فهرست مطالب

امامت پژوهی - پیاپی 8 (زمستان 1391)

نشریه امامت پژوهی
پیاپی 8 (زمستان 1391)

  • تاریخ انتشار: 1392/04/12
  • تعداد عناوین: 11
|
  • صفحه 2
  • محمد خادمی صفحه 7
    از مباحث بسیار مهم و ریشه ای که تاثیرکلیدی و اساسی در فرهنگ شیعه امامیه دارد، معرفت به جایگاه اهل بیت عصمت و طهارت به عنوان رکن اساسی در شناسایی حقیقت دین است. در حقیقت فهم دین با تمام شاخه ها و زیر مجموعه هایی که داراست در گرو تمسک به قرآن و اهل بیت می باشد که سعادت ابدی و همچنین عدم تفرقه میان مسلمانان، از نتایج و پیامدهای آن است. آنچه نگارنده در این نوشتار دنبال می کند شناخت جایگاه امامت اهل بیت با رویکرد آیه شریفه اعتصام است که در جامعه علمی کمتر مورد بحث قرار گرفته است. بررسی این آیه با تکیه بر معناشناسی واژه حبل الله ، محور این نوشتار بوده است؛ لکن برای فهمیدن این واژه و تحقق کامل آن به عنوان رکن کلیدی در آیه ناگزیریم که واژگان دیگر آیه را نیز بررسی کنیم.
    نگارنده، پس از بررسی واژه حبل الله از نگاه قرآن و روایات، به معناشناسی کلمات اعتصام و تفرق پرداخته، و نقش اهل بیت را به عنوان قیم بودن نسبت به قرآن تبیین نموده است. سپس در بخش نهایی، اقوال عامه را تحت عنوان شبهات آیه شریفه بررسی می کند.
    کلیدواژگان: حبل الله، تمسک به قرآن، اعتصام به اهل بیت، تفرقه امت، تبیین و حجیت قرآن
  • محمدحسین امامی جو، حسین رضوی صفحه 39
    مقاله حاضر عهده دار بررسی و تحلیل انگیزه و اهداف خلفای سه گانه از جنگ ها و فتوحات با تاکید بر دو منبع تاریخی فتوح البلدان و انساب الاشراف، تالیف احمد بن یحیی بلاذری است. این مقاله نشان می دهد انگیزه و هدف فتوحات دعوت به اسلام نبود، بلکه در مرحله اول دریافت صدقه از کسانی بود که از حاکمیت آنان سرباز زدند و در مرحله بعد دریافت جزیه و خراج و گسترش قلمرو حکومت مسلمانان بوده است.
    کلیدواژگان: فتوحات اسلامی، جنگ های رده، انساب الاشراف، فتوح البلدان، جزیه و خراج
  • سید محمد کاظم طباطبایی، علیرضا بهرامی * صفحه 73

    آغاز امامت امام کاظم علیه السلام همزمان با فراگیری چالش جانشینی در اذهان شیعیان امام صادق علیه السلام بود. مطالعه روایات معصومین نشان می دهد طراحی ویژه اهل بیت علیهم السلام به گونه ای صورت گرفته که در زمان بروز چالش، اصول شناخت امام در اختیار مردم باشد. نص، علم و ودائع امامت از جمله ابزارهای رفع حیرت است. باور عمومی جامعه بر خود معرفی امام، استوار است، در حالی که تعالیم اهل بیت به همراه خواص اصحاب، تاثیر گذاران اصلی صحنه به شمار می روند. این مقاله جستاری در آسیب شناسی این چالش است.

