فهرست مطالب

فصلنامه پژوهش های حفاظتی - امنیتی
پیاپی 7 (پاییز 1392)

  • تاریخ انتشار: 1392/08/14
  • تعداد عناوین: 6
|
  • مهدی بیگدلو صفحه 1
    تدابیر مقام معظم رهبری(مدظله العالی) در سازمان های امنیتی را می توان راهبرد اصلی این سازمانها در دستیابی به بالاترین سطح تامین امنیت نظام اسلامی برشمرد. یکی از راه های تسهیل کننده اجرایی شدن این تدابیر بهره گیری از توان مدیریت در این سازمانهاست و یکی از اصلی ترین این تدابیر اعمال نقش واپایشی مدیریت برای اجرایی شدن تدابیر معظم له است. مطالعه حاضر برای اثبات این فرضیه که بین واپایش مدیریتی و اجرای تدابیر مقام معظم رهبری (مدظله العالی) در سازمان های امنیتی رابطه معناداری وجود دارد از نظریه واپایش استونر و فریمن و نظریه اجرای راهبرد فرد دیوید به عنوان چارچوب نظری تحقیق بهره گرفته است تا با انجام پژوهشی پیمایشی با استفاده از یک پرسشنامه محقق ساخته 32 سئوالی به بررسی نظرات 80 نفر از کارشناسان امنیتی بپردازد.
    نتیجه حاصل از بررسی داده ها با استفاده از آزمون آماری اسپیرمن این بود که بین واپایش مدیریتی و اجرایی شدن تدابیر مقام معظم رهبری(مدظله العالی) در سطح معنی داری 99 درصد، همبستگی 76/0 برقرار است؛ به عبارتی رابطه بسیار خوب بین واپایش مدیریتی و اجرایی شدن تدابیر مقام معظم رهبری(مدظله العالی) وجود دارد و به واسطه ارتباط مثبت دو متغیر، با افزایش واپایش در مولفه های تعیین استاندارد، انجام عملکرد، تشخیص انحراف و اقدامات اصلاحی می توان اجرای تدابیر مقام معظم رهبری (مدظله العالی) را سرعت بخشید.
    کلیدواژگان: تدبیر، مدیریت، واپایش، ارزیابی، نظارت، راهبرد
  • مهدی محمدی، علیرضا صابرفرد صفحه 23
    صنایع دفاعی ج.ا.ا در حال حاضر با محیطی آشوبناک، پیچیده و مدام در حال تغییر مواجه هستند. از اینرو می بایست قابلیت های دفاعی متنوع، متعدد و کارآمدی را برای جامعه نیروهای مسلح ج.ا.ا تامین تا نیروهای عملیاتی بتوانند با انواع تهدیدات موجود مقابله موثری داشته باشند.این قابلیت راهبردی تنها با ارتقای توان فناورانه و قدرت انعطاف پذیری صنایع دفاعی میسر است. اصلی ترین مقوله در مدیریت فناوری هر سازمان، فرآیند اکتساب و جذب فناوری های مورد نیاز است. این فرآیند سالهاست که در سازمان های دفاعی ن.م به طرق مختلف در حال انجام بوده ولیکن با شیوه هایی غیر منعطف و انطباق نا پذیر با تهدیدات موجود که جامعه ن.م را علیرغم صرف هزینه های مادی و معنوی فراوان با معضلات متعددی از قبیل انتقال ناقص دانش وفناوری، جذب ناکارآمد فناوری و از همه مهمتر افشای اطلاعات ارزشمند دفاعی مواجه بوده که ناشی از عدم اهتمام لازم به مقوله امنیت فناوری است. لذا ضروری است که جامعه اطلاعاتی ن.م به مقوله اکتساب فناوری به دید تخصصی نگریسته، خرد امنیتی بومی شده آن را تولید تا از ضررهای جبران ناپذیر موجود آن کاسته شود.
