فهرست مطالب

نشریه حسابداری و منافع اجتماعی
سال سوم شماره 4 (پیاپی 11، زمستان 1392)

  • تاریخ انتشار: 1392/12/01
  • تعداد عناوین: 10
|
  • سمیه تقی زاده، یحیی حساس یگانه صفحات 1-14
    اصطلاح «تعدیلات سنواتی» برای فعالان بازار سرمایه و سهام عبارتی آشنا و برای آگاهان امر، عبارتی آزار دهنده است که متاسفانه به طور عادی و یک قلم اصلی، مکرر در صورت های مالی شرکت ها گنجانده می شود. از این رو تمرکز روی بحث تجدید ارائه صورتهای مالی در ایران می تواند ضرورت داشته باشد. این پژوهش سعی دارد به بررسی ماهیت تجدید ارائه صورتهای مالی در ایران طبق طبقه بندی GAO بپردازد. برای این منظور 48 شرکت که دارای بیشترین مقدار مربوط به تعدیلات سنواتی(بیش از 5درصد سود عملیاتی) هستند انتخاب و ماهیت تجدید ارائه صورتهای مالی بر اساس طبقه بندی GAO در این شرکتها بررسی شده است. در پایان نتایج نشان داده است که شناسایی نادرست هزینه ها و بهای تمام شده با در نظر گرفتن تشخیص نادرست مالیات(73.5 درصد) و بدون در نظر گرفتن تشخیص نادرست مالیات(56.7 درصد) در این طبقه، بیشترین مقدار مر بوط به تجدید ارائه های صورتهای مالی را به خود اختصاص داده است.
    کلیدواژگان: تجدید ارائه صورتهای مالی، تعدیلات سنواتی، دیوان محاسبات عمومی آمریکا
  • پرویز عنایتی، جعفر عنایتی صفحات 15-26
    عدالت اقتصادی و رسیدن به توزیع متوازن از درآمد و ثروت، یکی از اهداف اصلی نظام اقتصادی اسلام است. با توجه به جایگاه ویژه نظام مالیاتی جهت نیل به اهداف اقتصادی اسلامی، می بایست اصلاحات زیربنایی در ساختار سازمان امور مالیاتی کشور صورت گیرد. در این مقاله به بررسی نحوه ارزیابی عملکرد سازمان امور مالیاتی و مشکلات موجود در پیش بینی درآمدهای مالیاتی در بودجه سالانه و ارائه راهکار جهت برطرف کردن این مشکلات پرداخته شده است. به این نحو که ابتدا سازوکارها و روش های مورد استفاده سازمان مالیاتی در حال حاضر مورد بررسی قرارگرفته و نقاط ضعف این روش ها شناسایی شده و در ادامه، قابلیت های سیستم حسابداری دولتی بر مبنای تعهدی کامل و نقش آن در حل مشکلات موجود، از قبیل اخذ مالیات عادلانه از مودیان، مبارزه با فساد اداری، رفع سوء مدیریت ها، قابلیت مقایسه عملکرد مدیران و... مطرح شده است. طبق مطالب بیان شده مبنای برآورد درآمدهای مالیاتی پیش بینی شده در بودجه و تجزیه و تحلیل انحرافات مساعد یا نامساعد عملکرد سازمان امور مالیاتی کشور بر پایه علمی استوار نیست. همچنین تعیین سهمیه مالیات وصولی هر استان نیز بیشتر بر اساس چانه زنی های سنتی مدیران، صورت می گیرد.
    کلیدواژگان: مالیات، حسابداری دولتی، مبنای تعهدی کامل، سازمان امور مالیاتی، فساد اداری
  • رضوان حجازی، غریبه اسماعیلی کیا صفحات 27-44
    اهمیت حیاتی آب بر کسی پوشیده نیست، گرم شدن کره زمین، رخدادن خشکسالی های شدید،گسترش دوره های کم آبی،گسترش آلاینده های محیط زیستی آلوده کننده منابع آب و نتیجه مستقیم این شرایط یعنی کمبود آب با کیفیت مناسب، لزوم توجه به این موهبت را دو چندان نموده است. حسابداری آب علم نوینی است که برای سازماندهی اطلاعات آب مطرح شده و برای مطالعه رابطه بین اقتصاد و محیط زیست، چارچوبی مفهومی ایجاد می نماید. این علم در پاسخ به نیاز مبرم موجود برای تهیه اطلاعات شفاف و با هدف مدیریت کارای آب ایجاد شده است. برای ثبت و گزارشگری آب روش های متعددی در سطح بین المللی بوجود آمده است، همه این سیستم ها عنوان حسابداری آب را دارند، سیستم هایی که خاستگاه و اهداف متفاوتی دارند. مقاله حاضر ضمن معرفی و مقایسه سیستم های ایجاد شده برای حسابداری آب، به بررسی امکان حرکت به سمت یکپارچه سازی جهانی سیستم های حسابداری آب می پردازد.
