فهرست مطالب

فصلنامه روانشناسی تربیتی
سال پنجم شماره 14 (بهار و تابستان 1388)

  • تاریخ انتشار: 1388/04/01
  • تعداد عناوین: 7
|
  • بررسی میزان نقش طراح آموزشی در تالیف کتاب درسی از دیدگاه متخصصان برنامه ریزی درسی و تکنولوژی آموزشی
    حسن ملکی، سید بهاالدین کریمی صفحه 1
    این پژوهش به منظور بررسی میزان نقش طراح آموزشی در تالیف کتاب درسی از دیدگاه متخصصان (برنامه ریزی درسی و تکنولوژی آموزشی) در سال1387 انجام گرفته است. مولفه های مورد پژوهش عبارتند از: هدف، انتخاب محتوا، سازماندهی محتوا، روش های یاددهی- یادگیری و ارزشیابی. روش پژوهش در مطالعه حاضر توصیفی است. جامعه آماری کلیه صاحب نظران برنامه ریزی درسی و تکنولوژی آموزشی و همچنین کسانی که در زمینه تالیف کتاب درسی در داخل کشور مشغول به فعالیت اند، می باشند. نمونه این تحقیق شامل کلیه اساتید رشته های تکنولوژی آموزشی، برنامه ریزی درسی (که در دانشگاه های علامه طباطبائی، شهید بهشتی، تربیت مدرس و تربیت معلم تهران) و کارشناسان دفتر تالیف کتاب درسی در وزارت آموزش و پرورش بود که با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. در این پژوهش از پرسشنامه (40 سوال) محقق ساخته استفاده شد. روایی پرسشنامه به وسیله اساتید تایید و پایایی آن باروش ضریب الفای کرونباخ (87/= α) به دست آمد. نتایج به دست آمده با استفاده از روش تحلیل واریانس یک راهه بیانگر این است که طراح آموزشی نقش معناداری در روش های یاددهی- یادگیری، سازماندهی محتوا و تعیین اهداف آموزشی ایفاء می کند و در دو مولفه دیگر (ارزشیابی و انتخاب محتوا) نقش طراحی آموزشی به اهمیت مولفه های دیگر نیست.
    کلیدواژگان: طراح آموزشی، کتاب درسی، هدف، انتخاب محتوا، سازماندهی محتوا، روش های یاددهی، یادگیری و ارزشیابی
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • عوامل پیش بینی کننده های اضطراب ریاضی و رابطه آن با افت تحصیلی ریاضی(1387)
    مسیب یارمحمدی واصل صفحه 19
    هدف این پژوهش شناخت پیش بینی کننده های اضطراب ریاضی و رابطه آن با افت تحصیلی ریاضی دانش آموزان دوره راهنمایی استان خراسان شمالی بوده است. طراح پژوهش علی- مقایسه ایی یا پس رویدادی بود، که بر روی 438 نفر از دانش آموزان استان خراسان شمالی (تعداد 288 نفر که در درس ریاضی نمره کمتر از 10 و تعداد 150 نفر نمره بیشتر از 17 کسب کرده بودند) انجام شد. پرسشنامه های پژوهش شامل اضطراب ریاضی، خودپنداره ریاضی، انگیزش مدرسه، انگیزش ریاضی، رفتارخانواده، رفتار معلم و تلاش دانش آموزان بود. داده ها با استفاده از آزمون هم خوانی مجذورکای ()، ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیره مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج تحلیل داده ها نشان داد بین اضطراب ریاضی دانش آموزان با عملکرد ریاضی آنها رابطه منفی و معکوس(51/0-) وجود دارد. همچنین بین اضطراب ریاضی با خودپنداره ریاضی(67/0-)، انگیزش ریاضی(55/0-)، انگیزش تحصیلی(19/0-)، تلاش دانش آموزان (50/0-) رابطه منفی و معکوس وجود دارد و خودپنداره ریاضی (49/0=Beta)، رفتار معلم(22/0=Beta)، انگیزش ریاضی (19/0=Beta)، رفتار خانواده (14/0=Beta)، اتکا به نفس(135/0=Beta)، همیاری اجتماعی (126/0=Beta) و هدف مندی (116/0=Beta) از پیش بینی کننده های اصلی اضطراب ریاضی بودند. یافته های پژوهش حاضر نشانگر آن است که خودپنداره ریاضی، رفتار معلم، انگیزش ریاضی، رفتار خانواده، اتکا به نفس، همیاری اجتماعی و هدف مندی، با اضطراب ریاضی همراه است و عملکرد ریاضی را تحت تاثیر قرار می دهد.