    کلیدواژگان: جانشینی امام، فطحیه، اصحاب امام صادق علیه السلام، امام کاظم علیه السلام
  • محمود ایوب، سید محمد هادی گرامی، محمد قندهاری صفحه 107
    نویسنده در بخش اول مقاله، جایگاه امامان را در نزد شیعه به عنوان تنها مفسران حقیقی قرآن شناسانده و سپس به دیدگاه های امامیه درباره قرآن اشاره کرده و تفاسیر امامیه را معرفی کرده است. در بحث از اصول تفسیری در نزد امامیه به مساله تحریف قرآن اشاره کرده و پس از بیان نظر چند تن از علما، نظر شیعه را عدم تحریف قرآن دانسته است. در انتهای بحث، محمود ایوب به عنوان نمونه، آیه 67 سوره مائده را که به ماجرای غدیر خم می پردازد از منظر مفسران شیعی مورد بررسی قرار داده است.
    کلیدواژگان: ایوب، محمود، عالمان شیعه، قرن پنجم، شیخ طوسی، کاشانی، ملامحسن فیض، عالمان شیعه، قرن چهاردهم، شیعه، عدم تحریف قرآن
  • نعیمه پورمحمدی صفحه 137
    چه ادله، قرائن و نشانه هایی در روایات وجود دارند که امامت اشخاص امامان شیعه علیهم السلام را به اثبات می رسانند؟ این مقاله برای پاسخ به این سوال به جمع آوری و عرضه راه های اثبات امامت اعیان ائمه علیهم السلام در کتب حدیثی شیعه می پردازد. این راه ها در تقسیم بندی کلی در چهار بخش نص، علم غیب، اعجاز و نشانه ها قابل بیان هستند. اثبات امامت علی علیه السلام تخصیصا از قلمروی مقاله حاضر خارج است. چرا که روایات در خصوص ایشان علاوه بر راه های فوق در بحث های تفسیری و قرآنی تمرکز دارد. راه نص دارای تقسیمات نصوص کلی یا جزیی، خفی یا جلی، غیر توقیفی یا توقیفی، و عام یا خاص است. راه علم غیب و اعجاز در حد ظرفیت مقاله مواردی را گزارش خواهد کرد و راه نشانه ها به اماره هایی می پردازد که در نقش قرینه، و نه ادله، ظاهر می شوند.
    کلیدواژگان: نص، معجزه، راه های اثبات امامت امام، فرق شیعه
  • مسعود امامی صفحه 167
    در این نوشتار بر اساس مبنای قرینه گرایی و با ضمیمه سه قرینه به یکدیگر به ارائه دلیلی نوین بر امامت دوازده امام شیعه پرداخته شده است. نویسنده نخست به تبیین شیوه قرینه گرایی در معرفت شناسی پرداخته، سپس قرائن سه گانه را ذکر کرده است. قرینه اول بشارت به تولد دوازده سرور از نسل اسماعیل در تورات است؛ قرینه دوم بشارت پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله و سلم به ظهور دوازده جانشین پس از خود در میان امت است که در معتبرترین منابع اهل سنت آمده است؛ قرینه سوم که واقعیتی خارق العاده و بی نظیر در تاریخ حیات بشر می باشد و تاکنون به آن استناد نشده است، ظهور دوازده انسان بزرگ در یک نسل پیوسته است که مخالفان آنها به عظمت ایشان در علم و اخلاق و عبادت اذعان کرده اند. وجود قرینه سوم موجب می شود که مصداق واقعی و منحصر به فرد دو بشارت نخست، آشکار شود.
    کلیدواژگان: دوازده امام، تورات، اسماعیل، دوازده خلیفه، اهل سنت
  • جواد علاء المحدثین صفحه 207
    این نوشتار به بررسی بخشی از کتاب مکتب در فرایند تکامل می پردازد که در آن، به تحلیل تاریخی «باور شیعیان نسبت به ضرورت قیام مسلحانه توسط امامان علیهم السلام» و ابعادی از «عقیده به مهدویت» پرداخته شده است. در مباحث این بخش از کتاب، نهایتا امور یاد شده، در تطور «امام شناسی شیعیان» تاثیرگذار دانسته (یا این گونه به مخاطب القا) می شود. در نقد حاضر، به مواردی همچون عدم تطبیق دلیل و مدعی در کتاب، و بازخوانی مدارک ذکر شده در بخشی از پاورقی ها (بخش مربوط به دوران امامت حضرت امام صادق علیه السلام، صفحات 35 تا 37 کتاب)، عدم تطابق آنها با مدعای مطرح در متن کتاب نشان داده خواهد شد.
