فهرست مطالب
مجله پژوهشهای جانوری (زیست شناسی ایران)
سال بیست و ششم شماره 2 (تابستان 1392)
- تاریخ انتشار: 1392/05/14
- تعداد عناوین: 8
-
-
صفحات 154-162به منظور ارزیابی اثرات استرس تراکم در تاسماهی سیبری (Acipenser baeri) تعداد 90 قطعه ماهی دو ساله با میانگین وزن 30 ± 342 گرم و طول 1 ± 3/45 سانتیمتر در سه تیمار شامل تراکم پایین (6 عدد ماهی)، متوسط (12 عدد ماهی) و بالا (18 عدد ماهی) طی یک دوره پرورشی 5 ماهه مورد مطالعه قرار گرفتند. شرایط آزمایش غیر از تراکم ماهیان برای تیمارها یکسان در نظر گرفته شد. در پایان هر ماه از هر یک از تیمارها خونگیری به عمل آمد و نمونه های خون بلافاصله سانتریفیوژ شده و سرمهای جداسازی شده برای انجام آنالیز به آزمایشگاه منتقل شدند. نتایج حاصل حاکی از عدم معنی دار بودن اثر متقابل تراکم و زمان بر سطوح کورتیزول سرم خون بود (05/0P>). به طوری که در آنالیز جداگانه هر کدام از عوامل تاثیرگذار آزمایش (تراکم و زمان) بر میزان کورتیزول، تغییرات معنی دار تنها در واکنش به زمان و آن هم فقط در ماه مرداد مشاهده شد (05/0P<). سطوح کورتیزول در ماه های تیر، مرداد، مهر و آبان به ترتیب ng/ml 84/1±68/4، 4/4±22/23، 66/1±98/3 و 53/2±8/11 اندازه گیری شد. میانگین کورتیزول در تراکمهای 6، 12 و 18 به ترتیب ng/ml 59/3±76/7، 78/2±94/12 و 72/3±76/10 بدست آمد که در هیچ کدام از تراکمها تفاوت معنی دار مشاهده نشد (05/0P>). در این بررسی که اثرات استرس تراکم پرورش در گونه تاسماهی سیبری (در شرایط پرورشی ایران) مورد ارزیابی قرار گرفت، با توجه به عدم نوسانات معنی دار سطح کورتیزول، مشخص شد که در شرایط پرورشی تراکم به عنوان عامل استرس زا در گونه تاسماهی سیبری مطرح نمی باشد.
کلیدواژگان: استرس، تراکم ذخیره، کورتیزول، تاسماهی سیبری، Acipenser baeri -
صفحات 163-170جنس کالومیسکوس یا زیباموش، نخست با تنها گونه C. bailwardi معرفی شده ولی بر اساس مطالعات بعدی خصوصا مطالعات کروموزومی، هشت گونه در این جنس شناسایی شده است. که پنج گونه آن درایران پراکنده اند و عبارت اند از: C. bailwardi C. grandis، C. elburzensis، C. urartensis، و C. hotsoni. به منظور بررسی وضعیت آرایه شناختی جمعیتهای مختلف این جنس در ایران تعداد 76 نمونه از ده منطقه جمع آوری گردید. توالی ژن میتوکندریایی (CO1) 25 نمونه با 637 نوکلئوتید جهت آنالیزهای تبارشناسی Bayesian، حداکثرپارسیمونی (Maximum Parsimony) و حداکثراحتمال (Maximum Likelihood) استفاده گردید. داده های مولکولی، تاکسونومی امروزی گونه های فوق الذکر زیباموش را تایید می کند. داده های مولکولی علاوه بر این نشان می دهند که پراکنش گونه C. elburzensis محدود به شمال شرق ایران نبوده بلکه تا ارتفاعات مرکزی ایران در استان یزد نیز پراکنده اند و نشان می دهد که جمعیت زیبا موش یزد به عنوان یک ایزولای جغرافیایی، از رشته کوه های البرز کاملا جدا قرارمی گیرد. از دیدگاه تبارشناسی، جنس زیبا موش در ایران دارای دو شاخه اصلی است. شاخه شمالی شامل C. grandis، C. elburzensis وشاخه جنوبی شامل C. bailwardi وC. hotsoni است که بیانگر نفوذ و پراکنش آنها درفلات ایران می باشد.
