فهرست مطالب
- پیاپی 4 (تابستان 1388)
- تاریخ انتشار: 1388/05/13
- تعداد عناوین: 7
-
صفحه 9اخلاق حرفه ای به معنای خلق وخوی حرفه ای در آموزه های دینی به وفور یافت می شود. «توحید» به عنوان اصل الاصول همه باورها در نظام ادیان آسمانی با تاروپود این آموزه ها گره خورده است و به آن مبنا و اعتبار می بخشد. تربیت اخلاقی انسان، زیرمجموعه مربی گری خداوند و هدایت گری او بر کل نظام هستی است. انسان در جهان بینی الاهی، همزاد با فطرت توحیدی و تمثیلی از درخت توحید است. بر این اساس، آغاز و انجام اصلاح انسان، ازجمله اصلاح اخلاق حرفه ای او باید همسو با حرکت های اصلاحی انبیا بر کلمه طیبه «لا اله الا الله » پی ریزی شود.
یکتاانگاری و یکتاپرستی از چند جهت با مبانی اخلاق، به ویژه اخلاق حرفه ای پیوند می خورد؛ ازجمله «تبیین خاستگاه گرایش های اخلاقی انسان»، «ارزش گزاری گرایش های اخلاقی»، «انگیزه بخشی و تداوم فضایل اخلاقی» و.... در این میان «درک توحید ناب» در تمام این حوزه ها به ویژه در حوزه انگیزه دهی جایگاهی ویژه دارد.
کلیدواژگان: توحید، اخلاق، اخلاق حرفه ای، انگیزه اخلاقی، گرایش اخلاقی -
صفحه 27به مرگی یا قتل از روی ترحم، یکی از مسائل محوری اخلاق زیستی است که مورد نقض و ابرام فراوان واقع شده است. در آغاز این مقاله با مفهوم به مرگی و انواع آن آشنا می شویم و سپس مولفه های اصلی و عناصر تشکیل دهنده آن معرفی می گردد. پس از آن، دلایل موافقان و مخالفان به مرگی تقریر و بررسی شده است. سپس به مساله بی معنایی رنج در جهان معاصر به مثابه علت اصلی رواج به مرگی اشاره و سرانجام بر این نکته تاکید می کنیم که ادیان الاهی، برای رنج، نقشی سازنده در کمال انسان قائل هستند که تکامل معنوی افراد از طریق همین رنج صورت می گیرد و دین با معنا دادن به رنج، به زندگی افراد معنا داده، مانع به مرگی می شود. در نتیجه نوع خاصی از به مرگی که با خواست و اراده شخص همراه است و به صورت فعال صورت می گیرد، با اصول اخلاقی سازگار نیست و توجیه اخلاقی ندارد.
کلیدواژگان: به مرگی، اخلاق پزشکی، اخلاق زیستی، بیوتکنولوژی، اوتانازی، حق مردن، ارزش زندگی -
صفحه 55کساد شدن کارهای کارگران و کارمندان با حضور رایانه ها، به خطر افتادن سلامت و ایمنی کارگران بر اثر ورود رایانه ها به محیط کار، تهدید ویروس ها و خطرات امنیتی، بررسی رفتار هکرها و فضولی های رایانه ای، مالکیت فکری و حق تالیف و اختراع و مسوولیت مدنی متقابل متخصصان، مدیران، کاربران و سازمان ها ازجمله مباحث مطرح شده در این مقاله است.
نیز برای آشنایی خوانندگان فارسی زبان با راهنمایی عملی که در سازمان های خارجی مدون می شود، یکی از این راهنماها که مربوط به انجمن ماشین های اداری در آمریکا است مرور خواهد شد.