    کلیدواژگان: شیعه شناسی تاریخی، مدرسی طباطبایی، سیدحسین، مکتب در فرایند تکامل، تطور تاریخی شیعه
  • محمدحسن نادم صفحه 255
    این نوشتار به معرفی کتاب مجموعه مقالات علم امام می پردازد. علم امام یکی از بارزترین صفات امامت است که از دیرباز در امام شناسی مورد توجه عالمان و متفکران اسلامی بوده است. از همین رو، دانشمندان شیعی در این باره رساله ها و کتاب هایی نگاشته اند. در این مجموعه 19 رساله و مقاله از دانشمندان شیعه با رویکردهای متفاوت در باب علم امام گرد آمده است.
    کلیدواژگان: امام، علم غیب، علم امام، کیفیت علم امام
|
  • Muhammad Khademi Page 7
    One of the most important and thematic issues that has a key and fundamental impact on the culture of Twelver Shiism is the knowledge of the place of Prophet’s Household as the basic element in the recognition of religion’s truth. In fact, the understanding of religion with all its branches and subsets is contingent upon resorting to Qur’an and Prophet’s Household that eternal bliss and Muslims’ cohesion are among its results and consequences. What the author pursues in this essay is the recognition of place of Imamate under the light of E‘tesam (Hanging on) Verse that has not been addressed enough in scientific community. This verse’s examination based on the semantics of Hablullah is the focus of this article; but to understand this word and its realization as the key element of the verse we have to examine other terms too. Having analyzed the term Hablullah under the light of Qur’an and Prophetic traditions, the author has dealt with the semantics of e‘tesam and tafarq and explained the role of Prophet’s Household as the preserver of Qur’an. Then in the final part of the essay he has studies public opinions of the verse.
    Keywords: Hablullah, Resorting to Quran, Hanging on Prophet's Household, people's division, the explanation, authority of Quran
  • Muhammad Hussein Emamiju, Hussein Radhawi Page 39
    This essay is a study and analysis of the motives and goals of triple caliphs in their wars and battles based on two works by Ahmad Ibn Yahya Belazari – i.e. Futuh ul-Buldan and Ansabul al-Ashraf. This article shows that the undelying motive of these wars and battles were not invitation to Islam, but in the first place, they fought their wars to earn alms from those who had revolted against their dominion and in the second place they sought to expand the borders of Muslim administration and receive more ransom and tax.
    Keywords: Islamic Battles, Radeh Wars, Ansabul al Ashraf, Futuh ul, Buldan, Ransom, Tax
  • Seyyed Muhammad Kazim Tabatabaei, Ali Reza Bahrami Page 73

