فهرست مطالب

مجله دانشکده پزشکی اصفهان
پیاپی 271 (هفته چهارم اسفند 1392)

  • تاریخ انتشار: 1392/12/27
  • تعداد عناوین: 5
|
  • مقاله پژوهشی
  • رضا خدیوی*، امین یاراحمدی صفحه 1
    مقدمه

    برنامه ی پزشک خانواده از سال 1384 در سطح روستاهای کشور اجرا گردیده است. هدف از انجام این مطالعه، تعیین میانگین مصرف دارو قبل و بعد از اجرای برنامه ی پزشک خانواده بود.

    روش ها

    این مطالعه، یک مطالعه ی توصیفی- تحلیلی است که در سال 1391 در سطح داروخانه ی مراکز بهداشتی- درمانی روستایی شهرستان اصفهان به انجام رسید. در این مطالعه، با بررسی دفاتر دارویی، نسخ صادره، اقلام دارویی مندرج در نسخ و همچنین قیمت نسخ صادره توسط پزشکان شاغل در مراکز بهداشتی- درمانی در سال 1383 (سال قبل از اجرای برنامه ی پزشک خانواده) و 1390 (6 سال بعد از اجرای برنامه ی پزشک خانواده) جمع آوری گردید و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

    یافته ها

    تعداد نسخ صادره در سال 1390 نسبت به سال 1383، 58/3 برابر افزایش داشته است. سرانه ی تعداد نسخه ی صادره در سال 1383 معادل 145/0 (5/14 نسخه برای هر 100 نفر جمعیت) و در سال 1390 معادل 64/0 (64 نسخه به ازای هر 100 نفر) بود. از این رو، سرانه ی صدور نسخه در سال 1391، بیش از 5/4 برابر نسبت به سال 1383، افزایش داشت. هزینه ی سرانه ی دارو به ازای هر شهروند در سال 1383، معادل 3567 ریال و در سال 1390، معادل 17381 ریال بود. با این وصف، سرانه ی هزینه های دارویی هر شهروند روستایی در سال 1390، 87/4 برابر نسبت به هزینه های سرانه ی دارویی در سال 1383 افزایش داشت.

    نتیجه گیری

    افزایش سرانه ی نسخ دارویی در مناطق اجرای برنامه ی پزشک خانواده، حاکی از افزایش تسهیلات برای مراجعه ی مردم به واحدهای ارایه دهنده ی خدمات سلامت روستایی می باشد. از طرف دیگر، کاهش سرانه ی داروی تجویزی به ازای نسخ صادره توسط پزشکان خانواده، بیانگر آن است که پزشکان خانواده، اقلام دارویی کمتری را در هر بار مراجعه، برای بیماران تجویز کرده اند.

    کلیدواژگان: دارو، عدالت، اثربخشی، کشورهای در حال توسعه، ایران
  • حمید نصری، محمود رفیعیان کوپایی * صفحه 10
    مقدمه

    نفروتوکسیسیتی ناشی از مصرف آمینوگلیکوزیدها به تولید گونه های آزاد اکسیژنی (ROS یا Reactive oxygen species) در کلیه نسبت داده شده است. سیر دارای خواص آنتی اکسیدانی است و هدف از این مطالعه، بررسی اثر سیر بر بهبود نفروتوکسیسیتی ناشی از جنتامایسین بود.

    روش ها

    در یک تحقیق مداخله ای، 50 رت نر نژاد ویستار در 5 گروه با تعداد مساوی بدین شرح تقسیم شدند: گروه I بدون دریافت دارو، گروه II دریافت کننده ی جنتامایسین (mg/kg 100 به مدت 10 روز)، گروه III گروه عصاره ی سیر (mg/kg 20 از طریق تزریق داخل صفاقی به مدت 10 روز)، گروه IV گروهی که ابتدا جنتامایسین و سپس عصاره ی سیر (mg/kg 20 به مدت 10 روز) دریافت کرد و گروه V گروه جنتامایسین و عصاره ی سیر به طور همزمان (10 روز). نیتروژن اوره ی خون (BUN یا Blood urea nitrogen) و کراتینین (Cr یا Creatinine) سرم اندازه گیری و کلیه ها از نظر معیارهای مورفولوژیکی درگیر کننده ی سلول توبولی بررسی و با یکدیگر مقایسه شدند.

