فهرست مطالب

اقتصاد کشاورزی - سال هفتم شماره 3 (پاییز 1392)

فصلنامه اقتصاد کشاورزی
سال هفتم شماره 3 (پاییز 1392)

  • تاریخ انتشار: 1392/08/25
  • تعداد عناوین: 6
|
  • حکیمه هاتف*، علیرضا کرباسی صفحه 1
    با توجه به اینکه به طور کلی اقتصاد کشاورزی در برخی از کشورهای در حال توسعه تحت تاثیر سیاست های دولت و نه بازار آزاد می باشد، بررسی نقش و شاخص های دولت بر تولید و بهره وری کشاورزی دارای اهمیت به سزایی می باشد. از این رو در این بررسی تاثیر شاخص های دولت بر تولید و بهره وری نهاده های کشاورزی با استفاده از شاخص های دولت بانک جهانی، برای کشورهای عضو سازمان بهره وری آسیا در دوره زمانی 2010-2002 مورد بررسی قرار گرفته است. بر این پایه از دو روش تابع تولید تجمعی بخش کشاورزی و معادله های ساختاری برای آزمون این فرضیه که اقدام های بهتر دولت می تواند بر بالا بردن تولید و بهره وری نهاده های کشاورزی نقش داشته باشد، استفاده شده است. نتایج به دست آمده از دو روش این فرضیه را تایید می کنند. با توجه به روش اول تابع تولید نشان می دهد که کشورهایی با شاخص های دولتی بالاتر، تولید بیشتری در بخش کشاورزی ایجاد می کنند و معادله های ساختاری نشان می دهد که یک واحد نیروی کار در بخش کشاورزی در کشوری با شاخص های بالاتر دولت، منجر به ایجاد تولید بیشتری می شود. همچنین سیاست های دولت می تواند بهره وری کشاورزی را با ایجاد انگیزه برای سرمایه گذاری در بخش کشاورزی بهبود بخشد. بنابراین بیشترین تمرکز بر بهبود دو شاخص کنترل فساد و کارایی دولت اعمال شود. همچنین پیش از اجرای سیاست از سوی دولت، نتایج به دست آمده از آن سیاست و واکنش جامعه در این ارتباط مورد ارزیابی قرار گیرد تا در صورت لزوم نارسایی و کاستی های سیاست مورد بازبینی قرار گیرد.
    کلیدواژگان: بهره وری، دولت، کشاورزی، داده های تابلویی، کشورهای سازمان بهره وری آسیایی
  • محمدرضا زارع مهرجردی، نعیمه اسماعیلی علیایی*، مریم ضیاءآبادی صفحه 27
    یکی از موثرترین معیارهای اقتصادملی، تولید ناخالص داخلی است، اما از آنجایی که این معیار هزینه های رفع آلودگی و اثرگذاری های منفی زیست محیطی را در نظر نمی گیرد، مورد نکوهش قرار گرفته است. به عبارت دیگر تولید ناخالص داخلی، معیار مناسبی برای اندازه گیری رفاه اقتصادی نبوده، لذا تولید ناخالص داخلی سبز به عنوان یکی از معیارهای اندازه گیری رفاه اقتصادی معرفی می شود. هدف عمده تولید ناخالص داخلی سبز، اندازه گیری شاخص هایی است که معیار دقیق و درستی از رفاه اقتصادی را فراهم می آورند. در این بررسی، به منظور ارزیابی تاثیر آزادسازی تجاری بر تولید ناخالص داخلی سبز، از روش الگوی خودتوضیح برداری با وقفه های توزیعی و داده های دوره های زمانی در سال های 1357-1388 استفاده شده است. نتایج برآورد مدل دلالت بر این دارد که افزایش آزادسازی تجاری به افزایش تولید ناخالص داخلی سبز منجر می شود، به طوری که کشش متغیر تولیدناخالص داخلی سبز نسبت به آزادسازی تجاری در بلند مدت و کوتاه مدت به ترتیب برابر 082/0 و 044/0 می باشد.
