فهرست مطالب
نشریه رسانه و فرهنگ
سال دوم شماره 2 (پیاپی 4، پاییز و زمستان 1391)
- تاریخ انتشار: 1391/10/11
- تعداد عناوین: 7
-
-
صفحه 1فهم ابعاد و زوایای پدیده ارتباطات و رسانه، به مثابه یکی از تجلیات دنیای جدید و به روایتی علت موجده تحولات تاریخی و اجتماعی و صورت بندی های فرهنگی، نیازمند مفهوم سازی و نظریه پردازی است. حضور و گستردگی وسایل ارتباط جمعی در سپهر عمومی و انباشت نشانه ها و تصاویر رسانه ای در همه عرصه های زندگی، چون اقتصاد و سیاست و فرهنگ و تولید و توزیع معانی، به رسانه ای شدن فرهنگ، سیاست، و اجتماع منتهی شده است. توجه به این نکته ضروری است که از مهم ترین مشخصه های تعیین کننده موفقیت در ارتباطات شناخت عناصر ارتباطی و عوامل موثر بر این عناصر است. در این مقاله، که هدف آن «بررسی عوامل موثر بر عناصر ارتباطی از دیدگاه قرآن کریم» است، ابتدا، در چهارچوبی مفهومی و با هدف کسب شناختی نسبتا مجمل، به معرفی هریک از عناصر خواهیم پرداخت و در ادامه، ضمن احصاء آیات مرتبط با این عناصر، با استفاده از روش «دلفی» عوامل موثر منتخب را به مثابه مهم ترین عوامل تاثیرگذار بر عناصر ارتباطی از نظر قرآن کریم تبیین و درنهایت، الگوی هنجاری ارتباطات از نگاه قرآن کریم را بر این اساس ترسیم می کنیم. نتایج تحقیق، بر اساس الگوی هنجاری ارتباطات قرآن کریم، تاثیرپذیری «عنصر فرستنده» از چهار عامل اصل فطرت، تفاوت پیش زمینه ها، ویژگی های شخصیتی و پایگاه اجتماعی، «عنصر پیام» از عوامل تکرار پیام، تعدد پیام رسان، و قالب های پیام، «عنصر کانال» از عامل ابزارهای انتقال پیام، و «عنصر گیرنده»، علاوه بر چهار مورد تاثیر گذار بر عنصر فرستنده، از چهار عامل ظرفیت درونی، آزادی در انتخاب پیام، تنوع زیستی، و تعدد نیازها را، به منزله مهم ترین عوامل تاثیرگذار، تایید کرد.
کلیدواژگان: عنصر فرستنده، عنصر پیام، عنصر کانال، عنصر گیرنده، قرآن کریم، روش دلفی -
صفحه 25نقد و بررسی نظریه های مرتبط با تکنولوژی های رسانه ای، که در ادبیات فرا ارتباطی حاکم اند، می تواند درک درستی از ماهیت رسانه های مدرن را در اختیار محققان رسانه قرار دهد. از آن جمله رویکرد ابزارگرایی است، که به رغم منسوخ شدن در مطالعات معرفت شناختی رسانه، کماکان در نظریات ارتباطی نمود دارد. جبرگرایی اعم از خودمختاری تکنولوژیک، الزام تکنولوژیک، و تکامل گرایی تکنیکی، و تکنولوژی های رسانه ای را علت تمام تغییرات اجتماعی دانستن فقط در حد یک ادعا باقی مانده است؛ هرچند جبرگرایانی نیز وجود دارند که برای تکنولوژی های رسانه ای تا این اندازه اهمیت و تاثیر قائل نیستند و سهمی هم برای فضاهای رسانه ای در نظر می گیرند. ساخت گرایی اجتماعی، به مثابه آخرین نظریه پساجبرگرایی در صدد است که ابهامات و بعضا گزافه گویی های مطرح شده از جانب هریک از حامیان ابزارگرایی و جبرگرایی طی قرن اخیر را رفع کند، و علاوه بر تصدیق تاثیرپذیری جامعه از تکنولوژی، تکنولوژی های رسانه ای را نیز برآمده از بستری تاریخی اجتماعی بداند. در این مقاله دو پارادایم اصلی حاکم بر مطالعات ارتباطی نقدو بر ساخت گرایی اجتماعی در نقش نظریه جایگزین تاکید می شود.
