پژوهش نامه اخلاق
پیاپی 7-8 (بهار و تابستان 1389)

اخلاق در سازمان ها شامل اخلاق فردی مدیر و پیام هایی است که فعالیت سازمان ارسال می کند. رهبری اخلاقی و نقش کلیدی آن در شکل دادن به هنجارهای اخلاقی و فرهنگ سازمان از مباحث حائز اهمیت است. از موارد دیگر که در اداره گروهی و مدیریت اخلاقی سازمان مطرح است، نیاز شورای هدایت کننده در جهت تداوم دیدگاه مشخص برای مدیران ارشد متمرکز می باشد. تکنولوژی اطلاعات نیز به مباحثی مثل حریم خصوصی فرد و سوء استفاده بالقوه از منابع تکنولوژی اطلاعات سازمان ها از سوی افراد مربوط است که می تواند در اخلاق حرفه ای مدیریت مورد توجه قرار گیرد که این مقاله عهده دار بررسی آن است.

بحث از اخلاق در این نوشته، در دو ساحت پی گیری شده و اصول مربوط به آن در دو سوی فریضه امر و نهی مدنظر قرار گرفته است: 1. رفتارهایی که شخص آمر و ناهی باید بدان ها متصف و ملتزم باشد؛ 2. خلقیاتی که در ظرف مواجهه با افراد گنهکار، باید از خود نشان دهد.
با توجه به ملاحظه یادشده، چارچوب های اساسی و بنیادین اصول اخلاقی در فریضه امربه معروف و نهی ازمنکر، به صورت عمده از نظر نگارنده عبارتند از: اخلاص در نیت، ورع، بردباری، عامل بودن، فرو بردن خشم و غضب، صبر و استقامت، عدالت خواهی، حسن خلق (خوش رویی، گفتار نرم و رفتار عملی)، احسان و محبت، عفو، مدارا و تساهل، اصلاح گام به گام.

ارتباط میان اخلاق و ارتباطات و نحوه تعامل آنها از جمله موضوعات محوری است که در چند دهه اخیر اذهان محققان را به خود معطوف داشته است. امروزه تعامل میان این دو واقعیت و دو عنصر فرهنگی و تکنولوژیکی، دست مایه بررسی های علمی و تاملات محققانه واقع شده و نقطه تلاقی این دو، از منظرهای گوناگون دانش ارتباطات، اخلاق، فرهنگ، جامعه شناسی و... مورد بحث و مداقه قرار گرفته است.
این مقاله با رویکرد نظری تحلیلی به بررسی اخلاق ارتباطات و چگونگی تعامل آن دو می پردازد و نخست با بررسی «ضرورت رعایت اخلاق در ارتباطات» و «چالش های اخلاقی در ارتباطات»، موضوع «نقض حریم خصوصی و اخلاق در ارتباطات» را مورد مداقه قرار داده و در انتها «نظام هنجاری ارتباطات» را در چارچوب بایدها و نبایدها ارائه می دهد.

بدون شک حاکمان سیاسی و مدیران اجرایی یک نظام، تاثیری شگرف در فرایند بهبودی و تغییر شرایط اخلاقی، اعتقادی، اقتصادی و بین المللی جامعه دارند.
این مقاله بر آنست آسیب هایی که مسئولان را از کارکرد مثبت به تاثیرگذاری منفی می کشاند و به تبع آن جامعه را به انحطاط و ذلت سوق می دهد بازشناسی کند.
در این مقاله هفت متغیر تاثیرگذار با عنوان آسیب های اخلاقی کارگزاران جامعه شناسایی شده و عوامل پیدایش و راه های درمان آنها براساس رفتار و سیمای حکومتی امیرالمومنین(ع) به عنوان الگو و نمونه مورد بررسی قرار گرفته است.

اخلاق معاشرت یکی از شاخه های اخلاق کاربردی است. این قسمت از اخلاق از آن جهت که موجودی اجتماعی و در ارتباط مداوم و ناگزیر با همنوعان خود می باشد، از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
شناخت غم و شادی واقعی و کاذب و معرفی پیامدها و نتایج هرکدام، بیان الگوهای صحیح غم و شادی، راهکارهای چگونگی کسب غم و شادی واقعی و گریز و رهایی از غم و شادی کاذب با تاکید بر متون دینی و عرفانی منظور این نوشتار است. در این مقاله همچنین به شبهه هایی که در زمینه دین و موضع آن در برابر غم و شادی وجود دارد پرداخته شده است.

یکی از تعارضات اخلاقی در وکالت، هنگامی است که وکیل به طریقی از مجرم بودن یا ذی حق نبودن موکل آگاهی یابد؛ بنابراین متحیر است آیا باید از موکل دفاع کند یا خیر؟ آیا باید مقامات قضایی را از مجرم بودن یا ذی حق نبودن موکل مطلع نماید یا از نظر اخلاقی چنین وظیفه ای ندارد.
این نوشتار در صدد بررسی تعارضات اخلاقی وکیل در فروض مختلف و ارزیابی پاسخ های مختلفی است که به آن داده شده است. پاسخ داده شده به وظیفه اخلاقی وکیل در مورد چالش اول، کناره گیری از وکالت و پاسخ به وظیفه او در مورد مسئله دوم مطلع ساختن مقامات قضایی است.
سعی خواهد شد برای حل مسئله در این مقاله از روش موازنه متفکرانه استفاده گردد.