    کلیدواژگان: تولید ناخالص داخلی، تولید ناخالص داخلی سبز، آزادسازی تجاری
  • حشمت الله سعدی* صفحه 41
    از دیدگاه اقتصادی، کسب و کارهای کوچک (SEs) ابزاری برای رشد اقتصادی و اجتماعی هستند و می تواند در کاهش نرخ بیکاری و ایجاد فرصت های جدید اشتغال موثر باشد. بسیاری از کسب و کارهای کوچک در ایران توسط زنان راه اندازی می شوند و زنان نخستین گروهی هستند که از کسب وکارهای کوچک استقبال نموده اند. هم اکنونزنان روستایی در ایران در صدها کسب وکار کوچک به فعالیت اشتغال دارند و سازمان های رسمی و غیررسمی از آنان حمایت می کنند. تحقیق حاضر به منظور پاسخ به این پرسش است که آیا اینگونه مشاغل توجیه اقتصادی دارند یا خیر. در این پژوهش شماری از کسب وکارهای کوچک زنان روستایی در بخش های مختلف خدماتی، کشاورزی و صنعتیدر استان همدان در سال 1390 مورد ارزیابی قرار گرفته اند. برای ارزیابی اثرگذاری های اقتصادی کسب وکارهای کوچک از روش ارزشحالخالص (NPV) و تحلیل هزینه فایده(CBA)استفاده شده است. بنابر نتایج تحقیق عملکرد اقتصادی کسب وکارهای کوچک زنان روستایی (RWSE،s)در نقطه بهینه و در وضعیت مثبت قرار داشته و دو نسبت ارزش حال خالص و نسبت هزینه فایده بر پایه معیارهای تعریف شده وضع مطلوبی دارند. به این ترتیب نسبت ارزش حال کسب و کارهای مورد بررسی بزرگتر از صفر و نسبت هزینه فایده آن ها بزرگتر از یک بوده است. با این وجود نتایج تحقیق نشان داد نسبت B/Cدر کسب وکارهای مختلف متفاوت و در برخی از کسب وکارها به حدود 00/4 رسیده است. این بدان معنی است که نتایج اقتصادی کسب وکارهای مختلف متفاوت است. کسب وکارهایی که دارای اقدام های نوآورانه هستند و در منطقه مورد بررسی اقدام های همانند آن ها انجام نشده و یا کم است، همچنین فعالیت هایی که مدیر کسب وکار دارای تحصیلات مرتبط و عالی است دارای نسبت هزینه فایده بالاتری هستند. با توجه به محدودیت منابع پیشنهاد می شود با آموزش زنان روستایی، آنان به سوی کسب وکارهای جدید و با صرفه اقتصادی تشویق شوند.
    کلیدواژگان: کسب و کار کوچک، زنان روستایی، اشتغال، تحلیل هزینه فایده، ارزش حال خالص
  • هادی خداوردی*، منصور زیبایی، امیر تهور صفحه 59
    کارایی و عملکرد ماشین های کشاورزی، از جمله کمباین، میزان کمی و کیفی کاری است که در هر ساعت کار یا هر هکتار برداشت محصول انجام می دهند. با افزایش عمر کمباین بازده اقتصادی و عملکرد آن کاهش خواهد یافت، به طوری که استفاده از آن صرفه اقتصادی نداشته و بایستی با کمباین جدیدی جایگزین شود. تصمیم گیری برای جایگزینی یک ماشین کشاورزی می تواند به دلیل کمینه کردن هزینه، قابلیت اطمینان بیشتر، فناوری جدید، نیاز برای افزایش ظرفیت، از رده خارج شدن و خرابی آن باشد بنابراین موضوع جایگزینی به هنگام کمباین برای بالا بردن ضریب بهره وری استفاده از آن، یکی از هدف های مهم در مدیریت این ماشین کشاورزی است. بنابراین در این بررسی، سعی می شود بهترین زمان جایگزینی برای کمباین های برداشت در استان فارس تبیین و تعیین شود.برای تحقق این امر سعی شد تا عناصر تصادفی وارد تحلیل شده تا نشان دهد عدم حتمیت در مورد هزینه هایی که در آینده روی خواهد داد، بر تصمیم گیری در مورد جایگزینی اثر گذار است. بر این پایه، یک درختواره تصمیم برای هر سه سال از عمر کمباین ترسیم شد و در ادامه تجزیه و تحلیل هر درختواره با استفاده از برنامه ریزی پویای احتمالی انجام گرفت. با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه بندی شده، 160 کمباین دار جاندیر 955 که کمباین غالب در استان فارس می باشد، برای مصاحبه به منظور گرد آوری داده های اقتصادی، فنی و دیگر اطلاعات مورد نیاز، گزینش شدند. بهترین زمان جایگزینی در شرایط عدم حتمیت در مورد هزینه های سال های آینده، سال هفدهم از عمر کمباین به دست آمد.