    کلیدواژگان: افت تحصیلی، ریاضی، اضطراب ریاضی، خودپنداره ریاضی
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • مقایسه اثربخشی درمان راه حل- محور دیشیزر به صورت انفرادی و توام در کاهش تعارضات زناشویی
    منصور سودانی، عبدالله شفیع آبادی، احمداعتمادی، علی دلاور صفحه 39
    هدف از این پژوهش مقایسه اثربخشی درمان راه حل- محور دیشیزر به صورت انفرادی و توام در کاهش تعارضات زناشویی بود.آزمودنی های نمونه پژوهش شامل 33 زوج(66 نفر زن و مرد) از 150 زوج متقاضی مشاوره بودند که به دلیل درگیری و تعارض به شعب شورای حل اختلاف وابسته به دادگستری شهر اهواز مراجعه داشتند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه 42 سوالی تعارضات زناشویی (99/0=α)که توسط براتی و زیر نظر ثنایی (1375) تهیه شده بود، استفاده شد و زوج های نمونه پژوهش آن را در مرحله قبل و بعد از مداخله آزمایشی (ارائه متغیر مستقل) تکمیل نمودند. داده های به دست آمده با روش تحلیل واریانس یک طرفه و آزمون تعقیبی توکی روی میانگین تفاضل نمرات پیش آزمون و پس آزمون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج آماری نشان داد که هر دو شیوه زوج درمانی در کاهش تعارضات زناشویی موثر بوده اند. به علاوه در مقایسه شیوه های مختلف زوج درمانی با همدیگر نتایج زیر به دست آمد: بین شیوه انفرادی و توام راه حل- محور در کل تعارضات زناشویی و خرده مقیاس های کاهش همکاری، افزایش واکنش هیجانی، جلب حمایت فرزندان و افزایش رابطه با خویشاوندان خود تفاوت معنی داری مشاهده نشد. لیکن در خرده مقیاس های کاهش رابطه با خویشاوندان همسر و جدا کردن امور مالی، شیوه زوج درمانی توام راه حل- محور اثر بخش تر و برای خرده‎مقیاس کاهش رابطه جنسی، شیوه انفرادی راه حل محوراثربخش تر نشان داد.
    کلیدواژگان: درمان راه حل، محور دیشیزر، روش توام و انفرادی، تعارضات زناشویی
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • رابطه فرصت دیجیتالی با انگیزه شرکت و کارائی دوره های آموزش مهارت های (ICDL)
    بختیار محمودپور، موسی بندک، فرزاد زندی صفحه 55
    شاحص فرصت دیجیتالی، یک شاخص مرکب است که امکان دسترسی ارزان، همه شمول، فراگیر و برابر شهروندان یک کشور مشخص یا گروه های مشخصی از یک جامعه به ابزارهای (ICT) را مورد اندازه گیری قرار می دهد. پژوهش حاضر با هدف شناخت رابطه بین دسترسی به مولفه های شاخص فرصت دیجیتالی با انگیزه شرکت و کارایی دوره های آموزش ضمن خدمت (ICDL) انجام گرفته است. جامعه آماری شامل دبیران مقطع متوسطه شهر سردشت بود که در دوره های (ICDL) شرکت کرده بودند. و نمونه آماری با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای از بین دبیران مرد و زن مقطع متوسطه به تعداد 168نفر انتخاب شده است. برای گرد آوری اطلاعات از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شده است پایایی آن با استفاده از روش آلفای کرانباخ 84/0 محاسبه شده است. برای بررسی شاخص فرصت دیجیتالی از آمار توصیفی و برای بررسی رابطه شاخص فرصت دیجیتالی با انگیزه شرکت و کارایی دوره های (ICDL) از همبستگی دو رشته ای نقطه استفاده شد. براساس نتایج پژوهش معلمان 52 درصد به کامپیوتر، 38 درصد به اینترنت و 75 درصد به موبایل (شاخص فرصت دیجیتالی)دسترسی داشته اند و یافته های پژوهش نشان داد که بین دسترسی به مولفه های فرصت دیجیتالی و انگیزه بالا برای شرکت در دوره های (ICDL) و همچنین کارایی این دوره ها رابطه معنی داری وجود دارد و براساس نتایج پژوهش پیشنهاد می شود که در جهت بهره وری هر چه بیشتر دوره های (ICDL) نسبت به افزایش شاخص فرصت دیجیتالی در بین گروه های هدف این دوره ها برگزار شود.
