فهرست مطالب

نشریه رویکردهای نوین آموزشی
سال هشتم شماره 1 (پیاپی 17، بهار و تابستان 1392)

  • تاریخ انتشار: 1392/11/18
  • تعداد عناوین: 7
|
  • محمود مهرمحمدی صفحات 1-20
    رشته برنامه درسی از حیث هویت حرفه ای وضعیت باثباتی ندارد. این تشتت هویتی از جمله به علت مناقشه ای است که در باب ماموریت های رشته مطرح است. در زمینه ماوریت های رشته هم، از جمله این پرسش مطرح است که آیا عمل برنامه ریزی درسی ماموریت و مسوولیت ذاتی دانش آموختگان و متخصصان رشته است؟ یا این که تحولات تاریخی رشته در این زمینه به ظاهر روشن تردیدها و تاریکی هایی را به وجود آورده است؟ واقعیت آن است که ماموریت یاد شده دیگر مانند گذشته مورد اجماع نیست، بلکه دو برخورد متفاوت با این ماموریت سنتی در میان صاحبنظران رشته به چشم می خورد که مستحق واکاوی است. از میان این دو، یکی به نفی مطلق این ماموریت می پردازد که مدافعان آن را نومفهوم گرا می نامند، و دومین موضع البته موضع پیچیده تر و در عین حال معتدل تری است که نزد امثال الیوت آیزنر یافت می شود و تاکنون صورتبندی روشنی از آن ارائه نشده است. وجهه اصلی همت نگارنده، تبیین نگاه نواندیشانه به این ماموریت سنتی رشته است و تلاش شده است با رویکردی نظرورزانه به این هدف جامه عمل بپوشاند. دشواری این تلاش در ضرورت تلفیق نگاه های مدرنیستی (در حوزه برنامه درسی سنتی) و پست مدرنیستی در باب ماموریت رشته برنامه درسی بوده است که به ظاهر غیر قابل جمع می نمایند.
    کلیدواژگان: برنامه ریزی درسی، نومفهوم گرایی، آیزنر، رویکرد نواندیشانه
  • مقصود امین خندقی، حمیده پاک مهر صفحات 21-46
    با توجه به اهمیت بحث تربیت هنری در نظام آموزشی کشور و مبحث جهت گیری ها به عنوان زیربنای تشخیص نیازها در تصمیم گیری های مربوط به برنامه درسی، پژوهش حاضر با هدف بررسی جهت گیری های برنامه درسی تربیت هنری معلمان هنر انجام شده است. روش این تحقیق از نوع توصیفی- پیمایشی و از حیث هدف کاربردی بوده است. جامعه آماری شامل کلیه معلمانی(484 نفر) است که به صورت تخصصی و غیرتخصصی در مناطق هشتگانه استان خراسان شمالی طی سال تحصیلی 89-88 مشغول به تدریس درس هنر در مقطع راهنمایی بوده اند. تعداد 243 نفر از معلمان مذکور به روش طبقه ای نسبی و از طریق فرمول حجم نمونه انتخاب و با استفاده از پرسشنامه جهت گیری های برنامه درسی فیلانی ارزیابی شدند. در این بررسی، سه جهت گیری کودک محوری، دیسیپلینی و فرهنگی بررسی گردید. یافته ها نشان داد که بین سه گروه از جهت گرایش به جهت گیری برنامه درسی تربیت هنری تفاوت معناداری وجود داشته و گروه مورد بررسی، دیسیپلین محور هستند (0001/0 < P). بر این اساس، هنر به منزله یک دیسیپلین دیده می شود و تنها، یادگیری صرف مطالب و مفاهیم هنری مدنظر است. این در حالی است که به نظر می رسد با عنایت به مقتضیات، ارزش های فرهنگی و اصالت های بومی کشور، بهتر است جهت گیری فرهنگی به عنوان مبنای نظری در طراحی برنامه های درسی تربیت هنری مدنظر مسوولین نظام آموزشی قرار گیرد. لذا، تدبیر و چاره اندیشی برای آن می تواند نقطه عطفی در توجه به تربیت هنری در نظام آموزشی و برنامه درسی کشور باشد.
