فهرست مطالب

پژوهش ها و سیاست های اقتصادی - پیاپی 64 (زمستان 1391)

فصلنامه پژوهش ها و سیاست های اقتصادی
پیاپی 64 (زمستان 1391)

  • تاریخ انتشار: 1392/01/20
  • تعداد عناوین: 9
|
  • برآورد روند سرمایه اجتماعی در استان های ایران
    نادر مهرگان، حسن دلیری، سارا شهانواز صفحات 5-24
    متاسفانه یکی از محدودیت ‎هایی که در مطالعات اقتصادی اجتماعی حول محور سرمایه اجتماعی در کشور وجود داشته است، فقدان داده های آماری سری زمانی سرمایه اجتماعی برای کشور و استان های ایران است. در این پژوهش به دنبال آن هستیم که با استفاده از آمارهای موجود اقتصادی و اجتماعی در ایران و روش تحلیل عاملی، مقادیر سرمایه اجتماعی را برای استان های کشور در دوره (1388-1379) محاسبه نماییم. نتایج پژوهش حاکی از آن است که بالاترین میانگین سرمایه اجتماعی برای کل کشور در سال 1387 و کمترین مقدار میانگین سرمایه اجتماعی در سال 1381 بوده است. مطالعه میانگین سرمایه اجتماعی نشان می دهد در دوره 10 ساله موردنظر تهران دارای کمترین و خراسان جنوبی دارای بالاترین مقدار میانگین سرمایه اجتماعی می باشند.
    کلیدواژگان: سرمایه اجتماعی، تحلیل عاملی، اعتماد
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • بررسی اصلاح قیمت سوخت مصرفی نیروگاه ها بر میزان ظرفیت سازی و تولید برق در کشور: رویکرد پویایی سیستمی
    داوود منظور، حسین رضایی صفحات 25-46
    انتظار می رود اصلاح قیمت سوخت نیروگاه ها در بازار برق مقررات زدایی شده کشور به تغییرات قیمت در بازار برق، تغییرات تقاضای برق و در نتیجه تغییر در میزان ظرفیت سازی نیروگاه ها و تولید برق منجر شود. جهت سنجش کمی آثار اصلاح قیمت سوخت نیروگاه ها بر ظرفیت سازی نیروگاه ها و تولید برق درکشور، در این مقاله جانب تولید و عرضه به ویژه چگونگی تصمیم گیری سرمایه گذاران به ایجاد ظرفیت های نیروگاهی جدید با توجه به ساختار هزینه های تولید در انواع نیروگاه ها با تاکید بر فرایند ارزیابی سودآوری سرمایه گذاری های نیروگاهی به تفصیل مدلسازی شده است. مدل پیشنهادی برای دوره (1398-1389) با استفاده از نرم افزار پاورسیم شبیه سازی شده و آثار قیمت سوخت مصرفی نیروگاه ها بر ترکیب انواع نیروگاه ها در صنعت برق مورد بررسی قرار گرفته است. بر اساس این نتایج، با افزایش قیمت سوخت مصرفی نیروگاه ها و با فرض تعیین قیمت برق در قالب مکانیزم بازار تجدیدساختار شده، ظرفیت نیروگاهی مورد نیاز نسبت به شرایط عدم افزایش قیمت سوخت نیروگاه ها کاهش محسوسی خواهد داشت. همچنین، پیش بینی می شود ظرفیت نیروگاه های برق آبی، بادی و چرخه ترکیبی از رشد پیوسته ای برخوردار خواهد بود. در حالی که ظرفیت نیروگاه های بخاری کاهش می یابد و این نیروگاه ها جایگزین نیروگاه های بخاری می شوند.
    کلیدواژگان: بازار برق، ظرفیت نیروگاه ها، تولید انرژی الکتریکی، قیمت برق، پویایی سیستمی
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • شکاف دستمزد در استان ‎های ایران: کاربردی از جغرافیای جدید اقتصادی
    سعید راسخی، مرضیه دینداررستمی صفحات 47-64
    هدف مقاله حاضر، بررسی عوامل موثر بر شکاف دستمزد صنعتی صنایع بیش از 10 نفر کارکن میان استان های ایران در قالب مدل جغرافیای جدید اقتصادی می باشد. برای این منظور، با استفاده از روش داده های تابلویی و با بکارگیری 2175 مشاهده (435 شکاف میان استانی طی دوره زمانی 1386-1382) ساختار فضایی دستمزد ایران مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج به دست آمده از این پژوهش بیانگر این موضوع مهم است که جغرافیای جدید اقتصادی فراهم کننده توضیح مناسبی برای ساختار فضایی دستمزد در استان های ایران می باشد. با توجه به اینکه اندازه بازار و معکوس فاصله وزنی اثر مثبت و قیمت کالاهای مسکن اثر منفی بر ساختار دستمزد دارد، از این رو ساختار دستمزد بیش از آنکه متاثر از ویژگی های نیروی کار یا بهره وری باشد تحت تاثیر شرایط حاکم بر بازارکار می باشد. با عنایب به نتایج این پژوهش می بایست توجه روزافزونی در برنامه های توسعه اقتصادی به منافع ناشی از تراکم و اثرگذاری آن بر دستمزد شود. همچنین، شناخت استان های دارای دستمزد نابرابرتر و متغبرهای اثرگذار بر این نابرابری اعمال سیاست های اقتصادی خردمندانه در راستای متعادل نمودن توزیع درآمد ضروری است.