    کلیدواژگان: فرصت دیجیتالی، انگیزه، کارایی، فناوری اطلاعات وارتباطات (ICT)، دوره های آموزش ضمن خدمت مهارت های (ICDL)
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • بررسی کاربردی بودن رشته تکنولوژی آموزشی از نظر دانشجویان و محتوای برنامه درسی مصوب
    محمدرضا نیلی احمدآبادی صفحه 73
    آموزش عالی، رسالت سنگینی در تامین نیازهای مختلف اقتصادی، فرهنگی و سیاسی جامعه دارد. از رسالت های مهم آن، ارتباط با جامعه و رفع نیازهای آن است. متاسفانه علیرغم اهمیت تجربه و لزوم کاربردی کردن دروس، شاهد اجرای ضعیف واحدهای عملی در نظام دانشگاهی هستیم. نبود صلاحیت لازم در خروجی های آموزش عالی برای رفع نیازهای جامعه و ناکارآمدی دانشگاه ها از جمله عواملی هستند که باعث شده تا متولیان امر آموزش عالی در بسیاری از کشورها مانند ایران، بازنگری برنامه های درسی را آغاز نمایند و با سیاست تمرکززدائی، اختیارات لازم را برای اصلاح برنامه به دانشگاه ها تفویض نمایند. یکی از رشته هائی که بازنگری آن در اولویت قراردارد، رشته تکنولوژی آموزشی است، زیرا این رشته سرویس دهنده بسیاری از رشته های دیگر است. تحقیق حاضر از نوع توصیفی کاربردی است و از دو بخش مکمل یکدیگر تشکیل شده است. در بخش اول، سرفصل مصوب رشته تکنولوژی آموزشی با روش تحلیل محتوا مورد بررسی قرارگرفته و در بخش دوم از دانشجویان سال آخر در خصوص تئوری، عملی و یا تلفیقی بودن مباحث دروس تخصصی در یک تحقیق پیمایشی نظرخواهی شده است. نتیجه تحقیق نشان داد در بسیاری از دروس تخصصی بین اهداف دروس، عناوین و زیر عنوان های نوشته شده در سرفصل دروس با واحدهای عملی هم خوانی لازم وجود ندارد. براساس نظر دانشجویان، کاربردی بودن دروس بین دو حد متوسط و خوب در مقیاس لیکرت به دست آمد. این در حالی است که حدود یک سوم از ساعات دروس تخصصی باید به آموزش واحدهای عملی اختصاص یابد.
