فهرست مطالب

نشریه اندیشه و رفتار در روان شناسی بالینی
پیاپی 25 (پاییز 1391)

  • تاریخ انتشار: 1391/08/25
  • تعداد عناوین: 8
|
  • جعفر باغبانی، فاطمه بهرامی، مریم فاتحی زاده، سید احمد احمدی، عذرا اعتمادی صفحات 7-16
    رابطه ی جنسی، بخش مهمی از رابطه ی زناشویی است به گونه ای که هر مشکلی در رابطه ی جنسی بر رابطه ی زناشویی و هر مشکلی در رابطه ی زناشویی بر رابطه ی جنسی، تاثیر گذار است. جرات ورزی به عنوان توانایی اعمال علایق و ایستادگی بر آن، بدون داشتن اضطراب و زیر پا گذاشتن حقوق دیگران و آگاهی جنسی به عنوان ارزیابی فرایند های توجه در رفتار جنسی (خودتمرکزی جنسی و شرم) می تواند روابط جنسی و زناشویی را تحت تاثیر قرار دهد. هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش جرات ورزی و خود آگاهی در پیش بینی عملکرد جنسی زنان بود. بدین منظور، در یک طرح همبستگی، 120 نفر از زنان متاهل مراجعه کننده به مرکز مشاوره ی شهرستان گنبد با روش نمونه گیری در دسترس، انتخاب و از نظر جرات ورزی جنسی خودآگاهی و عملکرد جنسی، مورد آزمون قرار گرفتند. نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه ی گام به گام نشان داد که بین جرات ورزی، خود آگاهی جنسی و عملکرد جنسی، همبستگی معناداری وجود دارد. همچنین، مدل فراهم شده نشان داد که 35 درصد تغییر در نمرات عملکرد جنسی توسط جرات ورزی و خودآگاهی جنسی تبیین می شود. نتایج پژوهش حاصل نشان داد که زنان با جرات ورزی جنسی بالاتر و خودآگاهی جنسی کمتر، عملکرد جنسی بهتری دارند.
    کلیدواژگان: جرات ورزی جنسی، خود آگاهی جنسی، عملکرد جنسی زنان
  • محمد ابراهیم مداحی صفحات 17-26
    نشخوار فکری، به عنوان افکاری مقاوم و عودکننده، به طریق غیرارادی وارد آگاهی شده و توجه را از موضوعات مورد نظر و اهداف فعلی، منحرف می سازد. پاسخ های نشخواری، نقطه ی مقابل حل مساله ی موثری و ساختار یافته است و مانع بروز رفتارهای موثری می شود که می تواند به درمان کمک کند. هدف پژوهش حاضر، بررسی اثر بخشی رفتار درمانی منطقی- هیجانی بر افسردگی و نشخوار ذهنی بیماران مبتلا به اختلالات اضطرابی بود. بدین منظور، طی یک پژوهش نیمه آزمایشی، 40 نفر از مراجعین اضطرابی یکی از کلینیک های روان شناسی غرب تهران به شیوه ی نمونه گیری در دسترس انتخاب و به شیوه ی تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل کاربندی شدند. گروه ها، قبل و بعد از آموزش از نظر میزان افسردگی و نشخوار ذهنی مورد آزمون قرار گرفتند. نتایج تحلیل کواریانس چند متغیره، نشان داد که رفتار درمانی منطقی- هیجانی بر میزان افسردگی و نشخوار ذهنی بیماران مبتلا به مشکلات اضطرابی، موثر است و به نظر می رسد افراد اضطرابی موقعیت های بی ضرر را تهدیدآمیز ارزیابی کرده، توجه ی خود را بیشتر بر تهدیدها متمرکز می کنند؛ در نتیجه به صورت انتخابی اطلاعاتی را یادآوری و ذهن گردانی می کنند که تهدید کننده است. رفتار درمانی منطقی- هیجانی به افراد کمک می کند تا نگاه انعطاف پذیرتری کسب کرده، عقاید مخرب خود را شناسایی کرده و سعی کنند آن ها را تغییر داده و سبک فاجعه ساز خود در زندگی شان تغییر دهند.
