فهرست مطالب

سلامت اجتماعی و اعتیاد - پیاپی 1 (بهار 1393)

فصلنامه سلامت اجتماعی و اعتیاد
پیاپی 1 (بهار 1393)

  • تاریخ انتشار: 1393/07/15
  • تعداد عناوین: 7
|
  • حمید صرامی صفحه 7
  • مهرداد احترامی*، ابوالفضل وطن پرست صفحات 9-22
    اعتیاد یکی از مشکلات اجتماعی است که توافق ملی برای مواجهه با آن وجود دارد. در این مقاله به بررسی تهدیدها و نقاط ضعف یکی از روش های مبارزه با اعتیاد، یعنی پیشگیری از اعتیاد محله محور پرداخته شده است. تبیین کلی جایگاه محله و نقش آن در فرآیند مداخلات پیشگیری از مصرف مواد در مقدمه بحث شده است. پس از آن به تفکیک در مورد مخاطرات چهار گروه اصلی طبقه بندی برنامه های متمرکز بر محله شامل زمینه های حاکمیتی و عمومی، زمینه های محله ای، زمینه های مدیریتی و ویژگی های مربوط به برنامه های پیشگیری از اعتیاد صحبت شده و موارد جزئی تر در حوزه های فرآیند، پایداری برنامه، شیوه های مدیریت، تامین و هزینه کرد منابع، سازمان های اجتماع محور، ویژگی های تسهیل گران، ارزشیابی و اصلاح برنامه ها، سیاستهای کلان و مفهوم داوطلبی ذکر شده است. مدیریت و برنامه ریزی مناسب و برازنده برای محلات، توانمندسازی و تسهیل مشارکت مورد بحث قرار گرفته است. در نهایت پیشنهادهایی برای گذر از این مخاطرات و پیروزی بر نقاط ضعف مطرح شده است. این مقاله توجه بیشتری به طبقه بندی چالشها داشته و فهرست ارائه شده توسط آن بخشی از این چالشها است.
    کلیدواژگان: پیشگیری از اعتیاد، عوامل خطر و محافظ کننده، سازمان اجتماع محور، کارگزار محلی، اقتدارافزایی اجتماعی
  • حمید صرامی* صفحات 23-42
    موضوع اعتیاد، مواد مخدر و روان گردان ها از نقطه نظر بیماری ها، رواج خشونت، قتل و مرگ زودهنگام در میان معتادان، خانواده های آنان و اقشار دیگر جامعه که به طور مستقیم و غیرمستقیم با آن در ارتباط هستند، حائز اهمیت می باشد. در این میان، موضوع مرگ و قتل شامل خودکشی و دیگرکشی، به قتل رسیدن در منازعات و درگیری ها، شهادت مبارزان با مواد و مجازات اعدام مجرمان و... از مواردی است که شمار آسیب این معضل را افزایش می دهد. در این پژوهش سعی بر آن است مرگهایی که به طور مستقیم و غیرمستقیم ناشی از مواد مخدر و روان گردان ها می باشد، بررسی و اهمیت بار منفی آن علیه نظام اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی تبیین شود. بر اساس نتایج مطالعات می توان گفت که منشا بسیاری از آسیبها و معضلات اجتماعی نظیر سرقت، فحشا، قتل و... ریشه در مواد مخدر و روان گردان ها دارد. دفتر پیشگیری از سوء مصرف مواد در سال 1990 طی مطالعات گسترده برآورد نمود که 49 درصد قتلها، 82 درصد تجاوزها، 69 درصد درگیری های منجر به قتل، 50 درصد مرگ و میرهای ناشی از سوانح رانندگی، 27 درصد خودکشی ها، 62 درصد دعواها و درگیری ها، بیش از 50 درصد همسرآزاری ها و 38 درصد کودک آزاری ها با مصرف مواد مخدر و الکل در ارتباط بوده است. از آنجا که مرگهای ناشی از مواد در بسیاری از موارد پنهان مانده است، لذا توجه به ابعاد آن می تواند از گسترش خشونت به خصوص در خانواده ها و جامعه پیشگیری نماید.
    کلیدواژگان: مواد مخدر، مرگ، قتل، قاچاق
  • جاوید سوهانی*، محمد مهدی تقوایی، سیدعلی مرتضایی صفحات 43-58
    هدف
    در این مقاله سعی بر آن است تا با چشم انداز نظری به بحث پیرامون پیشگیری از جرم با تاکید بر پیشگیری های مختلف از جرم پرداخته شود. هدف از پیشگیری کاهش احتمال وقوع جرم در آینده می باشد و لذا بر همین مبنا پیشگیری مقدم بر درمان می باشد و هزینه پیشگیری به مراتب کمتر از درمان است. در یک نگاه کلی می توان پیشگیری از جرم را به انواع کیفری و غیر کیفری تقسیم بندی کرد. تاکید تحقیق بر رویکردهای غیر کیفری بر جرم بود که به نظر محقق بسیار کارآمدتر از سیاست های پیشگیرانه کیفری از جرم است. سیاست های پیشگیرانه غیر کیفری از جرم شامل پیشگیری وضعی و اجتماعی از جرم می باشد. پیشگیری اجتماعی از جرم دارای ابعاد مختلفی است و لذا یک جریان دو طرفه می باشد، به این معنا که هم نهادهای رسمی جامعه در آن نقش دارند و هم مردم در آن نقش سازنده و تاثیرگذاری دارند. سیاست جنایی در برخورد با اعتیاد یا باید به صورت کنشی باشد و یا به صورت واکنشی، که در کشور ما نه به صورت کنشی و نه به صورت واکنشی عمل می نمایند.