    کلیدواژگان: جغرافیای جدید اقتصادی، مدل هلپمن، شکاف دستمزد، تراکم، ایران
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • بررسی رابطه بین بیکاری و جرم در ایران:رهیافت داده های تلفیقی بین استانی
    حسین عباسی نژاد، هادی رمضانی، مینا صادقی صفحات 65-86
    در این تحقیق تلاش شده است تا در قالب یک الگوی اقتصادسنجی با استفاده از داده های تلفیقی تاثیرگذاری بیکاری و سایر متغیرهای اجتماعی بر روی جرایم قتل عمد، سرقت و خودکشی مورد بررسی قرار گیرد. شواهد تجربی نشان می دهد رابطه مستقیمی بین بیکاری و آسیب های اجتماعی مذکور وجود دارد، اما معمولا این متغیر با وقفه های یک یا دو دوره ای اثرگذاری خود را آشکار و نمایان می نماید. همچنین، لازم به ذکر است که آثار تخریبی پدیده بیکاری بسیار زیانبارتر از تورم می باشد و به طور قطع سیاست های ضدبیکاری نسبت به سیاست های ضدتورمی در صورتی که اجرای همزمان آنها امکان پذیر نباشد در الویت قرار دارند.
    کلیدواژگان: بیکاری، داده های تلفیقی، قتل عمد، سرقت، خودکشی
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • برآورد میزان مداخله مستقیم بانک مرکزی ایران با رویکرد فشار بازار ارز
    زهره طباطبایی نسب، زهرا افشاری صفحات 87-114
    بررسی فشار بازار ارز و تعیین میزان مداخله بانک مرکزی در دوره های مختلف زمانی اطلاعات ارزشمندی در خصوص عملکرد بانک مرکزی و کارامدی سیاست های اعمال شده در بازار ارز ارائه می دهد. هدف اصلی این مطالعه، برآورد درجه مداخله مستقیم بانک مرکزی ایران در بازار ارز از اردیبهشت 1370 تا اسفند 1386 است. برای این منظور، شاخص فشار بازار ارز با بهره گیری از روش 3SLS محاسبه شده است. یافته های تحقیق حاکی از آن است که در دوره قبل از یکسان سازی نرخ ارز میانگین درجه مداخله مستقیم بانک مرکزی 16/0 و در دوره بعد از یکسان سازی 33/0 بوده است. علاوه بر این، بانک مرکزی در اغلب ماه ها از سیاست مداخله ناهمسو پیروی نموده است.
    کلیدواژگان: فشار بازار ارز، مداخله، مداخله همسو، مداخله ناهمسو
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • آزمون قانون واگنر درکشورهای منتخب عضو سازمان همکاری اسلامی: شواهدی از همجمعی پانلی
    علی حسین صمدی، کبری ابوالحسن بیگی صفحات 115-130
    در این مطالعه، قانون واگنر برای کشورهای منتخب عضو سازمان کنفرانس اسلامی (با طبقه بندی آنها از لحاظ سطح درآمد و درجه فساد) مورد بررسی و آزمون قرار گرفته است. برای این منظور، ازآزمون های وابستگی مقطعی (CD) پسران و ریشه واحد ADF تعمیم یافته به صورت مقطعی (CADF) و آزمون همجمعی پانلی وسترلوند و اجرتون استفاده شده است. برای تخمین ضرایب نیز از روش به روزرسانی مکرر و کاملا تعدیل شده (Cup-FM) استفاده شده است. نتایج این تحقیق نشان می دهد قانون واگنر در کلیه کشورها با سطوح درآمدی و درجه فساد متفاوت تایید می شود.