    کلیدواژگان: رفتار درمانی منطقی، هیجانی، افسردگی، نشخوار ذهنی
  • زبیده دهقان منشادی، سید محمدرضا تقوی، ماریه دهقان منشادی صفحات 27-36
    ذهن آگاهی، فرایندی شناختی است که طی آنها فرد ذهن آگاه، بدون قضاوت و همراه با پذیرش، تمرکز خود را روی تجربه ی احساسات و اتفاقاتی که در لحظه ی حال در خود یا اطرافش رخ می دهد، متمرکز می سازد. هدف پژوهش حاضر، ارزیابی اعتبار و پایایی سیاهه ی مهارت های ذهن آگاهی کنتاکی بود که برای تشخیص میزان مهارت های ذهن آگاهی افراد به کار می رود. بدین منظور، 226 نفر از دانشجویان دانشگاه شیراز به شیوه ی نمونه ی در دسترس انتخاب و با سیاهه ی مهارت های ذهن آگاهی کنتاکی مورد آزمون قرار گرفتند. یافته ها، نشان داد که آلفای کرونباخ این پرسشنامه 82/0 است و تحلیل عوامل بیانگر وجود 4 عامل تمرکزگری توصیف گری، توجه به امور- پذیرش گری و مشاهده گری در این سیاهه بود که این عوامل 26/42 درصد از واریانس کل آزمون را تبیین می کند. اعتبار همگرای خرده مقیاس های این آزمون، بین 47/0تا 78/0 بدست آمد. یافته های پژوهش حاضر، بیانگر آن است که سیاهه ی مهارت های ذهن آگاهی کنتاکی می تواند، ابزار مناسبی برای ارزیابی میزان ذهن آگاهی افراد باشد.
    کلیدواژگان: مهارت ذهن آگاهی، پایایی، روایی، روان سنجی
  • مریم احمدزاده، سالار فرامرزی، عبدالحسین شمسی، مریم صمدی صفحات 37-46
    همه زوج ها به دنبال آنند که از زندگی زناشویی خود لذت ببرند و احساس رضایت کنند. تحقیقات زیادی، نشان می دهد که سبک دلبستگی، یکی از مهمترین پیش بینی کننده های رضایت و سازگاری زناشویی است. هدف فراتحلیل حاضر، بررسی میزان رابطه ی سبک های دلبستگی با رضایت زناشویی بود. این پژوهش با استفاده از تکنیک فراتحلیل با یکپارچه کردن نتایج حاصل از انجام تحقیقات مختلف، میزان اندازه ی اثر رابطه ی سبک های دلبستگی با رضایت زناشویی را مشخص نموده است. بدین منظور، 18 پژوهش که از لحاظ روش شناختی مورد قبول بود، انتخاب و فراتحلیل روی آنها انجام گرفت.گردآوری داده ها با استفاده از چک لیست تحلیل محتوا انجام شد. پژوهش حاضر، مبتنی بر 4064 نمونه و 19 اندازه ی اثر است که یافته های آن نشان می دهد میزان اندازه ی اثر رابطه ی سبک های دلبستگی با رضایت زناشویی برابر 21/0 (0001/0p≤) است و میزان اندازه ی اثر در آن مطابق جدول کوهن، پایین است. بنابراین بین سبک های دلبستگی و رضایت زناشویی رابطه ی کمی وجود دارد.
    کلیدواژگان: فراتحلیل، سبک دلبستگی، رضایت زناشویی
  • سعید ایمانی، محمد کاظم عاطف وحید، علی اصغر اصغرنژاد فرید صفحات 47-56
    اختلال استرس پس از ضربه، جزو اختلالات روانپزشکی است که به علت علایم تجربه ی مجدد، اجتناب و تحریک پذیری، پیامدهای منفی بر سلامت جسمانی و روانی مبتلایان دارد. این پژوهش، با هدف مقایسه ی کیفیت زندگی جانبازان مبتلا به PTSD مزمن ناشی از جنگ با سایر جانبازان اجرا شد. برای این منظور، طی یک پژوهش علی- مقایسه ای، 120 نفر از جانبازان در چهار گروه PTSD، شیمیایی، قطع عضو و عادی به شیوه‎ی نمونه گیری در دسترس انتخاب و از نظر ویژگی های جمعیت شناختی و کیفیت زندگی مورد آزمون قرار گرفتند. تحلیل واریانس و آزمون تعقیبی توکی نشان داد که میانگین نمره ی کیفیت زندگی بیماران PTSD در مولفه های سرزندگی، عملکرد اجتماعی، سلامت روانی و عملکرد جسمانی نسبت به سایر گروه ها پایین تر است. به نظر می رسد که PTSD موجب ناتوانی بیمار در زمینه های شغلی، خانوادگی، عملکرد روزانه و اجتماعی شده و بر کیفیت زندگی این بیماران تاثیر می گذارد.
