مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران
پیاپی 99 (فروردین 1392)

منبع اصلی عناصرکمیاب موجود در گیاهان مواد مغذی و خاک محیط رشدشان می باشد. از طرفی رشد چای تحت تاثیر عواملی مثل رطوبت نسبی هوا، اختلاف دمای شب و روز و طول روز که وابسته به فصل می باشد قرار می گیرد. از این رو این تحقیق با هدف بررسی تاثیر زمان برداشت برگ چای سیاه در میزان فلزات سنگین چای در استان مازندران صورت گرفت.
مطالعه در آزمایشگاه کنترل مواد غذایی استان مازندران، بر روی 32 نمونه از برگ چای کاشته شده در استان مازندران انجام شد. اندازه گیری عناصر به روش های اسپکتروفتومتری جذب اتمی کوره گرافیتی و شعله انجام شد. برای مقایسه میانگین هرکدام از متغیرها با حدود استاندارد از آزمون One-Sample- t-test و برای بررسی استقلال بین متغیرها از آزمون مربع کای استفاده شد.
میانگین مس، کادمیوم و سرب در فصل بهار و تابستان برحسب میلی گرم در کیلوگرم به ترتیب (3/10±14/23، 8/12±19/30)، (68/0±40/0، 07/0±16/0)، (34/1±33/2، 21/1±25/2) بود. میزان سرب در بهار و تابستان و کادمیوم در تابستان به طور معنی داری بالاتر و میزان مس در بهار و تابستان به طور معنی داری پایین تر از مقدار استاندارد ملی ایران بود (05/0≥p). بین فصل و میزان فلزات اندازه گیری شده ارتباط معنی داری دیده نشد.
با توجه به بالا بودن سرانه مصرف چای سیاه در کشور که باعث می شود چای یکی از راه های با اهمیت دریافت عناصر کمیاب باشد، کنترل میزان عناصر کمیاب در چای و عوامل موثر برآن ضروری به نظر می رسد.

مطالعات محدودی روی سیستم های طبیعی تصفیه فاضلاب توسط وتلندهای مصنوعی زیر سطحی در شمال ایران انجام شده است. هدف کلی این تحقیق، تعیین کارآیی سیستم پایلوت وتلندهای مصنوعی و کارآیی سیستم با جریان افقی زیر سطحی برای انواع آلاینده است.

این مطالعه با استفاده از وتلند مصنوعی جریان افقی برای حذف BOD،COD، TKN وTP فاضلاب انجام شد. ابعاد 4 حوضچه مورد استفاده عبارت است از: 6 متر طول، 5/1 متر عرض و 8/0 متر عمق تراکم نی 16 ریزوم نی در متر مربع بود. جهت ارزیابی عملکرد گیاه نی، یک حوضچه، به عنوان حوضچه شاهد که فاقد نی بود در نظرگرفته شد. حوضچه ها به صورت موازی استقرار داشتند. از گیاه متداول منطقه به نام Phragmitis Australis استفاده گردید. نمونه های فاضلاب از ورودی وخروجی وتلند مصنوعی زیر سطحی اخذ و جهت انجام آزمایش به آزمایشگاه دانشکده بهداشت منتقل و آزمایشات لازم براساس مرجع استاندرد متد برای آب و فاضلاب عمل شد.

میانیگن حذف با استفاده از وتلند زیرسطحی جریان افقی نشان داد که درصد کارایی حذف در حوضچه شاهد که فاقد نی بود برای BOD، COD،TKNوTP و کدورت (NTU) به ترتیب 11/47، 26/70، 83/50، 69/19، 69/91 و برای حوضچه داری گیاه نی فراگماتیس استرالیس درصدکارایی حذف برای BOD،COD، TSS،TKN،TP به ترتیب 47/81، 5/78، 87/87، 18/76 و 80/97 به دست آمد. بهترین زمان ماند هیدرولیکی 6 روز تعیین شد و سایز 10 میلی متر گراول مناسب تر از سایز 20 میلی متر است.

این سیستم به عنوان یک سیستم کارآمد می تواند در کاهش آلاینده های متداول فاضلاب در حد استانداردهای تصفیه ثانویه فاضلاب ها و در حذف ازت و فسفر بالاتر از سیستم های متداول تصفیه در دفع پسآب به آب های سطحی و زیرزمینی و آبیاری در مزارع کشاورزی موفق باشد.

