نشریه علوم اجتماعی
پیاپی 18 (پاییز 1391)

تحقیق حاضر با روش پیمایش سعی در مقایسه رابطه بی سازمانی اجتماعی با ترس از جرم در بین زنان و مردان 18 ساله به بالای شهر کرج را داشته است. بدین منظور نمونه ای شامل 413 نفر با روش نمونه گیری خوشه ایچند مرحله ای انتخاب گردیدند. یافته ها حاکی از آن بود که تنها متغیر بی نظمی محله ای بصورت مشترک در مردان و زنان رابطه معناداری با ترس از جرم دارد. از میان سایر متغیرها ترس از جرم در زنان با متغیرهای پیوند محله ای، رضایت از پلیس، سن و نوع مسکن و در مردان با متغیرهای تعلق خاطر به محله، مدت اقامت در محله و ناهمگونی قومیتی دارای رابطه معناداری بود. در نهایت متغیرهای وارد شده به معادله رگرسیون به شیوه گام به گام، توانستند در زنان و مردان به ترتیب 3/18 و 5/17 درصد از واریانس متغیر وابسته تحقیق را تبیین نمایند.

هدف از انجام این تحقیق مقایسه اضطراب شناختی و اضطراب بدنی ورزشکاران مرد و زن در سطوح مختلف رقابت بود. از میان رشته های ورزشی هشت رشته هندبال، بسکتبال، کاراته، کشتی، والیبال، دو ومیدانی، بدمینتون و شنا به صورت تصادفی انتخاب شدند. جامعه آماری پژوهش شامل ورزشکاران زن و مرد حاضر در مسابقات رشته های مذکور بود. برای هر رشته 150 نفر و در کل 1200 نفر از دوازده استان کشور به صورت تصادفی خوشه ایبه عنوان نمونه انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه اضطراب حالتی رقابتی (CSAI-2‎) (839/0 = α) استفاده شد. داده ها با آزمون t، آزمون F و آزمون H.S.D توکی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد مردان ورزشکاران در مقایسه با زنان ورزشکار اضطراب شناختی و اضطراب بدنی کمتری (p<0/01‎) ‎داشتند. ورزشکارانی که تجربه شرکت در سطوح بالاتر رقابت داشتند، اضطراب شناختی کمتری (p<0/01‎) داشتند. اما بین اضطراب بدنی ورزشکاران در سطوح مختلف رقابت تفاوت معناداری مشاهده نشد.

انسان سالم، محور توسعه اجتماعی است و فرایند توسعه بدون توجه به این بعد مهم ناممکن است. سلامت اجتماعی در جامعه متاثر از دلایل فراوانی است که بیشتر آنها نه در حوزه پزشکی، بلکه در حوزه علوم اجتماعی و جامعه شناسی قابلیت تحلیل و بررسی دارند. بیشتر متغیرهایی که دراین پژوهش مورد تاکید قرار گرفته است، متغیرهایی اجتماعی است. اخیرا مطالعه سلامت اجتماعی نزد دانمشمدان علوم اجتماعی و انسانی مورد توجه زیادی قرار گرفته است و حتی محققان رشته های گوناگون و مرتبط از جمله؛ روانشناسی، مدیریت، اقتصاد، علوم تربیتی و علوم سیاسی در این عرصه مشارکت داشته اند. سلامت، اساسی ترین شاخص رفاه جوامع امروزی به شمار می رود و بیش از آنکه متاثر از موارد پزشکی باشد، به عوامل اجتماعی وابسته است. در واقع سلامت اجتماعی به نوعی بهداشت روانی، فردی و اجتماعی گفته می شود که تئوری های متعددی در این زمینه بررسی شده است. این پژوهش از نوع پیمایش مقطعی و با استفاده از ابزار پرسش نامه در میان مردم شهرستان پاوه از توابع استان کرمانشاه در سال 1390 صورت گرفته است. در این بررسی رابطه سلامت اجتماعی با انسجام اجتماعی، پذیرش اجتماعی، مشارکت اجتماعی، شکوفایی اجتماعی و انطباق اجتماعی که شاخص های اصلی این مفهوم هستند به کمک ضرایب همبستگی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج بدست آمده حاکی از آن است که رابطه بین جنسیت و سلامت رابطه معناداری نبوده اما در بررسی رابطه بین تحصیلات، انسجام اجتماعی، پذیرش اجتماعی، مشارکت اجتماعی، شکوفایی اجتماعی و انطباق اجتماعی با سلامت اجتماعی به وسیله ضریب همبستگی پیرسون رابطه مثبت ومعناداری مشاهده شد.

