مجله مطالعات علوم پزشکی
سال بیست و پنجم شماره 7 (مهر 1393)

عابرین پیاده مستعدترین و آسیب پذیرترین گروه مابین استفاده کنندگان از جاده ها می باشد. مطالعه حاضر به منظور توصیف الگوی مشخصات برخی جنبه های اپیدمیولوژیک جمعیت شناختی و محیط تصادف عابرین پیاده مصدوم شده در سوانح ترافیک جاده ای در بیمارستان ارجاعی شهدا (ع)، استان آذربایجان شرقی انجام گردید.
این تحقیق از نوع مطالعات مقطعی که از اردیبهشت سال 1392 الی فروردین سال 1393 بر روی 177 عابر پیاده ای که توسط وسایل نقلیه موتوری در سوانح ترافیک جاده ای مصدوم و بستری شده بودند، انجام گردید. اطلاعات در این مطالعه در دو بخش شامل مشخصات جمعیت شناختی، و مشخصات محیط تصادف مصدومین عابر پیاده جمع آوری گردید. نتایج در این مطالعه با استفاده از نشانگرهای آمار توصیفی و جهت تجزیه وتحلیل داده ها از آزمون کای دو استفاده شد.
میانگین سنی و انحراف معیار در جامعه موردبررسی 14/26 ± 40/05 بود. 86/4 درصد از مصدومین مرد بودند. و ازنظر سطوح تحصیلات 27/7 درصد دارای سطح سواد ابتدایی، و 22/6 درصد بی سواد بودند. و در جامعه موردبررسی 27/8 درصد دارای شغل آزاد و 16/5 درصد کارگر بودند. میانگین و انحراف معیار وضعیت اقتصادی عابرین پیاده در جامعه موردبررسی 13/29±32/46 بود. 5/43 درصد از مجروحین آسیب اندام تحتانی و 31/64 درصد آسیب بیش از دو اندام را در اثر برخورد با وسایل نقلیه موتوری داشتند. و حدود 59/32 درصد از سانحه ها در خیابان های دوطرفه اتفاق افتاده بود. 37/3 درصد از مصدومیت عابرین پیاده بین ساعات 12 ظهر الی 6 عصر و 80/8 درصد از مصدومیت ها بین روزهای شنبه الی چهارشنبه اتفاق افتاده بود. ازنظر شرایط آب و هوایی 66/1 درصد از مصدومیت ها در روزهای آفتابی و 70/1 درصد در روشنایی روز اتفاق افتاده بود. و ازنظر وضعیت استقرار عابرین پیاده در حین سانحه 46/9 درصد از عابرین پیاده در حال حرکت و در مسیر مجاز اتفاق قرار داشتند. بین نوع شغل و ارگان آسیب دیده بدن در سوانح ترافیک جاده ای ارتباط معنی داری مشاهده شد. (P<0.05).
مدیریت و پیشگیری از مصدومیت عابرین پیاده که مستعدترین افراد مابین گروه های استفاده کنندگان از جاده می باشند مستلزم انجام مداخلات مناسب هم در حوزه های فردی و محیط می باشد.

مشکلات مزمن پزشکی خاصه دیابت با اختلالات روان شناختی همراه هستند و به نظر می رسد فقدان تحرک جسمانی کافی یکی از عوامل واسطه ای است که دیابت و مشکلات روان شناختی را تواما تحت تاثیر قرار می دهد. هدف این پژوهش بررسی اختلالات روان شناختی در مبتلایان به دیابت و رابطه ی آن ها با کمبود تحرک جسمانی بود.
این پژوهش توصیفی- مقطعی جهت بررسی اختلالات روان شناختی در بیماران دیابتی نوع II انجام شده است. تعداد 210 بیمار (110 زن و 100 مرد) مراجعه کننده به بیمارستان تخصصی دیابت طالقانی شهر کرمانشاه به صورت در دسترس انتخاب و پرسشنامه ویژگی های جمعیت شناختی و پرسشنامه SCL-90-R روی آنان اجرا شد.
بررسی داده ها نشان داد شیوع اختلالات روان شناختی در بیماران دیابتی بیش از 36درصد است. آزمونتی مستقل نشان داد بیماران مرد خصومت و پارانویای بالاتر و زنان بیمار، وسواس، افسردگی، (0/01>all Ps) و روان پریشی بالاتری داشتند (0/01>P)، اما در سایر ابعاد تفاوتی دیده نشد. تحلیل واریانس یک راهه نشان داد افراد خانه دار وسواس و افسردگی بیشتری از افراد دارای مشاغل آزاد (0/01>Ps) و دولتی داشتند و حساسیت بین فردی و روان پریشی آن ها تنها نسبت به مشاغل آزاد بالاتر بود(0/05>Ps). افراد خانه دار خصومت کمتری نسبت به افراد دارای مشاغل آزاد (0/01>P) و دیگر گروه داشتند (0/05>P).
درمجموع نتایج نشان داد شیوع مشکلات روان شناختی در بیماران دیابتی بالا بود و شدت آن در زنان و افراد خانه دار بالاتر بود. با توجه به اینکه بیشتر خانه داران را زنان تشکیل می دهند، ممکن است یکی از دلایل مشکلات روان شناختی بالاتر در زنان، تحرک جسمانی پایین آنان باشد. این یافته بر نقش متغیر واسطه ای تحرک جسمانی در رابطه دیابت و مشکلات روان شناختی صحه می گذارد.