    کلیدواژگان: کمباین جاندیر 333، زمان جایگزینی، عدم حتمیت، برنامه ریزی پویا
  • سیامک مشایخی*، خبات قادری صفحه 85
    تولید محصولات گلخانه ای در ایران در سال های اخیر به دلیل محدودیت منابع آبی رشد فزاینده ای را نشان می دهد. در بین استان های کشور، استان تهران دارای رتبه سوم از لحاظ سطح زیرکشت و تولید محصولات گلخانه ای می باشد. لذا این تحقیق در نظر دارد به بررسی هزینه - فایده تولید خیار، گوجه فرنگی و فلفل سبز گلخانه ای در استان تهران پرداخته و اندازه مطلوب اقتصادی گلخانه های یاد شده را تعیین نماید. بدین منظور از تحلیل هزینه - فایده استفاده شد. داده های مورد نیاز این تحقیق از راه تکمیل پرسشنامه از شمار 70 تولیدکننده خیار، گوجه فرنگی و فلفل سبز گلخانه ای در استان تهران که به روش نمونه گیری خوشه ایبا طبقه بندی گزینش شده بودند، گرد آوری شد. نتایج این تحقیق نشان داد که تولید محصولات گلخانه ای در استان تهران در سطح گلخانه های کمتر از 2500 مترمربع توجیه اقتصادی ندارد. ضمن اینکه، اندازه مطلوب اقتصادی گلخانه تولید این محصولات در استان تهران بین 8 تا 10 هزار مترمربع می باشد.
    کلیدواژگان: ارزیابی هزینه فایده، محصولات گلخانه ای، اندازه اقتصادی
  • ناصر شاهنوشی*، میترا ژاله رجبی، علی فیروز زارع، عباس غفاری صفحه 101
    در این بررسی تلاش شده است ضمن شناسایی عامل های موثر در ایجاد تمایز در بین دو گروه نانوایی های پر ضایعات و نانوایی های کم ضایعات، 250 نانوایی شهر مشهد در سال 1389 با به کارگیری الگوی تجزیه و تحلیل تمایزی با پیش بینی طبقه نانوایی در یکی از دو گروه نانوایی قرار داده شوند. نتایج به دست آمده گویای آناست که از میان متغیرهای موثر بر ایجاد تمایز، وضعیت نانوایی، قیمت ضایعات نان، زمان تخمیر خمیر، میزان آرد مصرفی روزانه، کیفیت نان تولیدی، درصد گلوتن مرطوب، درصد رطوبت، کیفیت آرد مصرفی و هزینه تعمیرات بیشترین سهم را در ایجاد تمایز بین نانوایی های کم ضایعات و پر ضایعات دارند. پیش بینی گروه نانوایی ها بر پایه ضایعات آن ها می تواند ابزار مناسبی برای شناسایی اقدام های موثر بر کاهش ضایعات نان در مرحله تولید آن باشد. در این بررسی، مقایسه دقت طبقه بندی دو مدل الگوی تجزیه و تحلیل تمایزی و شبکه عصبی مصنوعی مبتنی بر آن گویای دقت بالای پیش بینی طبقه نانوایی ها در دو گروه داده های آموزش و آزمون با به کارگیری الگوی شبکه عصبی مصنوعی مبتنی بر تجزیه و تحلیل تمایزی می باشد. در نهایت بر پایه نتایج به دست آمده از مطالعه پیشنهادهای کاربردی و اجرایی چندی به منظور کاهش ضایعات نان در مرحله تولید ارائه شد.
    کلیدواژگان: تجزیه و تحلیل تمایزی، شبکه عصبی مصنوعی، ضایعات نان، نانوایی، مشهد
|
  • H. Hatef*, A. R. Karbasi Page 1
    Note that the overall agricultural economy in some developing countries are affected by government policies, not the free market, studding role and government indicators on agricultural production and productivity is important. Hence In this study, the role of government on production and productivity of agricultural inputs has been studied by using the World Bank indicators for APO contries in 2002-2010. So production and structural equation methods was used to test the hypothesis. The results of the two methods confirms the hypothesis. Results showed that a country with better government policies can be more agricultural production and labor creates more production in a country with better government policies. Appropriate government policies can also improve indirectly excitation agricultural productivity by investing in agriculture. So suggested that focus on improving performance and the control of corruption government index.
    Keywords: productivity, government, agriculture, APO countries
  • M.R. Zare Mehrjerdi, N. Esmaeeli Olyaee*, M. Ziaabadi Page 27
    One of the most influential of the national economic indicators is gross domestic product, But since this measure does not consider the costs of eliminating pollution and the negative effects of environmental, has been criticized. In the other word, GDP is not an appropriate criteria for measuring economic welfare, so green GDP has been introduced for measuring of economic welfare. Major objective of green GDP is the accounting systems that are provided an exact and correct criteria of economic welfare. In this paper, to assess the impact of trade liberalization on green GDP, we used the Autoregressive Distributed Lag approach and time series data over the period 1357-1388. The results of estimating model show that increased trade liberalization leads to an increase in green GDP, So that elasticity of green GDP to the trade liberalization in the long term and short term respectively is 0.082 and 0.044.