بستنی محصول لبنی و منجمد شده ای است که به دلیل محیط مغذی به راحتی آلوده شده و سبب مسمومیت های غذایی می شود. هدف از این پژوهش، تعیین آلودگی میکروبی بستنی های سنتی و عوامل موثر در آن است.
در این بررسی در تابستان 1391 از 50 نمونه بستنی سنتی و مواد اولیه ن، دست کارگران، ظرف بستنی واسکوپ نمونه گیری شده است. نمونه ها در شرایط استریل به آزمایشگاه کنترل کیفی مواد غذایی منتقل شدند و در کم تر از 1 ساعت، آزمون های میکروبی انجام گرفت. نتایج با استفاده از نرم افزار آماری SPSS و آزمون کی دو و آمارهای تحلیلی- توصیفی تجزیه و تحلیل شدند.
نتایج این تحقیق نشان داد که 84 درصد بستنی های سنتی آلوده هستند. 28 درصد استاف اورئوس 52 درصد اشرشیا کلی، 4 درصد باسیلوس سرئوس، 2 درصد لیستریا مونوسایتوژنز، 14 درصد انتروکوک، 74 درصد شمارش کلی میکروارگانیسم ها بیش تر از حد مجاز استاندارد، 70 درصد شمارش انترو باکتریاسه بیشتر از حد مجاز استاندارد بوده است. ارتباط بین آلودگی بستنی و آلودگی مواد اولیه، اسکوپ، دست کارگر و ظرف بستنی معنی دار بوده است (05/0p<).
مواد اولیه بستنی شامل شیر، شکر، ثعلب، وانیل، دست کارگران، اسکوپ و ظروف نگهداری، منابع اصلی آلودگی بستنی های سنتی به شمار می آیند. میزان بالای آلودگی بستنی و خطرات ناشی از آن، لزوم کنترل و مراقبت بیش تر مراکز بهداشت بر واحدهای تولیدی و تشویق عموم به استفاده از بستنی های پاستوریزه از طریق رسانه های گروهی را نشان می دهد.

سرطان معده سومین سرطان شایع در ایران و چهارمین سرطان شایع و دومین سرطان کشنده در سراسر جهان است. غضروف کوسه ماهی، پروتئینی دارد که آنژیوژنز (رگ زایی) را در شرایط آزمایشگاهی و مدل های حیوانی متوقف می سازد. اما نقش آن درمهار آنژیوژنزو یا پاسخ های ایمنی ضد توموری انسان معلوم نشده است. هدف از این مطالعه تاثیرخوراکی این دارو بر روی تعداد سلول های Treg گردش خون محیطی همراه با پاسخ سایتوکاینی TGF-β معرف فعالیت مهاری لنفوسیت های T مهارکننده و همراه با آن تغییر در توازن بین الگوی سایتوکاینی سلول های TH1 وTH2در بیماران مبتلا به سرطان معده است.

در این مطالعه مورد شاهدی بیست وسه بیمار مبتلا به سرطان معده از نوع Intestinal انتخاب و به دو گروه تحت درمان با غضروف شارک (14= n) و گروه کنترل (9= n) تقسیم شده اند. حداقل یک ماه پس از اتمام درمان استاندارد، به بیماران گروه درمانی، 60 عدد قرص 150 میلی گرمی غضروف کوسه ماهی روزی سه بار به مدت 20 روز تجویز گردیده و یک هفته پس از مصرف دارو، با جداسازی سلول های تک هسته ای گردش خون بیماران و کشت این سلول ها در مجاورت آنتی ژن مختص تومور، سلول های تنظیم کننده T (Treg) با فلوسایتومتری و سایتوکاین های TGF-β،IFN-γ،IL-4 به روش الیزا اندازه گیری شدند. جهت تعیین تکثیر لنفوسیت ها در برابر آنتی ژن مختص تومور آزمایش MTT به عمل آمد. سپس داده ها توسط آزمون های آماری توصیفی و استنباطی تجزیه و تحلیل شدند.