کلیدواژگان: زیباموش، فیلوژنی، سیستماتیک، CO1، Rodentia، Calomyscidae -
صفحات 171-180در پژوهش حاضر اثر موسیقی بر تغییرات رفتاری، درصد تلفات و برخی شاخصهای فیزیولوژیک ماهیان قزل آلای رنگین کمان (Oncorhynchus mykiss) با میانگین وزن 2 ± 50 گرم، در 3 مرحله 120 ساعته مورد بررسی قرار گرفت. در مرحله اول به منظور انتخاب نوع موسیقی، ماهیان به طور روزانه در معرض سه نوع موسیقی کلاسیک، اصیل ایرانی و صدای جریان آب در طبیعت قرار گرفتند و در مرحله دوم به منظور تعیین زمان در معرض گذاری، موسیقی برگزیده براساس نتایج مرحله اول، روزانه به مدت1، 3 و 6 ساعت برای ماهیان پخش گردید. در این راستا بر مبنای بروز علائم آرامش رفتاری شامل شنای آرام و آهسته در کنار بلندگو و تجمع در زیر آن به همراه عدم بروز تلفات و کاهش معنی دار در میزان هورمون کورتیزول خون طی 24 ساعت اولیه از (7/1±41/22 به 6/0±48/12 نانوگرم بر میلی لیتر) (05/0 P<) دیده شد. ادامه این روند تا انتهای آزمایش، موسیقی کلاسیک از میان سایر انواع موسیقی مورد بررسی در مرحله اول و بر مبنای بروز همان تغییرات رفتاری و عدم بروز تلفات و کاهش معنی دار در میزان هورمون کورتیزول خون طی 24 ساعت اولیه از (1/2±23/30 به 2/1±65/16 نانوگرم بر میلی لیتر) (05/0 P<) و تداوم این روند تا انتهای آزمایش، مدت زمان پخش این نوع موسیقی به مدت 1 ساعت نسبت به سایر زمانهای در معرض گذاری در مرحله دوم به عنوان مناسب ترین زمان در معرض گذاری انتخاب گردید. بر اساس نتایج مراحل یک و دو آزمایش، مرحله سوم به منظور بررسی کیفیت نتایج حاصل از شرایط آزمایشگاهی در شرایط پرورشی، در مخازن سیستم مدار بسته با پخش موسیقی کلاسیک به مدت یک ساعت برای ماهیان قزل آلای رنگین کمان صورت پذیرفت. تغییرات رفتاری مشابه دو مرحله قبل شامل شنای آرام و آهسته در کنار بلندگو و تجمع در زیر آن به همراه عدم بروز تلفات و کاهش معنی دار در ساعات صفر، 12، 24، 72 و 120 پس از شروع آزمایش در مقادیر هورمون کورتیزول خون (به ترتیب: 1/2±80/37، 8/2±69/32، 3/1±93/20، 5/1±13/20و 8/0±62/11 نانوگرم بر میلی لیتر)، متابولیت گلوکز (به ترتیب: 1/4±00/67، 2/2±66/60، 9/4±11/57، 6/3±33/53 و3/1±94/31 میلی گرم بر دسی لیتر) (05/0 P<) و افزایش معنی دار در شاخص وزن کبد(HSI)(به ترتیب: 07/0±96/0، 06/0±21/1، 06/0±26/1، 07/0±27/1و 06/0±28/1 درصد) (05/0 P<) را می توان به اثر مثبت موسیقی کلاسیک بر افزایش آرامش و بهبود ساز و کار فیزیولوژیک بدن ماهیان مورد بررسی و کاهش استرس در آنها نسبت داد.