  • محمدحسین ستایش، طاهره نصیری، سمیره عباس پور صفحات 45-65
    امروزه در محیط های اقتصادی پیچیده، ارائه گزارش مالی شرکت ها با افشای کامل اطلاعات ضروری به-نظر می رسد. نمودار ها بخشی از افشای داوطلبانه اطلاعات را تشکیل می دهند. هدف پژوهش حاضر بررسی ویژگی های شرکت و افشای داوطلبانه نمودار ها در گزارش های سالانه شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. نوع حسابرس، ساختار مالکیت، سودآوری و اندازه شرکت متغیر های مورد استفاده در این پژوهش به عنوان سنجه های ویژگی شرکت هستند. در راستای هدف این پژوهش، چهار فرضیه طراحی شده است. نتایج پژوهش حاکی از این است که اندازه شرکت، سودآوری، نوع حسابرس و ساختار مالکیت شرکت با سطح افشای داوطلبانه نمودار ها رابطه ای ندارند.
    کلیدواژگان: نمودار ها، افشای داوطلبانه، ویژگی شرکت ها
  • حامد دهقانزاده، رامین زراعتگری صفحات 67-82
    تصمیم گیری در مورد ساختارسرمایه، یکی از مشکل ترین و چالش برانگیزترین مسائل پیش روی شرکت ها بوده، اما در عین حال حیاتی ترین تصمیم در مورد ادامه ی بقای آن هاست. در این پژوهش رابطهی بین معیارهای ساختار سرمایه با نرخ بازده دارایی ها و نرخ بازده حقوق صاحبان سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، از طریق تجزیه و تحلیل داده های 193 شرکت در دوره ی زمانی شش ساله (1390-1385) مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج نشان می دهد که نرخ بازده دارایی با ساختارسرمایه (نسبت بدهی های کوتاه مدت به کل دارایی ها، نسبت بدهی های بلندمدت به کل دارایی ها و نسبت کل بدهی ها به کل دارایی ها به عنوان متغیرهای مستقل) رابطه ی معنادار منفی دارد. بدین معنی که در شرایط عادی انتخاب ساختار سرمایه بر روی نرخ بازده دارایی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران ثیر دارد و شرکت های دارای نرخ بازده دارایی بالاتر از بدهی کمتری در ساختار سرمایه خود بهره می گیرند. اما، ساختار سرمایه (نسبت بدهی های کوتاه مدت به کل دارایی ها، نسبت بدهی های بلندمدت به کل دارایی ها و نسبت کل بدهی ها به کل دارایی ها) با نرخ بازده حقوق صاحبان سهام رابطه ی معناداری ندارد.
    کلیدواژگان: ساختار سرمایه، نرخ بازده دارایی، نرخ بازده حقوق صاحبان سهام
  • حسن فرج زاده دهکردی، حسن همتی، امیر برزده صفحات 83-107
    تحقیق حاضر به صورت جامع، رابطه بین وضعیت تقسیم سود شرکت ها و معیارهای کیفیت سود را بررسی می کند. برای اندازه گیری کیفیت سود از پنج معیار اقلام تعهدی اختیاری، شفافیت سود، مربوط بودن سود، محافظه کارانه بودن سود و پایداری سود و همچنین امتیاز کلی کیفیت سود استفاده شده است. به منظور آزمون فرضیه های تحقیق، داده های مربوط به 247 شرکت در طی دوره زمانی 1381 الی 1390، مشتمل بر 2350 مشاهده شرکت-سال، گردآوری شده و از روش پانل دیتا برای برآورد مدل های رگرسیونی چند متغیره استفاده شده است. نتایج حاصل از تحقیق نشان می دهد شرکت هایی که سود توزیع می کنند در مقایسه با سایر شرکت ها از کیفیت سود بالاتری برخوردارند. این نتیجه برای تمامی معیارهای مجزای کیفیت سود و همچنین امتیاز کلی کیفیت سود، صدق می کنند. همچنین، این رابطه برای شرکت هایی که نسبت سود تقسیمی بزرگ تری دارند، قوی تر بوده که آزمون تحلیل حساسیت صحت نتایج فوق را تایید می کند. به این ترتیب، نتایج به دست آمده از تئوری حمایت کرده و نشان می دهد که پرداخت سود تقسیمی و مقدار آن حاوی اطلاعاتی در خصوص کیفیت سود گزارش شده توسط شرکت ها است.