در گروه تحت درمان با غضروف کوسه ماهی در مقایسه با گروه کنترل بعد درمان میزان γ-IFN افزایش و IL-4کاهش یافته بود (05/0< P)، اما تعداد سلول های Treg و میزان TGF-β تغییری نیافت. تفاوت معنی داری در اندازه گیری ها در گروه کنترل به دست نیامد (05/0> P).

این دوز مصرفی از غضروف کوسه ماهی در انسان های مبتلا به سرطان معده، با کاهش IL-4 (ایمونیتی سلول های TH2) و افزایش تولید IFN-γ (ایمونیتی سلول های TH1) موجب تقویت پاسخ های ایمنی سلولی ضد توموری می شود.

کمیسیون جامعه اروپایی (The Commission of European Communities-CEC) راهنمایی را تدوین کرده است که در آن برای بسیاری از آزمون های رادیوگرافی رایج، بهترین شرایط کارتعیین گردیده که با ملاحظه منفعت بیمار با پیروی از آن هردو مولفه کیفیت تصاویر رادیوگرافی و کاهش میزان دز به بیمار تضمین می گردد. عدم انطباق مراکز رادیولوژی با راهنماهای استاندارد نه تنها منجر به کاهش کیفیت تصاویر رادیوگرافی و به هدر رفتن منابع موجود و تکرار تصاویر رادیوگرافی می گردد بلکه با عدم ملاحظه دز دریافتی بیمار، در دراز مدت دز موثر جامعه افزایش یافته و احتمال بروز آسیب های پرتوی افزایش می یابد.
دراین مطالعه توصیفی مراکز رادیوگرافی در 9 بیمارستان دولتی دانشگاه علوم پزشکی مازندران، مورد بررسی قرار گرفت. اطلاعات تکنیکی اعمال شده روی بیماران بزرگ سال در رادیوگرافی های ریه در نمای خلفی– قدامی (PA–anterior- postero)، شکم در نمای قدامی- خلفی(AP-antero-posterior)، لگن (AP)، مهره های کمری (AP) و مهره های کمری در نمای نیم رخ (Lateral- Lat)،بررسی شد.این اطلاعات تکنیکی شامل، نام بیمارستان، شماره اتاق رادیوگرافی، نوع آزمایش (ریه، شکم و...)، عوامل تابش (کیلوولتاژ (kVp)، فاصله لامپ اشعه ایکس تا بیمار (FFD- Focal-to-FilmDistance)، استفاده یا عدم استفاده از کنترل اتوماتیک اکسپوژر (Automatic Exposure Control- AEC) می باشد که توسط هر رادیوگرافر در فرم های مخصوص وارد شد. اطلاعات تجهیزات که توسط مسئول هر مرکز تکمیل می شود شامل نوع ترکیب فیلم- صفحه تشدید کننده (سرعت فیلم) و نسبت گرید استفاده شده می باشد. اطلاعات به دست آمده در جداولی وارد شده و هریک از موارد فوق الذکر با استانداردهای ذکر شده در CEC مقایسه شد.
هیچ یک از بیمارستان های مورد مطالعه از سیستم AEC استفاده نمی کنند. نسبت گرید مورد استفاده در تخت های رادیوگرافی در همه بیمارستان ها با مقدار معرفی شده مطابقت ندارد. این مطالعه نشان می دهد که تمامی بیمارستان ها در رادیوگرافی از شکم، لگن، کمر (AP) و کمر (Lat.) از مقدار FFD توصیه شده توسط CEC تبعیت می کنند، اما در رادیوگرافی از ریه تنها یک بیمارستان در انتخاب FFD از CEC پیروی نمی کند.کیلوولتاژ اعمال شده در رادیوگرافی از ریه، با استاندراد معرفی شده تفاوت فاحش دارد.
یافته های این طرح نشان می دهد که بیش ترین انطباق با راهنمای استاندارد CEC مربوط به سرعت صفحات تشدیدکننده و کمترین انطباق مربوط به استفاده از سیستم AEC، نسبت گرید و کیلوولتاژ اعمال شده در رادیوگرافی از ریه و می باشد. میانگین درصد انطباق بیمارستان های مورد بررسی با شاخص های CEC در رادیوگرافی از ریه، شکم، لگن، کمر (AP) و کمر (Lat.)، 43 درصد می باشد.

