فصلنامه مهندس مشاور
پیاپی 23 (بهار 1383)

خمیر مایه توسعه و آماده سازی سخت افزاری چنین کاری، پروژه های اجرایی اند. بنای سازه های عظیم گوناگون، برپایی صنایع رنگارنگ، کشاورزی متحول شده از روش های سنتی، به کارگیری ماشین تا سطح برابری با توانمندی های مغزی انسان انفجار اطلاعات از طریق فراهم سازی ابراز انتقال آن، همه و همه پروژه هایی اجرایی اند که تحقق آنها همگام با نیازهای زمان و مکان مستلزم به کارگیری روش هایی است که در هر دوره متناسب با سطح پیشرفت های اقتصادی و اجتماعی متکامل تر از روشای قبلی - و گاه اصولا متفاوت از آنها است.

... این همایش به همت جامعه ی مهندسان مشاور ایران و شرکت مهندسان مشاور لار و با همکاری معونت امور فنی سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور به مدت سه روز برگزار گردید، پس از گذشت چهار سال از انتشار نسخه ی نهایی این نوع قرارداد از سوی فدراسیون بین المللی مهندسان مشاور (تفکیک) بسیار دارای اهمیت بود و شرکت موثر دستگاه های اجرایی کشور، مهندسان مشاور و پیمانکاران در آن، راه را برای استفاده بهتر از این نوع قراردادها - که در ماده 65 قانون برنامه ی چهارم توسعه توصیه شده - هموار ساخت.

... ایران از لحاظ موفقیت فعالیت ساختمانی در ده سال آینده دارای موقعیتی به مراتب بهتر از استرالیا، فرانسه، فنلاند و ایالات متحده آمریکا و انگلستان خواهد بود. همچنین وضع ایران از لحاظ مناسب بودن برای کارهای اختمانی و تاسیسات زیر بنایی و... بسیار مناسب تر از کشورهای همسایه مانند: ترکیه، پاکستان و مصر است و اصولا قابل مقایسه با کشورهای آذربایجان، ترکمنستان و ازبکستان و...

...با توجه به اصل حاکمیت اراده در انعقاد قراردادها که در کلیه سیستم های حقوقی پذیرفته شده است، اشخاص می توانند تا جایی که مغایر نظم عمومی جامعه و برخلاف قواعد امره نباشد، نسبت به انعقاد قرارداد نمایند (ماده 10 قانون مدنی). معنی این نکته را نیز نباید فراموش کرد که قراردادهای تیپ که بر اساس یک سیستم حقوقی خاص تنظیم شده اند، الزاما دارای همان آثار در سایر سیستم های حقوقی نیستند. طبیعتا تالی فاسدهای خاص خود را دارند که قرارداد تیپ فیدیک نیز از این قاعده مستثنی نیست.

... شیوه های دوستانه حل اختلاف - به ویژه داوری - هم دعاوی داخلی قابل استفاده است و هم دعاوی بین المللی. با این تفاوت که در دعاوی داخلی مراجعه به دادگاه یا داوری جایگزین یکدیگر می باشند، در حالی که در دعاوی بین المللی از آنجا که دادگاهی وجود ندارد، مراجعه به داوری عملا شیوه منحصر به فرد حل اختلاف به شمار می رود.

... فرهنگ فنی ای که همه ما با سابقه کم و بیش در آن بزرگ شده ایم، فرهنگ سه عاملی بوده است - چه آنکه امروز در جایگاه کارفرما نشسته، چه آنکه پیمانکاری با مشاوره را انتخاب کرده است. در واقع عملا ساختار شخصیت فنی همه ما با مجموعه فرهنگ سه عاملی رشد پیدا کرده است. با سوابق 15-30 سال با این حرکت رشد کرده ایم و این نظام را تجربه کرده ایم. بستر فرهنگی نظام فنی - اجرایی این دوران - چه کامل و چه ناقص - بستر فرهنگی سه عاملی بوده است. سپس بدون هیچ گونه آماده سازی بستر، نه در عرصه قوانین، نه در عرصه فرهنگ مهندسی، به ناگاه گزینه دو عاملی - که البته می تواند خوب هم باشد - مطرح گردیده است و ما می خواهیم بهترین نتیجه را بگیریم.

