فهرست مطالب
نشریه پژوهش های روابط بین الملل
سال دوم شماره 3 (پیاپی 5، پاییز 1391)
- 208 صفحه،
- تاریخ انتشار: 1391/07/17
- تعداد عناوین: 6
-
-
صفحه 9با روی کار آمدن اصولگرایان در جمهوری اسلامی، دوران پرتنش دیگری در روابط ایران و شورای همکاری خلیج فارس پدید آمده است. این تنش ها با آغاز امواج خیزش های مردمی در خاورمیانه و گسترش آن به زیرمجموعه خلیج فارس تشدید شده است؛ بنابراین پرسش اصلی این پژوهش آن است که مهم ترین عامل در رویکرد شورای همکاری خلیج فارس در قبال ایران چیست؟ فرضیه اصلی این پژوهش این است که «پندار تهدید ایران» مهم ترین عامل در سیاست خارجی شورای همکاری خلیج فارس در قبال جمهوری اسلامی است. در چهارچوب نظری این پژوهش، پرسش فرعی نخست آن است که آیا خلیج فارس معیارهای لازم برای شکل دهی یک «مجموعه امنیتی منطقه ای» را دارد؟ پس از پاسخ مثبت به این پرسش و طرح دلایل غیرواقعی بودن تهدید ایران، در پرسش فرعی دوم به دلایل پنهان ترویج «ایران هراسی» در منطقه خواهیم پرداخت. در این باره فرضیه فرعی دوم آن است که ایالات متحده و عربستان سعودی به منظور یکپارچه سازی اعضای شورای همکاری خلیج فارس در مقابل ایران از این سیاست بهره می گیرند.
کلیدواژگان: مجموعه امنیتی منطقه ای، موازنه تهدید، موازنه قوا، شورای همکاری خلیج فارس، ایران هراسی -
صفحه 53خلیج فارس از چند دهه گذشته منطقه ای حیاتی، استراتژیکی و کانون مسئله امنیت منطقه ای و بین المللی بوده است و موقعیت ژئواستراتژیک، منابع عظیم انرژی، رقابت های قدرت های فرامنطقه ای، وابستگی های خارجی در این حوزه و مناقشات و بحران های منطقه ای، تاکنون از مولفه های اصلی واگرایی و نبود همگرایی منطقه ای آن بوده است. اکنون ظهور مولفه نوین خرید های کلان تسلیحاتی و افزایش وابستگی های نظامی - امنیتی می تواند شکل بندی همگرایی و امنیت منطقه ای در حوزه خلیج فارس را در آینده نزدیک تغییر دهد و منطقه را وارد مرحله جدیدی از واگرایی کند. آینده همگرایی منطقه ای در خلیج فارس و سیاست های نظامی - امنیتی نوین، با مهم تر شدن خریدهای تسلیحاتی و افزایش وابستگی ها به قدرت های فرامنطقه ای شکل تازه ای به خود گرفته و در حال دگرگون شدن است. هدف اصلی این پژوهش بررسی تاثیر خرید های تسلیحاتی و وابستگی خارجی بر نظام همگرایی منطقه ای در حوزه خلیج فارس با تاکید بر تاثیرات شاخص خریدهای تسلیحاتی بر همگرایی بین ایران و کشورهای شورای همکاری خلیج فارس است. بر اساس نظریه وابستگی دلیل عدم همگرایی کشورهای حوزه خلیج فارس، وابستگی ساختاری آنها در درون نظام قدرت های فرامنطقه ای و سرمایه داری است؛ بنابراین به دلیل وابستگی خارجی (اقتصادی، سیاسی، نظامی) و خریدهای کلان تسلیحاتی از غرب و همچنین مقاومت نامتقارن ایران در برابر قدرت های فرامنطقه ای، همگرایی درون منطقه ای کم رنگ می شود و همزمان تنش های سیاسی، اقتصادی، قومی و اجتماعی تقویت و بی ثباتی سیاسی در منطقه حاکم می شود و سرانجام به واگرایی بیشتر و شکست همگرایی در حوزه خلیج فارس می انجامد.
