فهرست مطالب

فصلنامه روانشناسی تربیتی
سال چهارم شماره 13 (پاییز 1387)

  • تاریخ انتشار: 1387/07/01
  • تعداد عناوین: 7
|
  • مجید صفاری نیا، داوود هزاره ای صفحه 1
    هدف پژوهش حاضر بررسی و مقایسه سازگاری تحصیلی دانشجویان دختر سال اول تا چهارم و رابطه آن با حمایت اجتماعی خانواده و دوستان بوده است. بدین منظور 600 آزمودنی (150 آزمودنی از هر ورودی سالهای تحصیلی اول، دوم، سوم و چهارم) دانشگاه پیام نور تهران با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ایانتخاب شده و مورد مطالعه قرار گرفتند. اندازه گیری متغیرهای یاد شده به وسیله پرسشنامه های حمایت اجتماعی پروسیندانو و هلر (1983، به نقل از ثنایی،1379) که دارای دو مقیاس خانواده و دوستان است و پرسشنامه سازگاری تحصیلی هنری بارو که در سال 1949 در دانشگاه استنفورد تهیه شده است، انجام گرفته است.
    یافته ها نشان داد که تنها اثر اصلی ترکیبی سال ورود با رشته تحصیلی با 324/2= Fبا درجه آزادی 6 در سطح اطمینان 95% بر روی سازگاری تحصیلی معنادار است. همچنین یافته های دیگر این پژوهش بیانگر این است که ضریب همبستگی بین متغیرهای حمایت خانواده و دوستان و سازگاری تحصیلی، از نظر آماری معنادار است.
    نتیجه گیری
    با توجه به اینکه حمایت خانواده پیش بینی کننده قوی برای سازگاری تحصیلی می باشد، با تقویت آن می توان به دانشجویان کمک کرد تا بر مسائل و مشکلات تحصیلی خود غلبه کرده و سازگاری تحصیلی بهتری را بدست آورند.
    کلیدواژگان: حمایت اجتماعی، سازگاری تحصیلی، خانواده، دوستان
  • علی کربلایی پازوکی صفحه 15
    با توجه به اینکه یکی از مشکلات مهم عصر ما بحران هویت اجتماعی و فقدان معنویت است، امروزه تربیت اجتماعی به عنوان یکی از ساحت های تربیت مورد توجه جدی اندیشمندان علوم تربیتی قرار گرفته است. تربیت یافتگی اجتماعی انسان سبب غلبه فرد بر خودمحوری در زمینه های معرفتی، ارتباطی و عاطفی می شود. یعنی انسان ها حال و وضع، شناخت، اطلاعات، علایق و رفتار خود را ملاک و معیار قضاوت قرار نمی دهند بلکه سعادت خود را در سعادت دیگران جستجو می کنند و همین امر سبب بسط و گسترش سعادت اجتماعی می شود. با توجه به اهمیت مسئله تربیت اجتماعی این نوشتار به بررسی روش های تربیت اجتماعی در دو اثر مهم تربیتی ملامحسن فیض کاشانی(ره) یعنی «محجه البیضاء فی تهذیب الإحیاء، الحقایق فی محاسن الاخلاق و منهاج النجاه» می پردازد. این تحقیق بعد از بیان مفهوم شناسی تربیت اجتماعی به اختصار به بررسی و واکاوی روش های تربیت اجتماعی مانند مهرورزی، اعتدال، امر به معروف و نهی از منکر، موعظه، تغافل، مداراه و... در آثار فیض می پردازد.
    این پژوهش از نظر موضوع توصیفی و به لحاظ روش تفسیری و از جهت محل گردآوری کتابخانه ای است.
    کلیدواژگان: فیض کاشانی، تربیت، تربیت اجتماعی، روش های تربیت اجتماعی
  • نظام هاشمی، سید عباس رضوی صفحه 45
    هدف مطالعه حاضر بررسی سبک های هویتی دانش آموزان نوجوان شاهد و عوامل مرتبط با آن بود. بدین منظور، از میان جامعه آماری این مطالعه، 366 دانش آموز نوجوان مدارس دخترانه و پسرانه 12 تا 18 ساله شاهد به روش نمونه گیری طبقه ای برگزیده شدند. برای انجام این پژوهش از پرسشنامه سبک های هویت، مقیاس کنارآیی نوجوانان، و مقیاس عملکرد خانواده استفاده شد. یافته های این پژوهش نشان داد که: (1) بین سبک های هویتی دانش آموزان دختر و پسر به جز در سبک سردرگم/ اجتنابی تفاوت دیده نمی شود. (2) بین سن، برخی از مولفه های عملکرد خانواده و سبک های هویتی رابطه معناداری دیده شد، 3) بین سبک های هویتی و سبک های کنار آمدن یا مقابله رابطه معنادار مشاهده شد. نتیجه این که شکل گیری هویت در نوجوانان شاهد تفاوتی با سایر نوجوانان ندارد. از سوی دیگر، نوجوانان دارای هویت موفق در خانواده هایی رشد می کنند که در آنها اعضای خانواده با یکدیگر روابط عاطفی خوبی دارند.
