فهرست مطالب
نشریه فلسفه
سال چهلم شماره 2 (پاییز و زمستان 1391)
- تاریخ انتشار: 1391/10/07
- تعداد عناوین: 6
-
-
صفحات 5-26گادامر به پیروی از هیدگر فهم را حالت بنیادین هستی دازاین می داند. او در حقیقت و روش سه معنای متفاوت برای فهم برمی شمارد. وی همچنین معتقد است که این سه معنا ریشه در یک معنای اصلی و کانونی دارند. این سه معنا عبارتند از: ا- فهم به عنوان معرفت نظری؛ 2- فهم به عنوان معرفت عملی؛ 3- فهم به عنوان توافق. عامل پیوند دهنده این سه، معنای دیگری از فهم است که گادامر از آن به فهم به مثابه کاربرد تعبیر می کند. دو معنای نخست را متفکرین پیش از گادامر بیان کرده اند؛ اما نظریه ابداعی او در باب فهم، معنای سوم است که پیوندی ناگسستنی با معنای چهارم یعنی فهم به مثابه کاربرد دارد. سویه کاربردی فهم بر موقعیت مندی مفسر و مسئله محور بودن فهم تاکید دارد. یکی از برجسته ترین نقاط افتراق گادامر از هرمنوتیک رمانتیک تفکیک ناپذیر دانستن سه عنصرفهم، تفسیر و کاربرد است.
کلیدواژگان: فهم، تفسیر، کاربرد، توافق، معرفت -
صفحات 27-48امکان و نحوه فلسفه تطبیقی یکی از سوالات مهم زمانه کنونی است. از جمله رهیافت هایی که در این حوزه تلاش داشته اند، رهیافت پدیدارشناسی است. هانری کربن از مهمترین بینانگذاران فلسفه تطبیقی و نزدیک به پدیدارشناسی است، اما علی رغم نکات مثبت متعدد، از جمله تلاش برای نقد تاریخ انگاری، اشکالاتی نیز بر رهیافت او وارد است. در نوشتار حاضر، تلاش بر این است تا با تمرکز بر اثر مهم هیدگر، افادات به فلسفه، راه غنی تری برای امکان فلسفه تطبیقی گشوده شود. این راه مبتنی است بر کشف پرسش راهنمای هر فلسفه بر مبنای پرسش بنیادین فلسفه، آنگاه مقایسه و تطبیق پرسش های راهنما با روش غیر سیستمی پدیدارشناسی- هرمنوتیک. این تلقی از فلسفه تطبیقی می تواند خود مبین وضع کنونی فلسفه و کیفیت تطبیق های درست در تاریخ فلسفه باشد.
کلیدواژگان: رویداد از آن خود کننده، پرسش بنیادین، پرسش راهنما، پدیدارشناسی هرمنوتیک -
صفحات 49-86ژان پل سارتر یکی از فیلسوفان ملحد قرن بیستم است. او با دلایل فلسفی به موضع الحادی خود نرسید بلکه دلایل روان شناختی و جامعه شناختی باعث شد تا در دوازده سالگی الحاد را، به تعبیر خودش، «شهود» کند. بنابراین الحاد سارتر در اصل غیرفلسفی و غیراستدلالی است و در فلسفه او به عنوان یک نتیجه یا نقطه پایان مطرح نمی شود بلکه نقش یک اصل موضوع یا نقطه شروع را ایفا می کند. در این مقاله برای اثبات این جنبه از الحاد سارتر سه دلیل آورده شده است.
کلیدواژگان: الحاد، شهود، اصل موضوع، انتخاب، اومانیسم -
صفحات 69-86در مقاله حاضر راهکار هوسرل در خصوص حل مسئله شناخت مورد بررسی قرار می گیرد. درونمایه اصلی پدیده شناسی هوسرل، به ویژه در بحث تقویم اعیان، نقد شناخت است. هوسرل با الهام از شک دکارتی به حوزه آگاهی مطلق یا اگوی محض می رسد و به توصیف پدیده شناسانه داده های آگاهی می پردازد و مراحل ساخته شدن و تقویم پدیده ها را نشان می دهد. در این مقاله سعی بر این است که تقویم طبیعت مادی، طبیعت حیوانی و جهان روحی در مراتب مختلف آن مطرح شده و نتایج این بحث در خصوص معیار حقیقت و عینیت مورد بررسی قرار گیرد.
