فهرست مطالب

نشریه بوم شناسی علف های هرز
سال یکم شماره 1 (بهار و تابستان1392)

  • تاریخ انتشار: 1392/06/18
  • تعداد عناوین: 6
|
  • فرزاد نیک فام، محمدعلی باغستانی*، سید محمد میروکیلی، فریبا میقانی صفحات 1-8
    برای بررسی مراحل فنولوژی خارشتر، آزمایشی در سال 1387 در دو شهرستان یزد و تفت (چم) در استان یزد، اجرا شد. با آغاز رشد خارشتر در بهار، مراحل فنولوژی آن در هر دو منطقه از زمان شروع رویش از سطح خاک تا زمان بذردهی آن ثبت شد. نتایج نشان داد که هفت مرحله فنولوژی خارشتر در یزد، 211 روز که معادل 4049 درجه- روز رشد می باشد به طول انجامید. این در حالی است که در منطقه چم- تفت، این دوره به 200 روز و 3503/45 درجه- روز رشد کاهش یافت. در هر دو منطقه (یزد و چم)، کوتاه ترین و طولانی ترین دوره فنولوژی خارشتر به ترتیب مرحله غنچه دهی (22 روز) و رسیدن بذر (90 روز) است. علاوه براین، کوتاه ترین فاصله زمانی از آغاز یک مرحله تا آغاز مرحله بعد در هر دو منطقه، بین آغاز رویش خارشتر از سطح خاک تا ظهور اولین ساقه اصلی و طولانی ترین فاصله زمانی بین آغاز مرحله میوه دهی تا شروع مرحله رسیدگی بذر است.
    کلیدواژگان: درجه، روز رشد، رشد و نمو
  • محمدرضا عباسیان*، محمد بازوبندی، علیرضا سوهانی دربان صفحات 9-20
    به منظور بررسی اثر کاربرد منفرد و مخلوط علف کش های رایج مزارع زعفران بر کنترل علف های هرز و وزن بنه زعفران آزمایشی با نه تیمار و سه تکرار، در مزرعه ای در شهرستان نیشابور انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل علف کش های: اکسی فلورفن (گل 24% EC) یک و نیم لیتر در هکتار، ایوکسینیل (توتریل 2/5 EC %) دو لیتر در هکتار، متری بیوزین (سنکور 70 WP %) هفتصد و پنجاه گرم گرم در هکتار، ستوکسیدیم (نابواس 12/5 EC %) دو لیتر در هکتار، فلوازیفوپ–پی–بوتیل (فوزیلید 12/5 EC %) دو و نیم، هالوکسی فوپ آرمتیل (گالانت سوپر 10/8 EC %) 1/3، اکسی فلورفن+ هالوکسی فوپ آرمتیل، ایوکسینیل+ هالوکسی فوپ آرمتیل، متری بیوزین+ هالوکسی فوپ آرمتیل بودند. نتایج حاصل از مقایسه های گروهی نشان داد که تیمارهای حاوی مخلوط علف کش در مقایسه با تک علف کش تاثیر بیشتری روی کاهش وزن خشک علف های هرز دارند. در بین تیمارهای مخلوط علف کشی نیز تیمارهای اکسی فلور فن + هالوکسی فوپ آر متیل و متری بیوزین + هالوکسی فوپ آر متیل تفاوت معنی دار با تیمار ایوکسینیل + هالوکسی فوپ آر متیل در کاهش وزن خشک علف های هرز دارند. علف کش ستوکسیدیم کم اثرترین تیمار در این آزمایش بود. هم چنین در تیمارهای متری بیوزین + هالوکسی فوپ آر متیل، اکسی فلور فن + هالوکسی فوپ آر متیل و ایوکسینیل + هالوکسی فوپ آر متیل بیشترین مقدار وزن بنه به دست آمد.
