فهرست مطالب
نشریه اطلاعات جغرافیایی (سپهر)
پیاپی 84 (زمستان 1391)
- 112 صفحه، بهای روی جلد: 20,000ريال
- تاریخ انتشار: 1392/05/15
- تعداد عناوین: 20
-
صفحه 2
توسعه پایدار، مفهوم جدیدی است که از طریق پیوند ابعاد مختلف توسعه (اقتصادی، فرهنگی، سیاسی و اجتماعی) و توجه خاص به ملاحظات زیست محیطی و حفظ محیط زیست از دهه 80 به طور گسترده ای مطرح گردید. از سوی دیگر، طراحی شهری به منظور زیباسازی فضای بصری و افزایش مسئولیت مدیران به محیط پیرامونی خود، از دهه1960مورد توجه قرار گرفته است. لذا در این نوشتار، پس از تشریح «توسعه» در مفهوم سنتی و پایدار و سیاست های توسعه شهری و شاخص پایداری شهری، الگوهای جدید آن تحت عنوان «توسعه پایدار» به عنوان اساس فعالیت های توسعه پایدار شهری و ابزار دولت ها در کسب اهداف توسعه پایدار، مطرح و مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. در واقع این نوشتار مروری است بر بحث های مربوط به ساخت و شکل پایدار شهر تا براساس آن به برخی از مدل های شهری که به نظر می رسد بیشتر برای پایداری شهرهای امروزی باشند، پرداخته شود.
کلیدواژگان: توسعه پایدار، توسعه پایدار شهری، طراحی شهری، تراکم شهری، کشاورزی شهری -
صفحه 8
شهر کازرون در جنوب استان فارس واقع شده است. وسعت آن در حدود 2174 هکتار می باشد. از این وسعت حدود 210 هکتار یا 10 درصد آن بافت فرسوده است که به دلایل ویژگی های نامناسب از قبیل (کمبود اشتغال، کمبود خدمات، باریکی معابر، تراکم جمعیت، نارسایی در وضعیت زیربنایی – مشکلات اقتصادی – اجتماعی و حقوقی) اثرات مستقیمی بر رکود و فرسودگی بافت و ساکنان آن می گذارد که مجموعه این عوامل به صورت سیستمی اهمیت مطالعه موضوع مورد نظر را مشخص می نماید. هدف از تحقیق حاضر شناخت مشکلات بافت فرسوده و ساختار اقتصادی – اجتماعی و فرهنگی محدوده مورد مطالعه و ارائه پیشنهاداتی جهت حل مشکلات این بافت می باشد. این تحقیق به روش توصیفی-تحلیلی و میدانی در شهر کازرون انجام گرفته و اطلاعات و آمار لازم، از منابع موثق و سازمان ها و ادارات معتبر شهرداری –فرمانداری –سازمان میراث فرهنگی و سالنامه های آماری و نتایج سرشماری های عمومی نفوس و مسکن سال های 1375 و 1385 تهیه گردیده است. نتایج حاصل از یافته ها نشان می دهد وضعیت اقتصادی – اجتماعی و تسهیلات بد زیر بنایی و عامل مدیریتی در عقب ماندگی بافت تاثیر دارد و اگر به توسعه فعالیت های اقتصادی و اجتماعی و ایجاد مشاغل و اصلاح شبکه معابر و توسعه مراکز خدماتی این محدوده اقدام کنیم از بسیاری مشکلات اقتصادی و آسیب های اجتماعی بافت جلوگیری به عمل می آید.
کلیدواژگان: بافت فرسوده، مشکلات اقتصادی، سواد، تسهیلات زیربنایی -
صفحه 11
توسعه پارک ملی کویر از حساسیت خاصی در همه ابعاد اکولوژیک، اقتصادی و سیاسی برخوردار است. این پارک ملی از بزرگترین پارک های ملی ایران است. توسعه پایدار پارک ملی کویر با توجه به ماهیت کویری بودن آن از نظر اکولوژیکی و حضور اکوسیستم های خاص در آن، وجود جانوران کمیاب و نادر آن مستلزم دقت خاصی خواهد بود که باید حتما بر شناخت دقیق وضعیت موجود از همه نظر، برنامه ریزی آزمایشی و مدیریتی مستمر از نظر محیط زیست مبتنی باشد. این تحقیق با هدف شناسایی وضعیت محیط زیست، ارزیابی توان و ظرفیت برد اراضی و اکوسیستم های آن اقدام نموده و با توجه به استعدادها، مزیت های نسبی و حساسیت ها و نابسامانی های زیست محیطی آن برنامه ریزی آمایشی ارائه می دهد. با توجه به ضرورت اجرایی بودن خروجی این مطالعات، ابعاد اقتصادی، اجتماعی در فرایند برنامه ریزی با دقت لحاظ گردید. براساس ارزیابی توان پارک ملی کویر، توان توسعه کاربری های توریسم بیش از سایر کاربری هاست که مساله حفاظت نیز باید مورد توجه قرار بگیرد. این پارک با داشتن ذخایر با ارزش گیاهی و جانوری و سایر ویژگی های استثنایی و متنوع از میراث های فرهنگی و ملی کشور محسوب می شود. اجرای خروجی نتایج مطالعات مستلزم تدوین طرح توسعه و نظام مدیریتی زیست محیطی می باشد که ماهیت رئوس مطالب آن در کنار تمهیدات و اقدامات ضروری دیگر در بخش نتیجه گیری و پیشنهادها ارائه گردیده است. در هر حال، استفاده از راهبردها و نتایج حاصل از این طرح در صورت مساعدت مسئولین زمینه را برای تدوین و استقرار نظام مدیریت مستمر زیست محیطی آماده نموده است. استقرار چنین نظامی اگر چه در سطح ملی هنوز میسر نشده و در آینده نزدیک، قابل دسترسی به نظر نمی رسد، ولی برای پارک ملی کویر با توجه کویری بودن آن و حضور ذخیره گاه زیست کره و تمایل اکوتوریسم در آن جا کاملا قابل دسترسی به نظر می رسد که در حقیقت یک فرصت و مزیت نسبی برای پارک ملی کویر محسوب می شود.
کلیدواژگان: پارک ملی کویر، قابلیت های عمومی، راهکارها -
صفحه 17
در طول تاریخ، تکامل و حیات شهر مدیون شکل گیری اندیشه های خاص در تفکرات سیاسی وایدئولوژیکی بشر و بهره گیری از نظرات و روش شناسی های خاص درایجاد جوامع، جهت آسودگی حیات انسانی بوده است. پیشنهاد نظریات متفاوت توسط اندیشمندان در دوره های مختلف به ایجاد طرح ها و الگوهای بسیاری برای ساماندهی فضای شهری منجر شده که شهر قدیمی اصفهان با پیشینه تاریخی غنی خود نیز از این موارد مستثنی نمی باشد.
در این مقاله با این فرض که اصفهان بر پایه ایدئولوژی آرمان گرائی وطبیعت گرائی در قالب مکتب آرمان شهر گرائی ایدئولوژیک شکل گرفته است به برشماری موارد کلیدی این مکتب در انطباق با ساخت شهری اصفهان پرداخته شده است.
در این پژوهش سعی شده است با روش های توصیفی، اسنادی و کاربرد ارقام وداده های کسب شده از منابع معتبر به تبیین این دید گاه پرداخته شود.