    کلیدواژگان: سبک های هویتی، هویت یابی، سبک های مقابله ای، عملکرد خانواده، نوجوان، دانش آموز شاهد
  • مریم خاکسار، علی اکبر سیف صفحه 71
    پژوهش حاضر، با هدف بررسی اثربخشی آموزش راهبردهای شناختی و فراشناختی بر اضطراب امتحان انجام شد. جامعه آماری این پژوهش 386 نفر دانش آموز دختر رشته تجربی دوره پیش دانشگاهی ناحیه یک آموزش و پرورش شهر همدان در نیمسال اول سال تحصیلی 87-1386 را شامل می شد که بر روی آنها آزمون اضطراب امتحان اجرا شد. سپس پرسشنامه راهبردهای شناختی و فراشناختی بر روی افراد دارای اضطراب امتحان بالا (126نفر) اجرا شد و افراد دارای اضطراب امتحان بالا و ناآشنا با راهبردهای شناختی و فراشناختی (56 نفر) به عنوان نمونه اصلی پژوهش انتخاب شده و به روش تصادفی ساده در دو گروه 28 نفری آزمایش و کنترل جایگزین گردیدند. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه استاندارد شده راهبردهای شناختی و فراشناختی و آزمون اضطراب امتحان (TAI) استفاده شد که در قالب پیش آزمون و پس آزمون برای هر دو گروه اجرا گردید. روند اجرا بدین صورت بود که آزمودنی های گروه آزمایش پس از اجرای پیش آزمون تحت آموزش هشت جلسه ای راهبردهای شناختی و فراشناختی قرار گرفتند و پس از اتمام دوره آموزش، پس آزمون راهبردهای شناختی و فراشناختی و آزمون اضطراب امتحان برای هر دو گروه اجرا شد. به منظور تحلیل آماری فرضیه ها از آزمون t مستقل برای مقایسه میانگین های دو گروه و از آزمون t همبسته برای مقایسه میانگین های پیش آزمون و پس آزمون در گروه آزمایش استفاده گردید. یافته ها نشان دادند که آموزش راهبردهای شناختی و فراشناختی به دانش آموزان موجب آشنایی و استفاده بیشتر آنها از این راهبردها در هنگام مطالعه و یادگیری شده و کاهش اضطراب امتحان در آنها را نیز سبب می شود.
    کلیدواژگان: اضطراب امتحان، راهبردهای شناختی، راهبردهای فراشناختی
  • الهام لک صفحه 87
    هدف
    پژوهش حاضر به منظور بررسی تاثیر روش آموزش هم شاگردی بر مهارت های اجتماعی و پیشرفت تحصیلی درس ریاضی، انجام شده است.
    روش
    نمونه پژوهش 60 نفر از دانش آموزان پسر پایه دوم راهنمایی مدارس دولتی در سال تحصیلی 87/86 بودند که بعد از روش نمونه گیری به روش تصادفی خوشه ایچند مرحله ای به صورت تصادفی در دو گروه کنترل و آزمایش جایگزین شدند.در گروه آزمایش، روش آموزش هم شاگردی و در گروه کنترل هیچ مداخله ای صورت نگرفت. محتوای برنامه آموزش شامل چهار بخش کلی کتاب ریاضی سال دوم راهنمایی بود که طی دوازده جلسه به دانش آموزان آموزش داده شد. ابزار تحقیق در این مطالعه عبارت بودند از آزمون مهارت های اجتماعی و آزمون پیشرفت تحصیلی ریاضی معلم ساخته.
    یافته ها
    نتایج نشان دادند که میانگین نمرات آزمودنی های گروه آموزش هم شاگردی در مقایسه با میانگین گروه کنترل در پس آزمون مربوط به ریاضی به طور معناداری بالاتر بود. همچنین میانگین نمرات مهارت های اجتماعی گروه آموزش هم شاگردی به طور معناداری بالاتر از گروه آموزش سنتی بود و نیز یافته های پژوهش نشان دادند که آموزش هم شاگردی در سه مقوله همکاری و تعاون، رفتار قاطع و همدلی موثر واقع شد و در مورد مقوله خویشتن داری بی تاثیر بود.