    کلیدواژگان: واحد عملی، واحد نظری، تکنولوژی آموزشی، بازنگری برنامه های درسی، ایران
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • ارتباط مدیریت زمان و خود اثربخشی ادراک شده با اهمالکاری تحصیلی
    کریم سواری، کیومرث بشلیده، منیجه شهنی ییلاق صفحه 99
    در این تحقیق ارتباط مدیریت زمان و خود اثربخشی ادراک شده با اهمالکاری تحصیلی بین دانشجویان دانشگاه پیام نور اهواز مورد بررسی قرار گرفت. از بین دانشجویان مشغول به تحصیل 180 نفربه شیوه تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه های-مدیریت زمان ترومن و هارتلی (1996) - خود اثربخشی ادراک شده شوارتز و جروسالم (2001) و اهمالکاری تحصیلی محقق ساخته (1387) استفاده به عمل آمد. نتایج نشان داد که بین متغیر مدیریت زمان و خود اثربخشی ادراک شده و اهمالکاری تحصیلی همبستگی منفی وجود دارد. تحلیل رگرسیون نشان داد که بین متغیرهای پیش بین (مدیریت زمان و خود اثربخشی ادراک شده) با متغیر ملاک (اهمالکاری تحصیلی) همبستگی چندگانه 553/R= معنی داری وجود دارد که در سطح 0001p کلیدواژگان: مدیریت زمان، خود اثربخشی ادراک شده، اهمالکاری تحصیلی
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • مقایسه آموزش به روش تجربه و عمل(با تاکید بر بازی) با روش های زبانی و تاثیر آنها بر پیشرفت تحصیلی ریاضی دانش آموزان پسر پایه دوم شهرستان زرین شهر در سال تحصیلی 86-85
    کبری امامی، جمال الدین کولایی نژاد صفحه 113
    پژوهش حاضر به منظور «مقایسه آموزش به روش تجربه و عمل(با تاکید بر بازی) با روش های زبانی و تاثیر آنها بر پیشرفت تحصیلی ریاضی دانش آموزان پسر پایه دوم ابتدایی شهرستان زرین شهر انجام گرفت». جامعه آماری این پژوهش عبارت بود از:کلیه دانش آموزان پسر پایه دوم شهرستان زرین شهر که در سال تحصیلی 86 85مشغول به تحصیلبوده اند، و از بین جامعه مذکور به صورت نمونه گیری خوشه ایچندمرحله ای 60نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند که30نفر در گروه آزمایش و 30نفر در گروه گواه قرار گرفتند. روش انجام پژوهش در پژوهش حاضر، نیمه آزمایشی وطرح پژوهشی مورد استفاده، طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بوده است. ابتدا محققان با استفاده از آزمون محقق ساخته از هر دو گروه پیش آزمون به عمل آورد، سپس در گروه آزمایش به آموزش ضرب به روش تجربه و عمل با تاکید بر بازی پرداخته و در گروه گواه معلم کلاس همین مفهوم را با روش های زبانی و متداول تدریس کردند. و در پایان از هر دو گروه پس آزمون به عمل آمد.به منظور تجزیه و تحلیل آماری داده ها نیز از تجزیه و تحلیل واریانس یک طرفه استفاده شد.
    نتایج پژوهش نشان داد که:- پیشرفت تحصیلی مفهوم ضرب در ریاضی دانش آموزان پسر پایه دوم ابتدایی که به روش تجربه وعمل آموزش دیده اند، نسبت به دانش آموزانی که با روش های زبانی آموزش دیده اند، به صورت معناداری بالاتر است.
    - پیشرفت تحصیلی مفهوم ضرب در ریاضی دانش آموزان قوی پسر پایه دوم ابتدایی که به روش تجربه وعمل آموزش دیده اند، نسبت به دانش آموزان قویی که با روش های زبانی آموزش دیده اند، تفاوت معناداری وجود ندارد.
    - پیشرفت تحصیلی مفهوم ضرب در ریاضی دانش آموزان متوسط پسر پایه دوم ابتدایی که به روش تجربه وعمل آموزش دیده اند، نسبت به دانش آموزان متوسطی که با روش های زبانی آموزش دیده اند، به صورت معناداری بالاتر است.