    کلیدواژگان: کیفیت زندگی، PTSD، شیمیایی، قطع عضو، جانباز
  • محسن گلپرور، زهرا جوادیان، محمدرضا مصاحبی صفحات 57-66
    علیرغم اینکه بسیاری از انسانها به عادلانه بودن دنیایی که در آن زندگی می کنند، باور دارند؛ افرادی نیز هستند که باور چندانی به دنیای عادلانه ندارند. این گروه دوم، به جای باور به دنیای عادلانه، به دنیای ناعادلانه باور دارند. هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش روان پریشی، پارانویا خصومت و حساسیت بین فردی در باور به دنیای ناعادلانه بود. بدین منظور، در یک پژوهش توصیفی مبتنی بر همبستگی، 250 نفر به شیوه ی نمونه ی در دسترس انتخاب و از نظر میزان روان پریشی، پارانویا حساسیت بین فردی، خصومت و باور به دنیای ناعادلانه مورد آزمون قرار گرفتند. تحلیل رگرسیون واسطه ای نشان داد که طی یک مدل زنجیره ای چند سطحی، خصومت ابتدا باعث تقویت حساسیت بین فردی، روان پریشی و پارانویا می شود، سپس دو متغیر حساسیت بین فردی و روان پریشی به صورت پاره ای و معنادار، پارانویا را تقویت می کنند و در پایان، پارانویا زمینه را برای تقویت باور به دنیای ناعادلانه فراهم می سازد. باور به دنیای ناعادلانه از طریق پارانویا و پارانویا نیز از طریق خصومت، حساسیت بین فردی و روان پریشی تغذیه می شوند. در این پژوهش یک مدل از نحوه ی شکل گیری و تقویت باور به دنیای ناعادلانه بدست آمد.
    کلیدواژگان: باور به دنیای ناعادلانه، روان پریشی، پارانویا، خصومت، حساسیت بین فردی
  • وحید نجاتی، محمدرضا عبدی، عباس ذبیح زاده، مصطفی محسنی، روح الله محمدی صفحات 67-76
    رضایت زناشویی، نتیجه ی توانایی های چندی است که مهمترین آنها توانایی تشخیص علایم و همدلی است. ذهن خوانی، یکی از توانایی های شناخت اجتماعی مغز و همدلی، توانایی فرد جهت شناسایی و پاسخدهی به حالات ذهنی دیگران است. هدف پژوهش حاضر، بررسی کیفیت بهره مندی زوجین متقاضی طلاق از این دو توانایی در مقایسه با زوجین متمایل به ادامه ی زندگی مشترک بود. بدین منظور، طی یک پژوهش پس رویدادی، 30 زوج متقاضی طلاق و 30 زوج که تمایل به ادامه ی زندگی مشترک داشتند، به روش نمونه گیری در دسترس به عنوان نمونه های پژوهش انتخاب و از نظر همدلی و ذهن خوانی مورد آزمون قرار گرفتند. مقایسه ی میانگین نمرات دو گروه نشان داد که زوجین متقاضی طلاق از توانایی ذهن خوانی و همدلی پایین تری نسبت به گروه کنترل برخوردار بودند. با توجه به یافته های مطالعه ی حاضر می توان گفت که همدلی، پیش نیاز صمیمیت و تبادل مثبت در یک ارتباط بوده و زوجینی که از درک همدلانه ی پایین تری نسبت به یکدیگر برخوردارند، دارای رضایت زناشویی پایین تری هستند.
