نشریه مطالعات در دنیای رنگ
سال چهارم شماره 2 (پیاپی 13، تابستان 1393)

مرکب های تابش پز، از انواع مرکب های مورد استفاده در چاپ جوهرافشان هستند. فرآیند چاپ این مرکب ها توسط نازل های پیزوالکتریک قطره در صورت نیاز صورت می گیرد. این نوع از مرکب ها مزایای فراوانی چون نبود مواد فرار در ترکیب بندی، تولید فیلمی با پایداری و مقاومت سایشی بالا، نیاز به انرژی و تجهیزات کمتر در فرآیند چاپ و غیره دارند. به دلیل همین مزایا این مرکب ها در سال های اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته اند. از این نوع مرکب می توان برای چاپ بر روی انواع زیرآیند استفاده کرد. در این مقاله اجزای این نوع از مرکب و مزایای آن مورد بررسی قرار گرفته است. در ادامه به شرح برخی از محدودیت های این روش و راه حل های مناسب برای رفع این محدودیت ها مطالعه شده است.

مطالعه حاضر به بررسی مرکب زدایی به روش شستشو، شناورسازی، شیمیایی و مرکب زدایی آنزیمی می پردازد. کارآیی مرکب زدایی به روش شستشو به اندازه ذرات مرکب و ضخامت لایه نمدی الیاف بستگی دارد. بازده مرحله شستشو به نوع تجهیزات، ماهیت و کیفیت کاغذ بستگی دارد و معمولا در محدوده 90%-75 است. شستشوی موثر زمانی روی می دهد که اندازه ذرات مرکب بین 15-10 میکرون باشد، در حالی که ذرات مرکب بین 5-0/5 میکرون به طور موثرتری خارج می شوند. روش شستشو در مورد حذف ذرات مرکب چاپ افست و لترپرس که به خوبی پخش می شوند مناسب می باشد. شناورسازی یک فرآیند شیمیایی- مکانیکی است که پس از تزریق هوا به داخل سلول های شناورسازی، حباب های هوا به ذرات آب گریز مرکب می چسبند و پس از انتقال آن ها به به سطح سلول شناورسازی از سیستم خارج می شوند. در مرکب زدایی به روش آنزیمی، آنزیم ها به خود مرکب یا به سطح الیاف حمله ور می شوند و سازوکار عمده این عمل مبتنی بر سست کردن اتصالات ذرات مرکب و الیاف و حذف ذرات ریز و نرمه می باشد. استفاده از آنزیم درصد خروج مواد آلاینده و کارآیی فرآیند مرکب زدایی را افزایش می دهد. با توجه به نتایج، از مهم ترین عوامل تاثیرگذار بر مرکب زدایی آنزیمی می توان به دما، pH، نوع آنزیم، مواد ورودی به سیستم، غلظت ترکیبات کاغذ، زمان واکنش و عمل مکانیکی در طی خمیرسازی نام برد. آنزیمی هایی که برای مرکب زدایی آنزیمی استفاده می شوند شامل سلولاز، زایلاناز، آمیلاز و پکتیناز می باشند.

امروزه بیشتر رنگدانه های آلومینیم بر مبنای فرآیند هال، روش آسیاب گلوله ای مرطوب، تولید می شوند. این فرآیند به دلیل بازدهی بالا و حذف آسیاب تحت شرایط خشک (که فرآیند را بسیار ایمن می سازد)، فرآیند مطلوبی است. فرآیند آسیاب گلوله ای مرطوب باعث کاهش اندازه ذرات در حضور یک روان کننده مناسب و یک حلال هیدروکربن آلیفاتیک می شود و رنگدانه های پرکه ای آلومینیم ایمن تر و بهتری تولید می کند. وقتی به وسیله آسیاب به صورت رنگدانه در می آید، هندسه ذرات برجسته ترین ویژگی آن است. رنگدانه های آلومینیم در واقع پرکه های آلومینیم هستند. بر خلاف سایر رنگدانه ها که به صورت کروی یا گرانولی هستند. داشتن همین ظاهر پرکه ای باعث ایجاد بیشتر خواص آلومینیم شده است. رنگدانه های آلومینیم در پلیمرهای مختلف، برای ایجاد زیبایی و ارزش های کاربردی اضافه می شود. از جمله ارزش های کاربردی می توان به انعکاس نور بالا، کدورت بالا، محافظت در برابر عبور گاز و بخار و همچنین خواص حرارتی آن اشاره کرد. گونه های معمول دارای غلظت فلز 90%- 60 هستند، در حالی که باید میزان آن در محصول نهایی 5%- 0/1 باشد. برای به دست آوردن یک غلظت فلز کاهش یافته، نیازمند مرحله کامپاندینگ می باشیم که در آن تولیدکنندگان مستربچ باید میزان رنگدانه آلومینیم را در یک رزین سازگار تا 20%-10 کاهش دهند.

پوشش های نانوکامپوزیتی پلیمری حاوی نانولوله های کربنی دارای خواص بی نظیری می باشند که سبب کاربرد آنها در زمینه های مختلف الکترونیک، نور، سلول های خورشیدی، حسگرهای زیستی، کاتالیزورها و سایر زمینه های دیگر می گردد. این ترکیبات خواص استحکامی و الکتریکی بسیار عالی و ضریب هدایت گرمایی مطلوبی دارند. یکی از مراحل تهیه پوشش های پلیمر نانوکامپوزیتی کربنی پراکنش نانولوله های کربنی در زمینه های پلیمری می باشد که این مرحله تعیین کننده خواص نهایی محصول است. پراکنش مناسب سبب توزیع یکنواخت نانولوله ها در پلیمر شده و تاثیر چشمگیری در بهبود خواص نهایی خواهد داشت. از آنجا که در پراکنش نانولوله های کربنی مشکلات عمده ای وجود دارد در این تحقیق روش های پراکنش نانولوله های کربنی در پوشش های نانوکامپوزیتی پلیمری که شامل روش مخلوط کردن فیزیکی، روش پلیمریزاسیون درجا و روش عامل دهی شیمیایی است بررسی می شود. انتخاب روش پراکنش مناسب بر حسب کاربرد نهایی پوشش های نانوکامپوزیتی و در نظر گرفتن جنبه های اقتصادی آن، یکی از مهم ترین موضوعات مورد تحقیق در تهیه پوشش های پلیمر نانوکامپوزیتی کربنی است.