کلیدواژگان: موسیقی، رفتار، کورتیزول، گلوکز، تلفات، HSI، قزل آلای رنگین کمان -
صفحات 181-185به منظور بررسی نقش زیستگاه و جنسیت در رابطه طول- وزن که از ابتدایی ترین داده های مورد استفاده در ارزیابی ذخایر و مدیریت زیست محیطی می باشد، 531 قطعه ماهی متعلق به 10 جمعیت از Aphanius sophiae وAphanius. vladykovi به طور مقایسه ای مورد ارزیابی قرار گرفت. اختلاف شیب خط بین دو جنس نر و ماده در 3 جمعیت از 6 جمعیت بررسی شده از گونه A. sophiae معنی دار بود (P<0.05)، حال آنکه این اختلاف در هیچ یک از جمعیتهای A. vladykovi معنی دار نبود (P>0.05). مقادیر b در جمعیتهای هر دو گونه، از دامنه تغییرات زیادی برخوردار بود. با توجه به تفاوتهای مشاهده شده در جنسهای نر و ماده و جمعیتهای مختلف و مقایسه آن با اختلاف بین دو گونه، به نظر می رسد این صفت تا حد زیادی تحت تاثیر فاکتورهای محیطی و زیستگاهی باشد. از این رو محاسبه شیب رابطه طول- وزن برای هر یک از گونه های فوق بدون در نظر گرفتن عواملی همچون جنس و زیستگاه، از دقت لازم برخوردار نیست.
کلیدواژگان: رابطه طول، وزن، کپور دندان زاگرس، کپوردندان صفیه -
صفحات 186-192در این بررسی 482 قطعه ماهی گوازیم دم رشته ای(Nemipterus japonicus) به طور ماهانه در طول یکسال(از خرداد 84 تا اردیبهشت ماه 85) از دو صیدگاه لیفه- بوسیف و بحرکان در سواحل خوزستان جمع آوری شده و عملیات بیومتری شامل اندازه گیری طول، وزن، عمق بدن انجام شده و جهت تعیین زمان تخم ریزی، جنسیت، مراحل بلوغ، شاخص بدنی گناد(GSI) و قطر تخمکها در مراحل مختلف بلوغ جنسی، مورد مطالعه قرار گرفت. ترکیب تخمکهای مراحل مختلف نشان داد که ماهی گوازیم تنها یکبار در سال قادر به تخم ریزی است. همچنین بررسی تغییرات قطر تخمک طی ماه های مختلف و مقادیر شاخص رسیدگی جنسی(GSI) زمان تخم ریزی ماهی گوازیم را در اردیبهشت و خرداد ماه مشخص کرد. حداکثر و حداقل هماوری مطلق به ترتیب 131321 و 10321 عدد تخم و هماوری نسبی 54/713 و 81/55 به ازای یک گرم وزن بدن محاسبه گردید. نتایج بررسی نشان داد که هماوری مطلق بیشترین همبستگی را با وزن تخمدان(95/9 =r) و هماوری نسبی نیز بیشترین همبستگی را با شاخص بدنی گناد(94/9= r) داشت.
کلیدواژگان: ماهی گوازیم، هماوری، تخم ریزی، خلیج فارس، خوزستان، ایران -
صفحات 193-200ورمی کمپوست (Vermicompost)یکی ازغنی ترین کودهای آلی بوده که توسط گونه های خاصی ازکرم خاکی مانند Savigny/1826)) Eisenia foetida تولید می شود و کاربردهای فراوانی در پرورش گیاهان زینتی دارد. از جمله کاربرد های آن می توان به افزایش گلدهی گیاهان زینتی، کاهش زمان جوانه زنی دانه، افزایش محصول از لحاظ کمی و کیفی و غیره اشاره نمود. کرم خاکی به علت داشتن مقدار فراوان پروتئین و ویتامین در ساختار خود می تواند به عنوان غنی ترین منبع غذایی به ویژه از لحاظ انواع اسیدآمینه های ضروری در جیره غذایی ماکیان و آبزیان در نظر گرفته شود. استفاده ازکرمهای خاکی جهت بازیافت زباله های شهری به عنوان یکی از مهمترین روش های بازیافت مواد مورد توجه است. جهت پرورش کرم خاکی Eisenia foetida، 300 عدد کرم خاکی در 13 بستر قرار داده شد و با کنترل روزانه pH، رطوبت و درجه حرارت، ورمی کمپوست طی 75 روز تولید گردید. آنالیز شیمیایی این کود در مقایسه با کودهای معمول در کشاورزی نشان داد که درصد نیتروژن، پتاسیم، کلسیم، آهن و روی در این کود بیشتر است. با توجه به وفور مواد آلی اعم از 15 نوع از اسیدهای آمینه آرژنین، سرین، متیونین، هیستیدین، آسپارتیک، لوسین، گلایسین، تیروزین، گلوتامیک و فنیل آلانین)، 2 اسید چرب ضروری، قندها (پنتوزها، هگزوزها و هگزوز آمین)، ویتامینها (نیاسین، ریبوفلاوین، پنتوتنیک اسید، تیامین، B12، B6،اسید فولیک و بیوتین) در پودر کرم خاکی به عنوان یک مکمل غذایی در پرورش طیور و آبزیان، نیاز به تکثیر آن می تواند مورد توجه قرار گیرد.