    کلیدواژگان: ذهن خوانی، طلاق، همدلی
  • زینب خانجانی، عبدالخالق میاشیری، تورج هاشمی نصرت آبادی، محمد خسروردی، یزدان موحدی صفحات 77-86
    اختلال فوبی اجتماعی، ترس از موقعیت های اجتماعی یا عملکردی بوده و مشتمل بر موقعیت هایی است که در آنها نوعی موشکافی یا ارتباط با غریبه ها وجود دارد. هدف پژوهش حاضر مقایسه ی سوگیری تعبیر مربوط به خود و دیگران در بیماران مبتلا به هراس اجتماعی و گروه عادی بود. در این مطالعه که از نوع علی- مقایسه ای بود، 100 فرد مبتلا به هراس اجتماعی و 100 فرد عادی، به روش نمونه گیری خوشه ایتصادفی از بین دانشجویان دانشگاه تبریز انتخاب شدند.گردآوری داده ها به کمک مقیاس های هراس اجتماعی و سوگیری تعبیر انجام گرفت و داده ها با استفاده از روش تحلیل واریانس چند متغیری با نرم افزار SPSS 16 تجزیه و تحلیل شد. این بررسی، نشان داد که در سوگیری تعبیر مربوط به خود و سوگیری تعبیر مربوط به دیگران تفاوت معناداری بین دو گروه افراد مبتلا به هراس اجتماعی و افراد عادی بدست آمد. همچنین نتایج نشان داد که سوگیری تعبیر مربوط به خود و سوگیری تعبیر مربوط به دیگران در افراد مبتلا به هراس اجتماعی، نسبت به افراد عادی، شدید تر است.
    کلیدواژگان: پردازش اطلاعات، هراس اجتماعی، سوگیری تعبیر
|
  • Jafar Baghbani Pages 7-16
    Sexual relationship is of crucial importance in cementing and maintaining the marital relationship. Sexual problems may beset and plague the couples in their marital and sexual relationship. Assertiveness as the individual’s ability in evincing، advancing and safeguarding his interest without experiencing anxiety and violating individuals’ right and sexual self-consciousness as assessing the attentional procedure in sexual behavior (sexual self-centralization and shame) can affect marital and sexual relationship. Hence، the present study aims at assessing the role of assertiveness and self-consciousness in the prediction of women’s sexual functioning. Therefore، the sample comprised 120 female married individuals drawn from a larger group of clients referred to the counseling centers located in Gonbad Province who were selected through convenience sampling and tested with regard to assertiveness، sexual self-consciousness and female sexual functioning. Results which were analyzed using multivariate regression analysis indicated that there exists a positive، significant relationship between assertiveness، sexual self-consciousness and female sexual functioning. The designed model shows that 35 percent of the total variance in the scores of sexual functioning is explained by assertiveness and sexual self-consciousness. Moreover، women who score higher on assertiveness and lower on sexual self-consciousness demonstrate better sexual functioning.
    Keywords: Sexual Assertiveness, Sexual Self, Consciousness, Female Sexual Functioning
  • Pages 17-26
    Mental rumination enters the consciousness as depressing، disturbing، sobering and intrusive thoughts and refocuses and shifts the thoughts from subjects under consideration، chosen topics and current aims. Rumination responses can be regarded as the antithesis of requisite and practical problem-solving skills. Therefore، the research purpose is to assess the effectiveness of rational emotive behavior therapy in depression and mental rumination of individuals suffering from generalized anxiety disorder. Hence، 40 individuals diagnosed with generalized anxiety disorder referred to the psychological clinics located in the west of Tehran were selected through convenience sampling and assigned to the experimental and control groups. It’s worth mentioning that prior to grouping these groups were tested in terms of depression and mental rumination. The results of the multivariate regression analysis indicated that rational emotive behavior therapy is effective in reducing the mental rumination of individuals suffering from generalized anxiety disorder who assess any simple situation as hazardous and life-threatening، direct their attention toward threats rather than opportunities and retrieve the selective and threatening information.