    کلیدواژگان: کیفیت سود، سود تقسیمی، محتوای اطلاعاتی
  • محمد باقر کهن سال، احمد مدرس صفحات 109-122
    پیش بینی بازده سهام به کمک کشف الگوهای رفتاری فرآیند مولد قیمت سهام امکان پذیر است. میزان موفقیت درکشف اینگونه الگوهای رفتاری، میزان کارایی پیش بینی را مشخص می کند. به عبارت دیگر فرآیند مولد قیمت سهام را می توان به عنوان یک الگوی دینامیکی بررسی کرد. این فرآیند ممکن است به صورت مدل های خطی، مدل های غیر خطی و یا مدل های تصادفی به دست آید. این پژوهش ساختارهای خطی پیش بینی کننده را در قالب دو مدل قیمت گذاری دارایی های سرمایه ای و سه عاملی فاماو فرنچ و ساختارهای غیرخطی را به صورت شبکه های عصبی تشریح می نماید.
    کلیدواژگان: پیش بینی بازده سهام، مدل قیمت گذاری دارایی های سرمایه ای، مدل سه عاملی فاما و فرنچ، شبکه های عصبی مصنوعی
  • اسفندیار ملکیان، رسول سلمانی صفحات 123-134
    اصول اسلامی مفاهیم پیشنهادی متنوعی را در ارتباط با حسابداری بیان نموده است. در این مطالعه بازتاب اصول حسابداری در ارتباط با محیط زیست نشان داده می شود. قوانین اسلامی به صورت استادانه ای مسیر و راه مطلوب را نشان می دهد. اسلام نشان دهنده طریقتی برای زندگی است که دیدگاه جامعی نسبت به هستی، حیات انسان و روابط بین آنها دارد. با افزایش رشد اقتصادی، محیط زیست متحمل فشارهای مضاعفی شده است. سیستم حسابداری سنتی به دلیل تکیه بر دیدگاه های مالی قادر به ارائه اطلاعات زیست محیطی ناشی از فعالیت بنگاه های تجاری نمی باشد. حسابداری زیست محیطی بر مبنای مفاهیم اقتصادی و زیست محیطی بنا نهاده شده است. در اسلام به اهمیت محیط زیست توجه زیادی شده است، بدین معنا که حفاظت از محیط زیست عمل عبادی محسوب می شود. مقاله حاضر به بررسی دیدگاه های اسلام در ارتباط با اهمیت حسابداری محیط زیست می پردازد؛ به طوریکه مفاهیم اسلامی از قبیل امانت داری، توحید و پاسخگویی محوریت بحث را تشکیل می دهد.
    کلیدواژگان: اسلام، حسابداری، محیط زیست
  • اعظم فلاحیان مهرجردی، ناصر ایزدی نیا صفحات 135-154
    از جمله معیار هایی که برای ارزیابی شرکت ها مورد توجه سرمایه گذاران و اعتبار دهندگان می باشد، هزینه سرمایه و نرخ رشد شرکت هاست. هدف پژوهش حاضر ارائه مدلی جهت برآورد هزینه سرمایه و نرخ رشد می باشد. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی از لحاظ ماهیت و روش توصیفی می باشد. در این پژوهش نمونه گیری با استفاده از روش حذف سیستماتیک بوده، که 79 شرکت از بین شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران به عنوان نمونه، در بازه زمانی 1379 الی 1391 انتخاب شده است. در پژوهش حاضر، بر اساس برآورد های حاصل از مدل های ساده و توسعه یافته و با استفاده از مدل های ارائه شده، هزینه سرمایه و نرخ رشد شرکت ها برآورد و سپس با هزینه سرمایه و نرخ رشد واقعی مقایسه شد، نتیجه آزمون t نشان داد که با استفاده از مدل های ارائه شده در این پژوهش امکان برآورد هزینه سرمایه وجود ندارد. اما نرخ رشد را می توان بر اساس ضرایب حاصل از مدل توسعه یافته برآورد نمود.