کلیدواژگان: Eisenia foetida، ورمی کمپوست، بیوتکنولوژی، مکمل غذایی -
صفحات 201-217از اوایل طرح نظریه انتخاب طبیعی در اواسط قرن نوزدهم، ازخودگذشتگی تکاملی مسئله ای جدی برای آن بود. نظریه انتخاب گروه تا دهه 1960 حل مسئله شمرده می شد. اما در آن زمان با انتقاداتی روبرو شد که دیگر قابل استناد نبود. از آن به بعد نظریاتی مطرح شده اند تا از راه های انتخاب فرد و/یا ژن مسئله را حل کنند. انتخاب خویشاوند، ازخودگذشتگی متقابل، بازی تکاملی، ژن خودخواه و جبران غیر مستقیم، مهم ترین این دسته نظریات هستند. ازخودگذشتگی بر اساس این نظریات، واقعی نیست بلکه ظاهری است. از دهه 1970 به بعد نظریه انتخاب چند سطحی مطرح شده که از نظریه انتخاب گروه «جدید» دفاع می کند. به علاوه نظریه انتخاب گروه فرهنگی هم به میان آمده است. ازخودگذشتگی بر اساس این نظریات واقعی است. نویسنده موافق نظریات دسته دوم به تکامل یافتن ازخودگذشتگی واقعی قائل است. اما شاید بیشتر موافق نظریات دسته اول، آن را از جهات مختلف در «سایه» خودخواهی تکاملی می بیند.
کلیدواژگان: انتخاب طبیعی، ازخودگذشتگی تکاملی، واحد انتخاب -
صفحات 218-227ارزیابی ذخیره و تولید ماهی در تالاب شادگان از آبان 1386 تا مهر 1387 مورد بررسی قرار گرفت و هفت ایستگاه استقرار صیاد ونمونه برداری فصلی از تالاب شادگان شامل صراخیه، ماهشهر، رگبه، خروسی، کانال، عطیش و جاده آبادان به عنوان ایستگاه های نمونه برداری انتخاب گردید. در مدت اجرای تحقیق بیش از دو هزار ماهی صید و جهت تعیین توده زنده از روش تخلیه ای استفاده گردید. فصل بهار (61/249 کیلوگرم بر هکتار) و فصل زمستان (9/157کیلوگرم بر هکتار) بیشترین و کمترین میزان توده زنده ماهی در تالاب شادگان محاسبه گردید. ماهی کپور معمولی بیشترین و ماهی شمسک کمترین میزان توده زنده و ماهی حمری بیشترین و ماهی شمسک کمترین میزان تولید ماهی را به خود اختصاص دادند. میانگین توده زنده ماهی70/197 (سال/هکتار/ کیلوگرم) و میانگین تولید ماهی در تالاب شادگان41/130 (سال/هکتار/ کیلوگرم) بدست آمد.