ماحصل این مقاله تاکید بر این موضوع است که اصفهان در زمان صفویه با تلفیقی از ایدئولوژی های زمانه، توسط شاه عباس وبا همراهی شیخ بهائی اوج شکوفائی ساخت شهری را در قالب یک آرمان شهر ایدئولوژیک به منصه ظهور می نهد. پایتخت صفویان با بهره گیری از تمامی ارکان موجود در مکتب آرمان گرائی ایدئولوژیک تا اندازه زیادی به مدینه فاضله که هدف نهائی تمامی مکاتب است نزدیک می شود.کلیدواژگان: آرمان شهر، انسجام اجتماعی، تعادل اکولوژیک، صفویان، موقعیت مناسب، وجود نظم، استاندارد مسکن، اقتدار سیاسی، اشتغال، حد متناسب جمعیت، محیط طبیعی -
صفحه 22
شهرستان نهاوند در ناحیه بندی استان بر اساس عوامل اصلی گردشگری که در طرح جامع مطرح شده در ناحیه 2 گردشگری استان قرار دارد.در نهاوند جاذبه های گردشگری طبیعی و فرهنگی متعددی وجود داردکه جاذبه های گردشگری در منطقه جنگلی سراب گیان بیشتر از نوع جاذبه های اکوتوریستی (طبیعی-زیست محیطی) می باشد.
این تفرجگاه در جنوب شهر نهاوند و بین روستاهایی با جمعیت زیاد واقع شده است و در تعطیلات آخر هفته، بویژه در فصل تابستان که دارای هوای خنک و سرسبزی فراوان است، کانون جذب گردشگران زیادی از شهرستان و دیگر نقاط استان و حتی استان های همجوار می باشد.قابل ذکر است که در کنار جنگل و سراب گیان تپه تاریخی شهر گیان وجود دارد که با توجه به حفاری باستان شناسان دارای تمدنی شبیه بین النهرین در 5700 سال پیش بوده است که در صورت ایجاد امکانات و تسهیلات می تواند زمینه را برای شکوفایی گردشگری در منطقه فراهم نماید.
هدف این مقاله، تعیین عوامل موثر بر میزان تمایل به پرداخت بازدیدکنندگان از جنگل و سراب گیان نهاوند و برآورد ارزش گذاری اقتصادی –تفرجگاهی آن بر اساس مدل تحلیلی CVM می باشد.
در این مطالعه برای برآورد ارزش گذاری اقتصادی –تفرجگاهی جنگل و سراب گیان نهاوند از روش ارزش گذاری مشروط (CVM) 1 استفاده گردید. این روش تلاش می کند که تمایل به پرداخت (WTP) 2 افراد را تحت سناریوهای بازار فرضی مشخص، تعیین نماید.کلیدواژگان: ارزش گذاری، نهاوند، گردشگری، بازدید کنندگان، اقتصادی، تفرجگاهی، CVM -
صفحه 28
از دیدگاه هواشناختی، اگر کمینه دمای روزانه به زیر صفر درجه سلسیوس تنزل یابد، یخبندان حادث شده است. این مقاله با هدف پژوهش جهت پیش بینی و روندیابی یخبندان های زودرس پاییزه شهرستان خاش انجام شده است. برای مطالعه یخبندان های زودرس، تاریخ اولین روز یخبندان دوره آماری از سال 1365 تا 1387 بررسی شد. احتمالات و دوره های بازگشت شروع یخبندان پاییزه (زودرس) با توزیع نرمال و توزیع لوگ- پیرسن نوع 3 برآورد شد، در توزیع لوگ- پیرسن نوع 3 با احتمال 99 درصد زودتر از 17 آبان ماه، با احتمال 95 درصد زودتر از 24 آبانماه و در توزیع نرمال با احتمال 95 درصد زودتر از 21 آبان ماه یخبندان شروع نمی شود. ضریب تغییر داده ها 2/21 درصد محاسبه شد، که بیانگر نوسان نسبتا زیاد در زمان آغاز یخبندان می باشد. با ترسیم نمودار اولین روز یخبندان و میانگین متحرک 11 ساله آن، سیر وقوع یخبندان ها روندیابی شد، نتایج نشان داد که طی چند دهه گذشته شروع یخبندان پاییزه به سمت زمستان عقب نشینی کرده است.
کلیدواژگان: یخبندان زودرس، اقلیم، توزیع لوگ پیرسن تیپ 3، خاش -
صفحه 31
مفهوم جهانی شدن در قلمرو علوم مختلف مورد بررسی قرار می گیرد. جهانی شدن در حوزه اقتصاد شروع شده و به قلمروهای سیاسی و فرهنگی کشیده شده است. از بین رفتن مرزهای جغرافیایی و کم شدن فاصله ها وجه مشترک دیدگاه های مختلف علوم در مورد جهانی شدن است و این اتفاق نظر وجود دارد که پیشرفت در ارتباطات و فن آوری های اطلاع رسانی عامل مهم در شکل گیری این پدیده فراگیر است. رویکرد جدید به مفهوم جهانی شدن به قلمرو سیستم های طبیعی وارد می شود و چالش های فراروی جامعه بشری را از دیدگاه ساختارگرایی به عنوان فلسفه محیطی جغرافیا تحلیل می کند. گستردگی این سیستم ها در جهان و نبود مرزهای جغرافیایی در مقابل عملکرد آنها و نیز نحوه ارتباط سیستماتیک آنها می تواند بعنوان تشابهات و مشترکات سیستم های اقتصادی و سیاسی با سیستم های طبیعی باشد. از سوی دیگر با وجود اینکه این سیستم ها قبل از ظهور انسان در این کره حضور داشتند ولی در تعامل با فعالیت های بشری در روند رفتاری آنها اخلال بوجود آمده، به عنوان معضلی جدی در مقابل انسان ظاهر شده است و با روند فعلی فعالیت های صنعتی و اقتصادی بشر روز به روز بر شدت و مقیاس عملکردی آنها افزوده می شود و در حال مبدل شدن به چالش های مهم و حیاتی برای تمام جهانیان هستند. موضوع بهره برداری و حفاظت از محیط طبیعی و سیستم های آن، با ظهور چالش های نوین در حوزه محیط زیست نظیرتبعات تغییر اقلیم و بحران های زیست محیطی، به مفاهیم جهانی و مورد توجه دولت ها و شهروندان جهانی تبدیل شده است. علم جغرافیا ماهیتا چنین بحران های طبیعی و زیست محیطی را موضوع مورد مطالعه خود تلقی کرده و با شناخت جامعی که از رفتار و روابط پدیده ها و عملکرد انسان دارد میتواند در معرفی و شناساندن سیستم های طبیعی به شهروندان و گروه های مختلف موفق باشد. همچنین توان ارائه راه حلهای موثر برای پیشگیری و حل معضلات و چالش های جهانی مطرح شده را دارد.