کلیدواژگان: همگرایی، وابستگی خارجی، خلیج فارس، تسلیحات نظامی، جمهوری اسلامی ایران -
صفحه 79با توجه به اینکه حساسیت های سیستمی درباره اقدامات نظامی امریکا در صحنه جهانی کمتر شده است و کشورهای برتر نظام بین الملل تلاشی جدی برای متوقف کردن این کشور نمی کنند، نقش گروه های ذی نفوذ داخلی و توجه وسیع تر رئیس جمهور به نظرات آنان افزایش یافته است. با وجود اینکه هیچ خطر جدی امنیت امریکا را تهدید نمی کرد و منافع ملی این کشور در معرض خطر نبود، باراک اوباما دستور استفاده از قدرت نظامی را علیه معمر قذافی صادر کرد.
بشردوستان لیبرال در ساختار قدرت نقش مهمی بازی کردند تا از طریق بزرگ نمایی تهدید، ضرورت حمله را گریزناپذیر کنند. باراک اوباما با قبول نظر بشردوستان لیبرال و تکرار این بزرگ نمایی به دلیل ملاحظات انتخاباتی و حفظ پایگاه لیبرال خود تهاجم نظامی علیه لیبی را منطقی و ضروری یافت.
کلیدواژگان: محدودیت های سیستمی، گروه های ذی نفوذ، بشردوستان لیبرال، ریسک پذیری، هراس امنیتی -
صفحه 111نوشتار زیر، با طرح این سوال که دولت اوباما در قبال عضویت فلسطین در سازمان ملل، چه سیاستی را اتخاذ کرده است، به این پاسخ رسیده است که با عنایت به نظریه نئوایدئالیست، باراک اوباما در ابتدا، حمایت خود را از تاسیس کشور مستقل فلسطینی در سازمان ملل، بر اساس مرزهای قبل از 1967 اعلام کرد و بارها تلاش کرد تا دو طرف را به پای میز مذاکره بکشاند. اما با توجه به تلاشی که برای حل مسئله صلح اعراب و اسرائیل انجام داده، موفقیتی نداشته است. بااین حال، اوباما بر این نکته تاکید می کند که هرگونه تلاش فلسطین برای شناسایی و عضویت در سازمان ملل، باید ازطریق مذاکره با اسرائیل انجام شود؛ یعنی ابتدا بحث مرزها و پایتختی قدس، حل شود و سپس وارد قضایای حقوقی و روند بین المللی شود. درغیراین صورت، ایالات متحده به عنوان عضو دائمی شورای امنیت، عضویت فلسطین در سازمان ملل را وتو خواهد کرد. در این پژوهش، برای پاسخ گویی به سوال اصلی، از روش استقرایی و تحلیلی استفاده گردید.
کلیدواژگان: اوباما، مسئله فلسطین، سازمان ملل، اسرائیل، نئوایدئالیسم -
صفحه 133جهانی شدن یکی از مهم ترین مقولات بشری در دهه های پایانی قرن بیستم و دهه آغازین هزاره سوم است که زندگی بشر را در عرصه های مختلف تحت تاثیر قرار داده و در این میان نقش آموزش عالی انکارناپذیر است. امروزه بدون شک می توان گفت جهانی شدن مسیر آموزش عالی را در بیشتر کشورهای جهان متحول کرده است؛ اما اینکه این تحول به چه صورتی بوده و چه الزاماتی برای دانشگاه ها، دولت ها و جوامع ایجاد کرده است، موضوعی است که درباره آن اختلاف نظر وجود دارد. پرسش اساسی پژوهش حاضر این است که ابعاد، مولفه ها و نمودهای جهانی شدن در عرصه آموزش عالی چه بوده است و فرایند جهانی شدن چه تاثیری بر آموزش عالی ایران خواهد گذاشت؟ برای پاسخ به پرسش اصلی این فرضیه می توان گفت که «ابعاد سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی جهانی شدن در عرصه آموزش عالی باعث تقویت خصوصی سازی و تجاری شدن آموزش عالی، کاهش نقش دولت، و افزایش واهمگرایی فرهنگی شده است»؛ اما واقعیت انکارناپذیر این است که دیدگاه واحدی در این خصوص وجود ندارد و هر مکتب و نظریه سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بر اساس دیدگاه های خود راهی نشان می دهد. نظام آموزش عالی ایران نیز از این قاعده مستثنا نیست.