کلیدواژگان: تاریخ اخلاق رایانه، فناوری اطلاعات و ارتباطات، جامعه شبکه ای، سیبرنتیک، جرم رایانه ای، راهنمای عمل -
صفحه 81در این مقاله پس از ارائه فهرستی نسبتا جامع از مباحث اخلاقی رایج در حرفه بهداشت و سلامت، قلمرو مباحث اخلاقی این حرفه از مباحث فقهی آن بازشناسی شده و نقاط تلاقی و تعامل این دو حوزه و نیز نقاط تمایز و افتراق آنها مشخص گردیده است. با این وصف به نظر می رسد اخلاق پزشکی در روش بحث و در موضوع، هدف، مبادی، مبانی و منابع، شباهت ها و تفاوت ها و یا تعاملاتی با فقه پزشکی دارد. اما آنچه که توجه فوق العاده می طلبد تقدم و اولویت مباحث اخلاقی بهداشت و سلامت بر مباحث فقهی این حوزه است که در این مقاله درباره آن توضیح داده شده است.
کلیدواژگان: اخلاق پزشکی، قلمروشناسی، اخلاق مراقبت و بهداشت، فقه پزشکی، اخلاق پزشکی -
صفحه 113اخلاق حرفه ای به عنوان شاخه ای از دانش اخلاق به بررسی تکالیف اخلاقی در یک حرفه و مسائل اخلاقی آن می پردازد و درصدد ارائه شیوه ها و دستورالعمل هایی است که این تکالیف را برای افراد و گروه های حرفه ای تعیین نماید.
اخلاق حرفه ای در سنت با محوریت انسان و انگیزه خدمت به دیگران بوده که در طول تاریخ متحول گردیده است؛ اما امروزه گاه انسان در خدمت حرفه و حرفه نیز به ابزاری در جهت اهداف صرفا مادی او بدل شده است.
در نظام های غربی، مکاتب اخلاقی مانند سودانگاری، عدالت توزیعی، آزادی فردی و تکلیف گرایی درصدد رساندن انسان به سعادت بوده اند. اما در نظام اخلاق اسلامی، ملاک نهایی و سعادت حقیقی بشر تقرب به « الله » است و انسان به عنوان خلیفه و جانشین الاهی بر روی زمین محور توجهات اخلاقی است.
کلیدواژگان: اخلاق حرفه ای، قرب الاهی، سعادت، سودگرایی، تکلیف گرایی -
صفحه 149یکی از چالش های اخلاقی در زیست شناسی، فناوری شبیه سازی است. به باور برخی پدیده شبیه سازی که در آن با دست ورزی های آزمایشگاهی یک نسخه مشابه از فرد زنده به دست می دهد، عملی نفرت انگیز است و برخی دیگر معتقدند که این پدیده آثار درمانی و منافع اجتماعی فراوانی داشته و به بقای حیات بیماران نیازمند کمک می کند.
ادیان مختلف خاصه پیروان دین اسلام با نوع خاصی از شبیه سازی (شبیه سازی انسانی) مخالفت داشته و دلایل خود را نیز با استناد به آیات قرآن و احادیث بیان نموده اند.
تحلیل فرآیند شبیه سازی، دلایل موافقان و مخالفان این پدیده و فواید حاصل از آن با نگاهی به کرامت انسان و حفظ حقوق اخلاقی و انسانی در این مقاله بررسی می شود.
کلیدواژگان: فناوری های زیستی، شبیه سازی، اخلاق زیستی، کرامت انسانی -
صفحه 167اخلاق روزنامه نگاری از مباحث مطرح در قلمرو علم جامعه شناسی، علم ارتباطات و اخلاق کاربردی است. در این عرصه، این سوال مطرح می شود که«اخلاق» چه جایگاهی در بسیاری از مشاغل و ازجمله روزنامه نگاری دارد؟ آیا اصولا «اخلاق» و«اصول اخلاقی» می تواند بر روزنامه نگاری حاکم باشد؟ اگر آری، اخلاق روزنامه نگاری دارای چه مشخصه هایی است؟ وظایف اخلاقی یک روزنامه نگار چیست؟ بایدها و نبایدهای اخلاقی در عرصه رسانه های مکتوب، به ویژه برای یک روزنامه نگار شاغل در آن کدام هستند؟ و آسیب ها و چالش های اخلاقی پیش روی روزنامه نگاری چیست؟
این مقاله، در تلاش است تا به اجمال به سوالاتی از این دست پاسخ دهد و بایدها و نبایدهای روزنامه نگاری طرح نماید.
کلیدواژگان: روزنامه نگاری، اخلاق حرفه ای، آزادی بیان، وظایف اخلاقی