    The inception of Imamate of Imam Kazem (AS) was simultaneous with the pervasion of challenge of vicegerency in the minds of Imam Sadeq’s Shiites. The study of prophetic traditions shows that the Household of Prophet has been so designed that in the time of challenge and trouble the principles of knowing the Imam are at people’s disposal. The text, knowledge and the claim of Imamate are among the means of removal of wonder. The public belief is in the self-introduction of Imam while the teachings of Prophet’s Household and disciples are the key players on the ground. This essay is a pathology of this challenge.

    Keywords: Imams Vicegerency, Fathyah, the disciples of Imam Sadeq, Imam Kazem (AS)
  • Seyyed Muhammad Hadi Gerami, Muhammd Ghandehari Page 107
    In the first part of the essay, the authors have relocated Imams’ place by Shiite as the only true interpreters of Qur’an and then briefed on Twelvers’ views of Qur’an and introduced Twelvers’ interpretations. In discussing of the principles of interpretation by Twelvers the authors have addressed the issue of Qur’an’s distortion, and without more elaboration on the matter, mentioned the views of Sheikh Tusi, Mullah Muhsen Feydh Kashani and Ayatollah Khoei (RA) and considered the impossibility of Qur’an’s distortion as Shiite stance on this issue. Finally, Mahmoud Ayyub has examined, for example Chapter 5: 67 that narrates the story of Ghadiri Khum, from Shiite interpreters’ points of views.
    Keywords: Ayyub_Mahmoud_Shiite Scholars – 5th Century H._Sheikh Tusi_Mullah Muhsen Feydh Kashani_Shiite Scholars – 14th Century H_Shiite_the impossibility of Quran distortion
  • Naeemeh Purmuhammadi Page 137
    Which evidences and signs do exist in Prophetic Traditions that demonstrate the Imamate of Shiite Imams? To answer this question, this essay seeks to collect and introduce the ways of demonstration of Imamate of Archetypes of Imams (AS) from Shiite tradition books. These ways in a general classification can be expressed in four parts of Text, Knowledge of the Absent, Miracle and Signs. The demonstration of Imamate of Imam Ali (AS) is beyond the settled limits of this essay. Since the Prophetic Tradition of him besides the aforementioned ways are focused on Qur’anic interpretations. Text has its own subdivisions including general or particular, hidden or expressive and bailed or unbailed texts. Some cases of the ways of miracle and signs will be reported to the extent that the essay’s scope allows that appear in the form of evidence and not reason.
    Keywords: Text, the Ways of Demonstration of Imamate of Imams, Shiite Difference
  • Masoud Emami Page 167
    Based on evidentialism and by annexing three evidences together a new reason has been developed in this essay for the Imamate of Shiite Twelve Imams (AS). Having explained the methodology of evidentialism in epistemology, the author mentioned triple evidences. The first evidence is Torah’s good news about the birth of twelve overlords from Samuel’s descent; the second evidence is the Prophet Muhammad (SAW)’s good news about the advent of twelve successors after him among his people that have even been indicated in the most authentic Sunnite sources; the third evidence is a wonderful reality in the history of human life that has not been underlined yet, i.e. the appearance of twelve great men in a continuous generation the opponents of whom have confessed to their majesty in knowledge, ethics and devotion. The existence of the third evidence causes the real and unique extension of the two former evidences to be uncovered.
    Keywords: Twelve Imams, Imam, Torah, Samuel, Twelve Caliphs, Sunnis
  • Javad Ala Al Muhaddithin Page 207
    This essay is an assessment of a part of School in the Process of Evolution within which a historical analysis has been conducted of “Shiites’ belief about the necessity of armed rebellion of Imams (AS)” and some aspects of the “belief in Mahdawyat [Messianism]”. In this part of the book the aforementioned issues are finally considered (or suggested to the reader to be) influential in the evolution of “Shiites’ Imamology”. In this critique the inconsistency of the book’s claims shall be demonstrated by showing the incompatibility of reason and claim and rereading the indicated documents in a part of footnotes (the part regarding the Imamate period of Imam Sadeq (AS), pp. 35- 37) while some methodological errors in the compilation of book are mentioned.
    Keywords: Historical Shiite Studies, Mudarresi Tabatabaei, Seyyed Hussein, School in the Process of Evolution, Historical Evolution of Shiism
  • Muhammad Hassan Nadim Page 255
    This essay is a review of the proceedings of Imam’s Knowledge. Imam’s Knowledge is one of the most noticeable characteristics of Imamate that has always been considered by Islamic thinkers and scholars in Imamological studies. Thus, Shiite scholars have written numerous essays and books on this subject. This collection hosts 19 essays and articles by Shiites scholars with different approaches on Imam’s Knowledge.
    Keywords: Imam's Knowledge, Muhammad Hassan Nadim, the Quantity, Quality of Imam's Knowledge