... قراردادهای EPC از مدت ها قبل در عرصه بین الملل رواج داشته است، اما در سالهای اخیر مورد توجه بیشتری قرار گرفته است، تا بدانجا که Fidic (جامعه جهانی مهندسی مشاور) نیز در مبانی قراردادی مدون خود تغییراتی ایجاد کرده و قرارداد نمونه EPC ارائه داده است. بدون شک مزایا و برتری هایی در این نوع قرارداد وجود دارد که روند جهانی به طرف اجرای EPC سمت گیری شده است.

... گرایش به استفاده از روش طرح و ساخت از اوایل دهه 90 در کشورهای توسعه یافته به سرعت رو به افزایش نهاد و مطالعات آماری وسیعی در دانشگاه های معتبر درباره مزایا و کاستی های این روش صورت گرفت. روش طرح و ساخت در پروژه های برقی، مکانیکی یا صنعتی کاربرد دارد و پیمانکاران در این روش طراحی نهایی و اجرا را به عهده می گیرند، به طوری که طراحی نهایی باید با طراحی و مشخصات فنی اولیه که کارفرما تهیه کرده است مطابقت داشته باشد.

... مشکل تهران مشکل ملی است و تنها وقتی می تواند حل شود که دولت بار آن را به دوش کشد و بخش عمومی برای این امر مایه بگذارد. به نظر نگارنده، راه حل اساسی حمله به اصلی ترین علت توسعه شدید تهران، یعنی مرکزیت آن در زمینه سیاسی است. با انتقال مرکزیت سیاسی از تهران به نقطه ای دیگر، بخش عمده ای از مرکزیت اداری و مالی نیز به ناچار تغییر مکان خواهند داد و تهران با حذف این عملکردها فرصت می یابد که با محدود شدن جمعیت در یک حد ثابت، به تمام برنامه های پیش گفته شده جامه عمل بپوشاند. جز این هم راهی برای خارج شدن از این دایره بستهوجود ندارد.

... تجربیات جهانی حاکی از آن است که به مشارکت بخش خصوصی، با ملاحظات ویژه ای در خصوص اصلاح بازارها، انضباط مالی و حرکت به سوی بهبود میزان هزینه تمام شده و حذف سوبسیدها در جهت رسیدن به قیمت های واقعی و همچنین اصلاح قوانین و مقررات به منظور ایجاد ساختارهای قانونی مستقل و شفاف همراه است و اولین قدم در این مسیر همانا اصلاح مالکیت هاست.

... سیستم مخابرات بی سیم لیزری را می توان نوعی سیستم مخابراتی رادیویی به حساب آورد که به جای امواج رادیویی از نور مادون قرمز استفاده می کند. از طرف دیگر می توان آن را یک سیستم مخابرات لیزری دانست که به جای فرستادن نور لیزر به داخل کابل فیبر نوری آن را به صورت نقطه به نقطه (دید مستقیم) در هوا منتشر می سازد.

... اگر بپذیریم که قراردادهایی ناهمسان از مصادیق کارهای خاص است و تصویب آن قانونا با شورای عالی فنی است، پس چگونه آیین نامه هیئت دولت اختیار تصویب قراردادهای کمتر از پانصد تومان میلیون ریال را به دستگاه هایی اجرایی تنفیذ کرده است؟

... پیشنهاد می شود بخشی از بودجه کلانی که برای بازسازی شهر بم فراهم آمده است به مطالعه جامع زمین شناختی منطقه و بالا بردن دانش بشر در زمینه عملکرد خاک بستر در شدت تخریب سازه ها اختصاصی داده شود. ه عبارت دیگر تهیه نقشه ریز پهنه بندی مشخصات خاک بستر در شهر بم و بروات و استفاده از نتایج آن بر تحلیل خرابی ها و همچنین تهیه شناسنامه همه ساختمان ها با بررسی سزه و خاک بستر آنها در جهت دستیابی به علل تخریب و یا عدم تخریب آنها می توند در دستور کار قرار گیرد.