    کلیدواژگان: جهت گیری برنامه درسی، تربیت هنری، کودک محوری، دیسیپلین محوری، فرهنگ محوری
  • فریدون شریفیان، سید ابراهیم میرشاه جعفری، سید مصطفی شریف، نعمت الله موسی پور صفحات 47-88
    هدف از انجام این پژوهش، بررسی دیدگاه های دانشجویان تحصیلات تکمیلی درباره مشارکت موجود و مطلوب آنان در برنامه ریزی درسی و مقایسه این دیدگاه ها با نظرات صاحبنظران برنامه درسی است. پژوهش، توصیفی- تحلیلی است که در انجام آن، از دو روش کمی و کیفی استفاده شده است. جامعه آماری شامل دو گروه صاحبنظران برنامه درسی دانشگاه های کشور و اعضای ستاد سیاستگذاری برنامه درسی دانشگاه اصفهان و نیز دانشجویان دکتری و کارشناسی ارشد دو دانشگاه اصفهان و صنعتی اصفهان است. روش نمونه گیری صاحبنظران برنامه درسی و اعضای ستاد سیاستگذاری برنامه درسی روش هدفمند و شبکه ای بوده و برای انتخاب دانشجویان از روش طبقه ای تصادفی استفاده شده است. ابزارهای جمع آوری اطلاعات، مصاحبه نیمه ساختاریافته و پرسشنامه محقق ساخته بوده است. برای تعیین روایی مصاحبه و پرسشنامه از روایی محتوا و برای برآورد پایایی پرسشنامه از ضریب آلفای کرانباخ استفاده شده است. یافته های کیفی بر اساس مارپیچ تحلیل یافته های کیفی و یافته های کمی با آمار توصیفی و استنباطی تحلیل شده است. نتایج پژوهش نشان داده است که دانشجویان تحصیلات تکمیلی معتقدند در وضعیت موجود در برنامه ریزی درسی مشارکت حداکثری ندارند و برای برخی از آنان تنها مشارکت حداقلی آگاه شدن از تصمیم های اتخاذ شده مطرح است. در وضعیت مطلوب دانشجویان به مشارکت خود در برنامه ریزی درسی معتقدند. با وجود این، آنان ایده مشارکت غیرمستقیم از طریق نماینده دانشجویان و دانش آموختگان برجسته را دنبال می کنند و خواستار مشارکت حداکثری تک تک دانشجویان در برنامه ریزی درسی نیستند. در وضع مطلوب، مقایسه دیدگاه های صاحبنظران و اعضای ستاد سیاستگذاری با دانشجویان نشان دهنده همسویی های زیاد و در مواردی ناهمسویی هایی است.
  • پروانه علایی، اسکندر فتحی آذر، وحیده عبداللهی عدلی انصار صفحات 89-104
    هدف اصلی این پژوهش توصیفی - همبستگی، تعیین سهم نگرش تفکر انتقادی و شیوه های شناختی یادگیری در پیش بینی عملکرد تحصیلی دانشجویان بود. برای این کار تعداد 301 نفر از دانشجویان کارشناسی دانشگاه تبریز به شیوه نمونه گیری تصادفی خوشه ایچندمرحله ای انتخاب شدند و علاوه بر گزارش معدل خود، به پرسشنامه های آمادگی نگرش تفکر انتقادی کالیفرنیا و سبک های یادگیری کلب پاسخ گفتند. مبتنی بر یافته ها، نگرش تفکر انتقادی (132/0= ß) و مشاهده تاملی (136/0-= ß) توانست 5% از تغییرات عملکرد تحصیلی را تبیین کند. بین آزمایشگری فعال و عملکرد تحصیلی نیز همبستگی مثبت وجود داشت (114/0= r و 05/0 < P). بین نگرش تفکر انتقادی و مشاهده تاملی رابطه منفی وجود داشت(22/0-= r و 01/0 < P). این رابطه با مفهوم سازی انتزاعی مثبت بود (16/0= r و 01/0 < P).