    کلیدواژگان: اختلاط، عملکرد، کنترل شیمیایی
  • آسیه سیاه مرگویی*، ابراهیم زینالی، الهام عزیزی، لیلا علیمرادی صفحات 21-29
    به منظور بررسی اثر خشکی بر القای خواب ثانویه کلزا در شرایط تاریکی، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار روی جوانه زنی بذور کلزا انجام شد. تیمارهای مورد بررسی شامل 7 رقم کلزا (Hyola 60، Hyola 308، Hyola 330، Hyola401، Hyola 420، Sarigol و AA1) و سه سطح خشکی(شاهد، 1/5- مگاپاسکال پتانسیل آب و بذر خشک) بود. نمونه های مورد بررسی درون پوشش پلاستیکی تیره، در اتاقک رشد و در دمای 20درجه سانتیگراد به مدت دو هفته قرار گرفت. نتایج نشان داد که در بین ارقام مختلف، بیشترین درصد جوانه زنی در رقم Hyola 420 به میزان 75% و کمترین درصد جوانه زنی در رقم Hyola 60 به میزان 56% در مقایسه با شاهد مشاهده شد. درصد جوانه زنی ارقام مختلف کلزا تحت تیمار تنش های خشکی (نسبت به شاهد که جوانه زنی 100% داشت) به طور معنی داری کاهش یافت. درصد جوانه زنی تجمعی در کلیه ارقام مورد بررسی، در شرایط خشکی 1/5- مگاپاسکال پتانسیل آب به طور قابل ملاحظه ای بیشتر از تیمار بذور خشک بود. به طور کلی علاوه بر ژنوتیپ شرایط محیطی نیز می تواند بر پتانسیل خواب ثانویه بذور کلزا اثر بگذارد. در کلیه ارقام مورد نظر، به جز Hyola60 با کاهش رطوبت موجود در محیط، درصد و سرعت جوانه زنی روند نزولی داشت.
    کلیدواژگان: پتانسیل آب، خواب ثانویه، درصد جوانه زنی، رقم، سرعت جوانه زنی
  • نسیم نوریان، محمدحسن هادی زاده*، محمدرضا طاهریان، مجید عباسپور صفحات 31-40
    به منظور تعیین اثر دگرآسیبی گلبرگ زعفران بر جوانه زنی و رشد اولیه سورگم، گندم، سوروف و تاج خروس، با استفاده از منحنی های دز-پاسخ آزمایشی با غلظت های صفر،10، 30، 60 و 100 درصد از عصاره آبی یک درصد در شرایط آزمایشگاهی انجام شد. صفات مورد ارزیابی شامل درصد جوانه زنی، طول ریشه چه و طول ساقه چه بود. روند کاهش طول ریشه چه در سه گیاه سورگوم، گندم و سوروف از معادله لگاریتمی- لجیستیک و در تاج خروس از معادله گامپرتز پیروی کرد. ترتیب کاهش حساسیت بر مبنای EC50 طول ریشه چه به صورت تاج خروس، سورگوم، سوروف و گندم بود. روند تغییرات طول ساقه چه به جز سورگوم که تابع معادله لگاریتمی- لجیستیک بود در گندم و سوروف و تاج خروس از معادله غیر خطی شامل پارامتر هورمسیس پیروی کرد که حاکی از اثرهای تحریک کنندگی مواد دگر آسیب در مقادیر کمتراز 50% غلظت بود. حداکثر طول ساقه در گندم، سوروف و تاج خروس به ترتیب در غلظت های 10/76، 12/23، 14/02 درصد احراز شد. درصد جوانه زنی به جز در مورد تاج خروس برای بیشترین غلظت عصاره در موارد دیگر تحت تاثیر قرار نگرفت.