کلیدواژگان: تقویم پدیده شناختی، اشتراک بین الاذهانی، سولیپسیسم، عینیت، حقیقت -
صفحات 87-106در دین هندو مکاتب مختلفی وجود دارد که اصیل ترین آن ها ودانتا یا حکمت الهی است. این مکتب مفسران متعددی دارد اما برجسته ترین تفسیر آن مربوط به شانکارا، حکیم الهی هند، است که به مکتب او ودانتای عاری از ثنویت گفته می شود. در این مقاله تلاش شده تا ضمن بحث ازاساسی ترین آموزه این مکتب یعنی «وحدت وجود» به توضیح واژه های برهما، آتما، ایشوارا، مایا و بودهی پرداخته شود. همچنین در ضمن بحث از «مراتب پنج گانه» واقعیت در ودانتا به مقایسه آن با «حضرات خمس» در عرفان اسلامی توجه شده است. در پایان اساسی ترین شعار مکتب ودانتا یعنی«آتمن همان برهمن است» با توجه به نحوه ارتباط کثرت با وحدت یا نسبی با مطلق و مخصوصا با عنایت به آثار رنه گنون و فریتیوف شوئون مورد بحث قرار گرفته است.
کلیدواژگان: ودانتا، شانکارا، برهما، آتما، مایا، حضرات خمس -
مفهوم اگزیستانس نزد یاسپرسصفحات 107-129در تاریخ فلسفه معمولا کیر کگر را بنیان گذار فلسفه اگزیستانس می دانند. او این اصطلاح را که به معنای نحوه وجود خاص انسان است، در تقابل با اندیشه هگل وضع کرده است. با مروری کوتاه بر جدال فلسفی میان اندیشه کیر کگر و هگل سعی می شود از بعضی از ویژگی های مفهوم اگزیستانس پرده برداشته شود. بعد از این، نوبت به شرح مفهوم «اگزیستانس» از نگاه یاسپرس می رسد. اگزیستانس تعریف ناپذیر است و در مفهوم نمی گنجد. او معتقد است که اگرچه واقعیت اگزیستانس را نمی توان همچون وجود تجربی مستدل ساخت اما می توان به آن به مدد «نشانه» اشاره کرد. یاسپرس الفاظی همچون «اگزیستانس»، «خودبودن»، «آزادی» و سایر اصطلاحات خاصی را که درفلسفه خود به کار می برد، نشانه هایی می داند که فی نفسه معنایی مستقل ندارند وحتی در قالب نشانی برای آگاهی کلی نامفهوم باقی می مانند. میزان در رد و قبولی نشانی ها و صحت و کذب آنها خود بودن فرد است. اگزیستانس همواره اگزیستانس فردی است. اگزیستانس خودبودن اصیل انسان است که با تصمیمی آزاد و بی قید و شرط، به خود فعلیت می بخشد. اگزیستانس، زندگی صرف را همچون امکانی بالقوه همراهی می کند، امکانی که انسان یا بدان چنگ می اندازد یا از دست زدن به آن سر باز می زند.