    کلیدواژگان: قانون واگنر، وابستگی مقطعی (CD) پسران، آزمون ریشه واحد ADF تعمیم یافته به صورت مقطعی (CADF)، روش تخمین به روزرسانی مکرر و کاملا تعدیل شده (Cup، FM)، کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی، همجمعی پانلی وسترلاند و اجرتون
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • نابرابری و رشد اقتصادی در استان های کشور
    محمود محمودزاده، سیامک علمی صفحات 131-148
    هدف این مقاله، تجزیه و تحلیل آثار نابرابری درون استانی بر رشد اقتصادی استان های کشور با استفاده از عوامل اقتصادی، جغرافیایی و تکنولوژیکی در چارچوب مدل رشد اقتصادی پایدار و با استفاده از داده های تلفیقی طی دوره زمانی سال های (1386-1379) است. نتایج نشان می دهد سرمایه فیزیکی و انسانی، شبکه های ارتباطاتی، بازبودن اقتصاد، ساختار صنعتی، نرخ رشد جمعیت و دسترسی به آبراه ها، واقع شدن در مرزهای جغرافیایی و دوری از مرکز کشور تاثیرگذارترین متغیرها بر رشد اقتصادی استان ها هستند. همچنین، وجود همگرایی بین استان ها تایید می شود.
    کلیدواژگان: نابرابری، رشد اقتصادی، عوامل اقتصادی، عوامل جغرافیایی، فاوا
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • بهره وری و تاثیر آن بر بقای بنگاه های جدیدالورود صنایع تولیدی ایران
    محمدعلی فیض پور، عباس رضایی نوجینی ، ابراهیم حیدری صفحات 149-174
    اگرچه بهره وری موضوعی است که از دیرباز در ادبیات اقتصادی مطرح بوده، اما تنها در سال های اخیر در اقتصاد ایران بصورت چشمگیر مورد توجه جدی قرار گرفته و شاید بتوان برنامه چهارم توسعه را نقطه عطفی برای توجه به این موضوع قلمداد نمود. چراکه در نظر بود تا در این برنامه یک سوم رشد اقتصادی از قبل رشد بهره وری تامین گردد. با این نگاه، انتظار بر آن است که بتوان تاثیر بهره وری و رشد آن را بر عملکرد هر اقتصادیا بنگاه های فعال در آن مشاهده نمود و از این رو، این مقاله با هدف اصلی بررسی تاثیر بهره وری کل و بهره وری نیروی کار بنگاه های جدیدالورود صنایع تولیدی ایران بر احتمال بقای آن ها طراحی شده است. داده های این پژوهش را داده های بنگاه های جدیدالورود صنایع تولیدی جمع آوری شده توسط مرکز آمار ایران در سال های 1379، 1380 و 1381 تشکیل داده است. با پیگیری بنگاه های مذکور و تفکیک آنها به دو دسته بنگاه های باقی مانده و خارج شده تاثیر بهره وری بر احتمال بقای آنها با استفاده از مدل مخاطره کاکس مورد بررسی قرار گرفته است. برخلاف انتظار نتایج این پژوهش نشان دهنده آن است که بهره وری کل تاثیر مثبت و معناداری بر احتمال بقای این بنگاه ها نشان نمی دهد. این در حالی است که افزایش بهره وری نیروی کار باعث گردیده تا احتمال بقای بنگاه های جدیدالورود بصورت معنا داری افزایش یابد. این یافته به معنای آن است که بهره وری نیروی کارکه می توان آنرا نمودی از سرمایه نیروی انسانی هر بنگاه نیز تلقی نمود از اهمیت دوچندانی برای حیات یک ینگاه اقتصادی به ویژه در سال های نخستین ورود به فعالیت (دوران نوزادی) برخوردار است.
    کلیدواژگان: بهره وری، دوره حیات، بنگاه های جدیدالورود، صنایع تولیدی، مدل مخاطره کاکس، پنل دیتا
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • نسبت بهینه پوشش ریسک در قراردادهای آتی سکه بهار آزادی مورد معامله در بورس کالای ایران
    جاوید بهرامی، اکبر میرزاپور باباجان صفحات 175-206
    در این مقاله نسبت بهینه پوشش ریسک حداقل کننده واریانس برای قراردادهای آتی سکه بهار آزادی مورد معامله در بورس کالای ایران با استفاده از رهیافت های مختلف اقتصادسنجی مورد برآورد و مقایسه قرار گرفته است. نتایج حاکی از آن است که درنظرگرفتن سررسیدهای متفاوت به عنوان قیمت های آتی، مقدار نسبت بهینه پوشش ریسک را به صورت کلی تغییر می دهد؛ به ‎طوری که اگر نخستین سررسید به عنوان قیمت قرارداد آتی منظور شود نسبت بهینه پوشش ریسک بیشتر از حالتی است که دومین سررسید به عنوان قیمت آتی لحاظ گردد. همچنین، نتایج حاکی از آن است که نسبت های بهینه پوشش ریسک روش های مختلف نسبت به استراتژی پوشش ریسک ساده (نسبت پوشش ریسک برابر یک) برتری دارند. در نهایت، نسبت های بهینه پوشش ریسک متغیر طی زمان که با استفاده از حالت های مختلف روش GARCH تخمین زده شده اند در مقایسه با نسبت های بهینه پوشش ریسک ثابت لزوما توانایی بیشتری در کاهش ریسک ندارند.