    کلیدواژگان: هزینه سرمایه، نرخ رشد، سود پیش بینی شده
  • زهرا فرهادی صفحات 155-167
    این مقاله سودمندی مفهوم نگاری(یک تکنیک یادگیری آموزشی، ارزیابی و ایجاد برنامه ریزی درسی که توسط نواک1 ایجاد شده و بطور گسترده ای در علوم طبیعی استفاده می شود) را در محتوای آموزشی حسابداری مورد ارزیابی قرار می دهد. مقاله نشان می دهد که یک مفهوم نگاری مبتنی بر حسابداری چگونه می تواند بوسیله دانش جویان و مدرسان برای فراهم نمودن یک بیان گرافیکی واضح، مفهومی و بصری از درک یک شخص از حیطه یک دانش خاص تهیه شود. این روش ریشه در تئوری یادگیری معنی وار آسوبل2 دارد و بر ساختار سلسله مراتبی مفاهیم مخصوصا مفاهیم مربوط به حسابداری تاکید می کند. اگرچه مفهوم نگاری بصورت وسیعی در بسیاری از رشته ها مورد استفاده قرار گرفته است، در آموزش حسابداری کمتر مورد توجه بوده است. هدف مقاله این است که کاربرد مفهوم نگاری را در متون آموزشی حسابداری از طریق تمرکز بر اینکه مفهوم نگاری چگونه می تواند یادگیری دانشجویان را بهبود بخشد، تقویت کند. استفاده از نگاره مفهومی تهیه شده توسط مدرس، کیفیت و کمیت مشارکت را افزایش می دهد. نگاره های مفهومی در تشخیص تصور نادرست مدرس و دانشجویان مفید خواهد بود. بسیاری از دانشجویان معتقد بودند که استفاده از نگاره های مفهومی نسبتا آسان بوده و فهم بهتری از متون پیچیده را فراهم می کند. مدرسان در تهیه نگاره های مفهومی باید ماهر بوده و از نرم افزارهای مناسب استفاده نمایند تا نگاره های پیچیده ای ایجاد ننمایند.
    کلیدواژگان: مفهوم نگاری، تئوری حسابداری مالی، یادگیری معنی وار، سلسله مراتب، ارتباطات، تصورات نادرست
|
  • Somayyeh Taghizadeh Pages 1-14
    The term «annual adjustments» is annoying capital market participants and Experts that Unfortunately، normally and frequently included in the financial statements of the firms. The renewed focus on the financial restatements may be necessary. the present study investigate the nature of financial statements restatement in according to Classification of GAO to be classified. For this purpose، 48 companies with the highest annual adjustments (more than 5% of operating profit) are chosen and the nature of financial statements restatement have been investigated. The results have shown that improperly recognizing costs or expenses (including tax and without tax) Allocated the maximum amount of the financial statements restatement. Also this research present causes of financial statements restatement in accordance with domestic and foreign researches.
    Keywords: financial restatement statement, annual adjustments, United States General Accounting Office
  • Parviz Enayati, Jafar Enayati Pages 15-26
    One of the main objectives of the Islamic economic system، is economic justice and achieve a balanced distribution of income and wealth. According to the special status of the tax system to achieve economic objectives، infrastructure improvements should be made in the State Tax Organization. This paper examines how the performance evaluation and has been difficulty in predicting tax revenues in the annual budget and solution to this problem. Mechanisms and methods used in this way that the tax agency has already been investigated and identified the weaknesses of these methods and more، features a full accrual accounting system of government based on its role in solving the problems، such as the fair tax payers، corruption، mismanagement fixes، feature and directors performance comparison، has been proposed.
    Keywords: taxes, governmental accounting, a full accrual basis, the organization\'s tax affairs, corruption
  • Mohammad-Hossein Setayesh, Tahereh Nasiri, Samireh Abaspour Pages 45-65
    Nowadays، in complex economic environment، financial reporting along with full disclosure of information is necessary. Graphs are part of information voluntary disclosure. The purpose of this study is to examine firms، Characteristics and graphs voluntary disclosure in the Annual reports of the firms listed on Tehran stock exchange. One of the voluntary disclosure areas is graphical presentation in annual reports. In this regard the effects of the type of auditor، ownership structure، profitability، and firm size on graphs voluntary disclosure were examined. For this purpose، 4 hypotheses were designed. The finding of this research indicate that there is no significant relationship between the type of auditor، ownership structure، profitability، and firm size and graphs voluntary disclosure.
