پژوهشنامه مدیریت اجرایی
سال پنجم شماره 10 (پاییز و زمستان 1392)

تحقیق حاضر با هدف بررسی رابطه بین عدالت سازمانی و اجرای اثربخش استراتژی های سازمانی در صنایع مواد غذایی استان آذربایجانغربی انجام شده است. برای دستیابی به این هدف تعداد 264 نفر از کارکنان 24 شرکت فعال در صنایع مواد غذایی استان آذربایجانغربی به شیوه طبقه ای تصادفی به عنوان نمونه آماری انتخاب شده است. تحقیق حاضر بر حسب هدف کاربردی و بر اساس شیوه گردآوری داده ها توصیفی از نوع همبستگی است و برای گردآوری داده ها از ابزار پرسشنامه استفاده شده است.
نتایج حاصل از این مطالعه نشان می دهد که کارکنان عدالت سازمانی را در حد متوسط ادراک نموده اند. بطوریکه عدالت مراوده ای بیشترین و عدالت رویه ای کمترین امتیاز را به خود اختصاص داده است. همچنین میزان مطلوبیت اجرایی استراتژی به زعم مدیران و کارکنان با میانگین 3.11 در حد متوسط و اندکی بالاتر از آن می باشد. از دیگر یافته های این تحقیق بر اساس تحلیل مسیر، این است که عدالت مراوده ای و توزیعی بیشترین اثر مستقیم و عدالت رویه ای هم بیشترین اثر غیر مستقیم بر اجرای اثربخش استراتژی های سازمانی به همراه دارد.

در پژوهش حاضر به مطالعه رابطه میان یادگیری سازمانی با مدیریت جانشین پروری از طریق بررسی نقش تعدیل کنندگی تعهد سازمانی در کارکنان دانشگاه های شهر تهران پرداخته شده است. روش تحقیق توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری شامل کلیه مدیران و کارکنان شاغل در دانشگاه های دولتی شهر تهران در سال 1390-1391 است. نمونه آماری با بهره گیری از روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی برابر با 313 نفر بوده است. ابزار پژوهش مشتمل بر سه پرسشنامه استاندارد یادگیری سازمانی نیفه، تعهد سازمانی آلن و مایر (1984) و برنامه ریزی و مدیریت موثر جانشینی بوده است. روایی ابزارها از طریق بررسی نظرات خبرگان و پایایی آنان با بهره گیری از ضریب آلفای کرونباخ به ترتیب برابر با 0.84، 0.95 و 0.86 محاسبه گردیده است. بهترین پیش بینی کننده مدیریت جانشین پروری مدیران و کارکنان شاغل در دانشگاه های شهر تهران مشتمل بر متغیرهای تعهد سازمانی و یادگیری سازمانی بوده که بهترین پیش بینی کننده از بین مولفه های یادگیری سازمانی شامل متغیرهای فرهنگ سازمانی، کار و یادگیری تیمی و متغیر تفکر سیستمی، و بهترین پیش بینی کننده از بین مولفه های تعهد سازمانی شامل متغیرهای رهبری مشارکت، تفکر سیستمی و توسعه شایستگی کارکنان بوده است.

امروزه در کشور های مختلف از جمله ایران، مدیران مراکز آموزشی مشتاق به تقویت سیستم تسهیم دانش و مولفه های موثر بر آن می باشند. بر همین اساس، هدف این تحقیق، شناسایی روابط مابین مولفه های موثر در سیستم تسهیم دانش در مراکز آموزشی-پژوهشی و سطح بندی آنها توسط ارائه مدل ارتباطات درونی و نهایتا، ایجاد دیدی جامع تر از روابط درونی مولفه ها می باشد. برای تحقق این هدف از تکنیک مدل سازی ساختاری تفسیری بهره گیری شده است. داده ها از طریق پرسشنامه ای محقق ساخته و از میان30 نفر از اساتید دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز به عنوان گروه خبره تحقیق گردآوری شده است. از نتایج اصلی پژوهش، مدلی در چهار سطح تاثیر است که در آن مولفه ها ی: «ارتباط چهره به چهره افراد در اشتراک دانش اثربخش» و «گشودگی و راحتی ارتباطات میان افراد»، با بالاترین سطح تاثیرپذیری و مولفه های: «کانال های ارتباطی مبتنی بر فناوری اطلاعات برای جمع آوری و اشتراک دانش» و «نظام ارزیابی دانش به اشتراک گذاشته شده، و ارائه پاداش متناسب به آن» که دارای شاخص قدرت هدایت قوی ولی وابستگی ضعیف بودند، به عنوان زیرساخت های سیستم شناسایی شده اند. تفسیر مدل روابط مولفه های تسهیم دانش بیانگر آن است که از دیدگاه تحلیل سیستمی، برای بهبود روندهای تسهیم دانشی، بایستی اولویت با تقویت مولفه های بیشتر اثرگذار در سیستم باشد.