این مطالعه با هدف بررسی رابطه برخی عوامل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی زنان بر شدت و محتوای تعارضات خانوادگی انجام شده است. برای سنجش شدت تعارضات از CTS استروس و برای سنجش محتوای تعارض از مقیاس گریچ استفاده شده است. این تحقیق به روش پیمایشی انجام شده و داده ها نیز ازطریق پرسشنامه گردآوری شده است. نمونه آماری600 زن (شاغل/ غیر شاغل) 20-50 ساله متاهل ساکن شهر بندر لنگه در استان هرمزگان بوده اند. یافته های تحقیق نشان دهنده این است که از بین کل پاسخگویان 2/14درصد دارای تعارضات خانوادگی کم،3/68 درصد متوسط و 7/17 درصد دارای سطح تعارضات بالا هستند. یافته های تحقیق نشان دهنده این است متغیرهایی از قبیل: وضعیت اشتغال زن، سن، تحصیلات و مذهب زن و شوهر، سن ازدواج زن، تعداد سال های ازدواج، تعداد و سن فرزندان، درآمد زوجین با متغیر وابسته رابطه معنی دار داشته اند.

خانواده به عنوان یک نهاد اجتماعی همواره با آفت هایی روبروست. که یکی از این آفتها خشونت شوهران علیه زنان است. تحقیقات انجام شده در این حوزه نشان میدهد که عوامل موثر بر خشونت شوهران علیه زنان در چرخه ای از عوامل فرهنگی، اجتماعی تمرکز یافته در میان خانواده ها جریان دارد. در این تحقیق عوامل مذکور تحت عنوان سرمایه های اجتماعی مطرح گردیده است. اولین نظریه ها و تعاریف سرمایه اجتماعی به صورت علمی و جدی توسط کلمن و پاتنام به کار گرفته شد و آنها از طراحان اولیه نظریه سرمایه اجتماعی هستند. داده های این پژوهش از مناطق مختلف شهرستان کهگیلویه جمع آوری شده است که نمونه آن شامل 306 نفر از زنان متاهل شهرستان است. تحلیل ها و نتایج این پژوهش مبین این واقعیت است که سرمایه اجتماعی وشاخص های آن نقش تعیین کنده ای در خشونت شوهران علیه زنان در خانواده دارند.

امروزه فن آوری های اطلاعات و ارتباطات نقش مهمی در تحولات اقتصادی و اجتماعی ایفا می کنند و این نقش روز به روز اهمیت بیشتری پیدا می کند. کامپیوترها به طور وسیعی ظرفیت دسترسی به داده ها و منابع اطلاعاتی را افزایش داده اند. این تحقیق با هدف بررسی مقایسه ای میزان بهره مندی از کامپیوتر به عنوان رکن اصلی این فن آوری ها در میان دانشجویان رشته های علوم انسانی و فنی- مهندسی صورت گرفته است و سعی کرده به برخی عوامل که این بهره گیری را تحت تاثیر قرار داده بپردازد. در این تحقیق با روش پیمایشی و تکنیک پرسشنامه 384 دانشجوی مقطع کارشناسی و سال آخر دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر انتخاب و مورد سوال قرار گرفتند. یافته ها نشان می دهد که فرهنگ رشته ای دانشجویان علوم انسانی موجب بهره گیری کمتر آنان از این فن آوری می شود. همچنین تاثیرگذاری پایگاه اقتصادی- اجتماعی بر روی بهره مندی از کامپیوتر در میان دانشجویان علوم انسانی بیشتر از فنی- مهندسی است. از سوی دیگر دانشجویان علوم انسانی در مقایسه با فنی- مهندسی حمایت کمتری برای کار با کامپیوتر از اطرافیان خویش دریافت می کنند. همچنین دانشجویان علوم انسانی در مقایسه با فنی- مهندسی ها سطح دسترسی پایین تری به کامپیوتر دارند.