    کلیدواژگان: برین، کوزین، گامپرتز، لگاریتمی، لجیستیک، مدل، ویبول، هورمسیس
  • عادله عصاران، محمدحسن هادی زاده*، کیومرث کلارستاقی، سید حسین ترابی صفحات 41-53
    گل جالیز یکی از مهم ترین علف های هرز مزارع گوجه فرنگی است و یکی از روش های مبارزه با آن استفاده از مواد تدخینی است. پژوهشی به این منظور طی سال 1390در منطقه مشهد در مزرعه نمونه متعلق به آستان قدس رضوی به اجرا درآمد. آزمایش در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با 6تیمار شامل صفر، 500، 750، 1000 و 1250 و 1500 کیلوگرم در هکتار متام سدیم از ماده تجارتی واپام(32/7 درصد-اس ال) در 4 تکرار پیاده شد. هر کرت به دو قسمت تقسیم شد و در یک نیمه علف های هرز به جز گل جالیز وجین دستی شدند ولی در نیمه دیگر هیچ وجینی انجام نشد. متام سدیم با استفاده از دستگاه خودکار تزریق قلمی به کار برده شد. تعداد اندام هوایی و وزن خشک گل جالیز در نیمه کرت عاری از علف های هرز و سایر علف های هرز در نیمه وجین نشده اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که کاهش آلودگی علف های هرز در اثر مصرف متام سدیم تابع منحنی لجیستیک با سه پارامتر بود. حساسیت علف های هرز مختلف متفاوت بود به طوریکه علف های هرز شامل تاج خروس و سلمه با ED50 معادل 474 و 775 لیتر در هکتار تحمل بیشتری نسبت به خرفه، تاج ریزی و سوروف نشان دادند. با این حال عملکردی از کرت های وجین نشده برداشت نشد. تراکم گل جالیز در کرت های عاری از سایر علف هرز دارای روند مشخصی نبود، ولی تعداد میوه و عملکرد گوجه فرنگی در واحد سطح به طور خطی با مصرف متام سدیم افزایش داشت. تاثیر متام سدیم بر کاهش تنفس میکروبی خاک از معادله غیر خطی گامپرتز پیروی کرد.
    کلیدواژگان: دز، پاسخ، عملکرد، گامپرتز، لجیستیک
  • مژگان ویسی*، مهدی مین باشی، پیمان ثابتی، عبدالرضا محمدی صفحات 55-68
    به منظور شناسایی تکمیلی و تعیین پراکنش علف های هرز مزارع گندم دیم استان کرمانشاه، 58 مزرعه در 7 شهرستان طی سال های1381 تا 1388 مورد بررسی قرار گرفت. مشخصات گونه های مختلف علف هرز به تفکیک جنس، گونه مورد بررسی قرار گرفت. پس از انجام مطالعات میدانی، تراکم، فراوانی، یکنواختی و میانگین تراکم هر گونه، شاخص غالبیت، شاخص تنوع شانون- وینر و شاخص سیمپسون ارزیابی شد. در مزارع گندم دیم استان کرمانشاه 64 گونه گیاهی به عنوان علف هرز مطرح و ازاین میان 11 گونه مربوط به باریک برگ ها و 53 گونه متعلق به پهن برگ ها می باشد. خانواده های گندمیان (Poaceae)، بقولات (Fabaceae)، کاسنی (Asteracea) و روناس (Rubiaceae) به ترتیب با 57، 35/5، 34/6 و 8 درصد شاخص اهمیت هر خانواده گیاهی (FIV) بیشترین اهمیت را در خانواده های گیاهی داشتند. بر اساس نتایج بدست آمده در مورد علف های هرز غالب مزارع گندم دیم شهرستان های استان کرمانشاه، می توان گفت که پهن برگ های غالب مزارع گندم آبی استان کرمانشاه به ترتیب اهمیت عبارت بودند از بی تی راخ (Galium tricornatum)، ماشک زرد (Vicia hyrcanica) و جغجغک (Vaccaria pyramidata) و بابونه (Anthemis cotula). باریک برگ های غالب مزارع گندم دیم استان کرمانشاه به ترتیب اهمیت عبارت بودند از یولاف وحشی زمستانه (Avena ludoviciana)، جودره (Hordeum spontaneum) و علف پشمکی (Bromus tectorum). علاوه بر این مهم ترین رستنی های مزاحم قبل از برداشت گندم دیم در این استان عبارت بودند از شیرین بیان (Glycyrrhiza glabra)، پیچک صحرایی (Convolvulus arvensis) و گلرنگ وحشی (Carthamus oxyacanthus). شاخص تنوع شانون- وینر نشان داد بیشترین تنوع گونه ای در کرمانشاه به میزان2/67 و کمترین تنوع گونه ای در سنقر و سرپل ذهاب به ترتیب به میزان 1/8 و 1/9 می باشد.
