کنترل است.

مقادیر سرمی مس و روی در 30 بیمار مبتلا به سندرم سودواکسفولیشن و 30 بیمار کنترل با سن و جنس مشابه با روش جذب اتمی (Atomic Absorption Method) اندازه گیری شد.

مقادیر سرمی مس در بیماران مبتلا به سندرم سودواکسفولیشن به طور چشمگیر بیشتراز آن در گروه کنترل بود(μg/l 001/0 003/0 در مقابل μg/l 001/0 002/0، 007/0=P) ولی مقادیر سرمی روی این بیماران به طور چشمگیر پایین تر از گروه کنترل بود. (μg/l 028/0 05/0 در مقابل μg/l 023/0 08/0، 001/0=P). بین مقادیر سرمی مس و روی در دو گروه مورد مطالعه هیچ گونه ارتباطی وجود نداشت.

یافته های ما نشان می دهد که در بیماران مبتلا به سندرم سودواکسفولیشن، افزایش مقادیر سرمی مس می تواند یک ریسک فاکتور برای یافته های سیستمیک و چشمی این سندرم باشد و کاهس مقادیر سرمی روی در این بیماران ممکن است آنها را مستعد استرس اکسیداتیو نماید.

دقیقا مشخص نیست که بستری در فاز نهفته زایمانی آیا به علت اختلال عملکرد رحمی و یا به علت موقعیت خطرناک مادران و جنین آنها می باشد. بنابراین تعیین دقیق زمان بستری مادر جهت زایمان می تواند مانع از ایجاد بسیاری از مشکلات برای مادر و نوزاد گردد. این مطالعه به منظور مقایسه پیامدهای جنینی- نوزادی در مادران بستری شده در فاز نهفته و فعال زایمان انجام گرفت.

این مطالعه توصیفی- مقایسه ای به صورت تصادفی بر روی 500 نفر در بیمارستان طالقانی تبریز انجام گرفت. نمونه ها در دو گروه فاز نهفته زایمان (250 نفر) و فاز فعال زایمان (250 نفر) تخصیص یافتند. اطلاعات مورد نیاز برای مطالعه از طریق مصاحبه با مادران، مشاهده سیر زایمان و مطالعه مندرجات پرونده بیمار گردآوری شد. ابزار جمع آوری اطلاعات در این پژوهش، شامل چک لیست و فرم پارتوگراف بود. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار آماری SPSS (ver.13) استفاده شد.

مونیتورینگ ضربان قلب جنین در جریان لیبر نشان داد که در گروه فاز نهفته 8/6% و فاز فعال 8/5% زنان دچار اختلالات ضربان قلب از جمله برادیکاردی و تاکیکاردی بودند اما اختلاف آماری معنی داری بین دو گروه مشاهده نشد. بین دو گروه فاز نهفته و فعال اختلاف آماری معنی داری از نظر آپگار دقیقه اول، PH خون شریانی بند ناف و اقدامات انجام شده بر روی نوزاد وجود داشت.

پذیرش زنان در مرحله نهفته زایمان با افزایش عوارض و مداخلات انجام شده بر روی نوزاد همراه است. بنابراین پیشنهاد می گردد پزشک یا مامای مسئول پذیرش زائو، در صورت عدم وجود دلیل برای بستری کردن زنان در فاز نهفته، از پذیرش وی خودداری نمایند.

بیماری سلیاک یا انتروپاتی گلوتن در جوامع غربی و شرقی بیماری شایعی می باشد. این بیماری از لحاظ علایم بالینی دارای طیف وسیعی است، بطوری که از افراد بدون علامت تا یک سندرم سوء جذب تیپیک با اسهال مزمن را در بر می گیرد. در گذشته به علت عدم آگاهی پزشکان در مورد این بیماری و از طرفی نبود آزمایشات تشخیصی با حساسیت و ویژگی بالا، تشخیص بیماری اغلب با تاخیر صورت می-گرفت و بیشتر بیماران در مرحله سوء جذب شدید تشخیص داده می شدند. بیمار مورد معرفی خانم 27 ساله که بجای اسهال (شایع ترین علامت سلیاک) از یبوست مزمن همراه با تشدید آن در چند ماه اخیر قبل از بستری شاکی بود. در بررسی های تکمیلی بیماری سلیاک برای وی به اثبات رسیده و بعد از درمان بسیاری از علایم بیمار از جمله یبوست کنترل گردید.