    یافته ها

    مصرف سیر پس از مصرف جنتامایسین سطوح BUN و Cr را به طور قوی کاهش داد (050/0 > P). مصرف 10 روزه ی سیر پس از درمان با جنتامایسین، درجه ی آسیب پاتولوژی را نیز به طور معنی داری برگشت داد.

    نتیجه گیری

    سیر یک داروی نفروپروتکتیو است که شاید بتوان به منظور کاهش آسیب توبولی ایجاد شده توسط جنتامایسین از آن استفاده کرد.

    کلیدواژگان: سیر، جنتامایسین، نفروتوکسیسیتی
  • غلامرضا دشتی، محمدرضا سلامت، حسین صباغیه یزد، امیرحسین سلامت صفحه 20
    مقدمه
    بیماری های قلبی- عروقی و استئوپروز به عنوان دو مساله ی بسیار مهم در سلامت قشر مسن جامعه به شمار می روند که باعث شیوع بیماری و مرگ و میر ناشی از آن می باشد. از طرفی، مطالعات نشان داده اند که بین بیماری های قلبی- عروقی و بروز استئوپروز ارتباطی وجود دارد. این مطالعه با هدف بررسی ارتباط بین بیماری های قلبی- عروقی و دانسیته ی استخوانی در زنان یائسه طراحی و اجرا شد.
    روش ها
    در این مطالعه، 200 زن یائسه شرکت داشتند که 98 نفر در گروه مبتلا (مورد) و 102 نفر در گروه غیر مبتلا (شاهد) به بیماری های قلبی- عروقی با میانگین سنی 8/5 ± 7/66 و در محدوده ی 79-52 سال بودند. سپس هر دو گروه، تحت سنجش تراکم استخوانی با روش DXA (Dual-energy X-ray absorptiometry) قرار گرفتند و دانسیته ی استخوانی (BMD یا Bone mineral density) و همچنین نمره ی T (T-score) آن ها تعیین گردید. بر اساس این نمره، بیماران به سه گروه طبیعی، استئوپنیک و استئوپروتیک تقسیم شدند. سپس فراوانی این سه دسته در دو گروه مورد و شاهد مقایسه شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS نسخه ی 18 و برای آنالیز آماری از آزمون های 2χ، t و Mann–Whitney استفاده گردید.
    یافته ها
    میانگین BMD نقاط مختلف بدن (مهره های 2L، 3L، 4L، تروکانتر، گردن فمور و هیپ) در زنان یائسه، بین دو گروه مورد و شاهد اختلاف معنی داری نداشت. مقایسه ی توزیع فراوانی وضعیت دانسیته ی استخوانی (که به سه صورت طبیعی، استئوپنیک و استئوپروتیک طبقه بندی شده است) در دو گروه مورد و شاهد به بیماری های قلبی در نقاط مختلف (مهره ها، تروکانتر، هیپ و گردن فمور) اختلاف معنی داری نشان نداد (050/0 < P).
    نتیجه گیری
    در این مطالعه، بین ابتلا به بیماری های قلبی- عروقی با دانسیته ی استخوانی و استئوپروز ارتباطی یافت نشد.
    کلیدواژگان: استئوپروز، دانسیته ی استخوانی، بیماری قلبی، عروقی، زنان یائسه
  • محمدحسن باقری منصوری، زهره شریفی، محمدحسین صنعتی، سید ابوالحسن شاهزاده فاضلی، منصوره فرهنگ نیا صفحه 30
    مقدمه
    عفونت با هپاتیت B ممکن است نتایج کلینیکی مختلفی را ایجاد کند. شواهد قوی وجود دارد که شان می دهد عوامل ژنتیکی میزبان نقشی اصلی در تعیین پیامد عفونت هپاتیت B بازی می کند. پلی مورفیسم ها در ناحیه ی پروموتری اینترلوکین-10 (10-IL)، تولید آن و استعداد به بیماری های التهابی را تحت تاثیر قرار می دهند. از این رو، این مطالعه به منظور تعیین ارتباط بین این پلی مورفیسم با استعداد ابتلا به عفونت HBV (Hepatitis B virus) در بیماران ایرانی انجام شد.
    روش ها
    در این مطالعه، 100 بیمار مبتلا به HBV و 100 فرد سالم به طور تصادفی انتخاب شدند. با روش نمک اشباع DNA ژنومی از بافیکوت استخراج شد. ژنوتیپ های (A/C) 10-IL توسط روش PCR (Polymerase chain reaction) اختصاصی آلل تعیین شدند. محصولات PCR روی ژل آگارز 5/1 درصد، الکتروفورز شدند و برای تجزیه و تحلیل آماری از آزمون 2χ استفاده شد.
    یافته ها
    فراوانی ژنوتیپ هموزیگوت CC 592-10-IL در بیماران مبتلا به HBV 16 درصد و در افراد سالم 12 درصد بود و هیچ تفاوت معنی داری از نظر ژنوتیپ های مختلف بین دو گروه مشاهده نشد (5/0 = P). همچنین فراوانی آلل واریانت C در گروه بیماران مبتلا به HBV 5/55 درصد و در افراد سالم 53 درصد بود که از نظر آماری تفاوت معنی داری نداشت (6/0 = P).
    نتیجه گیری
    بر اساس یافته ها ارتباطی بین پلی مورفیسم A/C 592-10-IL در جمعیت مورد مطالعه و استعداد ابتلای افراد به عفونت HBV وجود ندارد.
    کلیدواژگان: اینترلوکین، 10، پلی مورفیسم تک نوکلئوتیدی، ویروس هپاتیت B، Allele، specific amplification، polymerase chain reaction
  • مقاله بازآموزی
  • محمود محمدزاده شبستری، رزیتا داودی، فروه وکیلیان، مریم صالحی، هاله قوشخانه ئی، عباسعلی رفیقدوست، علی اصغر دادگر، فریدون نوحی بزنجانی، فریدون میربلوک، مجید ملکی، گلناز صبوری صفحه 40
    فراگیر باید در پایان مطالعه ی این خودآموز:1- اقدامات تشخیصی لازم در بیماران مبتلا به نارسایی قلبی مزمن را بداند2- درمان های دارویی و مداخلات درمانی صحیح و لازم را در بیماران مبتلا به نارسایی قلبی مزمن فرا گرفته باشد3- اقدمات پیگیری، مراقبت های لازم (برنامه ی نوتوانی) در بیماران مبتلا به نارسایی قلبی مزمن را فرا گرفته باشد
    کلیدواژگان: بومی سازی، نارسایی قلبی مزمن، توصیه های بالینی
|
  • Reza Khadivi, Amin Yarahmadi Page 1
    Background