    کلیدواژگان: نگرش تفکرانتقادی، شیوه های شناختی در یادگیری، عملکرد تحصیلی
  • زهره آقاکثیری، بی بی عشرت زمانی صفحات 105-128
    هدف از اجرای پژوهش حاضر، بررسی میزان به کارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات دانشجویان دانشگاه اصفهان در حیطه های گوناگون (آموزشی، پژوهشی و ارتباطات) بود. جامعه آماری پژوهش، بر گرفته از دانشجویان دانشکده های علوم تربیتی، علوم و فنی مهندسی دانشگاه اصفهان بود که نمونه آماری با روش طبقه ای تصادفی به تعداد 400 نفر از میان دانشکده های مذکور انتخاب گردید. روش پژوهش به شیوه توصیفی- پیمایشی بود. به منظور بررسی میزان به کارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات، پرسشنامه ای محقق ساخته با نام تفاوا (تلفیق فناوری اطلاعات و ارتباطات) استفاده گردید. روایی صوری و محتوایی پرسشنامه با نظر متخصصان و کارشناسان در حد مطلوب گزارش گردید. پایایی پرسشنامه مذکور با استفاده از روش آلفای کرونباخ 89/0 به دست آمد. نتایج نشان داد که میزان به کارگیری دانشجویان از فناوری اطلاعات و ارتباطات، در حیطه های آموزش، پژوهش و ارتباطات اجتماعی در حد مطلوبی قرار ندارد. نتایج همچنین نشان داد که میزان استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات در زمینه جنسیت تنها در مولفه ارتباطات اجتماعی تفاوت بین زنان و مردان معنادار است (05/0 ≤ p). از نظر رشته و مقطع تحصیلی هم تفاوت هایی در چگونگی استفاده از فناوری در آم وزش، پروهش و ارتباطات بین دانشجویان وجود دارد (05/0 (P ≤.
    کلیدواژگان: فناوری اطلاعات و ارتباطات، آموزش عالی، دانشگاه اصفهان
  • حسین مطلبی، احمد شعبانی، سعید رجایی پور صفحات 129-148
    پژوهش حاضر با هدف تعیین میزان کاربرد مولفه های سازمان یاددهنده در کتابخانه های مرکزی دانشگاه های دولتی شهر تهران در سال تحصیلی 1390-1391 انجام شد. جامعه آماری پژوهش، شامل 298 نفر از کارکنان کتابخانه های مرکزی دانشگاه های دولتی شهر تهران بود که از آن میان 173 نفر به عنوان نمونه آماری، از طریق فرمول تعیین حجم نمونه کوکران برآورد و از طریق روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای متناسب با حجم انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده پرسشنامه محقق ساخته ای بود که با استفاده از منابع علمی مرتبط با موضوع و در نظرگرفتن اصول طرح پرسشنامه و با الهام از پرسشنامه زارع محمدآبادی (1387)، به منظور جمع آوری نظرات مدیران و کتابداران در خصوص میزان کاربرد مولفه های سازمان یاددهنده توسط مدیران در کتابخانه های مرکزی دانشگاه های دولتی شهر تهران براساس نظریه تیچی تهیه گردید. این پرسشنامه شامل35 سوال بسته پاسخ بود که از طریق آن پنج