    کلیدواژگان: اکتساب فناوری، جذب فناوری، ملاحظات امنیتی و حفاظتی، جامعه اطلاعاتی ن، م
  • هادی جمشیدیان، اسلام محمودی صفحه 59
    روند رو به رشد برون سپاری در سازمان ها و صنایع دفاعی در سال های اخیر تهدید ویژه و جدیدی را برای صنایع دفاعی بوجود آورده است، و آن تهدید چیزی نیست جز به خطر افتادن اطلاعات حساس صنایع دفاعی. لذا از یک سو نیاز به برون سپاری ملموس و قابل درک امری اجتناب ناپذیر است و از سوی دیگر، از دست رفتن اطلاعات حساس و حیاتی تهدیدی قابل تامل است. لذا ضرورت دارد مجموعه های صنعت دفاعی با آمادگی و ایجاد سازو کارهای لازم با لحاظ نمودن الزامات حفاظتی و امنیتی ضمن بهره گیری از فرصت های برون سپاری نسبت به کاهش آسیب پذیری ها و تهدیدها مترتب بر آن اقدام لازم را بعمل آورند.
    در این مقاله هدف اصلی ارزیابی و اولویت بندی فرصت ها و چالش های امنیتی برون سپاری در وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح بوده و سعی شده است با شناخت و در نظر داشتن واقعیات موجود، چالش ها، فرصت ها و تهدیدها برون سپاری راهکارهای بهینه را ارائه گردد.
    روش تحقیق این مقاله از نوع توصیفی – تحلیلی بوده و نظرات تعداد 50 نفر نخبه و صاحب نظر امنیتی جامعه مورد مطالعه اخذ و مورد ارزیابی و اولویت بندی قرار گرفته که بر اساس نتایج آماری، می توان اذعان داشت در ارزیابی و اولویت بندی عوامل فرصت های و چالش های امنیتی برون سپاری در وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، عامل استفاده از تخصص به عنوان با اهمیت ترین عامل و عامل ایجاد اشراف اطلاعاتی بعنوان کم اهمیت ترین عامل از میان عوامل فرصت ها و همچنین عامل تسهیل نفوذ عوامل سرویس ها بعنوان با اهمیت ترین عامل در بین عوامل شناسایی شده و عامل امتناع از پذیرش قیود حفاظتی بعنوان کم اهمیت ترین عامل از میان عامل های چالش ها انتخاب گردیدند.
    کلیدواژگان: ارزیابی، برون سپاری، چالش، فرصت، وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح
  • مرتضی کریمی، سید مرتضی احمدی صفحه 79
    ایران از جمله کشورهای زلزله خیز جهان بوده که 90 درصد خاک ایران بر روی نوار زلزله واقع شده است. از نظر لرزه خیزی تهران بسیار لرزه خیز می باشد. تراکم شدید جمعیت و مراکز متعدد سکونت گاهی، تجاری، اقتصادی، فرهنگی و امنیتی و وجود مراکز نظامی متعدد و ستاد های کلان نیروهای مسلح در تهران و مراکز راهبردی نظام در این شهر، اداره آن را مشکل کرده است. حال اگر حادثه ای مانند زلزله در آن رخ دهد بر ابعاد فاجعه آمیز آن به شدت می افزاید. تهدید های گوناگون داخلی و خارجی و آسیب های غیره منتظره می تواند از کارکرد مراکز نظامی و مراکز تصمیم گیر و راهبردی نظام بکاهد. نیروهای مسلح به عنوان حافظان کشور، باید طوری سازماندهی و استقرار یابند که در زمان وقوع حوادث احتمالی طبیعی مانند زلزله، سیل و یا حوادث غیر طبیعی مانند جنگ و بحران های اجتماعی در درجه اول بتوانند از خود حفاظت کنند و دردرجه دوم توان کافی حفاظت از نظام و مردم را داشته باشندسوال اصلی عبارت است از اینکه: «وضعیت شهر تهران را از نظر زلزله خیزی و مدل های احتمالی وقوع زلزله و پیامد های امنیتی ناشی از آن بر روی مردم و به تبع آن بر روی نیروهای مسلح و امنیتی چیست؟ و راه کارهای لازم جهت کاهش و مقابله با آنها چه می باشد؟». با استفاده از نرم افزار ساج (GIS) نقشه های مورد نظر تهیه و با روش توصیفی – تحلیلی میزان آسیب پذیری مکان ها از صفر تا صد درصد در مدل های سه گانه زلزله گسل ری، گسل شمال تهران و گسل مشا مشخص و مناطق امن تا پرخطر در مناطق شهری معلوم گردید.
