فهرست مطالب

برنامه ریزی و توسعه گردشگری - پیاپی 2 (پاییز 1391)

نشریه برنامه ریزی و توسعه گردشگری
پیاپی 2 (پاییز 1391)

  • تاریخ انتشار: 1391/10/11
  • تعداد عناوین: 7
|
  • سعید راسخی راسخی، سعید کریمی کریمی، منیره حامدی رستمی صفحه 13
    هدف از پژوهش حاضر، برآورد تمایل به پرداخت گردشگران ساحلی و بررسی عوامل موثر بر آن است. سوالات این تحقیق، عبارتند از: الف- آیا گردشگران ساحلی تمایل به پرداخت دارند؟ ب- عوامل موثر بر تمایل به پرداخت گردشگران ساحلی کدامند؟برای پاسخ به سوال اول، تعداد 1100 پرسشنامه در سال 1389 میان گردشگران ساحلی نوار ساحلی استان مازندران توزیع شد و با به کار گیری روش ارزش گذاری مشروط، تمایل به پرداخت گردشگران ساحلی برآورد گردید. برای پاسخ به سوال دوم، با استفاده از نتایج برآورد، میزان تمایل به پرداخت و با به کار گیری مدل لجیت، عوامل موثر بر تمایل به پرداخت برای گردشگری ساحلی برآورد و بررسی شد.
    بر اساس محاسبات انجام شده، میانگین تمایل به پرداخت گردشگران به منظور استفاده ی تفریحی از ساحل، در سال 1389، 3188 ریال برای هر گردشگر برای هر بازدید و ارزش تفریحی سالانه ی ساحل در این سال، با فرض ده میلیون گردشگر، حدود 2/3 میلیارد تومان است. همچنین نتایج مقاله ی حاضر نشان می دهد درآمد، سابقه ی پرداخت و سطح تحصیلات، بر تمایل به پرداخت گردشگران ساحلی اثر معناداری دارد.
    کلیدواژگان: گردشگری ساحلی، تمایل به پرداخت، ارزش گذاری مشروط، عوامل موثر، استان مازندران
  • علی اصغر سعیدی، سید محمد بهشتی، رضا رضوانی صفحه 33
    هدف این مقاله، طرح این سوال است که چرا علی رغم سیاست گذاری ها و برنامه ریزی های گردشگری در ایران، نتوانسته ایم در این عرصه توسعه یابیم. به نظر می رسد فارغ از کمبودها و موانع فیزیکی موجود، عوامل و موانع بسیار مهم تری وجود دارند که مقابل گسترش این صنعت قرار گرفته اند. برای فهم این موانع و تبیین آن، سعی گردید تا نظرات تعدادی از نخبگان کشور در مورد این عرصه اخذ شود و مورد تحلیل قرار گیرد. روش مطالعه ی کیفی برای جمع آوری و تحلیل روایت های نخبگان، مورد توجه این مقاله بوده است. تحلیل روایت ها به سوالات مصاحبه که در چارچوب سه نظریه ی اساسی فرهنگی بوده است، نشان می دهد که برخی نخبگان، علت اصلی عدم توسعه ی گردشگری را در موانعی همچون نبود زیر ساخت های فیزیکی و عدم سرمایه گذاری لازم می دانند؛ در حالی که برخی دیگر، موانع فرهنگی و فکری را نام می برند که ما را از رسیدن به اهداف در نظر گرفته شده باز می دارند..