یکی از مناصب سیاسی اداری در نظام خان سالاری جامعه بختیاری، مقام و منصب کلانتری بوده است. کلانتران پس از خان ها دومین مقام ایلی و عشایری بختیاری محسوب می شدند و در سلسله مراتب اداری سیاسی جامعه بختیاری، پس از ایلخانی و ایل بیگی در مرتبه سوم قرار داشته اند. کلانتران از سوی خوانین برگزیده و منصوب می گردیدند و در مقابل آنها مسئولیت داشته و پاسخگو بودند. آنان از طریق پیوندهای ازدواج با خوانین، رشته روابط خود را با آنها تحکیم می بخشیدند. تاریخ انتصاب اولین کلانتر در ایل بختیاری بطور قطعی روشن نیست، اما بدون شک از زمان کریم خان زند به بعد، مقام و عنوان کلانتری در بختیاری وجود داشته است. در طی اواخر قاجار و در دوره پهلوی مقام و جایگاه کلانتری و وظایف او دچار تغییر و تحول اساسی گردید. پس از فتح تهران توسط بختیاری ها و عزیمت و اقامت خوانین بزرگ بختیاری در تهران و شهرهای بزرگ، کلانتران در ایل اعتبار بیشتری کسب کردند. پس از تضعیف اقتدار خوانین توسط رضاشاه، از قدرت آنها کاسته نشد، بلکه قدرت آنان افزایش نیز یافت. اما به لحاظ رسمی و به مرور زمان قدرت آنها نیز دستخوش تغییر گردید.

رشد جمعیت، تحولی بزرگ در ابعاد مختلف زندگی انسان ها و عملکرد آنها ایجاد کرده است. از جمله آنها می توان به وضعیت فضایی مسکونی افراد اشاره کرد. در این رشد معمولا داشتن مسکن خوب و مناسب از اولویت های مهم هر جامعه محسوب می گردد. بنابراین برنامه ریزی ها و سیاست هایی مردم در حوزه خرد و کلان بر این مهم متمرکز شده است و پیامدهای ناشی از وضعیت کمبود مسکن به طور مستقیم بر سایر بخش های جامعه از جمله وضعیت ازدواج و سایر مسایل اجتماعی تاثیر گذاشته است و همچنین نهادهای متفاوتی را برای حل این معضل بسیج کرده است. سیاست ساخت مسکن اجتماعی از شروع برنامه دوم توسعه اقتصادی- اجتماعی و فرهنگی کشور(1377-1373) آغاز شده است. و در این برنامه هدف ساخت مسکن به صورت انبوه برای افراد فاقد مسکن بوده است. در این مقاله، تبعات اجتماعی مسکن در شهر اصفهان بررسی شده است و شناخت عوامل موثر در انتخاب مسکن در شهر اصفهان هدف اصلی مقاله حاضر است. روش تحقیق پیمایشی و ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه بوده است. حجم نمونه انتخاب شده 200 خانوار اصفهانی ساکن در آپارتمان های بزرگ بوده که با روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شده اند و با استفاده از آزمونهای آماری در فاصله اطمینان 95درصد، بررسی شدند. نتایج مطالعات نشان داد که عوامل اقتصادی مهمترین فاکتور موثر بر تقاضای مسکن انبوه در شهر اصفهان بوده و رضایت از این نوع مسکن در یک طیف 12 نمره ای تا 60 نمره زیر سطح متوسط بوده است.