مولفه سازمان یاددهنده (دیدگاه قابل یاددهی، ایده ها، ارزش ها، انرژی هیجانی و قاطعیت در تصمیم گیری) در دو وضعیت موجود و مطلوب مورد سنجش قرار گرفت که در نهایت 169 پاسخنامه دریافت گردید. از ضریب آلفای کرونباخ برای تعیین پایایی استفاده شد که ضریب پایایی پرسشنامه در وضعیت موجود981/0 و در وضعیت مطلوب 974/0 برآورد گردید که حاکی از پایایی بالای ابزار اندازه گیری است. یافته های تحقیق نشان داد، کلیه مولفه ها در وضعیت موجود کمتر از سطح متوسط و در وضعیت مطلوب بیشتر از سطح متوسط بود (p<0.001). ضمنا نتایج حاصل از t2 هتلینگ نشان داد که در وضعیت موجود میزان کاربرد مولفه های دیدگاه قابل یاددهی و ایده ها بیشتر از سایر مولفه ها و میزان کاربرد مولفه انرژی هیجانی کمتر از سایر مولفه ها بوده است (p<0.001)، در حالی که آزمودنی ها میزان مطلوبیت مولفه ارزش ها را بیشتر از سایر مولفه ها و مطلوبیت مولفه های دیدگاه قابل یاددهی و قاطعیت در تصمیم گیری راکمتر از سایر مولفه ها ارزیابی نمودند (p<0.001). همچنین، بین وضع موجود و مطلوب مولفه های سازمان یاددهنده تفاوت معناداری وجود داشت (p<0.001).
    کلیدواژگان: سازمان یاددهنده، کتابخانه های مرکزی، دیدگاه قابل یاددهی، ایده ها، ارزش ها، انرژی هیجانی، قاطعیت در تصمیم گیری
  • الهام محمدی، احمد عابدی، اصغر آقایی، مریم محمدی صفحات 149-168
    هدف این تحقیق، بررسی ویژگی های روان سنجی مقیاس درجه بندی اسنپ چهار، فرم معلم (SNAP-IV) در دانش آموزان دوره ابتدایی شهر اصفهان است. روش پژوهش توصیفی و جامعه آماری آن شامل کلیه دانش آموزان دوره ابتدایی شهر اصفهان در سال تحصیلی 89-88 بود. حجم نمونه برابر با 600 نفر، روش نمونه گیری تصادفی خوشه ایچند مرحله ای و ابزارهای اندازه گیری شامل مقیاس درجه بندی اسنپ چهار، فرم معلم (SNAP-IV)، مقیاس درجه بندی اختلال نافرمانی مقابله ای (ODDRS) و پرسشنامه کانرز معلم (برای بررسی روایی همزمان) است. نتایج نشان داد ضریب همبستگی سوال های پرسشنامه با نمره کل آن بین 38/0 تا 63/0 بود. نتایج تحلیل عاملی (روایی سازه) نشان داد مقیاس درجه بندی اسنپ چهار، مقیاسی چند بعدی است (نقص توجه، بیش فعالی/تکانشگری و نافرمانی مقابله ای) که 37/0 واریانس را تبیین می نماید. ضریب پایایی کل 89/0، خرده مقیاس نقص توجه83/0، بیش فعالی/ تکانشگری82/0 و نافرمانی مقابله ای 80/0 است. ضریب همبستگی این آزمون با مقیاس درجه بندی کانرز برای نقص توجه 72/0، بیش فعالی/ تکانشگری 76/0 و با مقیاس درجه بندی نافرمانی مقابله ای 72/0 به دست آمد. در مجموع می توان نتیجه گرفت که مقیاس درجه بندی اسنپ چهار، ابزاری چند بعدی و مناسب برای سنجش و ارزیابی اختلالات نقص توجه بیش فعالی و نافرمانی مقابله ای است.