    کلیدواژگان: تراکم، تنوع شانون، وینر، سامانه اطلاعات جغرافیایی، فراوانی، یکنواختی
|
  • F. Nikfam, M.A. Baghestani *, S.M. Mirvakili, F. Meighani Pages 1-8
    In order to evaluate the phenology stages of Camelthorn (Alhagi pseudoalhagi), an experiment was carried out in 2008 in two cities, of Yazd province Yazd and Taft (Cham), in spring. By growing camelthorn, the phenology stages in both areas, from emergence time to seeding, were recorded. The results showed that 7 phenology stages of the Camelthorn took 211 days (equal to 4049 growing degree days) in Yazd, while The same Stage decreased 200 days (equal to 3503.45 growing degree days), in Cham-Taft. The shortest and the lorgest Phenology period of Camelthorn in both yazd and Cham-Taft referes to budding (22 days) and seeding (90 days), respectively. Also, the shortest distance in terms of time from starting of one stage to the next in both sites, was due to the starting growth period of Camelthorn from surface to appearance of first stem, and the longest distance in terms of time refered to starting of fruiting and seeding.
    Keywords: Growth degree days, Growth, development
  • M.R. Abbasian, M. Bazoobandi, A.R. Sohani Darban Pages 9-20
    To evaluate the impacts of individual and tank-mix application of common herbicides on weed control as well as saffron corm an experiment with nine treatments and three replications was conducted in a saffron field in Neyshabour. The treatment included herbicides such as Oxyfluorfen 1.5 l. ha-1, Ioxynil 2 l. ha-1, Metribuzin 750 g. ha-1, Sethoxydim 2 l. ha-1, Fluazifop-P-Butyl 2.5 l. ha-1, Haloxyfop-R-methyl 1.3 l. ha-1, Oxyfluorfen+Haloxyfop-R-methyl, Ioxynil+Haloxyfop-R-methyl and Metribuzin+haloxyfop-R-methyl. Orthogonal comparisons showed that tank-mix application could significantly reduce weeds dry matter in comparison with individual application of their components. Compared with Ioxynil+Haloxyfob-R-metyl, tank mix application of Haloxyfop-R-methly with Oxyfluorfen or Metribuzin could significantly reduce weeds’ dry matter. Sethoxydim had the least effect on weed dry matters. The maximum weight of saffron corms were observed in treatments including Oxyfluorfen+Haloxyfop-R-methyl, Ioxynil+Haloxyfop-R-methyl, and Metribuzin+Haloxyfop-R-methyl.
    Keywords: Chemical control, Mixing, Yield
  • A. Siahmargoee, E. Zeinali, E. Azizi, L. Alimoradi Pages 21-29
    In order to evaluate effects of drought and darkness on secondary dormancy of Brasica napus, a factorial experiment based on completely randomized design with 3 replications. The treatments included 7 various canola (Hyola 60, Hyola 308, Hyola 330, Hyola401, Hyola 420, Sarigol, AA1) and 3 drought levels (control, -1.5 MP water potential and dry seed). Samples were placed inside black cover in growth chamber with 20°c for 2 weeks. Results indicated that the highest and lowest germination percent was observed in Hyola420 and Hyola60, respectively. The percentage of germination of varieties decreased under the different drought levels significantly. The percentage of cumulative germination in total canola varieties under -1.5 MP was more than dry seeds, considerably. In general, in addition to genotype, environmental conditions affect on secondary dormancy potential of seeds. In total varieties, except of Hyola60, germination percent and rate was decreased, due to enviromment moisture.