    Keywords: GDP, green GDP, Trade liberalization
  • H. Saadi* Page 41
    From the perspective of economics, Small Enterprise,s (SEs) is tool for economic and social development and can be effective in reducing unemployment and creating new employment opportunities. in Iran SEs has fewer than 10 workers. Many SEs are run by women and women are the first group who have welcomed of SEs. currently rural women are engaged in hundreds of SEs in iran and Formal and informal organizations supported them. In recent years, there is always a question, " Do SEs have an economic justification or not? In fact, this research has been done to answer this question.In this present study has evaluated a number of Rural Women Small Enterprise,s (RWSEs) in various service, agriculture and industry sectors, in Iran (hamedan province) in 2011.For evaluation the economic impact of SEs, use the Net Present Value (NPV) and Cost-Benefit Analysis(CBA). Based on research results economic performance RWSEs are in the optimal and positive point and NPV and CBA are favorable. This is the present value of the businesses surveyed is greater than zero (NPV>0) and The cost benefit ratio greater than one (B/C> 1). However, research results showed that different than the B/C in various SEs And has some SEs to about 4/00. This means that the economic results are different for Various SEs. SEs that are new or no it has been done and SEs with higher educated manager have higher B/C. The article suggested that, given limited resources, the training of rural women, it tends to be encouraged and the new jobs and SEs with high economic value.
    Keywords: Small Enterprise, s (SEs), rural women, employment, cost, benefit analysis (CBA), net present value (NPV)
  • H. Khodaverdi *, M. Zibaei, A. Tahavvor Page 59
    Efficiency and performance of agricultural machinery, including combine is quantity and quality of work per hour or per hectare of harvest. The combine grows older there is a tendency for economic efficiency and performance to decrease. So, there is no economical performance to use that anymore and it must be replaced with a new combine. The decision to replace an item of farm machinery can be made because of cost minimization, reliability, new technology, need for capacity, obsolescence, wear and tear. Therefore the optimal replacement time for combine in order to increase its performance is one of the most important objects of combine management. The decision to replace an item of farm machinery can be made because of cost minimization, reliability, new technology, need for capacity, obsolescence, wear and tear; and has a vital role in machinery management. In other words, most capital goods have an optimal lifespan and replacing machinery at a less or more than optimal age could significantly affect profitability. According to this study aims to investigate the optimal replacement time for combine harvester in Fars province. To this end, introduces stochastic elements into the models to show if uncertainty about future costs affects the replacement decision. Thus, a decision tree was drowning for each three year of life and it was then analyzed using stochastic dynamic programming. By a stratified random sampling method, 160 John Deere 955 combine which is dominant combine in Fars province were chosen for interview to collect the technical and economic data and other needed information. The results indicated that, the most appropriate time of replacement under uncertainty condition about future cost for the combine was 17th year of its life.
    Keywords: Combine John Deere 955, Replacement time, Uncertainty, Dynamic programming
  • S. Mashayekhi*, Kh. Ghaderi Page 85
    Production of greenhouse products shows increasing growth in recent years in Iran because of restriction in water resources. Tehran province occupied third place among all provinces of the country from the viewpoint of production and cultivated area of greenhouse products. Therefore, this study aims to investigate cost- benefit of greenhouse cucumber, tomato and green chili production and determination of economic optimum size of mentioned greenhouses in Tehran province. For this purpose, Cost- Benefit analysis applied. The necessary data for this study collected through completion of questionnaire from 70 greenhouse cucumber, tomato and green chili producers in Tehran province, which were selected by stratified cluster sampling method. The results showed that production of greenhouse products in Tehran province are without economic justification in greenhouse size less than 2500 square meter. Meanwhile, economic optimum size for greenhouses of these products is 8000-10000 square meter in Tehran.
    Keywords: Cost– Benefit analysis, Greenhouse products, Economic size
  • N. Shahnoushi*, M. Jalerajabi, A. Firoozzaree, A. Ghafari Page 101
    This study contributes to reduce bread waste in the production process by determining effective factors that distinguish high bread wast bakers from low bread waste bakers using 250 bakeries over Mashhad in the year 2010. The discriminant analysis was used to predict the study bakers into one class of high or low waste groups. Results indicate that among discriminators, bakery status, bread waste price, dough fermentation time, daily consumption of flour, quality of produced bread, percentage of wet gluten, moisture percentage, quality of flour and maintenance costs have the highest share in distingushing between high and low bread waste bakers. Predicting bakers based on their bread waste was considered as a suitable instrument in order to identify effective actions for reducing bread waste. In this study, classification accuracy of discriminant analysis (DA) and DA-based artificial neural network indicates high accuracy of class prediction at training and testing data with DA-based artificial neural network model. Ultimately, based on the results, a number of applicable and executive recommendations to decrese bread waste in the production process were presented.
    Keywords: Discriminant Analysis, Artificial Neural Network, Bread Waste, Bakery, Mashhad