    کلیدواژگان: نسبت بهینه پوشش ریسک حداقل واریانس، قرارداد آتی، میزان موثربودن پوشش ریسک، مدل GARCH
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
|
  • An Assessment of Social Capital Trend in Iran Provinces
    Nader Mehregan *, Hasan Daliri, Sara Shahanavaz Pages 5-24
    The common aspects of most definitions of social capital are their focus on social relations، which bring about productive benefits. The variety of definitions identified in the literature stem from the highly context- specific nature of social capital and the complexity of its conceptualization and operationalization. Unfortunately there are always limitations on socioeconomic studies around social capital in Iran، which originate from the lack of time-series statistics for social capital of the country. This study seeks to determine the amount of social capital in Iran’s provinces by factor analysis method. The results show that in this period، South Khorasan province has had the highest and Tehran province the lowest social capital in Iran.
    Keywords: Social Capital, Factor Analysis, Trust
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Power Plant Fuel Price Reform, Value-Added Tax and Electricity Demand in Iran: A System Dynamics Approach
    Davood Manzoor, Hossein Rezaee Pages 25-46
    It is expected that amendments in the price of power plants'' fuel result in the increase of electricity price and a reduction in electricity demand، especially in the long run. To assess the quantitative effects of the amendments، we''ve developed a system dynamics model for the electricity market in Iran consisting of demand، price and generation modules. The model has been simulated for a ten-year period، using powersim software. The results indicate that if the subsidized prices for power plant fuel maintain، electricity shortage of more than 300 terawatt hours shall be unavoidable in 1400. However، price increases، as recently enforced by the Subsidy Reform Law، lead into higher electricity prices and bring equilibrium back into the electricity market. Enforcing value added tax in the electricity market will also result in an extra 5. 4% electricity demand reduction.
    Keywords: Electricity Market, Electricity Demand, Electricity Price, System Dynamics
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Provincial Wage Gap in Iran: An Application of New Economic Geography
    Saeed Rasekhi, Marzieh Dindar Rostami Pages 47-64
    This paper studies the factors influencing the wage gap of the industries with more than 10 employees، among provinces of Iran، using the new economic geography model. For this purpose، having used the panel data method as well as 2175 observations (435 inter-province gaps during 2003-2007)، spatial structure of wages in Iran has been studied. The important indication of the study is that the new economic geography provides a good description of the spatial structure of wages in the provinces of Iran. Since the size of market and inverse distance-weighted have positive relationship with wages while prices of non-trade goods have negative effects on the spatial structure of wages، thus، the wage structure is less affected by labor force features or labor productivity than by conditions governing the labor market. The study suggests further attention to the agglomeration and impact of the wages in the economic development programs. It is also necessary to distinguish the provinces with wage disparity as well as the factors affecting disparities، for wise implementation of proper economic policies in order to balance the distribution of income.