    کلیدواژگان: روان سنجی، مقیاس درجه بندی اسنپ، فرم معلم (SNAP، IV)
|
  • M. Mehrmohammadi Pages 1-20
    Curriculum fields does not enjoy a stable professional identity. The uncertainty is rooted in the controversial nature of the missions surrounding the field. One controversy deals with the question of whether curriculum is part of the competencies expected from a curriculum specialists? or the historical evolution of the field has shed doubt on this supposedly clear function. The fact of the matter is that there no longer exists a consensus among curriculum scholars in this respect. The author has identified two contrasting views regarding this traditional mission which calls for further study and scruting. One group who totally reject this traditional mission are called reconceptualists. The second position is a more complex and intricate one which has been propagated by Elliot Eisner. The author contends that no concise formulation of the second position is yet been suggested. The position thus referred to embraces an innovative and novel approach to this conventional mission. Explication of this position is the main intention pursued in this article. The formulation presented here is gathered through a speculative inquiry approach. This position entails an integration on modernist and postmodernist views to curriculum.
    Keywords: curriculum development, missions, postmodernism innovation
  • M. Aminkhandaghi, H. Pakmehr Pages 21-46
    This research aimed at investigating the art teachers'' orientations to art curriculum. This descriptive survey was applied. Research population included all art teachers teaching arts professionally or unprofessionally during school year of 2009-2010 in all guidance schools located in eight regions of Northern Khorasan State، Iran (N=484) 243 guidance school art teachers were selected by using stratified sampling method via sampling formula and asked to complete Filani''s curriculum orientations questionnaire. Three curriculum orientations named disciplinary، cultural and child-centered ones were investigated. Results showed that the subjects had disciplinary curriculum orientation and believed that art has disciplinary nature and should be included as a unique independent major in curricula (p<0. 0001). Despite the dominance of disciplinary orientation in Iran''s education system and the difficulty of educational administrators and policy-makers in consideration of Cultural - Centered curriculum orientation in art education، the identification of major damages and challenges in this field and proposing some remedies can be a turning point in focusing on art education in Iran''s curriculum and education system.
    Keywords: curriculum orientation, art education, child, centered, discipline, centered, cultural, entered
  • Sharifian, Mirshah Jafari, Sharif, Mosapour Pages 47-88
    The aim of this study was to investigate the postgraduate students'' views regarding their current and desired participation in curriculum development and compare their views with the curriculum experts'' opinions. This study is a descriptive-analytical and both qualities and quantitative methods were used/ the population consisted of two groups. The first group consists of all curriculum experts and members of curriculum policy committee in University of Isfahan. The second group consists of postgraduate students at the University of Isfahan and Isfahan University of Technology. For the first group، purposive and network sampling methods were used. Stratified random sampling method was used to select postgraduate students. Tools for data collection was semi structured interview and a researcher made questionnaire. To determine the validity of interview and questionnaire، content validity was used and Cronbach''s alpha coefficient was used to estimate the reliability of the questionnaire. Qualitative data was analyzed with qualitative data analysis spiral and quantitative data has analyzed using descriptive and inferential statistics. Findings showed that postgraduate students believe that they do not have majority participation in curriculum development in the current situation and for some of them there is only minimal participation، that is be informed of the decisions taken. In the ideal situation، students are believed to be involved in curriculum development. However، they want the indirect participation by representatives of the students and outstanding graduated and do not want the maximum participation of all students in curriculum development. In the ideal situation، comparing the views of experts and members of Curriculum policy committee at the University of Isfahan with student''s views revealed many similarities and non-similarities are few.
    Keywords: University, Participation, Curriculum development, Postgraduate students, Curriculum experts
  • P. Alaie, E. Fathi Azar, V. Abdollahi Adli Ansar Pages 89-104
    he main goal of this descriptive-correlation research was nomination of contribution of critical thinking attitude and cognitive styles of learning in predicting of students’ academic performance. So، 301 students of Tabriz University’s undergraduate ones were chosen by cluster random sampling method and they reported average of their grades and accomplished California Critical Thinking Disposition Inventory and Kolb Learning Style Inventory.