از جمله ویژگی های مهم یک منبع نوری، تاثیر منبع نوری بر ظاهر رنگی اجسام در مقایسه با منبع نوری استاندارد با دمای رنگ هم بسته مشابه می باشد که به اختصار سی- آر- آی نامیده می شود. برای محاسبه سی- آر- آی، کمیته CIE رابطه ای ارائه نموده است. مطالعات فراوان برای منابع نوری مختلف نشان داده است که شاخص معرفی شده توسط CIE در بسیاری موارد نتیجه مورد قبولی ارائه نمی دهد و تلاش جهت جایگزینی یک شاخص مناسب تر و یا بهبود شاخص موجود همچنان ادامه دارد. هر چند هیچ یک از روش های پیشنهادی هنوز مورد پذیرش CIE واقع نشده است.

آکروماتیک ها یا همان غیررنگی ها به نمونه های سفید، سیاه و خاکستری اطلاق می گردد. از منظر علوم رنگ، این دسته نمونه ها در حالت ایده آل با دارابودن منحنی انعکاسی هموار و به دلیل ویژگی فاقد فام و رنگ بودن به عنوان نمونه های خنثی نیز تعبیر می گردند. جالب آنکه اطلاق واژه رنگ به نمونه های آکروماتیک هنوز هم موضوع اختلاف اندیشمندان حوزه علوم رنگ است. از میان آکروماتیک ها نمونه های سفید با اهمیت تجاری بالا در صنایعی همچون نساجی، چاپ، رنگ های پوشاننده سطوح و غیره تولید و مصرف می شوند. با توجه به نیاز صنایع به کنترل کیفیت محصولات، اندیس هایی جهت ارزیابی سفیدی پیشنهاد گردید. با پیدایش مواد سفیدکننده نوری و افزایش سفیدی محصولات فرمول های پیشین جوابگو نبوده و اندیس های جدیدی ارائه شدند. در ادامه، عیوب و کاستی های اندیس های ارزیاب در سنجش نمونه ها حوزه مطالعات بسیار قرار گرفت. تحقیقات اخیر علاوه بر بررسی توانایی فرمول های پیشنهادی یا پذیرش شده در ارزیابی سفیدی، به مطالعه رفتار طیفی نمونه های سفید نیز می پردازد تا توزیع نمونه های مذکور را در فضاهای کاهش یافته بررسی نماید.

رزین های سیلیکونی ترکیباتی بر پایه عنصر سیلیکون هستند که منبع اصلی تهیه آنها خاک است. مهم ترین نوع این رزین ها تترا اتیل ارتو سیلیکات حاوی 40% وزنی سیلیکات است که به اختصار اتیل سیلیکات 40 نامیده می شود و از واکنش بین سیلیکون تترا کلراید و اتانل به دست می آید. اتیل سیلیکات به دلیل مقاومت به خوردگی عالی و مقاومت حراراتی استثنایی که از خود نشان می دهند انتخاب اول بخش عمده ای از پوشش های ضد خوردگی خصوصا در محیط های آبی و پوشش های غنی از روی هستند. در این نوشتار طرز تهیه و روش های اعمال و سازوکار پخت آن به تفصیل ذکر شده است. آبکافت این رزین و عوامل موثر بر آبکافت که میزان آب مهم ترین عامل می باشد اثر ویژه ای بر خصوصیات شیمیایی این رزین دارد. در این نوشتار ابتدا به شناسایی و خصوصیات شیمیایی این رزین پرداخته و سپس به طور خاص بر تاثیر میزان آب و pH بر خصوصیات شیمیایی این نوع رزین متمرکز می شویم.

ساختمان ها از جمله مکان هایی می باشند که اتلاف انرژی زیادی در آنها اتفاق می افتد و پنجره ها یکی از نقاطی در ساختمان ها هستند که در معرض تبادل انرژی زیادی قرار دارند. پنجره ها در ساختمان ها علاوه بر فراهم کردن تماس های چشمی داخل و خارج ساختمان، در طول روز نقش مهمی در بهره گیری از نور خورشید دارند. بیشتر اوقات پنجره ها اجازه ورود و خروج مقادیر انرژی زیادی را می دهند که در نهایت باید به وسیله گرم کردن یا سردکردن فضای داخلی دما را متعادل کرد، که هر دو این کارها نیاز به صرف انرژی دارد. اگر پنجره ها توانایی تغییر میزان نور خروجی و انرژی خورشیدی را داشته باشند می توان انرژی را به صورت موثر ذخیره کرد. یک راه حل مناسب برای بهینه سازی انرژی استفاده از شیشه های هوشمند ترموکرومیک می باشد. شیشه های هوشمند ترموکرومیک شیشه هایی هستند که رنگ و خواص نوری آنها با دما تغییر می کند. در این مقاله سعی شده است ضمن معرفی شیشه های ترموکرومیک، در مورد خواص نوری، الکتریکی، سازوکار عملکرد و روش های پوشش دهی نیز توضیح داده شود.