    Keywords: New Economic Geography, Helpman Model, Wage Gap, Agglomeration, Iran
    Abstract View Paper Original: Persian
  • A Study of the Relation between Unemployment and Crime in Iran Provincial Consolidated Data Approach
    Hossein Abbasi Nejad, Hadi Ramezani, Mina Sadeghi Pages 65-86
    This research tries to form an econometric model، using panel data approach، to examine the influence of unemployment and other socio - economic variables on homicide، larceny and suicide. Empirical evidence shows a direct relationship between unemployment and the above- said social abnormalities، though revealing themselves with one or two periodic lags. It should be mentioned that the destructive effects of unemployment exceeds that of inflation، so the anti-unemployment policies take priority over anti-inflationary policies if can not be implemented concurrently
    Keywords: Unemployment, Panel Data, Homicide, Suicide, Larceny
    Abstract View Paper Original: Persian
  • An Estimation of CBI's Direct Intervention in Exchange Market a Pressure Approach
    Zohreh Tabatabaie Nasab, Zahra Afshari Pages 87-114
    The study of exchange market pressure and assessing the central bank’s intervention in different periods can provide valuable information on the performance of central bank and the efficiency of policies applied in exchange market. This paper aims to estimate the degree of CBI’s direct intervention from May 1993 until March 2009 by applying 3SLS method. The main finding of this research suggests that the mean of direct intervention is 0. 16 in the period prior to the fixed exchange rate period and 0. 33 in the period following that period، when the managed floating exchange rate system was in place. Moreover، the CBI has been frequently leaning against the wind
    Keywords: Exchange Market Pressure, Intervention, leaning with the Wind, Leaning Against the Wind
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Testing Wagner's Law in Selected OIC Member States Evidence from Panel Cointegration Tests
    Ali Hossein Samadi, Kobra Abolhasan Beigi Pages 115-130
    This paper studies the validity of Wagner law in selected OIC (Organization of Islamic Conference) member states by classifying them based on their income levels and degrees of corruption. For doing so، the Pesaran Cross-sectional Dependency (CD) test، cross-sectional augmented ADF (CADF) as well as Wasteland and Edgerton''s panel co integration tests have been employed. To estimate the coefficients، the continuous-updated and fully modified (CUP-FM) estimator has been used. The results confirm validity of Wagner law in all economies، having different income levels and corruption degrees.
    Keywords: Wagner's Law, Cross, Sectional Dependency, Cross, Sectional Augmented ADF (CADF), Panel Co Integration, Continuously Updated, Fully, Modified Estimator (Cup, FM), OIC Member States
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Inequality and Economic Growth in Iran's Provinces
    Mahmoud Mahmoudzadeh, Siamak Elmi Pages 131-148
    This paper analyzes the impacts of inequality in the intra- provincial’s level on economic growth، based on steady state growth model، during (2000-2007). The results indicate that physical capital، human capital، communication networks، openness of the economy، industrial structure، population growth rate، access to the sea، geographical boundaries as well as distance from the capital city are the main influential factors on the economic growth of the provinces. It also affirms the convergence among provinces.
    Keywords: Inequality, Economic Growth, Economic Factors, Geographical Factors, Information Technology
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Productivity and Its Impacts on the Survival of New Firms in Iranian Manufacturing Industries
    Mohammad Ali Feizpour, Abbas Rezaie Nojini, Ebrahim Heidary Pages 149-174
    Despite the fact that productivity has long been studied in economic literature، only in recent years it has been considered as the important issue in the Iranian economy and the Fourth Development Plan could be considered as a turning point on looking at it. Based on the Plan، one third of economic growth should come from the productivity improvement so; it is expected to see the results of productivity growth on the performance of economy and the firms. This study aims to examine the impacts of total factor productivity and labor productivity on the survival of new firms in Iranian manufacturing industries. Data of this study comes from the censuses taken by the Statistical Center of Iran in 2000، 2001 and 2002. The firms were divided into two categories of survived and exited firms. Using the Cox hazard model، the impact of productivity on their survival probability has been examined. Contrary to expectation، the results of this paper indicate that total factor productivity does not show a significant positive impact on survival probability of these firms. However، increase in labor productivity significantly increases the survival of new firms. This finding means that labor productivity، which can be considered as a manifestation of human capital in each firm، is very important for the survival of firm، especially in the first year of entry.
    Keywords: Total Factor Productivity, Labor Productivity, Life Duration, New Firms, Iranian Manufacturing Industries, Cox Hazard Model, Panel Data
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Optimal Hedge Ratio for Gold Coin Futures Contracts Traded in Iran Mercantile Exchange (IME)
    Bahrami Javid, Akbar Mirzapoor Babajan Pages 175-206
    The paper estimates and compares the minimum variance optimal hedge ratios (OHR) for gold coin futures contracts traded in Iran Mercantile Exchange (IME)، applying various econometric methods. Results of the paper indicate that considering different maturities for futures prices، brings considerable changes to the outcome، in a way that if the first maturity date is regarded as the price for the futures contract، hedge ratios shall exceed that of the second maturity date. The findings also reveal that optimal hedge ratios computed through alternative econometric methods outperform simple hedge strategy (optimal hedge ratio equal one). The final conclusion is that، time-variant optimal hedge ratios derived from GARCH models are not necessarily better capable of reducing the risk، comparing time-invariant optimal hedge ratios.
    Keywords: Minimum Variance Optimal Hedge Ratio, Futures Contract, Hedging Effectiveness, GARCH Models
    Abstract View Paper Original: Persian