    Keywords: Graphs, voluntary disclosure, Firm characteristics
  • Hamed Dehghanzade, Ramin Zeraatgari Pages 67-82
    Decisions on capital structure، one of the most difficult and challenging issues facing companies، but also the most critical decisions about the continued survival of the company. This study the relationship between capital structure and rate of return on assets and return on equity of listed companies in Tehran Stock Exchange، Through the analysis of data from 193 companies for the period of six years (2006-2011) has been studied. The results indicate that rate of return on assets (ROA) have significant negative relationship with capital structure (short-term debt to total assets، long-term debt to total assets and total debt to total assets)، as independent variable. This means that in normal conditions، the choice of capital structure، rate of return on assets of listed companies in Tehran Stock Exchange is effective. Companies with a higher rate of return on assets less debt in their capital structure are used. But، the results show capital structure (the short-term debt to total assets، long-term debt to total assets and total debt to total assets) has no significant relationship with rate of return on equity.
    Keywords: capital structure, rate of return on assets, rate of return on equity
  • Hassan Farajzadeh Dehkordi, Hassan Hemmati, Amir Barzdeh Pages 83-107
    This study investigates the relation between the dividend-paying status and five proxies of earnings quality، including discretionary accruals، transparency، persistence، value relevance، and conservatism. Our sample covers the 10 years، t = 1381-1390 and consists of 247 companies (2350 firm-year observations) listed in Tehran Stock Exchange. The regression method and panel data approach are used to test the proposed hypotheses. The results indicate that، dividend-paying firms have higher earnings quality، in comparison with non dividend-paying firms. The results also show that the positive association between dividend-paying status and earnings quality is stronger when the size of dividend pay-outs is larger. Overall، our results suggest dividend paying status is indicative of firms’ earnings quality.
    Keywords: Earning Quality, Dividend, Information Content
  • Mohammad Baqer Kohansal, Dr Ahmad Modarres Pages 109-122
    Predicting stock return is possible with discovery generating process of stock price behavior patterns. The success rate in the discovery of these patterns، indicate the efficacy of the prediction. In other words، stock price generating process can be studied as a dynamic model. This process may be obtained in linear model forms، nonlinear model forms or stochastic model forms. This study describes linear predictor structures in the form of capital asset pricing model and Fama and French three factor model and nonlinear structures in the form of artificial neural networks.
    Keywords: Predicting Stock Return, Capital Asset Pricing Model, Fama, French Three Factor Model, Artificial Neural Networks
  • Azam Falahian Mehrjardy, Naser Izadienya Pages 135-154
    Of the criteria that have been paid attention by the investors are the cost of capital and the growth rate of the companies and corporations. To focus these criteria، the objective of the present research is to propose a model for evaluating the capital cost and growth rate. This study would be categorized as a practical and descriptive research for its objective، nature and method respectively. The sampling method used in this study is the systematic elimination method in which 79 accepted companies and corporations in the Securities Exchange Commission of Tehran were selected as a sample in the interval of 1379- 1391. In order to evaluate and compare the cost of credits and growth rate of the companies and corporations with the real values، the simple and extended models were used. The t-test results revealed that there is no possibility to evaluate the cost of capital، although، the growth rate can be obtained by the aid of extended model coefficients.
    Keywords: Cost of Capital, Growth Rate, Earnings Forecasts
  • Zahra Farhadi Pages 155-167
    This paper assesses the usefulness of concept mapping (an educational learning، assessment، and curriculum development technique developed by Novak، widely used in the natural sciences) within an accounting education context. It shows how an accounting-based concept map can be constructed by students and educators to provide a visual، conceptually transparent graphical representation of an individual’s understanding of a particular knowledge domain. The method is firmly routed in Ausubel’s theory of meaningful learning and its emphasis upon the hierarchical structure of concepts is particularly relevant to accounting. While concept mapping has been used extensively in many (particularly science) disciplines، it has received relatively little attention within accounting education. The paper’s contribution is to extend its application within an accounting education context by focusing upon how concept mapping can enhance students’ learning. The use of educator-prepared concept maps increased the quantity and quality of participation. Concept maps were useful in diagnosing students’ and instructors’ misconceptions. Many students found concept mapping relatively easy to use، provided a better understanding of complex issues. Educators need to become proficient in constructing maps and using appropriate software، not make the maps too complex.
    Keywords: Concept mapping, financial accounting theory, meaningful learning, hierarchical, linkages, misconceptions