    کلیدواژگان: سیاست جنایی، اعتیاد، جرم، پیشگیری
  • ربابه نوری* صفحات 59-70
    کودکان و نوجوانان از آسیب پذیرترین گروه ها در برابر مصرف مواد می باشند. به همین دلیل، طرحها و برنامه های مختلف پیشگیری برای آنان طراحی شده و اصول مشخصی برای تدوین چنین برنامه هایی تعیین شده است. در پژوهش حاضر، ابتدا مروری بر رویکردهای پیشگیری انجام می شود و سپس نکات اساسی و مهم در تدوین و طراحی، اجرا، ارزیابی و توزیع و گسترش این برنامه ها و مشکلات و موانع موجود با توجه به اصول شانزده گانه پیشگیری از مصرف مواد که توسط نایدا (2003) تدوین شده است، بررسی می گردد. بررسی موانع و چالش های موجود در برنامه های پیشگیری خاص کودکان و نوجوانان و آشنایی با اصول پیشگیری در این گروه خاص به برنامه ریزان، تصمیم گیرندگان و مسئولان آموزشی و بهداشتی کمک می کند تا به اجرای طرحهایی در این حوزه خاص بپردازند که اثربخشی بالاتر و مشکلات اجرایی کمتری داشته باشند.
    کلیدواژگان: پیشگیری از مصرف مواد، مداخلات مبتنی بر مدرسه، اصول پیشگیری، کودکان، نوجوانان
  • حسین غلامی* صفحات 71-80
    موضوع مقاله پیش رو، عفو و تخفیف مجازات جرایم مواد مخدر است. با نگاه به اینکه جرایم مواد مخدر خود دسته گسترده ای از جرایم را در بر می گیرند و بازاری برای تامین مالی سازمان های تبهکارانه هستند و با توجه به این نکته که این جرایم زمینه ساز برخی جرایم دیگر هستند، به نظر می رسد قانونگذاران جهان رویکرد متفاوتی درباره مجازات مرتکبان این جرایم باید در پیش بگیرند. عفو و تخفیف مجازات بخش مهمی از سیاست کیفری را شکل می دهد، اما تنها برخی نظامهای حقوقی جهان سیاست کیفری ویژه ای برای عفو و تخفیف مجازات این جرایم در پیش گرفته اند. بر همین اساس، این مقاله در دو گفتار سازمان دهی شده است: در گفتار نخست به بررسی رویکرد عام کشورهای موضوع پژوهش پرداخته می شود و در گفتار دوم سیاست کیفری ویژه کشورهای موضوع پژوهش مورد بررسی قرار می گیرد. سیاست کیفری عمومی برای عفو یا تخفیف مجازات جرایم مواد مخدر حاکی از آن است که این دسته از جرایم چالش مهمی در کشورهای دارای این سیاست شمرده نمی شوند. اما به کارگیری سیاست کیفری ویژه ای برای عفو یا تخفیف نشان از آن دارد که قانونگذار در تلاش برای بی بهره ساختن محکومان جرایم مواد مخدر از تخفیف بیشتر است. در پی چنین سیاستی قاضی در چهارچوب مقررات ویژه ای باید مجازات را تخفیف دهد و در بسیاری از موارد، تعیین مجازات به پایین تر از کمینه قانونی ممکن نیست.
    کلیدواژگان: عفو، تخفیف، مواد مخدر
  • حبیب الله مسعودی فرید*، شبنم میربیگی، زهرا اصفهانی، آزاده رضاخانی صفحات 81-94
    نقش رسانه به ویژه رسانه ملی در برنامه های ارتقای سلامت و پیشگیری از مصرف مواد، بسیار حائز اهمیت است. اما این نکته را نباید از نظر دور داشت که برای طراحی برنامه های رسانه ای می بایست بر مبنای شواهد علمی و اثربخش اقدام نمود. در طراحی پیام باید به وضعیت مخاطب و کانال انتقال پیام نیز توجه نمود. در حال حاضر در بسیاری از تولیدات رسانه ای به جنبه های علمی اعتیاد و رویکردهای رسانه ای اثربخش در این زمینه توجه نمی شود و این کم توجهی و یا توجه نادرست می تواند سبب ایجاد باورهای غلط و یا تقویت باورهای نادرست قبلی در مخاطب شود و یا به رواج درمانهای غیرعلمی در مورد اعتیاد دامن بزند. در این مقاله ضمن مرور انواع مهم رسانه های رایج و نقاط قوت و ضعف آنها، به بیان جنبه های مهم طراحی برنامه های رسانه ای برای گروه کودک و نوجوان پرداخته و در نهایت به طرح سوالهای رایج در مورد اعتیاد و پاسخ به آنها اقدام می شود، زیرا آگاهی اصحاب رسانه از این موارد نقش به سزایی در تولید برنامه های رسانه ای علمی و اثرگذار دارد.