    نتیجه گیری
    به کار گیری روش های فعال آموزشی نقش بسزایی در پیشرفت تحصیلی و مهارت های اجتماعی دارد
    کلیدواژگان: آموزش هم شاگردی، پیشرفت تحصیلی، مهارت های اجتماعی
  • اسماعیل زارعی زوارکی صفحه 111
    پژوهش حاضر با هدف بررسی تحلیلی برنامه آموزشی دوره کارشناسی ارشد تکنولوژی آموزشی جهت ارائه برنامه ای مناسب در دانشگاه علامه طباطبایی انجام شد. سوال های اساسی در این پژوهش عبارت بود از: اهداف و ضرورت های تجدیدنظر در برنامه آموزشی دوره کارشناسی ارشد تکنولوژی آموزشی در ایران کدامند؟ اهداف و ضرورت های دوره کارشناسی ارشد تکنولوژی آموزشی در سطح جهانی کدامند؟ دروس فعلی دوره کارشناسی ارشد تکنولوژی آموزشی تا چه اندازه متناسب با اهداف و ضرورتهای دوره کارشناسی ارشد در ایران می باشد؟ دروس اصلی و تخصصی دوره کارشناسی ارشد تکنولوژی آموزشی با توجه به تجارب جهانی کدامند؟ در هریک از دروس از چه منابع یاددهی-یادگیری می توان استفاده کرد؟ جهت ارائه دوره کارشناسی ارشد تکنولوژی آموزشی چه منابع انسانی و غیرانسانی موردنیاز است؟
    به منظور بررسی تجارب جهانی و پاسخ به سوال های فوق، تعدادی از دانشگاه های معتبر جهانی انتخاب و برنامه آموزشی آنها در دوره کارشناسی ارشد تکنولوژی آموزشی موردمطالعه قرار گرفت. با استفاده از نتایج مطالعه انجام شده، پرسشنامه ای به منظور بازنگری دوره کارشناسی ارشد رشته مذکور در ایران تهیه و پس از محاسبه روایی و پایایی آن در اختیاراساتید ودانشجویان کارشناسی ارشد این رشته قرار گرفت. با استفاده از روش تحقیق توصیفی- تحلیلی یافته های بدست آمده با بهره گیری از روش های آماری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و نهایتا یک برنامه درسی مبتنی بر تجارب جهانی و نیازهای بومی ارائه گردید.
    کلیدواژگان: تکنولوژی آموزشی، برنامه آموزشی کارشناسی ارشد
  • اسحق رحیمیان بوگر، محمود نجفی، کتایون خوشابی، فرشته حیدری، مریم حیدری صفحه 135
|
  • N. Hashemi , S. A. Razavi Page 45
    Since one of the most important problems of our era is social identity and spirituality loss, today thinkers of educational sciences pay serious attention to social education as one of the education presences. The social education of human causes prevalence of individual over self-determination in the knowledgeable, communicational and emotional fields. It means that human doesn’t set, the situation, recognition, information and his interest and behaviour a basis for judgement but searches his welfare in others welfare and this matter causes the extension and development of social welfare. To care of the importance of the social education problem, this paper inspects the methods of the social education in three important writings of Molla Mohsen Feyz Kashani; “Mahajatolbayza, Alhaghayegh, Menhajo Nejat”. This research after conceptualization, briefly inspects the methods of the social education such as kindness, temperance, command to good and prohibition from bad, negligence and moderateness from Feyz Kashani point of view.In regard to subject this research is descriptive, with a view to the method commentary and from gathering point of view libratory.Keywords: Feyz Kashani, education, social education, methods of social education. The Study and Comparison of Identity Styles and its Related Factors in Shahed Adolescent StudentsN. Hashemi (Ph.D)S. A. Razavi (M.A) AbstractThe aim of present research was to study and comparison of identity styles of Shahed adolescent students and its related factors. In this research 366 students between 12-18 years old were selected from Tehran Shahed schools through stratified random sampling method. Data was collected by Identity Styles Inventory (ISI), Adolescence Coping Scale (ACS), and Family Functioning Scale (FFS). Results indicated that: (1) there are any significant differences between male and female students in identity styles except in diffuse/avoidant style, (2) the significant relationship was found between age, family functioning components and identity styles, and (3) a relationship was observed between coping and identity styles. Results showed that identity formation in Shahed adolescents is the same as with other adolescents. In other hand, good affective relationship among family members can be influence in successful identity formation.
    Keywords: identity styles, coping, family functioning, adolescence, Shahed student
  • E. Zaraii Zavaraki Page 111
    The purpose of this study was to analyze educational program of M.A instructional technology in order to present a suitable program in Iran. The important questions of the study were: What are objectives and necessaries of revise in the M.A instructional technology program? What are objectives and necessaries of the M.A instructional technology program in the world? What are the syllabuses of the M.A instructional technology program in the world? What are the teaching and learning resources of the M.A instructional technology program in the world? What are the human and non human resources of the M.A instructional technology program in the world? In order to study global experiences in this area, some of the high rank universities selected and studied their educational programs. So, according to review of global situations, a questionnaire designed and applied on Iranian instructional technology teachers and their M.A students. By analytical and descriptive methods, a suitable program designed for instructional technology in M. A. level of this subject.
    Keywords: instructional technology, master of art level educational program