ضایعات ژانت سلی ضایعات نسبتا شایع فکی هستند. تعدادی از ضایعات میکروبیال، توموری و شبه توموری، کیستیک، متابولیکی و استئودیستروفیک حفره دهان با سلول های ژانت همراه هستند. ازآنجایی که در تشخیص آسیب شناختی ضایعات شیوع آسیب و نیز سن و جنس و محل آن ها موردتوجه قرار می گیرد، هدف از این مطالعه تعیین فراوانی ضایعات دهانی حاوی سلول ژانت در یک دوره 7 ساله (90-1383) در بخش آسیب شناسی دهان و فک دانشکده دندانپزشکی تبریز بوده است.
در این مطالعه گذشته نگر و توصیفی جامعه موردپژوهش پرونده های بیماران با تشخیص ضایعات حاوی سلول ژانت در بخش آسیب شناسی دهان و فک دانشکده دندانپزشکی تبریز طی سال های 90-1383 بود. اطلاعات به دست آمده توسط روش آماری توصیفی، آزمون رابطه مجذور کای با آزمون مقایسه میانگین و با استفاده از نرم افزار SPSS 15 مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت.
از میان 808 پرونده موردمطالعه 98 ضایعه (12/12درصد) حاوی سلول ژانت بودند که در این میان 91/8 درصد ضایعات توموری و شبه توموری بودند. شیوع ضایعات در دهه پنجم و ششم بیشتر از سایر دهه های سنی بود.اکثر ضایعات در ناحیه خلف فک پایین قرار داشتند و شیوع آن ها در زنان کمی بیشتر از مردان بود.
ضایعات دارای سلول ژانت در ناحیه دهان و فک، نسبتا شایع هستند که شایع ترین آن ها، ژانت سل گرانولومای محیطی می باشد.

نوزادان در واکنش به تحریکات آزارنده احساس درد می کنند که عدم درمان یا درمان ناکافی آن می تواند باعث بروز عوارض درازمدت برای نوزاد گردد. برای کاهش درد نوزادان روش های مختلف دارویی و غیر دارویی پیشنهاد شده است ولی تاکنون مطالعات اندکی به مقایسه جامع اثربخشی این روش ها پرداخته اند. مطالعه حاضر به مقایسه اثربخشی سه روش مختلف کاهش درد نوزادان پرداخته، سعی در معرفی کارآمدترین روش دارد.
در این بررسی، 128 نوزاد ترم سالم به طور تصادفی به چهار گروه مساوی تقسیم شدند. در گروه های اول تا سوم به ترتیب از یک میلی لیتر گلوکز خوراکی 50درصد، تغذیه با شیر مادر و استامینوفن خوراکی با دوز mg/kg/dose15 به عنوان روش های ضد درد قبل از اقدام دردناک استفاده شد و در گروه چهارم نیز (گروه کنترل) از یک میلی لیتر آب استریل قبل از اقدام دردناک استفاده گردید. برای ارزیابی درد از ابزار استاندارد COVERS استفاده شد.
میانگین (± انحراف معیار) نمره درد در هریک از سه گروه دریافت کننده گلوکز خوراکی (4.9688±1.2044)، تغذیه با شیر مادر (6.2188±1.3850) و استامینوفن (7.4688±1.4364) تفاوت معنی-داری با گروه شاهد (دریافت کننده آب استریل) داشتند (P=0.00، 0.00، 0.02، به ترتیب). همچنین، این گروه ها در سطح معناداری 0/05 با یکدیگر نیز اختلاف معنی دار داشتند.
استفاده از هریک از سه روش گلوکز خوراکی 50درصد، تغذیه با شیر مادر و استامینوفن خوراکی تاثیر معنی داری در کاهش درد نوزادان دارد که گلوکز بیشترین تاثیر را بر کاهش درد داشته، پس ازآن به ترتیب شیر مادر و استامینوفن قرار می گیرند.