کلیدواژگان: جبرگرایی، ابزارگرایی، ساخت گرایی اجتماعی، خودمختاری تکنولوژی -
صفحه 39«رسانه های اجتماعی» عنوانی است که چندین سال است به مجموعه سایت ها و ابزارهای ایجاد شده بر پایه رسانه های نوین و در فضای مجازی، از قبیل شبکه های ارتباطی و اینترنت و تلفن همراه، اطلاق می شود. در سال های اخیر شبکه های اجتماعی، نسبت به دیگر رسانه های اجتماعی، رشد چشم گیری داشته و توانسته اند مخاطبان انبوه و ناهمگونی را در سراسر جهان جذب کنند. شواهد در ایران نشان می دهد که، به رغم فیلتر بودن برخی از مهم ترین شبکه های اجتماعی، اقبال کاربران به این شبکه ها به شکلی تصاعدی رو به افزایش است. تمرکز اصلی این پژوهش بر «فیس بوک» به عنوان پرمخاطب ترین شبکه اجتماعی بوده و محقق با هدف تبیین عوامل موثر بر گرایش به این شبکه در میان دانشجویان دانشگاه های دولتی شهر تهران، و ضمن استفاده از روش پیمایش و تدوین پرسش نامه، به بررسی فرضیه های پژوهش پرداخته است. نتایج تحلیل داده ها نشان داد که بین فعال بودن مخاطبان و اعتماد به رسانه های خبری داخلی و گرایش به فیس بوک رابطه وجود دارد. همچنین فرضیه «رابطه میان گرایش سیاسی و گرایش به فیس بوک» در این پژوهش تایید نشد.
کلیدواژگان: اعتماد، رسانه ملی، شبکه های اجتماعی، فیس بوک، روش پیمایش، دانشجویان دانشگاه های تهران -
صفحه 65در دهه اخیر رشد سریع اینترنت بر بسیاری از جنبه های زندگی بشر از جمله روش های ارتباطی آن ها تاثیر گذاشته است. یکی از مظاهر این تاثیر در گرایش جوانان به ازدواج از طریق اینترنت، در سال های اخیر، مشاهده می شود. در این مقاله علل گرایش به ازدواج اینترنتی در بین دانشجویان بررسی می شود. پژوهش حاضر توصیفی پیمایشی است. جامعه آماری همه دانشجویان دانشگاه اصفهان که در سال تحصیلی 1391 - 1390 در رشته های فنی مهندسی، علوم انسانی، و علوم پایه مشغول به تحصیل بودند، بوده است. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 384 محاسبه شد که به صورت نمونه گیری تصادفی خوشه ایاز سه دانشکده فنی مهندسی، علوم انسانی، و علوم پایه انتخاب شدند. با استفاده از روش پیمایشی و استخراج و تحلیل داده ها این نتیجه حاصل شد که عوامل فردی، خانوادگی، اجتماعی فرهنگی، مذهبی، اقتصادی، و تکنولوژیکی با گرایش به ازدواج اینترنتی در بین دانشجویان مرتبط بوده است که عامل اجتماعی فرهنگی بالاترین و اقتصادی کم ترین علل گرایش به ازدواج های اینترنتی در بین دانشجویان بوده است.
کلیدواژگان: اینترنت، ازدواج، ازدواج اینترنتی، دانشجو -
صفحه 83همگرایی رسانه ای، درهم آمیختن قالب های رسانه ای، و یک پارچه سازی آن ها در قالب های دیجیتال، تحول اصلی صنعت رسانه را به وجود آورده است. این مقاله پس از تعریف همگرایی از نگاه متخصصان رسانه، نظریه «فرهنگ همگرایی» را به عنوان نظریه ای در معرفی چیستی رسانه های جدید معرفی می کند. فرهنگ رسانه های جدید در سه مقوله تحرک، مشارکت، و هویت، مخاطبان را تغییر داده است. در این مطالعه با بررسی انواع فعالیت های جدید مخاطبان تلویزیون در عصر همگرایی، تلویزیون را، در این عصر، تلویزیون مشارکت معرفی می کند و به این سوال پاسخ می دهد که آیا تلویزیون با این فرهنگ مصرف مخاطبان «رسانه جدید» است؟ در نتیجه بیان می شود که تلویزیون رسانه ای در حال تحول است که قالب های جدید آن را می توان رسانه جدید به حساب آورد. تلویزیون برای ادامه حیات و رشد خود در فضای همگرایی باید بتواند با رسانه های جدید مانند اینترنت و شبکه های اجتماعی به تعامل برخیزد و بدین واسطه کنترل مخاطب بر جریان رسانه ای را افزایش دهد.