کلیدواژگان: ارزیابی ذخایر، تالاب شادگان، تولید ماهی
-
Pages 154-162Siberian sturgeon (Acipenser baerii) has been imported to Iran as a valuable candidate for aquaculture purpose. Since the stocking density is considered as an important stressor in aquaculture، Hence this study was conducted to investigate the impacts of its stocking densities on chronic stress using the blood cortisol level. In total، 90 specimens with 342 ± 30 g mean weight and 45. 3 ± 1cm total length were stocked in three densities (6، 12 and 18 specimen/tank) pending 5 months rearing period. The results showed no significant interaction among density–time parameters and cortisol level (p > 0. 05)، whereas solely time showed a significant correlation with cortisol level (p < 0. 05). The levels of cortisol in July، August، October and November were 4. 68±1. 84، 23. 22±4. 44، 3. 98±1. 66 and 11. 8±2. 53ng/ml respectively. Mean cortisol concentrations in low، moderate and high densities obtained 7. 76±3. 59، 12. 94±2. 78 and 10. 76±3. 72 ng/ml، respectively that was not observed significant changes in no treatments. Results of this study can suggest that Siberian sturgeon withstand stocking density norms which are used for Iranian sturgeons.Keywords: Stress, Stocking density, Cortisol, Acipenser baerii
-
Pages 163-170The genus Calomyscus has long been considered monospecies and represented by the species C. bailwardi. Recently، eight geographic species have been recognized. Of which five species distributed in Iran: C. bailwardi، C. hotsoni، C. urartensis، C. elburzensis and C. grandis. A mitochondrial gene (CO1) including 637 base pairs for 25 specimens of four Calomyscus species was amplified. Maximum Parsimony، Bayesian and Maximum Likelihood analyses supported the current taxonomy of four studied Iranian species for Calomyscus، i. e.، the recognition of the allopatric populations as distinct species. The molecular phylogeny derived from analyses of CO1 sequences divides the four taxa into two major clades. One clade including C. bailwardi، C. hotsoni and other clade is composed of C. elburzensis and C. grandis. The molecular data further indicated that C. elburzensis is distributed from northeast to central Iran (Razavi Khorasan، Northern Khorasan and Yazd Provinces) and separate Yazd population as an isolated geographically population from Elburze Mountains.Keywords: Rodentia, Calomyscidea, Calomyscus, Phylogeny, Systematics, CO1
-
Pages 171-180The effect of music on behavioral changes، mortality percentage and some of physiological indices of Rainbow Trout (Oncorhynchus mykiss) in weight group of 50 ± 2 g، in three stages with the duration of 120 h was studied. At the first stage، in order to chose the type of music، fishes were exposed to three types of classical، traditional Iranian music and sound of water flow in nature everyday. At the second stage in order to determine the time of exposure، the selected music was played for duration of 1، 3 and 6 hours per day. Based on behavioral parameters، including slow swimming near and under speaker with significant reduction in blood cortisol during the first 24 hours (22. 41 ± 1. 7 to 12. 48 ± 0. 6 ng/ml) (P<0. 05) and no mortality during the test، classical music was selected at the first stage. At second stage، according to the same changes in behavioral parameters and significant decrease in blood cortisol (30. 23 ± 2. 1 to 16. 65 ± 1. 2 ng/ml) (P<0. 05) and no mortality، the period of 1 hour for classical music was selected. In the third stage of the test، based on the results of the first two stages، to evaluate the quality of the results in a recirculating system the classical music with duration of one hour per day was played for rainbow trout. Behavior changes، including slow swimming near and under the speaker with no mortality and significant reduction in blood cortisol in hours of 0، 12، 24، 72 and 120 (37. 80 ± 2. 1، 32. 69 ± 2. 8، 20. 93 ± 1. 3،20. 13 ± 1. 5 and 11. 62 ± 0. 8 ng/ml respectively)، glucose، (67. 00 ± 4. 1، 60. 66 ± 2. 2، 57. 11± 4. 9، 53. 33 ± 3. 6 and 31. 94 ±1. 3 mg/dl respectively) (P<0. 05) and a significant increase in Hepatosomatic index (HSI) (0. 96 ± 0. 07، 1. 21 ± 0. 06، 1. 26 ± 0. 06، 1. 27 ± 0. 07 and 1. 28 ± 0. 06 % respectively) (P<0. 05)، is positive effect of classical music on improvement of physiological mechanism and calm increase in the fishes that we can attribute.Keywords: Music, Behaviour, Cortisol, Glucos, Mortality, HSI, Rainbow trout
-
Pages 181-185Length-weight relationships (LWR) were calculated for 531 fish specimens from six populations of Aphanius sophiae and four populations of A. vladykovi to assess effect of sexuality and environment. The b value was 3. 332 for all population of A. sophiae (95% cl = 3. 276–3. 390) and 3. 407 for all population of A. vladykovi (95% cl = 3. 342–3. 472) which is placed within the expected range (2. 5 – 3. 5) and showed positive allometry for both species. Also there were significant differences between sexes in three out of six A. sophiae populations for b value (p>0. 05)، whereas no significant differences were appeared for the four A. vladikovi populations (p<0. 05). It was clear that range of b value is high within different population. The results revealed that habitat and sex are two effective factors for assessment of LWR in these species and ignoring them lead to inaccurate results.Keywords: LWR, Aphanius sophiae, Aphanius vladykovi