ایسکمی مغزی به عنوان یک معضل بزرگ جهانی شناخته شده است و ریپرفیوژن متعاقب آن درنهایت منجر به مرگ برنامه ریزی شده سلولی یا آپوپتوز می گردد. نواحی مشخصی از مغز و انواع خاصی از نورون ها ازجمله نورون های هرمی ناحیه CA1 هیپوکامپ نسبت به ایسکمی مغزی حساس ترند. یکی از روش های درمانی که امروزه به طور شایع در بین محققین رواج دارد سلول درمانی (cell therapy) می باشد. لذا در این مطالعه برآن شدیم تا میزان آپوپتوز در سلول های هیپوکامپ را پس از تزریق داخل وریدی سلول های بنیادی مزانشیمی مغز استخوان (BMSCs) در مدل ایسکمی- ریپرفیوژن موردبررسی قرار دهیم.
در این مطالعه 40 سر موش صحرایی نر بالغ با وزن 250-300 گرم به طور تصادفی به پنج گروه هشت تایی تقسیم شدند که شامل گروه های کنترل، شم، ایسکمی، vehicle،treatment بودند گروه شم متحمل استرس جراحی بدون مسدود کردن شریان های کاروتید مشترک شد. در گروه ایسکمی شریان های کاروتید مشترک هردو طرف به مدت بیست دقیقه مسدود شده و سپس مجددا جریان خون برقرار شد. در گروه vehicle ایسکمی ایجادشده و پس از 7 روز 30μl PBS از طریق ورید دمی تزریق شد. در گروه treatment ایسکمی ایجاد شد و پس از 7 روز سلول های BMSC به تعداد 800 هزار در 30μl سوسپانسیون سلولی از طریق ورید دمی تزریق شد.72 ساعت قبل از تزریق سلول ها با Brdu نشان دار شدند. در روز 12 پس از ایسکمی با روش پرفیوژن داخل قلبی و با پارافرمالدئید 4 درصد موش ها فیکس شدند و مغز آن ها خارج گردید و پس از پردازش بافتی برش های 5 میکرونی تهیه شد. جهت شناسایی سلول های BMSC بررسی ایمونوهیستوشیمی با آنتی بادی Anti-Brdu انجام شد. برای نشان دادن سلول های آپوپتوتیک از رنگ آمیزی تانل استفاده شد.
در نمونه های ایسکمی ایندکس آپوپتوز 43/37 درصد مشاهده شد که این میزان در گروه درمان 23/61 درصد بود این یافته ها نشان می دهند که میزان آپوپتوز در گروه تحت درمان با سلول های بنیادی مغز استخوان در مقایسه با گروه ایسکمی بسیار کمتر بود ایسکمی- ریپرفیوژن به مدت 20 دقیقه باعث آسیب و مرگ نورونی وسیع در هیپوکامپ به ویژه در ناحیه CA1 می شود و تزریق سلول های بنیادی مغز استخوان به طور معنی داری موجب کاهش تعداد نورون های آپوپتوتیک می گردد.

ناباروری اولیه به عنوان یک بحران در زندگی مشترک می تواند مهارت های ارتباطی، شغلی و اجتماعی افراد را تحت تاثیر قرار دهد. هدف مطالعه ی حاضر بررسی تاثیر ناباروری اولیه بر کیفیت زندگی در زنان مراجعه کننده به کلینیک ناباروری مرکز آموزشی_ درمانی شهید مطهری ارومیه بود.
در این مطالعه 60 زن مبتلا به ناباروری اولیه مراجعه کننده به مرکز درمان نازایی و 60 زن بارور مراجعه کننده به مرکز بهداشتی درمانی با تحصیلات دیپلم یا بالاتر به روش نمونه گیری در دسترس وارد مطالعه شدند و پرسشنامه استاندارد کیفیت زندگی سازمان جهانی سلامت را تکمیل نمودند.
بین گروه بارور و نابارور ازنظر خصوصیات دموگرافی، اجتماعی و باروری تفاوت معنی داری وجود نداشت اما ازنظر وضعیت قاعدگی تفاوت معنی دار وجود داشت (P=0.04). در دو حیطه ی فیزیکی و محیطی کیفیت زندگی، بین دو گروه بارور و نابارور تفاوت معنی داری وجود نداشت اما کیفیت زندگی زنان نابارور در حیطه های روانی (P=0.04) و اجتماعی به طور معنی دار پایین بود (P=0.04).
زنان مبتلا به ناباروری اولیه کیفیت زندگی مرتبط با سلامت پائین تری نسبت به سایر زنان دارند، لااقل در حیطه های روانی و اجتماعی. لذا این مشکل باید بیش ازپیش موردتوجه قرار گیرد و حمایت های روانی و اجتماعی برای آنان فراهم گردد.