بشر همواره تحت تابش پرتوهای یونیزان محیطی قرار دارد و بنابراین اندازه گیری تابش زمینه طبیعی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. این تابش ها در برخورد با بدن انسان اثرهای زیان باری را به جای می گذارند که شدت این آسیب ها به میزان تابش ها بستگی دارد. در این مطالعه میزان دوز معادل زمینه طبیعی ناشی از پرتوهای گاما در فضای بسته استان همدان با استفاده از سروی متر RDS-110 اندازه گیری شده است.
برای تعیین آهنگ دوز در فضای بسته در هر کدام از شهرستان های استان همدان چهار ایستگاه در امتداد چهار جهت جغرافیایی اصلی و یک نقطه نیز در مرکز شهرستان انتخاب شد. با توجه به تعداد خانوار هر شهرستان، در هر یک از مناطق پنج گانه تعدادی منزل به صورت تصادفی انتخاب گردید و با استفاده از سروی متر RDS-110 آهنگ دوز طبیعی زمینه در فضای بسته اندازه گیری شد.
در بین شهرستان های استان همدان، رزن با مقدار mSv 079/0±41/1و اسدآباد با مقدار mSv044/0± 955/0 به ترتیب بیش ترین و کم ترین میانگین دوز معادل سالانه اندازه گیری شده ناشی از پرتوزایی طبیعی فضای بسته (پرتوهای γ) را به خود اختصاص دادند. مقدار میانگین دوز معادل سالانه ناشی از پرتوزایی طبیعی فضای بسته در کل استان همدان برابر با mSv070/0±20/1 می باشد. بیشترین میزان میانگین دوز ناشی از پرتوزایی طبیعی γ در فضای بسته در بین ساختمان های با عمر بیش تر و کم تر از 25 سال به ترتیب برابر با mSv219/0±42/1 و mSv149/0±44/1 بود.
با توجه به نتایج به دست آمده از این مطالعه، میانگین دوز زمینه طبیعی سالانه ناشی از پرتوهای γ از میانگین توصیه شده در گزارش UNSCEAR (mSv 5/0) تجاوز نموده است و به همین دلیل نیاز به مطالعات بیشتر به منظور اندازه گیری پرتوزایی طبیعی داخلی (تنفس و خوراکی) و در نتیجه تعیین پرتوزایی طبیعی کل در استان ضروری می باشد.

فارماکوویژیلانس علمی است که به شناسایی، گزارش دهی، ارزیابی و پیشگیری از عوارض جانبی داروها پس از ورود به بازار پرداخته و اساس آن را گزارش داوطلبانه عوارض مشاهده شده توسط کادر درمانی از طریق تکمیل کارت های زرد رنگ تشکیل می دهد. به دلیل اهمیت فارماکوویژیلانس، این مطالعه به منظور بررسی عوارض جانبی گزارش شده از این مرکز، از نظر نوع، میزان و شدت عارضه و مقایسه آن با سایر مراکز انجام شده تا با آگهی دادن به پرسنل و دیگر دست اندرکاران حرف پزشکی و تولیدکنندگان این داروها، از تکرار و شدت عوارض کاسته گردد.

این مطالعه توصیفی روی 329 گزارش ارسالی به واحد ثبت و بررسی عوارض جانبی بیمارستان امام از سال 1383 تا 1390 انجام شده است. آنالیز بر مبنای فراوانی داروی عارضه داده، فراوانی نحوه مصرف دارو، فراوانی گزارشگر و تعداد گزارش در هر سال و هم چنین فراوانی سیستم و عضو آسیب دیده انجام شده است.

در مقایسه با آمار جهانی گزارشات ارسالی به این واحد پایین بوده است (329 مورد در مدت 96 ماه). در میان گزارشات ارسالی فرم تزریقی بیش ترین فراوانی عوارض را به خود اختصاص داده بود (54/49 درصد) و هم چنین پرستاران بالاترین درصد گزارش کنندگان را به خود تخصیص داده بودند (5/46 درصد). در میان عوارض مشاهده شده بیش ترین فراوانی را اختلالات پوستی به خود اختصاص داده بود (2/39 درصد) شایع ترین گروه دارویی مسبب عارضه نیز آنتی بیوتیک ها (55/42 درصد) بوده اند و داروی ونکومایسین با ایجاد عوارضی نظیر بثورات جلدی، خارش و کهیر در صدر آنان قرار داشت.