کلیدواژگان: جهانی شدن، جغرافیا، محیط طبیعی، زیست محیطی، ساختار سیستم -
صفحه 36
توسعه شهری در هر دوره مستلزم نظام فکری عقلایی و تفکر فلسفی – ایدئولوژیک قالب بندی شده در مکاتب، نظریه های علمی، بستر قانونی و سیاست گذاری کارآمد برگرفته از ظرف زمان و مکان می باشد. بر این اساس بشر نیز در طول حیات خود کوشیده است همه فعالیت های خود از جمله آرایش فضایی زمین را بر مبنای اصول ایدئولوژیک و اعتقادی ساماندهی کند.از این رو شهر به عنوان نمودی نوین از تمدن بشری و کانون تقدس، ثروت و قدرت، پدیده ای مستقل و خودگردان نیست؛ بلکه بخشی از ساخت جامعه و تبلور عینیت یافته ای از نیاز های اساسی گروه های مختلف اجتماعی ساکن در آن می باشد که از شرایط اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و ایدئولوژیک ناظر بر آن تاثیر می پذیرد و در هر دوره نمایانگر تفکر سازندگان آن می باشد. حال آنکه شکل گیری این گزاره های ایدئولوژیک خود تابعی از شرایط و بستر مکانی – زمانی زایش این مبانی فکری اثر بخش می باشند، تا جایی که مطالعه این نظرگاه ها بدون توجه به بستر زمانی و مکانی آن عقیم می ماند. در این پژوهش زمینه های شکل گیری و بلوغ مکتب شیکاگو از منظر عوامل بستر ساز آن، دیدگاه ها و اصول، نظریات و نظریه پردازان این مکتب مورد مطالعه قرار می گیرند.
کلیدواژگان: مکتب شیکاگو، شهر شیکاگو، تحولات جمعیتی، مطالعات شهری، قیاس انداموارگی -
صفحه 40
علم جوان و نوپای مهندسی رودخانه، از ترکیب تخصص هایی از جمله تلفیق دو علم هیدرولیک، هیدرولوژی – ژئومورفولوژی، به بحث و بررسی حرکت آب در رودخانه ها می پردازد. جهت پیشگیری از خسارات حاصل از وقوع سیلاب رودخانه، می بایست با به کارگیری روش های مناسب میزان وقوع سیل های احتمالی را برآورد کرد. از طرفی دیگر شناسائی مورفولوژی رودخانه (اشکال فرسایش رودخانه ای) می تواند ما را در این شناسائی و پیشگیری از خسارات کمک شایانی نماید.
در این مقاله با شناسائی اشکال فرسایش رودخانه ای در مسیر رودخانه چنارراهدار، با بهره گیری از سامانه اطلاعات جغرافیایی و سنجش از دور، پراکندگی انواع فرسایش رودخانه ای به همراه مناطق رسوبگذاری، نقشه انواع فرسایش رودخانه ای رودخانه چنار راهدار تهیه شده است.کلیدواژگان: رودخانه چنار راهدار، فرسایش، سیلاب، رسوبگذاری پساب -
صفحه 43
ابیانه، ماسوله، کندوان و میمند چهار روستای تاریخی و استثنایی ایران هستند که بدلیل معماری جالب توجه، مناظر زیبا و قدمت تاریخی از مجموعه های قابل بررسی به شمار می روند.
روستای ابیانه در چهل کیلومتری شمال غربی شهرستان نطنز و هفتاد کیلومتری جنوب کاشان در استان اصفهان و در دامنه کوه کرکس واقع شده است. این روستا را به اعتبار آثار و بناهای تاریخی پرتنوعش باید از زمره استثنایی ترین روستاهای ایران به شمار آورد. معماری و بافت بناهای ابیانه الهام گرفته از ویژگی های طبیعی و زمین شناسی این منطقه می باشد. شکوه معماری بومی و سرشار از زیبایی این روستا، آن را در شمار نمونه های کم نظیر دیدنی های جهان در آورده است. ابیانه نقطه ای خوش منظره و خوش آب و هوا و دارای موقعیت طبیعی مساعد است. روستای ابیانه در دامنه شاخه هایی از کوه کرکس، از رشته کوه های مرکزی ایران قرار گرفته است. از نظر شکل و ساختمان، دره ابیانه منطقه ای چین خورده با رشته کوه های متعدد است، که عموما از جنوب غرب به شمال غرب کشیده شده، که چهار جهت آن را کوه فراگرفته است. این مطالعه با بهره گیری از نقشه های زمین شناسی و ژئومورفولوژی دره ابیانه توانمندی های ژئوتوریسم را در توسعه روستای ابیانه ارزیابی می کند.کلیدواژگان: ژئوتوریسم، توسعه گردشگری پایدار، کوه کرکس، روستای ابیانه -
صفحه 48
از مسائل بسیار مهم و حیاتی در نواحی بیابانی و نیمه بیابانی وجود منابع آب و استفاده مناسب از آن ها است. از سال های بسیار دور شهر قم با کمبود آب مواجه بوده است که جهت برطرف شدن این مشکل اقدام به احداث سد پانزده خرداد بین شهر قم و دلیجان کرده اند. این سد در معرض رسوب گذاری زیاد است. بدیهی است این رسوبات سبب پرشدن سد و کوتاه شدن عمر مفید آن می شود. از این رو مطالعه پتانسیل فرسایش پذیری در بالادست حوضه ضروری است. بنابراین از جمله اهداف اصلی این تحقیق پهنه بندی حوضه آبخیز با توجه به میزان حساسیت سازندها به فرسایش و نقش آن ها در تشکیل رسوبات جدید می باشد. برای این منظور ابتدا با کمک نقشه های توپوگرافی 1:50000، مرز حوضه آبخیز سد پانزده خرداد مشخص شد. سپس به دقت بر روی نقشه زمین شناسی 1:50000 قم-دلیجان، پیاده شد. پس از تهیه نقشه های زمین شناسی، آبراهه ها، بارش، ژئومورفولوژی(پیکرشناسی زمین)، شیب و نفوذپذیری خاک از حوضه مورد مطالعه، به صورت رقومی درآمدند و سپس با استفاده از تکنیک های امتیاز دهی و تلفیق لایه ها (Overlay Index)، شدت فرسایش پذیری به کمک سیستم GIS در حوضه آبخیز سد پانزده خرداد تهیه شد. در این مقاله مشخص گردید که واحد های حساس به فرسایش شدید، به صورت وسیعی اغلب در قسمت مرکزی حوضه استقرار دارد و حجم عظیمی از خاک این حوضه نیمه بیابانی، درحال رسوب گذاری در مخزن سد پانزده خرداد می باشد. در پایان مقاله نیز چند راهکار منطقی برای کنترل وکاهش فرسایش پذیری خاک عنوان شده است.
کلیدواژگان: سیستم GIS، حوضه آبریز، فرسایش پذیری، سد پانزده خرداد -
صفحه 51
این مقاله به بررسی نقش عوامل موثر بر وقوع پدیده زمین لغزش در روستای قوزلو می پردازد. بر اساس بررسی ها ومطالعات میدانی انجام شده، روستای قوزلو برروی یک پهنه لغزشی قدیمی واقع شده که در بخش های جنوبی، غربی و مرکز روستا به دلیل فعالیت پاشنه یک توده لغزشی، مساکن دچار خسارات شده اند. زیربری و حذف تکیه های جانبی پاشنه لغزشی به وسیله سرشاخه های رودخانه انگوران چای وافزایش دبی چشمه های گسلی در مرز راندگی گسل قره ناز- قوزلو، آبیاری باغات در پاشنه لغزشی و ورود فاضلاب های خانگی به داخل توده لغزشی و نفوذ پذیری کم افق کنگلومرای سازند قم از مهمترین عوامل موثر بر رانش زمین در روستای قوزلو بوده است.