دیابت شایع ترین بیماری آندوکرینی است که با عوارضی مثل نفروپاتی، رتینوپاتی، بیماری های قلبی_عروقی همراه است. در بیماران دیابتی بروز دیس لیپیدمی، نکروز حاد پانکراس و پانکراتیت نکروزی و نیز اختلال در متابولیسم چربی در کبد گزارش گردیده است. گزارش شده است که روغن هسته انگور مقادیر زیادی آنتی اکسیدان دارد که قادر است کلسترول سرم و کلسترول تام کبد را کاهش دهد.
در این مطالعه پس از القا دیابت با استرپتوزوتوسین (تک دز 42mg/kg) به رت های نر ویستار، آن ها را به دو گروه مساوی تقسیم و تحت تغذیه دو جیره بالانس غذایی (شامل روغن هسته انگور و بدون روغن هسته انگور) قرار گرفتند. بعد از 3 هفته نمونه خون اخذشده و موش های رت آسان کشی شده و پس از اخذ نمونه های بافتی کبد و پانکراس میزان لیپیدهای پلاسما و تغییرات پاتولوژیکی کبد و پانکراس مورد ارزیابی قرار گرفتند.
میزان تری گلیسیرید، کلسترول و LDL در گروه رت هایی که روغن هسته انگور دریافت نموده بودند به طور معنی داری نسبت به گروه کنترل کاهش داشتند. اختلاف معنی داری ازنظر سطح HDL پلاسما در مقایسه دو گروه فوق الذکر مشاهده نگردید. پرخونی، خونریزی، آدم، نفوذ سلول های آماسی و نکروز گسترده در بافت پانکراس و پرخونی، خونریزی، نفوذ سلول های آماسی به فضاهای پورت در کبد رت های دیابتی گروه کنترل مشاهده گردید. مقدار آدم پانکراس در گروه درمان شده با روغن هسته انگور به طور معنی داری نسبت به گروه کنترل کاهش یافته بود. میزان خونریزی کبد در گروه درمان کاهش پیدا کرده بود ولی ازنظر آماری این کاهش معنی دار نبود.
روغن هسته انگور سبب کاهش معنی دارتری گلیسیرید، کلسترول و LDL و آدم پانکراس در رت های دیابتی می گردد.

امروزه با پیدایش پدیده مقاومت میکروبی در برابر آنتی بیوتیک ها و عوارض جانبی این داروها، آن دسته از گیاهان دارویی که واجد اثرات ضدمیکروبی می باشند، بیش ازپیش موردتوجه قرارگرفته اند. یکی از این داروهای رایج که تاثیرات درمانی زیادی دارد گیاه مسواک می باشد؛ بنابراین این مطالعه باهدف مقایسه آزمایشگاهی اثر ضدمیکروبی غلظت های مختلف عصاره گیاه مسواک با کلرهگزیدین 0/2 درصد بر لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس، استرپتوکوکوس میتیس، اکتینو مایسس ویسکوزوس انجام گرفت.
در این مطالعه آزمایشگاهی اثرات ضدمیکروبی عصاره گیاه مسواک روی باکتری های موردبررسی سنجیده شد و چهار غلظت مختلف (1/1، 1/8، 2/4، 1/16) تهیه شد. باکتری های موردبررسی در محیط کشت Brain heart infusion Agar کشت داده شدند و داخل هر پلیت کشت، یک عدد دیسک حاوی هر یک از غلظت های عصاره گیاه مسواک و یک عدد دیسک کلر هگزیدین 0/2 درصد، یک عدد دیسک تتراسایکلین به عنوان کنترل مثبت و یک عدد دیسک حاوی آب مقطر به عنوان کنترل منفی گذاشته شد. بعد از 48 ساعت، میانگین قطر هاله عدم رشد (mm) هر یک از غلظت های عصاره گیاه مسواک با میانگین قطر هاله عدم رشد کلر هگزیدین 0/2 درصد، تتراسایکلین و آب مقطر با استفاده از آنالیز واریانس یک طرفه (one-way ANOVA) مقایسه شد.
میانگین قطر هاله عدم رشد اطراف تمام غلظت های گیاه مسواک به صورت معنی داری کمتر از کلرهگزیدین 0/2 درصد بود (P<0.0001).
عصاره الکلی گیاه مسواک اثر ضد باکتریایی معنی داری را بر روی باکتری ها در مقایسه با کلرهگزیدین 0/2 درصد نشان داد.