    - پیشرفت تحصیلی مفهوم ضرب در ریاضی دانش آموزان ضعیف پسر پایه دوم ابتدایی که به روش تجربه وعمل آموزش دیده اند، نسبت به دانش آموزان ضعیفی که با روش های زبانی آموزش دیده اند، به صورت معناداری بالاتر است.
    کلیدواژگان: روش تجربه و عمل، روش های زبانی، بازی، پیشرفت تحصیلی
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
    • |
    • Study the role of instructional designer in textbook compilation from the perspective of specialists (curriculum planners and educational technologists)
      Bahaoddin Karimi , Hassan Maleki Page 1
      This study was conducted to investigate the role of instructional designer in textbook compilation from the perspective of specialists (curriculum planners and educational technologists). The research components were educational goals, content selection, organization of content, teaching-learning methods and evaluation. Statistical population consisted of all curriculum and educational technology experts as well as those who involved in textbook preparation in national level. The sample included all university professors in the field of curriculum development and educational technology at Allameh Tabatabai, Shahid Beheshti, Tarbiyat Modarres and Tarbiyat Moallem Universities and also professionals in Textbook Compilation Bureau in the Ministry of Education selected through available sampling method. A researcher-made questionnaire with 40 questions used as research instrument. The validity of this questionnaire was confirmed by university professors and its reliability was estimated through Cronbach alpha coefficient (ra=/87). The results obtained through one-way analysis of variance revealed that instructional designers had a significant role in teaching-learning methods, organizing content and educational goals, but their role in the other two components (content selection and evaluation) was of less importance.
      Keywords: instructional designer, goals, content selection, organization of content, teaching, learning methods, evaluation
      Abstract View Paper Original: Persian
    • Predictors of Math Anxiety and Its Relationship with Mathematics Performance among Guidance school pupils
      Mousayeb Yarmohammadi Vasel Page 19
      The purpose of this study was to find out the relationship between Math Anxiety with low academic achievement and Predictors of Math Anxiety in Guidance schools. The research method was retrospective cohort and causal comparative study. In this study, the subjects were recruited from North Khorasan province. The research statistical population comprised all pupils with low academic achievement in mathematic (their mathematic scores was lower than 10). The sample included 438 pupils (288 with low mathematic achievement and 150 with high mathematic achievement) who were chosen using cluster and stratified sampling method. The instruments were a wide range of topics, including demographic information, behavioral of teachers and parental, mathematic self-concept Inventory, mathematic anxiety Inventory, mathematic motivation Inventory, and educational motivation Inventory. The results revealed that the rate of academic drop out was 25/13%, and there was a negative relationship between math anxiety and performance mathematic (-0.51). The variables of mathematic self-concept, mathematic motivation, educational motivation and the effort of pupils had negative relationship with math anxiety. It has also been identified key factors behavioral of teachers and parental, mathematic self-concept, mathematic motivation, social participation, goal orientation and self assurance that can be considered as early predictors of mathematic anxiety. This may help administrators and teachers enhance their ability to prevent and treat mathematics anxiety through better instruction to their pupils.
      Keywords: Mathematic, academic achievement, mathematic anxiety, pupils
      Abstract View Paper Original: Persian
    • Comparison of individual and conjoint Solution- Focused therapy for reducing family conflict in couples referred to Ahvaz Counsel Centers for problem Disclosure
      Mansour Sodani , Abdollah Shafi Abady , Ahmad Etemadi , Ali Delavar Page 39
      This research was conducted to compare individual and conjoint Solution-Focused Therapy on marital conflicts. The research population included all couples referred to Ahvaz Counsel Centers for problem disclosure. The sample consisted of 33 couples (from 150 couples) who were randomly selected. In this study, the individual and conjoint couple therapy is considered as independent variables and marital conflicts as dependent one. The instrument was Marital Conflict Questionnaire. The design of this study was pretest-post test with control group. All subjects answered the questionnaire and then the experimental groups received intervention (during 7 sessions). At post test stage, 3 groups answered the questionnaire again. One-way ANOVA and (HSD) Tukey were used to analysis data. Probable error of α=0.05 was also used to find the significance of the differences. The results showed that individual and conjoint methods reduce the marital conflict among couples in the experimental groups. Sexual relationship was reduced more by individual and financial instruct reduced more by conjoint method. Applying of individual and conjoint methods had no significant difference on reduction of total marital conflicts and other sub-scales.