کلیدواژگان: زمین لغزش، روستای قوزلو، زنجان، ماه نشان، توده های لغزشی -
صفحه 54
گروه های انسانی در گستره های مختلف جغرافیایی نسبت به سطح تکنیک و تمدن و میزان برخورداری از مواهب طبیعی، محیط را به نسبت های مختلفی تغییر داده و در نهایت استیلا و تفوق آنها بر محیط منجر به ایجاد مناظر آمایش یافته گردیده است. سکونتگاه ها در چهار چوب روابط متقابل انسان و محیط و برحسب شرایط محیط طبیعی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی سیاسی – اداری و تاریخی سازمان می یابند.
هدف از این پژوهش تحلیل نظام سکونتگاهی روستاهای بخش شرق و غرب شهرستان دهلران و روابط متقابل مرکز ناحیه و روستاهای پیرامون است. بر این اساس، از طریق داده های طبیعی، اقتصادی و انسانی، روستاهای شرق و غرب و روابطی که با شهر دهلران بعنوان مرکز ناحیه دارند، مورد پژوهش قرار می گیرد، چرا که بر اثر همین همبستگی و پیوندهای جغرافیایی میان شهر و ناحیه، انجام هر اقدام عمرانی در شهر، تاثیراتی را روی ناحیه می گذارد و بر عکس تکامل اقتصادی و اجتمایی ناحیه را نیز در سیمای جغرافیایی شهر بازتابی است که این پیوند و ارتباطات را به گونه های مختلف می توان مورد ارزیابی قرار دارد. تبیین علمی توزیع فضایی، اندازه و پراکندگی سکونتگاه های روستایی شهرستان در شرایط موجود و وضعیت آن در گذشته و آینده صورت گرفته، از این رو حائز اهمیت است که شناخت دقیق و اصولی پراکندگی جغرافیایی سکونتگاه ها وعوامل موثر در تثبیت جمعیت یا مهاجرت آنها را در یک دوره 10 ساله نشان می دهد. شهرستان دهلران بعنوان یکی از فضاهای روستایی مهاجر فرصت کشور با مسائل و مشکلاتی در رابطه با کوچک شدن سکونتگاه ها در روستاهای بخش غربی، تخلیه آبادی ها و کاهش جمعیت روستایی روبرو است حال آنکه سکونتگاه های روستایی به لحاظ جمعیت و اندازه در بخش شرقی شهرستان رشد نموده و با روستاهای تثبیت شده و تولیدی مواجه است.
این پژوهش به عنوان گامی در تقویت روابط شهر و روستا با تکیه برمبانی رویکرد مطالعات ناحیه ای انجام شده است تا بتواند عوامل ایجاد ناپایداری سکونتگاه ها، در دو بخش شرق و غرب شهرستان دهلران را شناخته و رابطه استراتژیک، آنها را با توجه به گرایشات جهانی به مدیریت پویای ناحیه ای درکشورهای توسعه یافته بهتر درک کند.کلیدواژگان: نظام فضایی سکونتگاه ها، الگوی پراکندگی سکونتگاه ها، مدل منحنی لورنز، مدل نیمرخ سلسله مراتب شهری -
صفحه 59
بر اثر فعالیت های انسانی و پدیده های طبیعی، چهره زمین همواره دستخوش تغییر می شود. سرعت و تنوع این تغییر و تحول در محیط های شهری بیش از سایر مناطق می باشد. از اینرو برای مدیریت بهینه مناطق شهری، آگاهی از نسبت تغییرات کاربری اراضی از ضروریات محسوب می شود. بنابراین داشتن اطلاعات در خصوص چگونگی استفاده از اراضی وتغییرات کاربری آن در طی زمان، از موارد مهم در برنامه ریزی شهری به حساب می آید. افزایش جمعیت و استفاده بیش از حد از توان زمین، فشار بر محیط زیست را افزایش داده است. براین مبنا ضرورت دارد آهنگ وروند توسعه شهرها تحت کنترل قرار گیرد.
علوم وتکنیک های سنجش از دور و GIS بعنوان یک ابزار نوین و دقیق این امکان را ایجاد می نماید که کارشناسان، پژوهشگران و برنامه ریزان با بهره برداری از این علوم، با استفاده از تصاویرماهواره ای و عکس های هوائی ضمن بررسی ومطالعه تغییرات محیطی، فیزیکی وکالبدی شهرها در بازه های زمانی مختلف واستخراج اطلاعات وتجزیه و تحلیل داده ها، فرآیند روند توسعه شهرها را قابل کنترل و پیش بینی نمایند.
مقاله حاضر به منظور تعیین تغییرسطح کاربری اراضی شهرستان نقده در بازه زمانی سال های 1343 الی 1388، با استفاده از تعبیر و تفسیر عکس های هوائی و تصاویر ماهواره ای در پوشش ها و کاربری های مختلف در پنج کلاس مسکونی، جاده، پوشش گیاهی وجنگلی و آب های سطحی به صورت رقومی در لایه های مختلف تعیین و برای مقایسه وتعیین تغییرات، رقومی سازی گردیده است.کلیدواژگان: GIS، RS، تصاویر ماهواره ای، توسعه فیزیکی، کاربری اراضی، نقده -
صفحه 66
در جوامع پیشرفته بخش اعظم جمعیت در شهرها اسکان یافته اند و مرام زندگی شهری مردم را در خود غرق کرده است. به این ترتیب روستا و زندگی روستایی مفهومی دور از ذهن و از طرفی جذاب برای این جمعیت شهرنشین به شمار می رود. این موضوع انگیزه ی اصلی تبدیل شدن روستا به یک مقصد گردشگری است. مقوله گردشگری روستایی از عوامل تاثیرگذار در ارتباط شهر و روستا می باشد، که پیامدهایی را به همراه خواهد داشت. از این رو بررسی گردشگری خانه های دوم و روابط متقابل شهر و روستا از اهمیت کاربردی ویژه ای برخوردار می باشد.