    کلیدواژگان: نخبگان، سیاست گذاری، موانع گردشگری، توسعه ی گردشگری
  • سیاوش شایان، غلامرضا زارع، سعید خلیلی صفحه 57
    در این تحقیق سعی گردیده تا با استفاده از روش رینارد، داده های حاصل از بازدید میدانی و اطلاعات پرسش نامه ای، ارزش ژئومورفوسایت گیان در دشت نهاوند ارزیابی شود. در روش رینارد سه ارزش علمی، افزوده و ترکیبی وجود دارد. نتایج پژوهش نشان می دهد که ارزش ترکیبی بالاترین امتیاز را به خود اختصاص داد. نمره بالای زیر معیارهای اهمیت جهانی و آموزشی، که امتیاز زیر معیار آموزشی 0.91 بوده، باعث شد که ارزش ترکیبی بیشترین امتیاز را کسب نماید. ارزش افزوده نیز در مرتبه بعدی قرار گرفت. وجود چشمه های متعدد و جنگل گیان با ذخیرگاه ژنتیک، کشف آثار باستانی از دلایلی بودن که باعث امتیاز بالاتری ارزش ترکیبی شد. همچنین ارزش علمی به دلیل کم بودن امتیاز زیر معیارهای درهم تنیدگی پایین ترین سهم را به خود اختصاص داد. در مجموع میانگین ارزش های محاسبه شده 0.68 می باشد که بیانگر توانمندی قابل توجه و خوب ژئومورفوسایت مورد مطالعه برای جذب و توسعه گردشگری در منطقه است.
    کلیدواژگان: لندفرم های ژئومورفولوژی، ژئوفورفوسایت، نهاوند، تپه گیان، ژئومورفولوژی کاربردی
  • علی اکبر شمسی پور، محمد سعید نجفی، حسن اروجی، محمد علیزاده، محمود حسن پور صفحه 74
    برای تعیین نقش عناصر اقلیمی در جذب گردشگر، شاخص های متعددی وجود دارد که جدیدترین آن ها بهره گیری از نظر مردم بومی و ساکنان محلی درباره ی ارتباط عناصر جوی و گردشگری است. شاخص CIT در سال 2008، به عنوان یک شاخص اقلیم گردشگری برای محیط های با ویژگی «آفتابی، ساحلی و شنی» ارائه شد که بر نظر گردشگران تاکید داشت. متغیرهایی که در این شاخص مورد سنجش قرار گرفته می شوند، شامل جنبه های 1. گرمایی، 2. زیباشناختی و 3. فیزیکی است. شاخص اقلیمی گردشگری برای مطالعه ی بندر انزلی با طرح پرسشنامه و ماتریس گونه شناسی شاخص و با توجه به نظر گردشگران ارائه گردید. نتایج پژوهش نشان می دهد که ماه ژوئیه و می به دلیل وضعیت مناسب گرمایی، ابر پراکنده، بارش کمتر نسبت به ماه های دیگر و سرعت بادی در حد یک نسیم فرح بخش، مناسب ترین ماه ها برای حضور گردشگران در این شهر است.
    کلیدواژگان: گردشگری، اقلیم، آسایش گرمایی، شاخص CIT، بندر انزلی
  • بهرام رنجبریان، محمد غفاری صفحه 95
    موفقیت صنعت گردشگری علاوه بر توسعه ی زیرساخت های این صنعت، مستلزم تقویت عوامل ترغیب کننده و کاهش عوامل بازدارنده ی قصد سفر گردشگران به یک مقصد گردشگری است. ریسک های استنباط شده ی مرتبط با سفر به یک مقصد گردشگری، یکی از مهم ترین عوامل بازدارنده ی سفر گردشگران به آن مقصد گردشگری است. از سوی دیگر، ممکن است گردشگران زن و مرد، استنباط متفاوتی از ریسک های مشابه داشته باشند. از این رو، هدف مقاله ی حاضر، دسته بندی ریسک های استنباط شده ی گردشگران خارجی، جهت سفر به شهر اصفهان و بررسی نقش تفاوت های جنسیتی در استنباط از این ریسک هاست. جامعه ی آماری این پژوهش، شامل گردشگران خارجی است که در ماه های فروردین و اردیبهشت سال 1391 به شهر اصفهان سفر کرده اند. از این جامعه، نمونه ای به حجم 300 نفر به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. نتایج این پژوهش نشان می دهد که ریسک های استنباط شده ی گردشگران خارجی سفر کرده به شهر اصفهان، در چهار دسته یعنی ریسک های سلامتی، فرهنگی و اجتماعی، سیاسی و اقتصادی قابل دسته بندی است. همچنین نتایج پژوهش نشان می دهد گردشگران زن، ریسک های سلامتی، فرهنگی و اجتماعی، سیاسی و اقتصادی بیشتری نسبت به گردشگران مرد از سفر به شهر اصفهان استنباط کرده بودند.