    کلیدواژگان: مخاطرات، زلزله، تهران، بحران، امنیت
  • ابوالفضل امیری، محمدباقر ذوالقدر، علی فرهی بوزنجانی، حمیدرضا حاتمی صفحه 105
    رویکرد آمریکا در سال های اخیر براندازی نظام مقدس جمهوری اسلامی با راهبرد جنگ نرم می باشد. مقابله با این تهدید پیچیده وخطرناک از اولویت های اصلی کشور است. مقاله حاضر با هدف طراحی الگوی مقابله با جنگ نرم آمریکا انجام گرفت. نوع پژوهش کاربردی و به روش توصیفی،پیمایشی می باشد. جامعه آماری این تحقیق 200 نفر از اعضای هیات علمی، مدیران ارشد و راهبردی، پژوهشگران و خبرگان آشنا به موضوع تهدید نرم هستند. نمونه آماری این پژوهش طبق فرمول کوکران 132 نفر تعیین گردید. در این مقاله ابعاد، مولفه ها و شاخص های الگو مقابله با جنگ نرم و همچنین روابط بین آن ها مورد بررسی قرار گرفت. نتایج تحلیل ها نشان داد که الگو مقابله با جنگ نرم آمریکا، دارای پنج بعد، ده مولفه است، و تعدادی شاخص می باشد حاصل نتایج الگو ساختاری بیانگر این است که ابعاد روانشناختی و اجتماعی نسبت به دیگر ابعاد، و شاخص عمل به رهنمودهای ولی فقیه از اعتبار و وزن بیشتری برخورداراست. این مقاله پیشنهاد دارد که مهم ترین مولفه های قدرت نرم جمهوری اسلامی؛ اشاعه ارزشها وتفکر اسلام ناب، سرمایه اجتماعی و تفکر بسیجی، ارتقاء روحیه ولایتمداری، ارتباط گیری موثر، جلب رضایت و همراه سازی مردم در برنامه های کاربردی مسوولین کشور مورد توجه اساسی و راهبردی قرار گیرد.
    کلیدواژگان: جنگ نرم، آمریکا، ایران، قدرت نرم، الگوی مقابله با جنگ نرم
  • علی سعیدی، ربیع ترک لشکناری صفحه 127
    مناطق مرزی و آن سوی مرز و آسیب پذیری ها و تهدیدات مختلفی که در این مناطق وجود دارد، مناطق مرزی را واجد اهمیت و ویژگی های خاصی نموده است، که بایستی در مطالعات آمایش سرزمین مورد توجه قرار گیرد. همچنین دوری شرق استان از مرکز استان (بندر عباس)، و شرایط محیطی سخت، دارای تراکم جمعیتی کمتر می باشد به طوری که به سرزمین فراموش شده شهرت پیدا کرده و این می تواند در دفاع و امنیت از منطقه تاثیر منفی داشته باشد. هدف از این تحقیق بررسی و شناسایی امکانات و شرایط موجود در شرق استان هرمزگان و نقش توسعه و آمایش سرزمینی در برنامه های دفاعی امنیتی می باشد. و انجام طرح های آمایش سرزمینی چگونه می تواند به برنامه های دفاعی امنیتی در شرق استان هرمزگان کمک کند در این تحقیق با استفاده از داده های رقومی موجود و شاخص های جغرافیایی موثر بر دفاع و امنیت از جمله: 1- ویژگی های جمعیتی، 2- راه های ارتباطی، 3- پراکندگی شهرهای بزرگ، 4- بنادر و اسکله، 5- پاسگاه های انتظامی، 6- ناهمواری ها با استفاده از نرم افزارهای پردازشی و نمایشی نقش آمایش سرزمینی را در کمک به دفاع و امنیت را مورد بررسی قرار گرفته است. و در آخر راه کارهایی جهت دفاع مناسب، امنیت پایدار و کمک به برون رفت منطقه از حالت فراموشی ارائه شده است.
    کلیدواژگان: آمایش سرزمین، شرق استان هرمزگان، مرز، ملاحظات دفاعی، امنیتی