کلیدواژگان: گردشگری روستایی، خانه های دوم، روابط متقابل شهر و روستا -
صفحه 70
یکی از مهمترین مشکلات و بحران های حال و آینده جهان به ویژه کشور ایران، بحران کمبود، آلودگی و محدودیت منابع آب شیرین می باشد. به ویژه اینکه همین مقدار منابع آب کمی هم که در ایران وجود دارد به علت بسیاری عوامل طبیعی و انسانی، آلوده و غیرقابل استفاده و مصرف می شوند. یکی از مهمترین مشکلات منابع آب شیرین، آلوده و شور شدن آنها توسط عوامل مختلف طبیعی است. در ایران رودخانه های بسیاری وجود دارند که در قسمت منشا و سرچشمه، آب آنها دارای کیفیت مطلوب بوده، ولی در قسمت های وسطی و انتها آب آنها به علت پاره ای عوامل کیفیت خود را از دست داده و غیر قابل استفاده می شوند. عوامل طبیعی بسیاری در شوری آب این رودها، از جمله تشکیلات زمین شناسی شور، گنبدهای نمکی، طی یک مسافت طولانی و شستن رسوبات سازندهای مختلف، دمای بسیار بالای منطقه و تبخیر بیش از حد و... دخیل می باشند که می توان یکی از مهمترین عوامل را عامل گنبدهای نمکی برشمرد که به علت موقعیت زمین شناسی و جغرافیایی ایران در بیشتر نقاط کشور به ویژه قسمت ایران مرکزی، جنوب و شمال غرب مشاهده می شوند. از جمله رودهایی که دارای چنین مشکلی می باشند، می توان حبله رود در گرمسار، آجی چای (تلخه رود) در آذربایجان، دهرم (از شاخه های رود مند) در استان فارس، دالکی و بسیاری دیگر را نام برد، که سالانه به طور متوسط چندین هزار تن املاح و نمک از طریق شستشوی سازندها و گنبدهای نمکی موجود در مسیر این رودها وارد آب آنها شده و کیفیت آب را به طور کلی تغییر می دهند که در صورت انجام پاره ای اعمال از جمله تغییر مسیر شاخه های شور و یا شیرین، جلوگیری از ریختن آب چشمه های شور به درون رودهای شیرین، کانالیزه کردن مسیر رود های شیرین و...، می توان این منابع مهم و کمیاب را احیا و بازسازی کرد تا آب این رودها حداقل قابل مصرف برای کشاورزی و یا صنعتی و پروژه های عمرانی و... در قسمتهای میان رود و پایان رود گردد.
کلیدواژگان: دیاپیریسم نمکی، لندفرم، لاکولیت، باتولیت، ریفت، کافت، ولکانیسم -
صفحه 77
جهانی شدن در حال اتفاق و پیشروی به سوی آینده ای مبهم است. در ارتباط با تاثیر این فرایند بر فضای جغرافیایی دیدگاه های متناقضی وجود دارد؛ گرچه برخی سعی در اثبات اهمیت جغرافیا و ماندگاری و تاثیر آن در زندگی اجتماعی دارند ولی به زعم عده ای دیگر آینده ای روشن برای علم جغرافیا و مفهوم سرزمین وجود ندارد. بی مکان شدن جریان ها، غیر سرزمینی شدن نهادها، سازمان ها و شرکت ها نوید رسیدن نوع جدیدی از روابط اجتماعی را می دهد. پدیده ای نوظهور در حال تکامل است که مفاهیمی همانند مکان، مرز، سرزمین، ناحیه، منطقه، تنوع و تفاوت را از بین برده و این به معنی پایان یا مرگ جغرافیا است. بنابراین کنکاشی اساسی در زمینه حقیقت و ماهیت جغرافیا و چگونگی آینده آن از امور مهم و وظایف اصلی جغرافیدانان است که این مقاله نیز در حد توان در پی پاسخ به آن می باشد. همچنین رویکرد مقاله، آینده پژوهی بوده و دیدگاه نوواقع گرائی دارد.
کلیدواژگان: جهانی شدن، جغرافیا، سرزمین، ژئوپلیتیک -
صفحه 90
مناطق ساحلی در سراسر جهان ازجنبه های تاریخی در زمره مناطقی قرار می گیرند که به دلیل وجود منابع غنی، همواره در معرض بیشترین بهره برداری ها قرار دارند. مناطق ساحلی از پربارترین و پویاترین مناطق جهان و بستر فعالیت های عظیم اقتصادی و اجتماعی در جهان به شمار می روند. از طرف دیگر، به موازات رشد جمعیت و توسعه فعالیت ها در این عرصه ها طی سال های گذشته، فشار زیادی بر این مناطق وارد آمده و در معرض انواع آلودگی ها و تخریب ها قرار گرفته اند. سواحل ایران نیز از این قاعده مستثنا نبوده و طی سال های گذشته به ویژه سواحل شمالی کشور، در معرض انواع آلودگی ها و توسعه کاربری ها، فراتر از توان و تحمل این مناطق قرار گرفته است. به همین دلیل نیز طی سال های گذشته تلاش هایی برای اصلاح این روندها و شرایط حاکم بر این عرصه ها آغاز شده است. با تصویب ماده 63 قانون برنامه چهارم توسعه و آیین نامه اجرایی آن انتظار می رود، با توجه به ساز و کارهای اجرایی و وظایفی که برای دستگاه های اجرایی در این آیین نامه پیش بینی شده است، بتوان تا حدودی معضلات کنونی سواحل کشور را به طور عام و سواحل شمالی کشور را به طور خاص، سازماندهی کردکه این سازماندهی باید نتیجه مطالعات و برنامه ریزی در قالب فرایند مدیریت یکپارچه محیطی باشد. بر این اساس، در مقاله حاضر به صورت اجمالی به برخی از مسائل و مشکلات پرداخته شده و در نهایت پیشنهادهایی ارایه می شود.
کلیدواژگان: مدیریت و سازماندهی، سواحل، حریم، اراضی ساحلی و مدیریت یکپارچه سواحل -
صفحه 95
پس از طرح نظریه توسعه پایدار در دهه 70، اقدامات سازمان های بین المللی و پیگیری دولت ها به مرور و سپس بتدریج زمینه های اجرایی شدن آن اصول آن را فراهم ساخت. تاکید بر حفظ محیط زیست، صرفه جویی در مصرف انرژی و صیانت از ارزش های محیطی در کنار کمک به توسعه جوامع محلی از جمله اصولی بود که در حوزه طراحی و مدیریت هتل ها و اقامتگاه ها به منصه ظهور رسید، به نحوی که از دهه 90 به بعد شاهد بودیم در سرتاسر جهان و بویژه در حوزه کشورهای با اقتصادی فعال درعرصه توریسم، اکوهتل به عنوان برند و مولفه تمایز در بازار عمل می کند، و مدیریت اکوهتل با تاکید خاص بر «راهبرد حفاظت ضروری برای توسعه و توسعه ضروری برای حفاظت» تلاش دارد تا نقشی در تحقق عملی توسعه پایدار مطابق آنچه که در دستورکار 21 مورد توافق دولت ها قرار گرفته، داشته باشد. برنامه های پیاده شده در طراحی و مدیریت با برند اکوهتل به حدی چشمگیر بوده که رعایت اصول آن را به ضرورتی خاص برای سایر کشورها تبدیل کرده است.