    Findings
    critical thinking attitude (Beta=0. 132) and reflective observation (Beta=-0. 136) predicted 5% variance of academic performance (P<0. 01). Also، There was a positive correlation between active experimentation and academic performance (r=0. 114، P<0. 05). There was negative correlation between critical thinking attitude and reflective observation (r=-0. 22، P<0. 01); this correlation with abstract conceptualization was positive (r=0. 16، P<0. 01).
    Keywords: Critical Thinking Attitude, Cognitive Styles of Learning, Academic Performance, College Students
  • Z. Aghabasiri, B. Zamani Pages 105-128
    The main purpose of the present study was to investigate how new technologies were integrated in educational and research programs of Isfahan University students. The research population included students from faculties of science، engineering and humanities. 400 students were selected by using stratified proportional sampling methods. The study was a descriptive one. For collecting data a researcher-made questionnaire called “communication and information technology integration questionnaire” (CITI) was used. The face validity and the content validity of the instruments were well established at the experts’ discretion. To examine their reliability، the Cronbach Alpha was used; the resulting coefficients were quite satisfactory 0. 89. T he research findings indicated that student use of technology in fields of education; research and communication is not desirable as well as use of communication and information technology in the context gender only in component of social communications there is signification difference between men and women (p ≤ 0. 05). Also there were significant differences in the educational usages of technology in academic، research and communication fields of students according to their majors and academic levels (p ≤ 0. 05).
    Keywords: Information, communication technologies, Higher Education, University of Isfahan
  • Motalebi, . Shabani, Rajaeepour Pages 129-148
    this research aims to investigate the amount of the application of teaching organization components in the central libraries of Tehran state universities in 2011-2012. The research method was descriptive survey study and to achieving the research objectives a researcher-made questionnaire was used. It consisted of 35 closed questions for five component of teachable point of view، ideas، values، emotional energy، and edge. The statistical population consisted of 298 librarians in central libraries. The sample was estimated 173 by using Cochran''s formula and random stratified sampling method was used. In factor analysis of questionnaire using KMO and Bartlett test، sufficient of sample and factor exponent of variables was investigated and providing matrix of component، a fundamental variable of test was revealed. Using Cronbach''s Alpha the reliability of the questionnaire was estimated 0. 981 for the existing situation and 0. 974 for the ideal situation. Findings based on the observed t showed that all the components in the existing situation were lower than the average and in the ideal situation were higher than average (p<0. 001). The results of t2 Hotteling showed that in the existing situation the application of teachable point of view and ideas were more than other components and the application of emotional energy was less than other component (p<0. 001). But the respondents assessed the utility of values higher than other component and the utility of teachable point of view and edge were lower than other component (p<0. 001).
    Keywords: Teaching organization, Central libraries, Teachable point of view, Ideas, Values, Emotional energy, Edge
  • E. Mohammadi, A. Abedi, A. Aghaei, M. Mohammadi Pages 149-168
    This purpose of the present study was to determine the psychometric characteristics of SNAP-IV scale. The statistical population included the elementary students in Isfahan during 2009-2010. The sample was 500 students and sampling was done by random clustering at various stages. Measurement tools were SNAP-IV ranking scale (parents'' form)، ODDRS scale، and parents'' canners questionnaire. Results showed that the item-total correlations were between 0. 38 and 0. 63. Results of factor analysis showed that SNAP-IV rating scale is in fact multi-dimensional (attention deficit، hyperactivity/impulsiveness، and opposing defiant)، which determines 0. 37 of the variance. The reliability coefficients for the total scale، attention deficit، hyperactivity/impulsiveness، and opposing defiant were 0. 89، 0. 83، 0. 82، and 0. 80، respectively. Coefficient of correlation of this test and Canners rating scale for attention deficit was 0. 72.
    Conclusion
    SNAP-IV rating scale is considered to be a multi-dimensional tool that is suitable for evaluation and measurement of ADHD and ODD disorders.
    Keywords: psychometric, rating scale SNAP, IV (parent's form), attention deficit