هدف پژوهش حاضر، ارتباط بین مولفه های رهبری امنیت مدار، امنیت روانی تیم با ابعاد اعتیاد به کار در بین کارکنان دانشگاه ارومیه بود. روش پژوهش توصیفی- پیمایشی بود. جامعه آماری پژوهش، 480 نفر از کارکنان دانشگاه ارومیه بودند که نمونه ای به حجم 214 نفر با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها سه پرسشنامه: «رهبری امنیت مدار» (کمب، 2010)؛ «امنیت روانی» (ادموندسون، 1999)؛ و «اعتیاد به کار» (اسپنس و رابینز، 1992) استفاده شدند، روایی پرسش نامه ها به وسیله متخصصان، مورد تایید قرار گرفت و پایایی آن ها با استفاده از آلفای کرونباخ محاسبه شد (که به ترتیب: 95/0، 84/0 و 74/0 بودند). برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش های آمار توصیفی (میانگین و انحراف استاندارد) و آمار استنباطی (تحلیل مانوا، تحلیل رگرسیون چندگانه و رگرسیون خطی) استفاده شد. نتایج نشان داد که تمامی مولفه های رهبری امنیت مدار، رابطه مثبت و معنی داری با ابعاد اعتیاد به کار دارند و امنیت روانی نیز، ارتباط مثبت و معنی داری با ابعاد اعتیاد به کار داشت. در ادامه، نتایج مربوط به تحلیل رگرسیون، حاکی از این بود که بیشتر مولفه های رهبری امنیت مدار، پیش بینی کننده های معناداری برای ابعاد اعتیاد به کار بودند و امنیت روانی نیز فقط قابلیت پیش بینی بعد لذت بردن از کار را داشت.

تحقیق حاضر، در حوزه ارتباط صنعت و دانشگاه، به بررسی موانع فردی ارتباط اعضای هیات علمی و متخصصین صنعت در سه سطح دانش، نگرش و رفتار/ مهارت پرداخته است؛ موانع فردی موانعی است که فرد را از تعامل با دیگری باز می دارد. بدین منظور، با استفاده از تکنیک دلفی و مدل اسمارت بازاریابی اجتماعی، اقدام به شناسایی موانع، انتخاب مهمترین و در ادامه شناسایی راهکارهای رفع موانع و رتبه بندی آنها شد. جامعه هدف این مطالعه، به دو قسمت دانشگاهیان و متخصصین صنعت تقسیم و بر اساس روش های نمونه گیری مطالعات کیفی (نمونه گیری ارجاعی زنجیره ای)، نمونه ای از این جامعه انتخاب گردید؛ برای شناسایی و اجماع در مورد موانع و همچنین راهکارها، اقدام به نظرسنجی از این نمونه شد. پس از اجرای پنج مرحله ای تکنیک دلفی در قالب مدل اسمارت، مهمترین موانع و راهکارهای رفع آنها، به تفکیک هر بخش (دانشگاهیان و صنعتگران) شناسایی شدند. در نهایت، آمیخته بازاریابی اجتماعی حاصل از این نتایج و استراتژی های رفع این موانع تعیین شدند.

در محیط پیچیده، پویا و بسیار متغیر امروزی، شرکت ها نیازمند طراحی و اتخاذ استراتژی هایی هستند که بتوانندآنها را در بهبود روز افزون عملکردشان یاری رساند. زیرا در چنین محیط رقابتی شرکت هایی قادر به بقا هستند که ازگردونه رقابت جا نمانده و خود را با شرایط متغیر و پویای بازار رقابتی همگام نمایند و این موضوع نیاز به نوآوری و کارآفرینی را برای بقای سازمان ها اجتناب ناپذیر کرده است. با وجود تاکیدی که در مبانی نظری مدیریت بر نقش قابلیت های بازاریابی شده است، الگویی که به صورت یکپارچه تاثیر قابلیت های بازاریابی بر روی کارآفرینی سازمانی را در شرکتهای کوچک و متوسط بسنجد، برای شرکتهای کوچک و متوسط اندک است. با توجه به نقش قابلیت های بازاریابی در افزایش کارآفرینی سازمانی، پژوهش حاضر در پی بررسی تاثیر قابلیت های بازاریابی بر روی کارآفرینی سازمانی در شرکت های کوچک و متوسط می باشد. روش انجام پژوهش از نوع توصیفی و مبتنی بر مدلسازی معادلات ساختاری است. جامعه آماری پژوهش در برگیرنده، کلیه کارکنان شرکت مواد غذایی تهران همبرگر است و ابزار اصلی گردآوری داده ها پرسشنامه می باشد. نتایج پژوهش نشان می دهد که کارآفرینی سازمانی در فضای رقابتی کنونی، تحت تاثیر بازارمحوری، قابلیت نوآوری و قابلیت نام تجاری به عنوان قابلیت های بازاریابی در شرکت های کوچک و متوسط است. در این پژوهش قابلیت نوآوری بر ایده پردازی و امکان سنجی ایده، بازارمحوری بر ایده پردازی، امکانسنجی و بهره برداری ازایده وقابلیت نام تجاری بربهره برداری از ایده موثر است.

با توجه به کاستی های مدل های سنتی سنجش عملکرد سازمان و تحولات دوران معاصر در حوزه مدیریت، ارایه چارچوب های نوین سنجش عملکرد مورد توجه محققین این حوزه قرار گرفته است. مدل های تعالی سازمانی از جمله مهمترین مدل هایی سنجش عملکرد هستند که بر مبنای مجموعه ای از ارزش های محوری طراحی شده و بدنبال معرفی مولفه های کلیدی عملکرد برتر هستند. بر همین اساس و با توجه به این که طراحی مدل تعالی در هر کشوری با توجه به شرایط زمینه ای حاکم بر آن صورت می گیرد، طراحی مدل تعالی سازمانی در بخش دولتی ایران، هدف اصلی این مطالعه می باشد. در این تحقیق، مولفان با استفاده از روش تحقیق توصیفی-پیمایشی و رویکرد تطبیقی، به بررسی مدل های مختلف تعالی سازمانی و عوامل زمینه ای کشور پرداخته اند. داده های تحقیق بوسیله پرسشنامه و در سطح مدیران بخش دولتی جمع آوری شده و با استفاده از تکنیک تحلیل عاملی اکتشافی تجزیه و تحلیل شد. نتایج تحقیق نشان می دهد مدل تعالی سازمانی در بخش دولتی دارای 8 معیار توانمندساز و 4 معیار نتایج می باشد.