هدف اصلی این مقاله بررسی مقدماتی الزامات رویکرد به اکوهتل در ایران می باشد، نوع تحقیق اسنادی تحلیلی بوده و یافته های مقاله نشان می دهد که ارزش های زیست محیطی و تنوع جغرافیایی مناطق مختلف ایران در کنار استفاده اصولی از ارزش های نهفته در محیط و به موازات آن ایجاد حداکثر سازگاری بین عملکرد هتل و اقامتگاه ها با ویژگی های هر محل و منطقه، الزام می نماید که یک سری دستورالعمل های ویژه جهت الگوهای ساخت و مدیریت هتل ها و اقامتگاه ها متناسب با ویژگی های مختلف جغرافیایی تدوین و ملاک عمل و ارزشیابی قرار گیرد.کلیدواژگان: اکوهتل، ایران، مدیریت، اکوتوریسم -
صفحه 102
تپه های ماسه ای در محدوده نوک هلالی های بسیار بزرگ ساحلی (200 متر در طول ساحل) در حال فرسایش هستند که عامل ایجاد آن فعالیت جریان های برگشتی در این منطقه می باشد. ساحل در محدوده نوک هلالی های بسیار بزرگ به باریک ترین حد خود می رسد. این مسئله به امواج پیشرو ناشی از طوفان های بزرگ و مدهای بلند امکان رسیدن به پنجه تپه های ساحلی و زیر بری آنها را فراهم ساخته که این عمل در نهایت موجب فرسایش تپه های ساحلی می شود. اندازه گیری ها و مشاهدات میدانی تلماسه ها، ساحل شنی و مورفولوژی جریان های برگشتی در طول 18 کیلومتر از خط ساحلی خلیج مونتری در کالیفرنیا انجام گرفته است. این بخش از خط ساحل ماسه ای خلیج، بر اثرگسترش تلماسه ها بیش از 40 متر بالا آمدگی پیدا کرده است.ارتفاع امواج در زیر دماغه به سمت مرکز خلیج، جایی که همگرایی امواج به دلیل شکست آنها بر روی کانیون زیردریایی خلیج مونتری صورت می گیرد، افزایش چشمگیری می یابد. گرادیان بزرگ ارتفاع موج در طول ساحل باعث ایجاد یک گرادیان ممتد و پیوسته در مقیاس مورفودینامیکی می شود. در نتیجه بخاطر قدرتمند بودن امواج برگشتی و نیز دهانه باریک خلیج در نزدیکی محل برخورد طبیعی امواج، سبب توسعه جریانات برگشتی در تمام طول ساحل گشته است.
تغییرات طولی ساحل ناشی از حجم تپه های در حال فرسایش با نوسانات طولی ساحل ناشی از نوک هلالی های خط ساحل دارای همبستگی قابل توجهی و در سطح اطمینان 95% می باشد. همچنین تغییرات طولی ساحل ناشی از نوک هلالی های خط ساحلی همبستگی بسیار زیادی با نوسانات طولی ساحل در محدوده جریانات برگشتی دارد که در سطح اطمینان 95% می باشد. بنابراین، می توان اظهار داشت که نوک هلالی های بسیار بزرگ در ارتباط با جریانات برگشتی بوده و موقعیت تپه های در حال فرسایش نیز مرتبط با محدوده نوک هلالی های بسیار بزرگ می باشند.کلیدواژگان: جریان های برگشتی، نوک هلالی های بزرگ، تپه های ساحلی، در حال فرسایش، امواج، مورفودینامیک، نقاط داغ
-
Page 2
Sustainable development is a modern concept which has been propounded widely by linking different dimensions of development (economic, cultural, political and social) and focusing on climatic considerations and environment protection. On the other hand since 1960s, urban designing has attracted the attention of many scholars working in the field of visual space beautification and those who sought to increase environmental responsibility among managers. Therefore, the present article first explains “development” as a classic and sustainable notion, urban development policies and urban sustainability index. Then, it introduces and analyzes new patterns of “sustainable development” as the foundations of urban sustainable development and a tool by which governments can reach goals of sustainable development. In fact, this is an introduction to the discussions of urban sustainable construction and form, based on which some urban models related to the sustainability of modern cities are proposed.
Keywords: sustainable development, urban sustainable development, urban designing, urban destiny, urban agriculture -
Page 8
Kazerun is located in southern Fars province. It covers an area of about 2174 hectares. Due to inappropriate features (such as unemployment, shortage in services, narrow passages, population density, insufficiency in infrastructure, economic, social and legal problems), 10 percent of this area (about 210 hectares) are worn out urban texture with a direct influence on economic depression, worn out texture and its residents. These elements collectively reveals the significance of this study.
The present article seeks to recognize problems of worn out texture and the economic, social and cultural structure of the study area, while providing some suggestions to solve the problems in this texture. The study is performed using descriptive-analytic method and field study in Kazerun city. Required information and statistics are provided by authentic resources and reliable organizations and offices (municipality- governorate-cultural heritage organization- statistical yearbooks- 2006 and 1996 population and housing census). Results indicate that social-economic situation, inappropriate infrastructure facilities and management factor influence texture and cause texture underdevelopment. Moreover, many economic problems and social damages can be prevented by developing economic-social activities, creating job opportunities, correcting system of passages and improving service centers in the area.Keywords: Worn out texture, economic problems, Literacy, infrastructure facilities -
Page 11
Developing Kavir national park is especially crucial in all ecological, economic and political dimensions. This national park is one of the largest national parks in Iran. Sustainable development of Kavir national park requires great precision, due to its ecologic nature as a desert, presence of specific ecosystems, rare and scarce animals. Its development must be performed based on a precise understanding of the present situation, pilot planning and continual environmental management. The present article seeks to identify environmental situation, evaluate strength and capacity of the land and its ecosystems and propose pilot plans based on the environmental capacities, relative advantages and susceptibilities and disorganizations. Regarding the necessity of producing functional output, economic and social dimensions were concisely considered in the planning process. Evaluating the capacity of Kavir national park indicates that tourism land use has a larger capacity for development. Furthermore, it should consider preservation. With valuable plant and animal resources, and other exceptional and miscellaneous features, this park is a cultural and national heritage. Implementing the results of this study requires a development plan and environment management system. An outline of this plan is provided in the conclusion and suggestion section along with other necessary solutions and arrangements. However with the assistance of authorities, applying strategies and results of the plan provide the necessary situation for compiling and settling environment management system. Though, settling such a system has not yet been accomplished and does not seem to be accessible in near future. But it seems completely accessible in Kavir national park, due to its nature as a desert and presence of biosphere reserve and ecosystem trend. This is in fact a relative opportunity and chance for Kavir national park.
Keywords: Kavir national park, general capabilities, solutions -
Page 17
Throughout history, urban life and development have always owed specific ideas in human political and ideological beliefs and specific methods and opinions for building societies and a comfortable human life. Suggestions and opinions proposed by scholars in different eras have resulted in different plans and patterns for organizing urban environment. Isfahan, with such a rich background, is not an exception.
The present article supposes that Isfahan is created based on idealism, naturalism ideologies and utopianism school. It refers to key issues of this school applicable to Isfahan urban construction.
This approach is explained using a descriptive, documentary method and statistical data acquired from valid resources.
Finally, it is emphasized that Isfahan reaches a flourishing peak in urban construction in the form of ideological utopia during Safavid era by Shah Abbas the great and Sheikh Baha’I. Safavid capital uses all available principles to reach the utopia which is the ultimate goal of every school.Keywords: utopia, Social integration, ecologic balance, appropriate situation, presence of order, housing standard, Political Power, employment, appropriate level of population, natural environment -
Page 22
According to the main tourism factors mentioned in the master plan, Nahavand town is located in the second tourism district of the province. Many different natural and cultural attractions are located in Nahavand, while tourist attractions in Sarab-e Giyan forest are mainly of ecotourism kind (natural-environmental).
This promenade is located in south Nahavand city among crowded villages and it attracts large number of tourists from the city, province and even neighboring provinces. It should be noted that Giyan historical hill is also located near the forest and Sarab-e Giyan, which according to archeologist excavation had a culture similar to Mesopotamia in 5700 year ago.
The present article seeks to determine factors influencing visitor’s willingness to pay for visiting the forest and Nahavand Sarab-e Giyan and estimate its economic-promenade valuation according to CVM analytic method.