    کلیدواژگان: ریسک استنباط شده، گردشگر، مقصد گردشگری، جنسیت، اصفهان
  • سید محمد طباطبایی نسب، امیررضا کنجکاو منفرد *، علی زحمت کش سردوراهی صفحه 113

    شدت رقابت، بسیاری از صنایع و به ویژه صنعت گردشگری را ناگزیر به پذیرش پارادایم جدید بازاریابی، یعنی بازاریابی رابطه مند نموده است. در این محیط متلاطم، صنایع گردشگری مجبورند شیوه ی واکنش خود به بازار را تغییر دهند؛ لذا دور از انتظار نخواهد بود که هنگام اجرای برنامه های بازاریابی رابطه مند، موانع متعددی بر سر راه اجرای آن قرار گیرد. بنابراین تحقیق حاضر، به بررسی و شناسایی موانع اجرای بازاریابی رابطه مند در صنعت گردشگری می پردازد و میزان اهمیت هر یک از این موانع را مشخص می نماید. این پژوهش از حیث هدف، کاربردی است و برای جمع آوری اطلاعات از مصاحبه با خبرگان و پرسشنامه استفاده نموده است. نتایج حاصل از بررسی مبانی نظری، پنج عامل فردی، سازمانی، مدیریتی، انگیزشی و ساختاری را به عنوان موانع اصلی بازاریابی رابطه مند معرفی کرده است. پس از شناسایی عوامل، با استفاده از تکنیک تاپسیس فازی و بر اساس نظرات اخذ شده از خبرگان صنعت گردشگری استان یزد، موانع مذکور رتبه بندی گردید. نتایج به دست آمده نشان می دهد موانع انگیزشی دارای بیشترین اهمیت محسوب می شود و موانع سازمانی، فردی، ساختاری و مدیریتی در رتبه های بعدی قرار دارند. در نهایت مولفه های مربوط به هر یک از موانع مذکور نیز رتبه بندی گردیدند.

    کلیدواژگان: بازاریابی رابطه مند، صنعت گردشگری، تاپسیس فازی
  • غلامرضا خوش فر، مریم عبدالله پور، سارا کریم زاده صفحه 131
    اثرات گردشگری خانه های دوم، به سه دسته ی اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی تقسیم شده است. در مقاله ی حاضر، مساله ی اصلی اثرات اجتماعی گردشگری خانه های دوم است. هدف این مطالعه، سنجش تاثیر وجود گردشگری خانه های دوم به عنوان یک پدیده ی معاصر در سکونتگاه های روستایی، بر تغییرات میزان سرمایه ی اجتماعی و ابعاد آن در میان ساکنان این مناطق است. روش تحقیق، پیمایشی و جامعه ی آماری، روستاهای واجد و فاقد خانه ی دوم در سطح شهرستان تنکابن بوده است. حجم نمونه ی آماری، 228 نفر است که از ساکنان 15 سال به بالای روستاهای سیاورز (واجد خانه های دوم) و لیره سر (فاقد خانه ی دوم) به شیوه ی تصادفی سیستماتیک انتخاب شدند. داده ها با استفاده از پرسشنامه ی محقق ساخته جمع آوری شد. اعتبار سوالات با استفاده از اعتبار محتوایی (از نوع صوری) و پایایی ابزار سنجش با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ (78/0) مورد تایید قرار گرفت. یافته ها نشان داد که تفاوت سرمایه ی اجتماعی در هر دو روستا از لحاظ آماری معنی دار نیست؛ لکن جزئیات نتایج نشان داد که مولفه های مشارکت اجتماعی رسمی، اعتماد اجتماعی و اعتماد نهادی در روستای سیاورز (دارای خانه های دوم)، به طرز معنی داری از روستای لیره سر (فاقد خانه ی دوم) کمتر است. همچنین نتایج نشان داد که سطح تحصیلات و میزان درآمد ساکنان روستای سیاورز (دارای خانه های دوم)، به طرز معنی داری بیشتر از روستای لیره سر (فاقد خانه ی دوم) است. گسترش خانه های دوم با اثرات اقتصادی مثبت (افزایش سطح تحصیلات و میزان درآمد) و پیامدهای اجتماعی منفی (کاهش در مولفه های سرمایه ی اجتماعی)، معماگونه و متناقض نما به نظر می رسند و در این زمینه به تحقیقات بیشتری نیاز است.