    کلیدواژگان: رسانه، اعتیاد، مصرف مواد، پیشگیری، مدلهای تغییر رفتار
|
  • Ehteramim.*, Vatan Parast, A Pages 9-22
    Substance use problem is one of the social problems with national agreement for war against it. In this paper, some threats and weaknesses of the community based drug prevention in neighbourhood are reviewed. Describing the community characteristics and it`s role in drug problem prevention is pointed at first and continuing by introducing 4 categories of threats and weaknesses of community based problems those include: governmental aspects, grassroot–neighbourhood-community aspect, management aspects and drug prevention programmes details. Other details such as; process, stability of programme, management strategies in CBO`s, resource management and budgeting, community based organizing, facilitator`s skills, evaluation and monitoring, megapolicies and the meaning of volunteering are other aspects that are seen. Management and tailoring for each community, empowerment and participation facilities are some concepts that are seen. Finally, there are some offers for passing these challenges.This paper focuses on categorizing of challenges and the list that is presented here is not complete.
    Keywords: prevention of addiction, protective, risk factors, society, based organization
  • Sarrami, H.* Pages 23-42
    The subject of addiction, drugs and psychelic drugs from the point of view of diseases, the prevalence of offences, and unfortunate death among addicted people directly and indirectly is important for families. Death resulted from committing suicide, murder, dying in struggles, martodym of law enforcement forces and hanging smugglers is the problem of this matter. This research tries to survey deaths that are directly and indirectly related to the addiction and counts the negative points of it on economy, culture, society and … it coud say that addiction causes many problems for all people. If the government wants to reduce the rate of deaths, it must invest in prevention and solve the problems of people.
    Keywords: drugs, death, murder, smuggle
  • Sohanij.*, Taghvaei, M. M., Mortezaei, A Pages 43-58
    The purpose of this study is to investigate ways to prevent and combat drug addiction and to offer practical solutions for restoring people use different ways to prevent and also examine the hidden aspects of addiction. To extract the contents, library and field method has also been used. Field method based on a questionnaire distributed among drug addicts who are rehabilitating in the two camps that 136 random sample based on statistical tables and the subjects were asked and questionnaire was completed. Analysis of questionnaire is descriptive and survey relationship between the present elements. to finding the results of this study should get to the causes of addiction, addiction Factors and Factors that could be effective in reducing drug and After obtaining the above, we use logistic regression, (T and X2) tests and correlation between variables. Criminal policy in dealing with addiction or need to be proactive or reactive but in our country it is not to be reactive rather than proactive acts.
    Keywords: political crime, drug, addiction, crime, crime prevention
  • Noury, R.* Pages 59-70
    Children and adolescents are the most vulnerable groups for substance use. So, different programmes have been developed for them. In this article, first we review the approaches to prevention, then the important issues in developing, planning, assessing, distributing the programme will study and the current problems and obstacles in relation to 16 NIDA’s principal of primary prevention will investigate. The relevance of the prevention principals with current obstacles and problems in the field of prevention for children and adolescents will help the planners and decision makers in the field of educational and health, to design and implement the programmes with high efficiency and less problems.
    Keywords: prevention of substance use, school, based interventions, children, adolescents
  • Gholami, H Pages 71-80
    This paper tries to examine the pardon and mitigation of punishment in drug related crimes. There are some circumstances which constitute the penal policy of any countries about Illegal drug offences. For instance, the number of illegal drug offences, using these crimes as means to prepare financial costs for criminal organization and perpetration of other crimes in consequence of drug abuse are circumstances to use an aggravated penal policy. Pardon and mitigation of punishment plays an important role in penal policy. Countries which have challenges with illegal drug crimes, tries to use a particular provisions to pardon or mitigate the punishment of these crimes. These provisions usually are an aggravated approach. Countries which don not have main problem whit illegal drug offences have general provisions to pardon or mitigate the punishments of these crimes.
    Keywords: mitigation, pardon, illegal drugs
  • Masoudifaridh.*, Mirbeigish., Esfahani Z., Rezakhani, A Pages 81-94
    Role of media, especially national/mass media on health promotion and drug use prevention is very important. A media program also must be designed in an evidence-based approach. In message development, target audience analysis (condition/stratification) and channels of communication must be considered. Now in many media productions there isn’t adequate attention to scientific bases of addiction and effectiveness aspects of interventions. This deficit can lead to new incorrect believes, strengthening of the past incorrect believes or result to under estimation of substance use harms and also some people think that treatment of addiction is simple. In the other hand, some media production can lead to promotion of un-scientific treatment methods. In this article we review types of media, their strengths and weaknesses, important aspects in media programs designing for children and adolescents, and finally we argue about frequently asked questions (FAQ); because awareness of media professionals about the science of addiction has an important role in producing of effective media productions.
    Keywords: media, addiction, substance use, prevention, health behaviors models