کلیدواژگان: تلویزیون، همگرایی رسانه ای، فرهنگ همگرایی، مخاطب، دیجیتالی شدن، رسانه های جدید، فرهنگ مشارکتی -
صفحه 109فناوری اطلاعات توانسته است تمامی شیوه ها و مسیرهای انتقال، مبادله، نمایش، ذخیره سازی، و مدیریت اطلاعات را متحول و دگرگون سازد. امروزه، فناوری های نوین ارتباطی چنان سرعت و عمقی به تغییرات اجتماعی داده اند که حتی پابرجاترین عرصه حیات بشری یعنی فرهنگ را نیز درنوردیده و انسان را در میانه یک دگرگونی فرهنگی جدی قرار داده اند؛ چرا که سرعت انتقال جریان فرهنگ، به واسطه ارتباطات نوین، در حال افزایش است. از این رو، ترسیم چنان دورنمایی در حوزه فناوری اطلاعات منشا تحولات مثبت خواهد بود که مبتنی بر جایگاه ها و راهکارهای مطلوب فرهنگی باشد.
در این مقاله، ضمن تعریف مفاهیم فرهنگ و فناوری اطلاعات و بررسی ویژگی های آن ها، رابطه میان فرهنگ و فناوری اطلاعات با تاکید بر فناوری های نوین ارتباطی، که مهم ترین آن ها اینترنت است، مورد کنکاش قرار گرفته است. نگارنده در این بررسی دیدگاه های متفاوت درباره تاثیرات و کارکردهای اینترنت را به بحث کشیده و نشان داده است که با وجود همه ظرفیت ها، فرصت ها، و قابلیت های این فناوری نوین نباید مسائل و آسیب های به وجود آمده را از نظر دور داشت. در انتها به بررسی تاثیر اینترنت بر تغییر روند سنتی ارزش های دینی پرداخته شده است.
در این پژوهش، که با روش توصیف، تبیین، و تحلیل اطلاعات گردآوری شده از منابع کتاب خانه ای تهیه شده است، مشخص می شود که اینترنت ممکن است باعث تضعیف برخی ارزش های دینی شود.
کلیدواژگان: فرهنگ، فناوری اطلاعات، فناوری های نوین ارتباطی، اینترنت، ارزش های دینی، آسیب های فرهنگی -
صفحه 129در دو دهه اخیر، پس از پایان جنگ سرد و ظهور رسانه های نوین، ساختار رسانه ای در اکثر کشورهای جهان تغییرات چشمگیری را، که پیش تر در حوزه مطبوعات تحقق یافته بود، از سر گذراند. در قرن 21، این وضعیت به صورتی فراگیر به حوزه رسانه های دیداری و شنیداری نیز تعمیم یافت و نگاه نوینی به کارکرد و فرایند اثرگذاری رسانه ها پدید آمد. این مقاله، پس از بررسی نظریات گوناگون درباره نظام رسانه ای، با تمرکز بر رادیو تلویزیون، به مثابه اثرگذارترین رسانه، به بررسی تغییرات ساختار مالکیت رسانه ای در جهان پرداخته است.
از این رو با اشاره به دو الگوی رایج، «رادیو تلویزیون خدمت عمومی» و «رادیو تلویزیون خصوصی»، به بیان مزایای افزون تر نظام خصوصی، که در اکثر کشورهای جهان جایگزین نظام انحصاری رادیو تلویزیون دولتی گردیده است، نسبت به مدل انحصاری پرداخته ایم. درادامه، با بیان دیدگاه های نهادهای بین المللی، تجربه حدود 20 کشورجهان در گذار از نظام انحصاری رسانه ای به نظام متکثر بررسی و، با تمرکز بر کشورهایی که از نظر فرهنگی، سیاسی، و موقعیت جغرافیایی مشابهت هایی قابل توجه با ایران دارند، به صورتی گذرا چگونگی مواجهه این کشورها با چالش ها و ابهامات تغییر ساختار مطالعه شده است. درنهایت، گذار از هزینه های نظام انحصاری به فرصت های نظام متکثر در قالب مدل بیان شده و نظام متکثر رسانه ای به مثابه کارامد ترین ساختار رسانه ای از نظر تحقق اهداف، از جمله جلب رضایت مخاطب و توجیه پذیری اقتصادی و تامین منافع ملی و مصالح اجتماعی، معرفی شده است.