با توجه به اثر سیکلوفسفامید به عنوان یک داروی رایج در شیمی درمانی بر ساختار بیضه، این مطالعه باهدف تعیین اثر حفاظتی کروسین بر ساختار بافتی لوله های منی ساز و میزان آنزیم های سوپراکسیددیسموتاز، مالون دی آلدئید و تستوسترون موش های سوری بالغ در معرض سیکلوفسفامید انجام شد.
در این مطالعه تجربی،15 موش سوری نر بالغ در سه گروه کنترل، کنترل شم و تجربی به مدت 35 روز تیمار شدند. گروه کنترل سرم فیزیولوژی (0/2 میلی لیتر)، گروه کنترل شم سیکلوفسفامید(mg/kg،IP/week15) و گروه تجربی کروسین(mg/kg،IP/day200) به همراه سیکلوفسفامید دریافت نمودند. سپس در نمونه های خون به دست آمده از گروه ها، میزان سوپراکسیددیسموتاز و هورمون تستوسترون مورد ارزیابی قرار گرفت. همچنین نمونه های بیضه جهت انجام مطالعات هیستومورفومتری و اندازه گیری مالون دی آلدئید استفاده گردیدند.
نتایج نشان داد که ضرایب تمایز لوله ای، تجمعی، ضخامت کپسول بیضه، تعداد سلول های سرتولی فعال و همچنین مقادیر سوپراکسید دیسموتاز و تستوسترون در گروه های کنترل و تجربی نسبت به گروه کنترل شم به طور معنی دار (p<0.05) افزایش نشان داد و ضریب اسپرمیوژنز نیز در گروه های کنترل و تجربی نسبت به کنترل شم افزایش یافت، ولی این افزایش در گروه تجربی معنی دار نبود. همچنین میزان مالون دی آلدئید در گروه کنترل شم نسبت به سایر گروه ها افزایش معنی دار نشان داد.
این مطالعه نشان داد که کروسین باعث افزایش میزان آنزیم های آنتی اکسیدانتی و هورمون تستوسترون و کاهش تغییرات هیستوپاتولوژیک بیضه در موش هایتحت درمان با سیکلوفسفامید می گردد.

پژوهش حاضر باهدف بررسی تاثیر «بیوفیدبک الکترومیوگرافی همراه با آموزش آرمیدگی» بر کاهش طول مدت سردرد در بیماران مبتلا به میگرن مزمن شهر اصفهان انجام گرفته است.
به منظور انجام پژوهش 2 بیمار مبتلا به میگرن مزمن به شیوه نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. در این پژوهش، از روش مورد منفرد با طرح A-B استفاده شد که پس از تعیین موقعیت خط پایه مداخله آغاز شد و آزمودنی ها 24 جلسه مداخله ی 45 دقیقه ای انفرادی دریافت کردند. ابزار مورداستفاده در این پژوهش فرم روز نگار سردرد است.
یافته های این پژوهش بر اساس شاخص های تحلیل دیداری نشان داد، مداخله ی موردنظر در مورد هر 2 آزمودنی اثربخش بوده است.
یافته های پژوهش حاضر نشان داد که به واسطه روش درمانی بیوفیدبک الکترومیوگرافی و آموزش آرمیدگی طول مدت سردرد در بیماران مبتلا به میگرن مزمن کاهش یافت. بنابراین پیشنهاد می شود از این روش درمانی که در کنار دارودرمانی، می تواند منجر به ماندگاری بیشتر اثر دارو و کاهش طول مدت حملات شود، استفاده شود.