شرایط رقابتی کسب و کار امروز، عمده نگرانی و تکاپوی سازمان ها در جهت بقا و توسعه فراگیرسرمایه های ناملموس آنهاست.ازدیگرسو وجود رهبرانی باهوش اخلاقی بالا که کار را درست انجام می دهند و اعمال آنها پیوسته با ارزشها و عقاید شان هماهنگ است،عملکرد بالایی دارند و همیشه کارها را با اصول اخلاقی پیوند می زنند این امر می تواند زمینه سازاین سرمایه های نامشهودازآنجمله سرمایه اجتماعی سازمان گردد.سرمایه اجتماعی مولدی است که موجب ارتقاء سطح همکاری اعضای اجتماع،پایین آوردن سطح هزینه ها، بهبود ارتباطات و حفظ کارکنان و در نهایت بهبود عملکردمی گردد. این پژوهش نیزبه بررسی میزان هوش اخلاقی مدیران وتاثیرآن برسرمایه اجتماعی سازمان می پردازد،که برای بررسی هوش اخلاقی مدیران ازپرسشنامه استاندارد هوش اخلاقی مدل لینک و کیل و سرمایه اجتماعی از طبقه بندی ناهاپیت و گوشال استفاده شده است.نوع تحقیق پیمایشی-توصیفی است که در ادبیات تحقیق از منابع کتابخانه ای و به منظور آزمون فرضیات از روش میدانی به کمک پرسشنامه ای با 46 سوال 5 گزینه ای با طیف لیکرت استفاده شده که ازبین 564 مدیربانکهای دولتی شهراصفهان 208 نفربه عنوان نمونه با استفاده ازفرمول کوکران انتخاب شده و اطلاعات جمع آوری و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها حاکی از این است که هوش اخلاقی و مولفه های آن از سرمایه های اجتماعی سازمان محسوب می شود و از بین این مولفه ها مسئولیت پذیری با5/25درصد بیشترین قدرت تبیین سرمایه اجتماعی را دارد و درمرتبه دوم دلسوزی با 8/7 درصد و در مرتبه سوم صداقت 3/3 سرمایه اجتماعی را تبیین می کند و در مجموع 7/36 درصد سرمایه اجتماعی را تبیین می کند و بخشش پیش بینی کننده معنی دار سرمایه اجتماعی نیست و از مدل پیش بینی حذف شده است.بنابراین هرچه مدیران از هوش اخلاقی بالاتری برخوردار باشند،سرمایه های اجتماعی ارزشمندی برای سازمان هستند.

پژوهش حاضر با توجه به اهمیت بحث کنترل جمعیت در جامعه، موضوع عوامل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی موثر برمیزان باروری زنان شاغل در آموزش و پرورش شوشتر را مورد توجه قرار می دهد. در نتیجه هدف اصلی آن شناخت عوامل مهم تاثیرگذار بر میزان باروری است. جامعه مورد مطالعه زنان شاغل در آموزش و پرورش شوشتر بوده که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 400 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شده است. روش نمونه گیری تصادفی سیستماتیک بوده است. سطح تحلیل، خرد و واحد تحلیل، زنان شاغل هستند. اطلاعات لازم باتکنیک پرسشنامه جمع آوری گردیده است. روش تحقیق به صورت اسنادی و پیمایشی بوده، و با استفاده از جدول یک بعدی و دو بعدی، نمودار پراکنش، ضرایب پیرسون و اسپیرمن فرضیه های مختلف مورد آزمون قرار گرفته اند. تجزیه و تحلیل داده ها از طریق نرم افزار SPSS صورت گرفته و نتایج تحقیق نشان می دهند، که از بین هشت فرضیه مورد بررسی تعداد هفت فرضیه مورد قبول واقع شده و تعداد یک فرضیه اثبات نشده است. یافته های این پژوهش حاکی از آن است. که متغیر هایی مانند تحصیلات، درآمد، سن ازدواج والدین،علاقه به فرزند ذکور، نگرش، آگاهی، میزان استفاده از وسایل جلوگیری از بارداری با میزان باروری رابطه معنی داری و معکوسی داشته و بر روی آن تاثیر گذار است. بدین صورت که با افزایش این متغیرها میزان باروری کاهش می یابد. همچنین بین متغیر نوع شغل سرپرست خانواده (شوهر) و میزان باروری رابطه ای یافت نشد.