    کلیدواژگان: سرمایه ی اجتماعی، گردشگری خانه های دوم، اعتماد، مشارکت، شبکه ی روابط اجتماعی، تنکابن
|
  • Saeed Rasekhi Rasekhi*, Saeed Karimi, Monireh Hamedi Rostami Page 13
    The purpose of this study is to estimate willingness to pay for coastal tourism and examine the effective factors involved. The research questions of this study include: a) Are the coastal tourists willing to pay? b) What are the effective factors for their willingness to pay? To answer these questions, 1100 questionnaires were distributed among coastal tourists across the beach lines of Mazandaran Province, Iran, in 2010. Willingness to pay was estimated by Contingent Valuation Method, and the factors influencing willingness were examined by Logit Model. The results showed that the average amount each tourist willing to pay was 3188 rials, and the yearly recreational value of the beaches was about 32 billion rials. The results also showed that income, previous experience of payment, and education level had a significant effect on coastal tourist's willingness to pay.
    Keywords: coastal tourism, Willingness to Pay, Contingent valuation, Effective Factors, Mazandaran Province
  • Ali Asghar Saeidi, Seyed Mohammad Beheshti, Reza Rezvani Page 33
    The main aim of this paper is to analyze the major obstacles to the development of tourism industry in the post-revolutionary era. The paper tries to discover the causes of the constraints imposed on tourism industry despite its potentials in Iran. The main hypothesis of the paper is that some important factors other than physical obstacles impede the development of tourism. The theoretical framework of the paper is based on three cultural theories. The methodology of the paper is based on the qualitative methods in the form of semi-structure interviews with leading people in tourism industry, cultural elites and tourism activists who might influence tourism decision making in one way or another. The description and analysis of narratives indicate that the interviewees considered cultural obstacles as important as physical ones in the development of tourism industries. The paper suggests that tourism policy may reach its objectives if it draws on a consensual policy among elites and tourism activists.
    Keywords: Elites, Tourism policy, tourism constraints, tourism development
  • Siyavash Shayan, Gholamreza Zareh, Saeed Khalili Page 57
    This study tries to assess the geomorphosite value of Gian Hill in Nahavand plain using Reynard Method, field investigations and questionnaires. Of the three kinds of values in Reynard Method (scientific value, added value, and combination value), the study results showed that combination value had the highest rank. High scores of global and educational importance standards, where the score of educational factor was 0.91, caused combination values to get the highest score. Added value was ranked next. Existence of various springs, Gian forest, genetic reserve, and discovery of ancient monument contributed to the highest rank of combination value. Scientific value received the lowest score because of the integrity of sub factors. Overall, the mean value was 0.68, which shows the considerable suitability of the geomorphosite under study for the attraction of tourists and the development of tourism in the region.