کلیدواژگان: آموزش عالی، جهانی شدن، بین المللی شدن، دانشگاه، هزاره سوم، آموزش عالی ایران -
صفحه 165زمانی که از صلح به عنوان منفعت مشترک بشریت و ضرورتی همیشگی در سایه رهایی از خشونت، تحمیل و تبعیض یاد می شود، نمی توان نقش جمعیت 5/3 میلیاردی زنان و دختران (معادل 49 درصد) در سراسر جهان را نادیده گرفت. درحالی که زنان اقلیت مبارزان و عاملان جنگ را تشکیل می دهند، به طور فزاینده ای بزرگ ترین آسیب ها متوجه آنهاست. زنان در جوامع جنگ زده با شکل های خاص و ویرانگر خشونت مواجه هستند که گاه به صورت نظام مند به منظور رسیدن به اهداف نظامی یا سیاسی انجام می شود. خشونت علیه زنان به همراه تبعیض و قوانین نابرابر می تواند مانع دسترسی زنان به خدمات آموزشی، استقلال مالی، شرکت در سطوح تصمیم گیری و استقرار صلح شود؛ ازاین رو، خشونت علیه زنان تهدیدی اساسی علیه صلح پایدار محسوب می شود.
در طی سال های متمادی، تعهد به فرهنگ صلح، هسته اصلی موفقیت در سه حوزه از فعالیت های سازمان ملل متحد یعنی صلح و امنیت، توسعه پایدار و حقوق بشر را تشکیل می دهد. با این حال، سازمان ملل متحد در تلاش خود برای برابری جنسیتی و توانمندسازی زنان با چالش هایی جدی از جمله بودجه ناکافی و نبود محرکی واحد که برای هدایت فعالیت های این سازمان درباره مسائل مربوط به برابری جنسیتی به رسمیت شناخته شده باشد، مواجه بوده است؛ ازاین رو، نهاد «زنان ملل متحد» برای رسیدگی به چنین چالش هایی در جولای 2010 تاسیس شد تا به عنوان نهادی پویا به منظور فراهم کردن صدایی قدرتمند برای زنان و دختران در سطح بین المللی، منطقه ای و ملی فعالیت کند.
این مقاله با استناد به اهداف تاسیس نهاد زنان ملل متحد، ضمن اشاره به پیشینه سازمان ملل متحد و ارزیابی اقدامات آن در زمینه ایجاد صلح پایدار، با تمرکز بر رهیافت ها و نطریه های نهادگرایی لیبرال، دیپلماسی پیشگیرانه و فمنیسم پسامدرن تلاش کرده است تا نقش و کارایی نهاد زنان ملل متحد در برابر چالش های گذشته و پیش رو در زمینه صلح و صلح سازی با رویکرد پایدار را تحلیل کند.
کلیدواژگان: سازمان ملل متحد، نهاد زنان ملل متحد، صلح پایدار، امنیت بین المللی، خشونت علیه زنان، نهادگرایی لیبرال، دیپلماسی پیشگیرانه، فمینیسم پسامدرن
-
Page 9With the beginning of principalist's era in Iran's foreign policy, another tense period began in Iran and (P)GCC interactions. Moreover, Arab uprisings in the Middle East and their spilling over to the Persian Gulf intensified these tensions. Therefore, the main question of this article is: What is the main cause of (P)GCC's approach toward Iran? The main hypothesis is that the "perception of Iran's threat" is the main cause of (P)GCC's foreign policy toward Iran. As to the theoretical framework of the paper, the first subsidiary question is that whether Persian Gulf is a regional security complex? After providing a positive response to the question and proving that Iran's threat is unrealistic, we turn to another subsidiary question regarding propagation of Iranophobia in the region. In this regard, our second subsidiary hypothesis is that the United States and Saudi Arabia have strategic interests in the region and that they adhere to Iranophobia in order to consolidate (P)GCC members against Iran.Keywords: Balance of Threat, Balance of Power, Persian Gulf Cooperation Council, Iranophobia
-
Page 53The Persian Gulf has been a vital and strategic region and a center of regional and international security issues. The geostrategic location, massive energy resources, rivalries among trans-regional powers, foreign dependencies as well as regional disputes and crises have been the factors behind disintegration and lack of integration in the region. Heavy arms deals and increasing military-security dependencies can alter formation of regional security and integration in the Persian Gulf and lead the region into a new phase of disintegration. The main purpose of this paper is to study effect of arms trade and foreign dependency on the regional integration/convergence system in the Persian Gulf while it will focus on outcomes of the arms trade in Iran-PGCC integration. According to dependency theory, lack of integration among Persian Gulf states is resulting from their structural dependency on trans-regional and capitalist power systems. Because of foreign dependency, heavy arms purchases from the West and asymmetric resistance of Iran against trans-regional powers, intra-regional integration has declined. Simultaneously, political, economic, ethnic and social tensions have increased, and political instability has prevailed in the region. Consequently, it will result in further disintegration in the Persian Gulf.Keywords: Integration, Foreign Dependency, Persian Gulf, Arms, Islamic Republic of Iran
-