    Health sector reform as «Family Physician» (FP) program has been introduced in 2004 in rural and lower than 20 thousands population cities of Iran. This study aimed to reveal the utilization rate of general practice visit and prescription pattern in the rural health centers before and after the Family Physician program in rural health centers of Isfahan district.

    Methods

    We retrospectively assessed the number of prescriptions per year and in other mean، the average medical contacts per person، before and after implementation of Family Physician program in 2004 and 2011 in a cross-sectional study during the year 2012. In addition، we assembled the mean number of drugs per prescription and drug costs. Data were collected in 17 rural health centers of Isfahan district in the central of Iran.

    Findings

    The prescription numbers in 2011 was 3. 58 times more than such practiced in 2004. The prescriptions per capita were 0. 145 and 0. 64 in 2004 and 2011، respectively. The more prescriptions had done in spring and winter in both years. The mean number of drugs prescribed per encounter decreased from 4. 27 ± 0. 69 in 2004 to 4. 11±0. 56 in 2011. The per capita drug costs increased 4. 87 times in 2011 in comparison with 2004.

    Conclusion

    Following Family Physician program implementation، the prescriptions per capita were increased. In otherwise، the access to general physician (equity) improved. In addition، the mean number of drugs prescribed per encounter decreased. Thus، following Family Physician program، technical efficiency has been developed.

    Keywords: Medicine, Equity, Efficiency, Developing country, Iran
  • Hamid Nasri, Mahmoud Rafieian, Kopaei Page 10
    Background

    Nephrotoxicity is a serious side effect of using gentamicin. Garlic is an important component in the complementary medicine. The aim of this study was to find out whether garlic has ameliorative effects on gentamicin-induced nephrotoxicity.

    Methods

    50 male Wistar rats were divided into 5 groups of 10; I: They kept in the same condition as others without receiving any drug for 10 days and then sacrificed. II: Rats in this group were injected intraperitoneally (i. p.) with 100 mg/kg of gentamicin for 10 consecutive days and then sacrificed. Group III: Rats in this group received garlic juice 20 mg/kg intraperitoneally for 10 days and then sacrificed. IV: Rats in this group received gentamicin for 10 days، then received 20 mg/kg garlic intraperitoneally for the next 10 days and then sacrificed on day 20th. V: Rats in this group received a combination of intraperitoneal gentamicin and garlic 20 mg/kg for 10 days and then sacrificed. Serum blood urea nitrogen (BUN) and creatinine (Cr) were measured and the kidneys were processed for histopathological examinations. All specimens were examined for morphologic parameters involving tubular cells.