    Keywords: Germination percent, Germination rate, Secondary dormancy, Water potential
  • N. Norian, M.H. Hadizadeh*, M.R. Taherian, M. Abbaspour Pages 31-40
    In order to investigate the allelopathic effects of crocus petals on seedling growth of sorghum (Sorghum bicolor), wheat (Triticum aestivum), barnyard grass (Echinochloa crus-gali) and wild pigweed (Amaranthus retroflexus), five dilutions of 1% aquatic extract were prepared as 0, 10, 30, 60, and 100% of full strength. Five milliliters of each dilution was added to petri dishes containing 25 seeds laid between papers. After 10 days, plumule and radicle length was measured. Log-logistic model was fitted to radicle length response of sorghum, wheat and barnyard grass via extract concentrations but for wild pigweed the Gompertz model was better. Based on EC50 of radicle length, the sensitivity order of plants was pigweed, sorghum, barnyard grass and wheat. The five-parameter models including hormesis term were best suited for plumule length response of wheat and barnyard grass and pigweed to different concentrations. The hormesis phenomenon was observed for lower concentrations than 50% and dose giving maximum stimulation for wheat, barnyard grass and pigweed was 10.76, 12.33 and 14.02%, respectively. Germination percent was not affected by aqueous concentrates at the test plants except of pigweed that had been reduced significantly by the full strength of concentration.
    Keywords: Barin, Cousens, Gompertz, Hormesis, Log, logistic, Model, Weibull
  • A. Assaran, M.H. Hadizadeh*, K. Bakhsh Kelarestagi, S.H. Torabi Pages 41-53
    Broomrape is one of the most troublesome parasite weeds in the tomato fields of Iran that use of fumigant material is one of the way for its control. Five application doses 0, 500, 750, 1000, 1250, 1500 l ha-1 of Metam-Sodium were applied by shank injection in a tomato filed of Astan Qods in Mashhad during 2011. The experiment was arranged in a completely randomized block design with four replications. Plots were divided in two parts so that in one half only weeds were removed and in the other one both weeds and broomrapes were maintained throughout the growing season. Densities and dry weights of broomrape as well as weed size were measured in each half part separately. The results showed that Metam-Sodium was able to reduce weed density as three-parameter logistic dose response curve. The most tolerant weeds were pigweed and common lambs-quarters with ED50 of 474 and 775 l ha-1 respectively while common purslane, black night-shade and barnyardgrass were more sensitive. Despite weed reduction, there was no harvest for tomato because of high remained weed density that is probably more than weed threshold. Broomrape was not affected by metam-sodium but corresponding tomato yield increased in linear form. A decrease of soil respiration by Metam–sodium was expressed by the four-parameter Gompertze equation.
    Keywords: Dose, response, Gompertz, Logistic, Yield
  • M. Veysi*, M. Minbashi, P. Sabeti, A. Mohammadi Pages 55-68
    In order to identify and determine weeds distribution in rainfed wheat fields of Kermanshah province, 58 fields in 7 counties were investgated during 2001 and 2009. After weed survey the charsterictics of weed species were evaluated. Then density, frequency, uniformity, mean density, abundance index, Shannon- Weaver diversity index and Simpson index were determined. In rainfed wheat fields of Kermakshah province 91 weed species were identified out of which 15 species belong to grass weed and 53 species belong to broadleaf weed. Poaceae, Fabaceae, Asteraceae and Rubiaceae were the most important families with, 57, 35.5, 34.6 and 18 percent of FIV, respectively. Based on the result of this study Galium tricornatum, Vicia hyrcanica, Vaccaria pyramidata and Anthemis cotula were the dominant broadleaved weeds. Avena ludoviciana, Hordeum spontaneum and Bromus tectorum were the most important grass weeds. In addition the most important troubeling preharvest weeds were Convolvulus arvensis, Carthamus oxyacanthus and Glycyrrhiza glabra in rainfed wheat fields. Shannon-Weaver diversity index showed the highest species diversity were in Kermanshah with 2.67 and the lowest species diversity in Songhor and Sarpolezohab were with 1.8 and 1.9, respectively.
    Keywords: Density, Evenness, Frequency, GIS, Shannon, Wiener diversity index