-
Pages 186-192In regarding to study the fecundity and spawning season of Nemipterus japonicus in Khuozestan coastal، 482 specimens of this species were collected monthly by trawl net from Jun 2005 to May 2006 in Khuozestan coastal. Biometric characteristic such as measurement of fork length، weight and body depth was done، in order to specify spawning time، determining the sex maturity stage، ova diameter and gonadosomatic index (GSI). Ovaries were preserved and transferred to the lab taking the available standard methods into account before estimating the fecundity. The maximum and minimum estimated fecundity were 131321 and 10321 in samples with fork length 219 and 178 mm respectively. Maximum relative fecundity was 713. 54 and the minimum was 55. 81 in fishes with 191 and 178 mm of fork length respectively. Considering the ova diameter in different stage maturity and variation of GSI in different months، indicates that Nemipterus japonicus starts spawning between middle and end of spring. Results indicated that absolute fecundity had the highest correlation related to gonad weight (r= 9/95) and relative fecundity had the highest correlation related to gonadosomatic index (r= 9/94).Keywords: Nemipterus japonicus, Fecundity, Spawning, Persian Gulf, Khuozestan, Iran
-
Pages 193-200Vermicompost is one of the most nutritious organic compost which is produced by some species of earthworms such as (Eisenia foetida) and has several applications in plant cultivation. Increase in flowering and product، decrease in germination time are some examples of its application. Because of enormous amount of protein and vitamin in earthworm، it can be used as a new source of food complementary for fowl and fish. The importance of earthworm in garbage recycling is also taken into consideration. By controlling culture environmental parameters such as pH، moisture and temperature، 300 earthworms were placed in its appropriate media، to produce vermicompost in 75 days. Chemicals analysis between vermicompost produced in this research showed better quality than usual agricultural composts. Because the percentages of nitrogen، potassium، calcium، iron and zinc are higher in the vermicompost. The results showed the abundance of organic materials such as 15 amino acids (Arg، Ser، Met، His، Asp، Leu، Gly، Tyr، Glu، Phe)، 2 essential fatty acids، sugars and vitamins (Niacin، Riboflavin، Pentoic acid، Thiamin، Folic acid، Biotin، B12 and B6). Thus، earthworms flour may be used in plant cultivation and also as a new source of food complementary for fowl and fish.Keywords: Eisenia foetida, vermicompost, Biotechnology, Food complementary
-
Pages 201-217Evolutionary altruism has been a serious problem for evolutionary theory from its earliest times at mid-nineteen century. Group selection theory was its solution until 1960s. But at that time it was criticized so that it was no longer the solution to that problem. Since then theories put forward to solve the problem by individual and/or gene selection theories. Kin selection، reciprocal altruism، evolutionary game theory، the selfish gene، and indirect reciprocity are the main theories of this sort. Altruism according to these theories is apparent not real. Multi-level selection theory is introduced since 1970s that defends «new» group selection theory. In addition cultural group selection theory has come into the field. Altruism according to these theories is real. I agree with the second type of theories that real altruism has been evolved. But perhaps more in agreement with the first type I see it in the «shadow» of evolutionary egoism.Keywords: natural selection, evolutionary altruism, unit of selection
-
Pages 218-227Stock assessment and production of fish species was carried out from November 2008 to October 2009 in the Shadegan wetland. Samples were collected from at seven stations، Mahshar، Rogbe، Khorosy، Canal، Ateish، sarakhieh and Abadan road in the Shadegan wetland in Khuzestan provinces. During one year study were measured more than 2000 specimen fish and depletion method was used for fish stock assessment. Maximum and minimum biomass (season) was measurement in Spring (249. 61 kg/ha/year) and winter (157. 90 kg/ha/year) respectively. Maximum and minimum fish biomass (species) and fish production (species) were Cyprinus carpio، Thrssa ilisha and Barbus luteus، Thrssa ilisha respectively. Fish production and biomass in wetland Shadegan were estimated 130. 41 (kg/ha/year) and 197. 7 (kg/ha/year) respectively.Keywords: Stock assessment, Shadegan wetland, Fish production
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.