      Keywords: marital conflict, individual, conjoint method, Solution, Focused Therapy
      Abstract View Paper Original: Persian
    • The survey of relationship between the access to the digital access index and participation motivation and efficiency of in-service training
      Bakhtiyar Mahmoudpoor , Mousa Bandak , Farzad Zandi Page 55
      The Digital Access Index is a combined index that measures the possibility of cheap, extensive, comprehensive and equivalent access to ICT instrumental for citizens of a specific country or specific group. The aim of this study was to identify the relationship between access to the elements of the Digital Access index and participation motivation and efficiency of in-service training (ICDL). The research population included all women and men teachers that participated in in-service training terms (ICDL) course in Sardasht town. The sample comprised 176 teachers who were selected based on stratified random sampling. Method of collecting information was researcher-designed questionnaire. The reliability and validity of the instrument was estimated. The collected data were analyzed and the results showed that there is a significant relationship between the access to the elements of The Digital Access index and participation higher motivation and efficiency of in-service training (ICDL).
      Keywords: Digital Access, efficiency, motivation, information communication technology (ICT), in, service training
      Abstract View Paper Original: Persian
    • Study the applied aspects of Educational Technology field from student's viewpoints and approved curriculum
      Mohammad Reza Nili Page 73
      Higher education has a great responsibility in considering society various needs, such as economical, cultural, and political ones and tries to meet them. In universities, this mission has not fully been completed, especially in terms of curriculum development. The main aim of this study was to investigate the possible applied aspects of Educational Technology field (a) from student's points of view and (b) by analyzing MSRT approved curriculum. The collected data were analyzed and the results showed that: (a) there was not any necessary consistency between the objectives and the contents of many special courses of the field with its practical credits. (b) The applied aspects of the field were also assessed to be relatively good or good.
      Keywords: Educational Technology, curriculum, student's viewpoints
      Abstract View Paper Original: Persian
    • The relationship between time management and self-efficacy with academic procrastination
      Karim Sevari , Kiomers Beshlideh , Manijeh Shehni Page 99
      The aim of the present study was to find out the relationship between time management and self-efficacy with academic procrastination among university students. The statistical society comprised all students who were studying at Payam-e-noor University in Ahvaz city. Among these, 180 students were randomly selected as sample group. The research instruments were Trueman, and Hartely (1996), Schwarzer and Jerusalem (2000) questionnaires and also researcher structured questionnaire (1387). The collected data were analyzed and the result showed that there is a negative relationship between time management and academic procrastination and also self-efficacy with academic procrastination. Regression analysis by using enters method also showed multiple relations among time management and self-efficacy with academic procrastination.
      Keywords: time management, self, efficacy, academic procrastination
      Abstract View Paper Original: Persian
    • Comparing instruction by experience and act way (with emphasis in play) and their effect on math achievement of boy's pupils in Zarrinshahr
      Koubra Emami , Jamaloudin Koulaei Nejad Page 113
      The main purpose of the present research was to compare instruction by experience and act way (with emphasis in play) and their effect on math achievement of boy's pupils in Zarrinshahr town. The population included all Zarrinshar`s grade second boy pupils who among them 60 pupils were selected by using cluster random sampling. 30 people of them assigned in experiment group and 30 people in control group. The method of this research was quasi-experimental and the used design was prediction and post diction with control group. The researchers tested both of two groups and then thought multiplication by experience and act way with emphasis in play to experiment group and by lecturing way to control group. The data were analyzed using one way ANOVA. The result showed that multiplication arithmetic achievement in the boy pupils of that were taught in experiment and act way was significantly better than the other pupils that taught in lecturing way.
      Keywords: nstruction, experience, act, play, math achievement
      Abstract View Paper Original: Persian