In this article, conditional valuation method (CVM) was used for estimating economic-promenade valuation of the forest and Nahavand Sarab-e Giyan. This method tries to determine visitor’s willingness to pay (WTP) in different scenarios of the assumed market.Keywords: Valuation, Nahavand, Tourism, visitors, Economic, promenade, CVM -
Page 28
From a meteorological point of view, frost occurs when minimum daily temperature decreases to 0 °C. This study seeks to predict and rout early autumn frosts in Khash city. To study early frosts, the first day of frost in the statistical period of 1986 to 2008 was investigated. Probabilities and return periods of autumn frosts (early frosts) were estimated using normal distribution and Log Pearson type 3 distribution. In Log Pearson type 3 distribution, there is 99 percent probability that frost does not begin before 8 October, 95 percent probability that frost does not begin before 15 October. In normal distribution, there is 95 percent probability that frost does not begin before 12 October. Coefficient of data change is 21.2 which indicates relatively high frequency in the time of frost. A graph of the first day of frost and its 11 year average was prepared and frost occurring process was routed. Results indicate that during the last decades frost has retreated toward winter.
Keywords: early frost, Climate, Log Pearson type 3 distribution, Khash -
Page 31
The concept of globalization is studied in different scientific fields. Globalization began in the realm of economy and draws to political and cultural realms. Different scientific fields see globalization as the idea of eliminating geographic borders and reducing distances and there is a consensus that development in communication and information technology are important factors in the formation of this inclusive phenomena. The modern approach to globalization enters the realm of natural systems and analyzes challenges facing human society from the view point of structuralism as the environmental philosophy of geography. The spread of this system in the world, absence of geographic borders limiting their function and their systematic relation can be considered among similarities and common features of economic-political systems and natural systems. Though these systems were present in this planet before human beings, interaction with human activities disturbed their behavioral procedure. They appear as a serious challenge facing human beings and with the present trend of human economic and industrial activities, their integrity and functional scale increase every day. In this way, they are turning into important and critical challenges facing the world. With the appearance of modern challenges like climate changes and environmental crisis in the field of environment, the issue of exploiting and protecting natural environment and its systems has changed into a global concept. Geography considers such natural and environmental crisis as a natural topic for its studies. It can be successful in introducing natural systems to citizens and different groups using its comprehensive knowledge of phenomena behavior and relations and human function. It also has the capability of providing influential solutions, preventing and solving global challenges.
Keywords: globalization, geography, natural environment, Environmental, system structure -
Page 36
Urban development requires a rational thinking system and a philosophic-ideological thinking in the framework of schools, scientific theories, legal context, and efficient policy making for the specific time and space. In this regard, human being has always endeavored to organize all its activities like space arrangement based on ideological and belief principles. Therefore, city as the modern appearance of human civilization, and the center of sacredness, wealth and power is not an independent and self-governing phenomenon. But rather, it is a part of society structure and a conceptualized crystallization of fundamental needs of different social groups living in the city and affected by social, economic, political and ideological situations. It also represent the beliefs of people building the city. However, formation of these ideological propositions is a function of time and place in which these affective foundations are born, to the extent that investigating these views without considering its time and place context will be useless. The present article studies the backgrounds in which Chicago school was formed and reached maturity from the view point of effective factors, principles and approaches, theories and theorists of this school.
Keywords: Chicago school, Chicago city, demographic changes, urban studies, organismic analogy -
Page 40
The new and modern scientific field of river engineering integrates hydraulics with hydrology-geomorphology and investigates and discuss water movement in rivers. In order to prevent damages caused by river flood, probable floods must be predicted using appropriate methods. Moreover, identifying river morphology (river erosional landforms) can help us noticeably in recognizing and preventing damages.
The present article identifies erosional landforms in Chenar-e Rahdar River and produce a map for different forms of river erosion using geographic information system, remote sensing and dispersion of different erosional landforms in this river along with sedimentation areasKeywords: Chenar-e Rahdar River, erosion, flood, sedimentation, Sewage -
Page 43
Abyane village is located in the skirts of Karkas Mountain, 40 kilometer North West of Natanz and 70 kilometers South of Kashan in Isfahan province. This village should be regarded as one of the most exceptional villages of Iran, due to its diverse historical buildings. The architecture and texture of buildings in Abyane are inspired by natural and geological features of the area. The magnificence of local and beautiful architecture has made Abyane one of the exceptional attractions of the world. Abyane has a beautiful landscape, good climate and favorable natural position. It is located in the skirts of Karkas Mountain, one of mountain ranges in central Iran. Regarding form and structure, Abyane valley is a wrinkled area with multiple mountain ranges, generally in South West to North West direction. Abyane is surrounded by mountains. The present study evaluates geotourism potentials in Abyane village using geological and geomorphological maps of Abyane valley.
Keywords: Geotourism, sustainable development of tourism, Karkas Mountain, Abyane village -
Page 48
Water resources and their appropriate exploitation are among important and critical issues in deserts and semi-desert areas. Qom has always faced water shortage and Panzdah-e Khordad Dam was built between Qom and Delijan to resolve the problem. This dam faces lots of sedimentation. This inevitably results in dam filling and shortening of its useful life. Therefore, studying erodibility potential in upstream basin is essential. The present study primarily seeks to divide the basin into different zones based on formations sensitivity to erosion and their role in the creation of new sediments. To reach this goal, boundaries of Panzdah-e Khordad Dam basin were identified using 1:50000 topographic maps. Then, it was carefully implemented on 1:50000 geological map of Qom-Delijan. After producing geological maps, channels, precipitation, geomorphology, slope and soil permeability were digitalized. Then, erodibility intensity in Panzdah-e Khordad Dam basin was produced using GIS, layer scoring and integrating techniques (Overlay index). Results indicate that sensitive units with severe erosion cover a vast area of central basin and a large volume of soil in this semi-desert area is sedimenting in Panzdah-e Khordad Dam reservoir. Finally, the article proposes some logical solutions to control and reduce erodibility of soil.
Keywords: GIS, basin, Erodibility, Panzdah-e Khordad Dam -
Page 51
The present article investigates influential factors in land sliding phenomena in Qozlu village. According to the investigations and field studies, Qozlu village is located on an old land sliding zone and settlements in southern, western and central village have been damaged due to the activities of a sliding mass heel. Main factors influencing land slide in Qozlu village include undercutting and elimination of lateral supports by distributaries of Anguran Chay River, increasing discharge of springs along the drift limit of Qare Naz-Qozlu fault, irrigation of gardens in the sliding mass heel and domestic sewage entering the sliding mass and lower permeability horizon of Qom formation Conglomerate.
Keywords: land slide, Qozlu village, Zanjan, Mahneshan, sliding masses -
Page 54
Human societies in different geographic ranges have changed their environment to different degrees depending on the techniques, culture and natural gifts they enjoy. Ultimately, their dominance and supremacy on the environment has resulted in the creation of landscapes. Settlements are organized within the framework of human-environment interactions and based on the conditions of natural, economic, social, cultural, political-administrative environment.