    Keywords: Rational Emotive Behavior Therapy, Depression, Rumination
  • Pages 27-36
    Mindfulness is the awareness that emerges when we pay attention to experience in a particular way، on purpose، in the present moment، and non-judgmentally. The research purpose was to assess the reliability and validity of the Kentucky Inventory of Mindfulness Skills (KIMS) that has been designed and developed to assess the mindfulness skills of individuals. Hence، 226 of the students studying in Shiraz University were selected by convenience sampling and tested by Kentucky inventory of mindfulness skills. The Cronbach’s Alpha for this inventory amounted to 0. 82. Moreover، the result of the factor analysis showed four factors for this inventory as: awareness، description، acceptance and observance. Furthermore، the factors explained 42. 26 percent of the total variance and the convergent validity of the subscale comprised between 0. 47 and 0. 78. According to the above results، Kentucky inventory of mindfulness skills can be regarded a standard tool for assessing the individuals’ mindfulness.
    Keywords: Mindfulness Skills, Validity, Reliability, Psychometrics
  • Pages 37-46
    All couples are inclined to pursue marital satisfaction. Many pieces of research carried out in this realm indicate that attachment style is one of the most important predictors of marital satisfaction and adjustment. The aim of the present meta-analysis was to evaluate the relationship between attachment styles and marital satisfaction. Hence، this research employed the meta-analysis technique for integrating the results of different studies and identified the effect size of the relationship between attachment styles and marital satisfaction. Therefore، 18 studies، employing appropriate methodology were selected for this purpose. Furthermore، the research tool was meta-analysis checklist and it was based on 4064 samples and 19 Effect size. Data analysis showed that the effect size of the relationship between attachment styles and marital satisfaction rated 0. 21 (P ≤ 0. 0001)، which was low according to Cohen table. Thus، no statically significant relationship was observed between attachment styles and marital satisfaction.
    Keywords: Meta, Analysis, Attachment Style, Marital Satisfaction
  • Pages 47-56
    Posttraumatic Stress Disorder is a psychiatric disorder in which the symptoms of re-experiencing، avoidance and hyper-arousal have negative impact on physical and mental health of patients. The aim of the present study was to compare the quality of life of veterans suffering from war-related chronic PTSD and those not affected by PTSD. Therefore، in a causal-comparative study، 120 soldiers in four groups of PTSD، chemical، amputation and normal soldiers were selected through convenience sampling and the demographic characteristics and Quality of Life questionnaires were administered on them. Analysis of the variance and Tukey test showed that patients with PTSD scored lower in the components of vitality، social and physical functioning، and mental health as compared to the other groups. It seems that PTSD causes significant disabilities in job performance، family، sociability and daily functioning and negatively affects the quality of life of the patients.
    Keywords: Quality of Life, PTSD, Chemical, Amputation
  • Pages 57-66
    Many believe in a just world. Nonetheless، many others espouse and cherish the belief of the unjust world. The aim of this research was to investigate the structural model of the role of psychotism، paranoia، hostility and interpersonal sensitivity beliefs in an unjust world. For this purpose، this descriptive-correlational research was conducted. The sample comprised 250 individuals who were selected using convenience sampling، and were tested in terms of psychotism، paranoia، hostility، interpersonal sensitivity and beliefs in an unjust world. Mediated regression analysis revealed that firstly hostility reinforces interpersonal sensitivity، psychotism، and paranoia in a sequential multilevel model. Subsequently، interpersonal sensitivity and psychotism partially and significantly reinforce paranoia، and finally paranoia reinforces the beliefs in an unjust world. Beliefs in an unjust world are strengthened by paranoia، and paranoia is strengthened by psychotism، hostility and interpersonal sensitivity. Overall، a model of the formation and reinforcement of the beliefs in an unjust world has been developed in this research.
    Keywords: Belief in an Unjust World, Psychotism, Paranoia, Hostility, Interpersonal Sensitivity
  • Pages 77-86
    The aim of this casual-comparative study was to carry out an investigation into distorted information processing relevant to self and others among individuals suffering from social phobia and normal individuals. Hence، the sample comprised 100 individuals suffering from social phobia and 100 normal individuals who were drawn from a larger group of students studying in Tabriz University using random cluster sampling. Results supported the between-group difference with regard to self-relevant interpretation bias and other-relevant interpretation bias among individuals suffering from social phobia and normal individuals. Results showed that individuals suffering from social phobia exhibit higher level of self-relevant interpretation bias and other-relevant interpretation bias as compared to normal individuals.
    Keywords: Information Processing, Social Phobia, Interpretation Bias