    Keywords: Geomorphologic Landforms, Geomorphosite, Nahavand, Hill of Gian, Apply Geomorphology, Reynard Method
  • Ali, Akbar Shamsi Najafi, H. Oroji, M. Alizadeh, M. Hassan Pour Page 74
    Climate Index for Tourism (CIT), introduced in 2008, evaluates the climate quality based on physical, aesthetic and thermal aspects and their relationship to the tourist’s satisfaction and decision. This study applies CIT in the Iranian context through the use of a questionnaire in order to test and prioritize each of the thermal, physical and aesthetic variables in the city of Bandar-e Anzali. The measurement of temperature, sunshine, rain and wind indicated that these parameters had a significant role in attracting tourists, while their inappropriateness reduced tourists’ satisfaction greatly. The CIT evaluation showed that the months of May and June were the best months for tourists in the city of Bandar-e Anzali due to comfortable temperature, moderate heat, scattered clouds, low rainfall and pleasant breeze.
    Keywords: Climate, tourism, Thermal Comfort, Bandar, e Anzali, CIT
  • Bahram Ranjbarian*, Mohammad Ghafari Page 95
    The success of a tourism destination is depended on reinforcement of persuasive elements and elimination of factors which discourage tourists to select that destination. Tourist’s perception of risk is a disincentive factor that influences tourist’s travel intention to a destination. But it should be noted that different genders may have different perception of similar risks. That is why present study primarily aimed to classify different dimension of risks which perceived by inbound tourists who visited Isfahan and also tried to determine the role of gender in perception of different risk dimensions. The statistical population of the study is inbound tourists who visited Isfahan during April and March of 2012. A sample of 300 tourists has been selected by convenience sampling method. A self-administrated questionnaire with 29 items has been used to gathering data. The results of exploratory factor analysis identified four types of risks which have been perceived by tourists who visited Isfahan. These include health, socio-cultural, political, and economic risks. Also the results indicate that female tourists perceived more risks for traveling to Isfahan than males. Finally some of empirical suggestions have been offered.
    Keywords: Perceived Risk, Tourist, Tourism Destination, Gender, Isfahan
  • S. M. Tabatabaeinasab, A. R. Konjkave Monfared, Ali Zahmatkash Page 113

    Increasing competition forced many industries, especially tourism industry to adopt new marketing paradigm, “relationship marketing”. In this environment, tourism industries have been forced to change their reaction to market. Therefore, it is not unexpected, when implementing the relationship marketing programs, that they may face many barriers. In this paper, we try to survey barriers of relationship marketing in tourism industry. The study is applied target wise, and to collect required data, interviews with experts and questionnaires were employed. Using fuzzy TOPSIS and based on comments received from experts of tourism industry, the main barriers of marketing i.e. individual, organizational, managerial, motivational and structural factors were ranked. The results showed that motivational barriers were the most important and organizational, individual, structural, and managerial barriers were ranked as less important respectively. Finally, the components of each of the barriers were ranked as well.

    Keywords: relationship marketing, tourism industry, Fuzzy TOPSIS
  • Gholamreza Khoshfar, Maryam Abdollahpour, Sara Karimzadeh Page 131
    The impact of second home tourism is divided into three categories: economic, social and environmental. The main focus of this paper is the social impact of second home tourism. The study analyzes social capital by comparing two rural areas. To collect the data, a research are made questionnaire with Chronbach Alpha reliability of 0.78 was used. Stratified random sampling was used to select the sample which consistied of 228 people settling in Siyavaraz (with second homes) and Lirehsar (without second homes) for at least 15 years. The results showed that social capital in one village was not significantly different from the one in the other village. However, details showed that the level of formal social participation, social trust and institutional trust was higher in Lirehsar (without second homes) than in Siyavaraz (with second homes). On the other hand, level of literacy and rate of income were higher in Siyavarz than in Liresar. The study suggests further research in this area as second homes with positive economic effects and negative social effects seem contradictory.
    Keywords: Social Capital, second home tourism, trust, Participation, security, social relations, Tonekabon