اجتناب از تزریقات غیرضروری، می تواند یکی از مهم ترین عوامل کاهش عوارض دارویی باشد. ردیابی، ارزیابی و ثبت عوارض جانبی داروها به وجود آمده، افزایش آگاهی گروه های پزشکی در رابطه با مخاطرات دارویی، آموزش گروه های پزشکی در خصوص اهمیت سیستم فارماکوویژیلانس، نحوه گزارش دهی و نیز به کار گرفتن راهکارهایی جهت پیشگیری از وقوع عوارض دارویی داروهای پرخطر که احتمال بروز عوارض جانبی داروها در مصرف آن ها زیاد است می توانند نقش بسیار مهمی در ارتقاء سلامت جامعه، کاهش بروز عوارض جانبی داروها و در نهایت کاهش ناخوشی و مرگ و میر بیماران داشته باشند.

با توجه به شیوع بالای سرطان پستان در زنان ایرانی و نیز اختصاصی بودن آزمون ماموگرافی در تشخیص سرطان پستان و همچنین عدم استقبال زنان از ماموگرافی، این مطالعه با هدف تعیین موانع نگرشی انجام غربالگری ماموگرافیک سرطان پستان، در زنان مراجعه کننده به درمانگاه های منتخب وابسته به دانشگاه علوم پزشکی تهران انجام گرفت. پژوهش حاضر از نوع توصیفی- مقطعی بوده که در آن موانع نگرشی انجام غربالگری ماموگرافیک سرطان پستان، در 900 زن 40 ساله و بالاتر مراجعه کننده به درمانگاه های منتخب وابسته به دانشگاه علوم پزشکی تهران مورد بررسی قرارگرفته است. یافته ها نشان می دهد نداشتن نشانه های سرطان پستان، بیش ترین علت (9/81 درصد) عدم انجام ماموگرافی غربالگری بود. از دیگر دلایل عدم انجام ماموگرافی، عدم نگرانی در مورد ابتلاء به سرطان پستان (2/73 درصد)، عدم نگرانی در مورد ابتلاء به سرطان پستان به دلیل نداشتن سابقه فامیلی این بیماری (8/71 درصد)، اعتقاد به عدم ضرورت انجام ماموگرافی (3/62 درصد)، بی توجهی نسبت به وضعیت سلامت خود (4/27 درصد)، اعتقاد به تقدیر (8/24 درصد) و عدم انجام ماموگرافی توسط دوستان و آشنایان (6/17 درصد) بودند. مقایسه میانگین نمرات موانع نگرشی برحسب مشخصات فردی نشان داد که موانع نگرشی انجام ماموگرافی غربالگری بر حسب سن (001/0p<)، وضعیت تاهل (038/0p<)، میزان تحصیلات (007/0p=) و وضعیت اقتصادی (006/0p=) افراد اختلاف معنی داری داشته است. تحلیل آزمون رگرسیون چندگانه نشان داد که از بین متغیرهای مذکور، سن و وضعیت اقتصادی به ترتیب بیشترین همبستگی را با موانع نگرشی داشته اند. با توجه به موانع نگرشی ماموگرافی غربالگری،آموزش و ارتقاء آگاهی زنان در مورد اهمیت کشف زود هنگام بیماری های پستان توسط برنامه های غربالگری به خصوص غربالگری ماموگرافیک به دلیل اختصاصی بودن آن در تشخیص سرطان پستان ضروری است.