کلیدواژگان: اگزیستانس، نشانه های اگزیستانس، آزادی، خود بودن، بی قید و شرط بودن، ممکن (بالقوه) بودن
-
Pages 5-26Following Heidegger، Gadamer considers understanding as basic statue of Dasein existence. In «Truth and Method»، he introduces three different of understanding; 1. Understanding as theoretical knowledge، 2. Understanding as practical knowledge، and 3. Understanding as agreement. The connector element of these three is another meaning of understanding which Gadamer refers to it as understanding as application. The first two meanings had been explained by preceding thinkers; Then Gadamer''s initiative theory on understanding is the third meaning which is in close connection with fourth meaning i. e. understanding as application. Applicable aspect of understanding emphasizes on situatedness of interpreter and problem orientedness of understanding. One of the most outstanding differences between Gadamer''s Hermenutics and romantic Hermeneutics is his belief in impartibility of understanding، interpretation and application.Keywords: understanding, Interpretation, application, agreement, knowledge
-
Pages 27-48The possibility and character of comparative philosophy are nowadays important questions. Phenomenological approach is one of the main approaches concerning comparative philosophy. Henry Corbin is also one of the founders of this discipline، who though many efforts، concluding his critiques to historicism، lacks in some components، as many of his followers do. Current essay، reading Heidegger''s second major work، attempts to unfold a richer way for comparative philosophy. This way is based on discovering the directive questions of philosophies according to the ground question of philosophy; then comparing questions and/or answers by Hermeneutic phenomenological way. This position can itself reveal the way philosophy nowadays is and the style of productive comparisons in the history of philosophy.Keywords: en, owning, grounding question, directive question, comparative philosophy, hermeneutic phenomenology
-
Pages 49-86Jean-Paul Sartre is one of the atheist philosophers of the twentieth century. He did not reach his atheistic position through philosophical reasons. Rather، the psychological and sociological reasons led him to، in his own terms، “intuit” atheism at twelve years old. Sartre’s atheism، therefore، is primarily non-philosophical and non-discursive. Atheism، in his philosophy، is not a conclusion or finishing point but plays the role of a postulate or starting point. This article puts forward three reasons for this aspect of Sartre’s atheism.Keywords: atheism, intuition, postulate, choice, humanism
-
Pages 69-86The present article studies Husserl’s solution about the possibility of knowledge. This solution expresses itself in the constitutive analyses that he has made. By using Decartes’methodic doubt، Husserl establishes pure consciousness. Then he describes phenomenologically its data and shows how to be constituted phenomena in consciousness. After explaining the process of the constitution of material nature and of animal nature and of spiritual world، I argue about the criterion of truth and objectivityKeywords: phenomenological constitution, intersubjectivity, objectivity, truth, solipsism
-
Pages 87-106There is a variety of schools in Hinduism، Vedanta is the most important one، Shankara is the most leading of its commentator، his perspective is known as advaita – Vedanta (non – dualism). This paper attempts to analyse Shankara’s doctrine of non-dualism. Through – explanation of the Key – concepts: Brahma، Atma، Ishvara، Maya and Budhi، besides comparation had been made between the five state of being، according to Vedanta and the five divine Presences (al-Hazarat- al –ilahiya al – khams) as admitted in Sufism. As Well، the most fundamental formuala of Vedanta philosophy namely “Atma is Brahma” has been analysed according to R. Guenon and F. Schuon’s teachings.Keywords: Vedanta, Shankara, Brahma, Atma, Maya, five divine presences
-
Jasper's Concept of ExsitenzPages 107-129This paper tries to describe the way Jaspers understands the term ‘Existence’. According to Jaspers ‘Existence is ’ indefinable. If so، how then can it be expressed? Not by concepts،but by what Jaspers calls ‘signa’. The terms such as ‘Existence’، ‘Freedom’ and ‘Selfhood’ are examples of such ‘signa’. However، ‘signa’ per se have no objectivity for consciousness، no independent meaning. From the point of view of (under the terms of) general sciences there are no such things like ‘Existence’، ‘Freedom’ and ‘Selfhood’. Although، Jaspers explains، the existential reality can’t be proven as well as experimental being، but it can be pointed out. After analyzing the different definitions، he concludes that ‘Existence’ is the original Selfhood of individual، which carry out his own Self with a free and absolute resolve. ‘Existence’ as a possibility accompanies the merely life، a possibility، which each individual can grasps or ignores.Keywords: signa, existence, selfhood, freedom, possibility
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.