This study seeks to analyze the settlement system in Eastern and Western villages of Dehloran city and the interaction between district center and its surrounding villages. In this regard, Eastern and Western villages and their relations with Dehloran city, as the district center, are investigated using natural, economic and humanistic data. Due to this geographical links between city and district, any construction plan in city influence district, and social economic development of the district is also reflected in geographic appearance of the city. These link and relations can be evaluated in different ways. Scientific clarification of spatial distribution and dispersion of rural settlements in the past, present and future conditions are important, since they provide a precise and principled understanding of geographic settlements dispersion and factors influencing population consolidation or immigration in a 10-year period. Dehloran city, as one of rural spaces in the country, face problems and issues like shrinking of rural settlements, villages abandonment, rural population decreasing in Western villages, while rural settlements in eastern parts have developed in size and population and these parts face consolidated and productive villages.
As a step toward strengthening the relations between city and village, the present study has been performed based on the foundations of regional studies approach to identify causes of instability in settlements of Eastern and Western Dehloran and understand their strategic relation considering global tendencies toward dynamic regional management in developed countriesKeywords: spatial system of settlements, the pattern of settlement dispersion, Lorenz curve model, urban hierarchy profile model -
Page 59
Land forms are always changing because of human activities and natural phenomena. In urban environment, these changes happen with more diversity and speed. As a result, understanding land use changes is essential for optimal urban management. Thus, accessing information regarding land use and its changes over time are among important issues in urban management. Population growth and overusing the earth potential have increased the pressure on environment. Therefore, controlling the trend of urban development is necessary.
Using the new and precise tool of GIS and RS sciences and techniques, satellite images and aerial photos, scholars, researchers and planners can investigate and study environmental and physical changes of the city in different time periods, exploit and analyze data, control and predict urban development trend.
In order to determine level of land use changes in Naqade during 1964-1999, the present article investigate and analyze aerial photos and satellite images in different land uses and land covers in five different classes like residential classes, roads, vegetation, jungles, and surface water. Results were determined and digitalized in different layers for the sake of comparing and analyzing the changes.Keywords: GIS, RS, Satellite images, Physical development, Land use, Naqade -
Page 66
In developed societies, a major proportion of the population live in cities and they are immersed in urban life style. Thus, village and rural life is a strange and yet interesting concept for the urban population. This is the main stimulus for changing villages into a tourism attraction. Rural tourism is one of the influential factors in the relation between city and village which will have some consequences. Thus, investigating tourism in holiday homes and the mutual relation between city and village is of a significant applied importance.
Keywords: rural tourism, holiday village, mutual relation of city, village -
Page 70
Limited and polluted fresh water resources are among the main problems and crisis the world and especially Iran face now and in future. Many natural and human related factors make Iran limited water resources polluted and unusable. One of the main problems of fresh water resources is that different natural factors make them polluted and salty. Many rivers in Iran have a satisfying water quality at the source of river, but they deteriorate due to some factors in their course or at the estuary. Many natural factors, like salty geological structures, salt domes, long distance and washing sediments of different formations, very high temperature and evaporation, etc. are involved in salinization of these rivers. Because of geological and geographical situations, salt domes are observed in many parts of the country, especially in center, South and North West of Iran, and they can be considered one of the most important factors. Hable rud in Garmsar, Aji Chay (Talkhe rud) in Azarbaijan, Dehrom (One of Rudmand tributary) in Fars, Dalaki and many other rivers face this problem. Every year, tons of salt and sedimentations are being washed from salt domes and formations and enter these rivers, changing the water quality. Implementing some practices, like changing the course of salty water or fresh water, preventing confluence of salty and fresh water rivers, canalizing fresh water rivers, etc. it is possible to revive and restructure these important and rare resources, so that the water will be at least usable for agricultural, industrial and construction projects in upstream and midstream.
Keywords: Salt diapirism, laccolith, Rift, batolith, Kaft, volcanism -
Page 77
Globalization is happening and an ambiguous future is approaching. There are controversial perspectives regarding the influence of this process on geographic space. Some try to prove the importance of geography and its influence and sustainability in social life, while others do not predict a bright future for geography and the concept of territory. Movements unbound to a space, non-territorial entities, organizations and companies bespeak of a new kind of social relation. An emerging phenomena is evolving which will eliminate concepts like space, boundary, territory, district, area, diversity and difference and implies the death or end of geography. Therefore, fundamental investigation in the nature and reality of geography is one of the main critical responsibility of geographers, to which this article seeks to contribute. Neorealism and future studies approach are applied.
Keywords: globalization, geography, territory, geopolitics -
Page 90
All over the world, coastal areas have always been exploited more than any other area because of their rich resources. Coastal areas are among the most dynamic and productive areas of the world and a context for immerse economic and social activities. On the other hand, population growth and development of activities put a lot of pressure on these areas and now coasts face different pollutions and destructions. Iranian coasts are no exception and especially northern coasts have faced different pollutions and land use development much more than their tolerance and strength during last years. Therefore, efforts to correct the dominant procedures and situations began. With the enactment of the fourth development plan (act 63) and its regulation and considering executive mechanisms and executive organization responsibilities, it is possible to organize some of current problems in coasts, and especially northern coasts. This organization must be based on researches and planning in the context of integrative environmental management. Accordingly, the present article briefly address some issues and problems and finally some suggestions are provided.
Keywords: management, organization, coasts, limits, coastal area, integrative coastal management -
Page 95
Theory of sustainable development was proposed in 1970s, and its foundations were implemented gradually by international organizations and national governments. Emphasis on protecting the environment, reducing energy use, preserving environmental values, along with helping local societies in their development are among principles emerged in designing and managing hotels and accommodations, so that since 1990s eco-hotel acts as a distinctive brand in the global market and especially in countries with an active economy in tourism. Eco-tourism management with a particular emphasis on “essential preservation for development and essential development for preservation strategy” seeks to play an active role in the realization of sustainable development according to the agenda agreed by governments. Plans implemented in the process of designing and managing by eco-hotel brand have been so significant that other countries now view its principles a special necessity.
The present article seeks to investigate the basic requirements of approaching eco-hotel in Iran. The results of this documentary-analytic study indicate that Iran environmental values and geographic diversity, along with principled utilization of environmental values and creating maximum adaptability between hotels and residences with the characteristics of every place and area requires the application of particular guidelinesKeywords: ecohotel, Iran, Management, Ecotourism -
Page 102
Sand hills are formed by erosion in very large mega-cusps (200 meter along the coast). This erosion is caused by returning currents. In very large mega-cusps, coasts reach their narrowest limit. So progressive waves of huge storms and high tides can reach the claws of the coastal hills undercutting them, which finally results in coastal hills being eroded. Measurements and field observations of dunes, sandy beach and returning current morphology were performed in an 18 kilometer coast line of Monterey Bay in California. This part of sandy coast line is uplifted more than 40 meters due to the spread of sand dunes. Under the cape and toward the gulf center, waves converge due to their breakdown on the Monterey underground canyons and their height increase significantly. Large gradient of wave height in coast length creates a continuous gradient in morphodynamic scale. Thus, strong returning waves and narrow mouth of the bay have resulted in the development of returning currents throughout the coast.
With 95% confidence level, longitudinal coastal changes which happen due to the volume of eroding hills have a significant correlation with longitudinal changes occurring due to coast line cusps. Moreover, longitudinal changes in coasts caused by the cusps in the coast line has a very significant relation with longitudinal changes of the coast in the range of rip currents. Therefore, it is possible to say that very large cusps are related to rip currents and the position of eroding hills is also related to the range of mega-cusps.Keywords: rip currents, mega-cusps, eroding coastal hills, Waves, morphodynamic, hot points