    Findings

    The post administration of garlic after gentamicin treatment potentially attenuated the serum levels of BUN and Cr. The pathology damage scores indicated that post administration of garlic after 10 days of gentamicin treatment attenuated the damage score significantly.

    Conclusion

    We concluded that garlic is a nephroprotective drug to attenuate tubular injury by gentamicin.

    Keywords: Garlic, Gentamicine, Nephrotoxicity
  • Gholamreza Dashti, Mohammadreza Salamat, Hossein Sabaghie, Yazd, Amirhossein Salamat Page 20
    Background
    Cardiovascular diseases and osteoporosis are two common chronic conditions particularly in elderly populations، which result in significant morbidity and mortality. Previous studies have shown the relationship of some sorts of heart disease and decrease in bone mineral density (BMD) and presence of osteoporosis. This study aimed to evaluate the relationship of cardiovascular diseases and osteoporosis in postmenopausal women.
    Methods
    200 patients with a mean age of 66. 7 ± 5. 8 years (range 52-79 years) were enrolled in this study. Patients were divided in two groups of with and without heart disease according to their medical records. Patients underwent dual-energy x-ray absorptiometry (DXA) measurements at hip and lumbar spines (L2، L3، and L4)، greater trochanter، and femur neck. Results were showed as T-score and BMD in g/cm2. The patients were divided into three groups according to T-score (normal، osteopenic، and osteoporotic) after collecting the data، Chi-square (for qualitative variables)، t (for quantitative variables)، and the Mann-Whitney tests were used for data analysis.
    Findings
    No significant difference was seen between subjects with and without heart disease in mean value of BMD. In addition، there was no statistical significant difference between these two groups in distribution of osteoporotic، osteopenic، and normal density subjects (P > 0. 05) in various points of skeleto.
    Conclusion
    In this study، no relationship was observed between cardiovascular disease (as a whole) and BMD and presence of osteoporosis.
    Keywords: Bone mineral density, Cardiovascular diseases, Osteoporosis, Postmenopausal women
  • Mohammad Hassan Bagheri, Mansoori, Zohreh Sharifi, Mohammad Hossein Sanati, Abolhassan Shahzadeh, Fazeli, Mansoureh Farhangnia Page 30
    Background
    Infection with hepatitis B virus (HBV) may result in a number of different clinical outcomes. There are strong evidences in HBV infection that host genetic factors play a major role in determining the outcome of infection. Polymorphisms in the promoter region of interleukin 10 (IL-10) affect its production and confer susceptibility to inflammatory diseases. The aim of present study was to investigate the association between HBV infection and -592 polymorphism in the promoter region of the IL-10 gene in Iranian population.
    Methods
    100 HBV infected patients and 100 healthy individuals were randomly selected. Genomic DNA was extracted from blood buffy coat using the salting-out method. The IL-10-592 (A/C) genotypes were determined using allele-specific polymerase chain reaction (PCR) method. The PCR products were electrophoresed on 1. 5% agarose gel. The data were analyzed using chi-square test.
    Findings
    The frequency of IL-10-592 C/C genotype was 16% in patients infected with HBV and 12% in healthy individuals and was not significantly different (P = 0. 5). Also، the frequency of C variant allele was 55. 5% in HBV infected patients and 53% in healthy individuals that was not statistically different (P = 0. 6).
    Conclusion
    Based on our findings، there was not any relationship between IL-10-592 (A/C) polymorphism and susceptibility to HBV infection in our study population.
    Keywords: Single nucleotide polymorphisms (SNPs)_Interleukin_10 (IL_10)_Hepatitis B virus (HBV)_Allele_specific polymerase chain reaction
  • Mahmoud Mohammadzadeh, Shabestari, Rozita Davoodi, Farveh Vakilian, Maryam Salehi, Haleh Ghooshkhanei, Abbasali Rafighdoust, Aliasghar Dadgar, Feridoon Noohi, Bezanjani, Feridoon Mirblook, Majid Maleki, Golnaz Sabouri Page 40