برنامه ریزی در زمینه بهداشت دهان و دندان مستلزم شناخت فاکتورهای موثر بر آن است. مدل بزنف فرایند تغییر رفتار و متغیرهای دخیل در تصمیم گیری افراد برای انجام رفتار را بررسی می نماید. این مطالعه به منظور تعیین عوامل موثر بر رفتار بهداشت دهان و دندان بر اساس مدل بزنف در دانش آموزان دبیرستانی شهرهای بابل و نوشهر انجام گرفت.
این پژوهش یک مطالعه مقطعی می باشد. حجم نمونه 700 نفر بوده و روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای می باشد ابزار مطالعه پرسشنامه بر اساس مدل بزنف که براساس روش لیکرت از 0 تا 10 امتیاز دهی شد. داده ها با استفاده از آزمون مدل های تعمیم یافته خطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
بر اساس یافته های پژوهش، میانگین نمره آگاهی دانش آموزان 70درصد و میانگین نمره نگرش دانش آموزان 3/76 درصد بود. در سازه نرم های انتزاعی مدل بزنف در دانش آموزان مورد مطالعه مهم ترین عامل خواست والدین 65 درصد و بعد از آن به ترتیب چهره های هنری و سینمایی 36 درصد، افراد مورد احترام فامیل 3/18 درصد و معلمین 16 درصد بود. در سازه عوامل قادر ساز مدل بزنف در دانش آموزان مورد مطالعه بیش ترین میزان مربوط به داشتن پول برای خدمات دندان پزشکی 58 درصد و بعد از آن به ترتیب گران بودن خدمات دندانپزشکی 46 درصد، داشتن بیمه مکمل 34 درصد و در دسترس بودن مراکز دندانپزشکی تخصصی و مجهز 32 درصد بود.
سازه نرم های انتزاعی و سازه عوامل قادر ساز مدل بزنف درشناخت وتوجه به سلامت دهان و دندان در دانش آموزان مورد مطالعه موثر بوده است بنابراین شایسته است در برنامه ریزی و مداخلات آموزشی مورد توجه قرار گیرد.

منوکسید کربن(Co) گازی بی بو، بی رنگ و سمی است که فراوان ترین آلاینده در اتمسفر پایین است. مسمومیت با Co از شایع ترین علل مرگ و میر در ایران محسوب می شود. از آن جایی که اطلاعاتی در مورد میزان شیوع مسمومیت با Co در استان مازندران وجود ندارد، این تحقیق با هدف بررسی شیوع مسمومیت با منواکسید کربن در سال های 1390- 1388 انجام شده است.
این مطالعه از نوع توصیفی- مقطعی می باشد که در آن با مراجعه به سازمان پزشکی قانونی استان مازندران اطلاعات لازم دریافت شد. همچنین با مطالعه گزارش کالبدگشایی و پرونده متوفیان طی 3 سال، اطلاعات مربوط به سن، جنس، شغل، علت مسمومیت و دیگر اطلاعات مورد نیاز جمع آوری گردید. برای تحلیل نتایج وبررسی روابط بین متغیرها از نرم افزار آماری SPSS وآزمون آماری 2 استفاده شده است.
از 2446 مرگ در طی سه سال 1388 الی 1390، 237 نفر در اثر مسمومیت فوت کرده اند که در 27 نفر (4/11 درصد) ناشی از منوکسید کربن بوده است. بروز مسمومیت در جنس مذکر 7/1 برابر بیشتراز جنس مونث بود. بیش ترین موارد مرگ در رده سنی 21 تا30 سال و در گروه شغلی آزاد و زنان خانه دار بود. بیش تر موارد مرگ در ماه های سرد سال رخ داده بود. مسمومیت در تمامی موارد اتفاقی بود.
با توجه به این که در بیش تر موارد مسمومیت های منجر به فوت ناشی از گاز Co (قاتل خاموش) به صورت آرام و پنهان پدیدار می شود، علایم تدریجی آن عملا مجال هرگونه دفاع و فرار شخص را ناممکن می سازد. از این رو آموزش و اطلاع رسانی به مردم از طریق رسانه های عمومی و محیط های آموزشی درباره خطرات و راه های مقابله با مسمومیت با گاز Co کاملا ضروری به نظر می رسد.

اختلال تبدیلی، با کارکرد مختل و آشکار سیستم عصبی عضلانی ارادی (مانند فلج) و یا سیستم حسی (مانند فقدان درک درد) بروز می کند. نقائص چنین اختلالی بر مسیرهای آناتومیکی منطبق نمی باشد، بلکه انعکاس دهنده ادراک بیمار از کارکرد بدن می باشد.اختلال تبدیلی، معمولا مدت کوتاهی به طول می انجامد و خودبه خود بهبود می یابد هر چند عود، شایع است. بیماری که در این مقاله گزارش شده است دختر 17 ساله ای است که از ده سال قبل علایم اختلال تبدیلی را به صورت دفورمیتی مفصل آرنج نشان داده است که از نظر مدت زمان طول کشیده و نوع تظاهر اختلال تبدیلی بسیار نادر است.