Page 79Given that there are fewer systemic concerns regarding US military actions in the world and that superior states in the international system do not take actions and serious reactions to curb the US, the role of internal interest groups and president's greater attention to their views has increased. Although there was no serious threat against US security and its national interests were not at risk, President Barack Obama ordered use of military force against Muammar Gaddafi.Liberal philanthropists played a significant role in power structure to make necessity of invasion inevitable through exaggeration of threat. Accepting the views of liberal philanthropists and repeating the exaggeration out of election considerations and to secure his liberal platform, Obama found it logical and necessary to invade Libya.The main question is why Barack Obama decided to use force against Gaddafi. A number of reasons can be provided. However, due to systemic considerations and the change in international system as well as the decreased sensitivity of the superior states toward US actions in the world, one shall turn to the domestic scene. The hypothesis is that liberal philanthropists in the ruling Democratic Party managed to sell the necessity of invading Libya through exaggeration of threat and imminence of genocide.Keywords: Systemic Limitations, Interest Groups, Liberal Philanthropists, Risk Taking, Security Concern
-
Page 111The main question of the article is: What’s Obama administration's policy on Palestine's membership in the United Nation? According to neoidealist theory, results show that Obama has declared his support for establishing a Palestinian sovereign state in the territories of pre-1967 Arab-Israeli war and tried many times to bring them back to the negotiations table. Nevertheless, he couldn’t accomplish. Meanwhile, Obama has asserted he will veto any efforts by Palestinians to be a member of the United Nations Organization stressing that the recognition should be attained by negotiations. It means, at first, the subject of borders and capital of Palestine should be resolved and then, legal matters and international process to be discussed. Inductive and analytical methods were used in this study.Keywords: Obama, Palestine Issue, UN, Israel, Neoidealism, US
-
Page 133Globalization has been one an important human topic in recent decades of the twentieth century and the first decade of the third millennium affecting human life in different fields. In the meantime, the role of higher education is undeniable. Nowadays, globalization has changed the process of higher education in many countries. But how this change happened and which obligations it made for universities, states and societies is a subject about which there is disagreement.So the main question of this article is: what are components and dimensions of globalization in higher education and how does globalization affect Iran’s higher education? To respond to these questions, the hypothesis is that political, economic, cultural and social dimensions of globalization are strengthening privatization and commercializing of higher education, decreasing of the role of the state and increasing cultural fragmentation. The undeniable reality is that there has not been a single prescription about this subject and that any political, economic, social and cultural school or theory adopts and presents a solution to this subject.Keywords: Higher Education, Globalization, Internationalization, University, Third Millennium
-
Page 165When one talks about peace as a common interest of humanity and permanent necessity of getting rid of the root causes of violence and discrimination, the role of 3.5 billion (approximately 49%) women around the world cannot be disregarded. While females make up only a small minority of combatants and perpetrators of wars, they increasingly suffer the greatest harm. Women in war-hit societies face specific and devastating forms of violence which are sometimes used systematically to achieve military or political objectives. Coupled with discrimination and inequitable laws, violence against women prevents them from access to education, becoming financially independent and participating in decision making processes and peace building. Violence against women is, therefore, considered as a major threat to sustainable peace. For many years, commitment to developing a culture of peace has constituted the core of success in three key pillars of the United Nations: peace and security, sustainable development and human rights. However, the UN has faced serious challenges in its efforts to promote gender equality and women’s empowerment, including inadequate funding and lack of a recognized drive to direct UN activities in these areas. Accordingly, on July 2010 the UN General Assembly formed UN Women, a dynamic entity for women and girls, providing them with a powerful voice at the international, regional and national levels.This article will examine UN efforts and challenges of building a sustainable peace, as well as the role and performance of UN Women in the past and future challenges.Keywords: Sustainable Peace, War, Violence against Women, United Nations, UN Women
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.