کلیدواژگان: متکثر، انحصار، نظام رادیو، تلویزیونی، تجربه جهانی، منافع ملی، مالکیت رسانه ای
-
Page 1Understanding the dimensions and angles of communication and media phenomenon, as a manifestation of the new world and according to a narration, creative cause of historical and social events and cultural formations, is needed to be conceptualized and theorized. In this article, we firstly introduce the communicative elements and then, by using “Delphi” method we explain them according to Holy Quran. Finally we draw the normative model of communication from Holy Quran’s point of view.Keywords: sender element, message element, channel element, recipient element, Holy Quran, Delphi method
-
Page 25Criticizing and discussing media technology theories which are predominant in Para-Communicational literature, would help media scholars to better understand the nature of modern media. Although instrumentalism is an outdated approach in epistemological studies of media, it is still applied in communication theories. Determinism in different forms such as technological autonomy, technological necessity, technical evolutionism, and media technologies as the only cause of all social changes has simply remained as a claim. However, there are some determinists who reject the ultimate importance and influence of media technologies and do consider some roles for media spaces, too. Social structuralism as the latest post-determinism theory, tries to shed light on ambiguities and exaggerations which were presented by instrumentalism and determinism supporters, during the last century; moreover, it confirms the influence of technology on society and asserts that media technologies have emerged from a social historical context. This paper criticizes two main paradigms in communication studies and emphasizes on social structuralism as an alternative theory.Keywords: determinism, instrumentalism, social structuralism, autonomy
-
Page 39Social media is a title that in recent years refers to the collection sites and tools in the virtual spaces that created by new media such as communication networks, Internet and mobile, is born and have grown. Through social media, social networks have grown substantially in recent years and have been able to attract audience’s worldwide scale and heterogeneity. Despite being some of the most important social networks Filter in Iran, the evidence shows that users are entering into these networks are exponentially. The main focus of research on “Facebook " as a social network that command large audiences and develop a questionnaire survey research method to examine the research hypotheses, to analyze factors influencing attitudes among students at public universities in this network. Data analysis showed that the active audience and confidence in local news media and there is the tendency to Facebook. Although relationship between political orientation and the tendency to Facebook wasn’t confirmed in this study.Keywords: trust, the national media, social networking, Facebook
-
Page 65The rapid growth of internet usage over the last two decades has been influencing many aspects of our life and most noticeably the ways in which people communication with each other. One of the manifestations of impact on youth trend can be observed to internet marriage in recent years. The study population consisted of all students in the fields of humanities, Engineering and Science of Isfahan University that with random sampling method 345 were selected. Using survey methods and data extraction and analysis of these results were obtained that individual factor, family, social-cultural, religious, economic and technological trends related to internet marriages among students. Among these factors, social-cultural was the highest and economic lowest trends of internet marriages.Keywords: internet, marriage, internet marriage, students
-
Page 83Combining media formats and integrate them in digital formats; media convergence has created major changes in the media industry. This article looks at the definitions of the media convergence by professionals, and introduces the theory of "convergence culture" as a theory of what the new media is? New media culture in the three categories of mobility, participation and identity, has changed the audience. This study enumerates a variety of new activities by TV audiences in the age of convergence and introduces the TV in the age, “participate TV”. The question is whether television a “new media” is? At the result, television is evolving media that its new plat-forms are counted new media. Television must be able to interact with new media such as th Internet and social networks to survive and grow in the era of convergence and rise and increase the audience control of the flow of media.Keywords: television, media convergence, convergence culture, audience, digitalization, new media, participatory culture
-
Page 109Information technology was able to change all the ways and methods of transforms, exchange, save and management of information. Nowadays, the newest communication technologies have changed the social changes so fast and deep that even the most stable part of human's life which is the culture could not resist and had changed. The mankind has faced serious cultural changes because of the increase in the speed of cultural transfer. Hence, figuring such a landscape in IT area could be positive changes based on cultural favorable solutions. In this article, we are defining culture and IT accompanied with a study on their properties. A study has done, on the relation between culture and IT based on the newest communication technologies (the most important one is Internet). The writer has discussed different viewpoints about Internet and its function and the influence and has shown all disadvantages and damages of this newest technology beside its advantages and capabilities. At last the influence of internet on religious values is shown and studied.Keywords: culture, IT, the newest communication technologies, internet, religious values, cultural damages
-
Page 129In the last two decades and after the cold war & The emergence of new media, the media structure in most countries have witnessed dramatic changes which was achieved In the 20th century in the press domain and in the 21th century has been generalized comprehensively to the field of audiovisual media and has emerged new look to function and effectiveness of the media. In this article, after assessing various theories about the media, the media ownership structure changes in the world are assessed with focusing on the Radio and TV as an effective media. Referring to the two common patterns of public and private TV and radio broadcasting which replaced the monopoly state broadcasting in the most countries, the article points to the more advantages of this system than the exclusive model. By expressing the views, this article has investigated the experiences of 20 countries in transition from proprietary systems to the of media plurality. Moreover, by focusing on countries which have considerable cultural, political and geographical similarities with Iran, the study briefly indicated how these countries dealt with the challenges of restructuring screening. Finally, media plurality has been introduced as the most efficient media structure to achieve its objectives, including satisfaction of the audience, justified economically and providing national and social interests.Keywords: plurality, monopoly, TV, radio system, universal experience
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.