فهرست مطالب

پژوهش نامه نظم و امنیت انتظامی
سال هفتم شماره 2 (پیاپی 26، تابستان 1393)

  • تاریخ انتشار: 1393/06/24
  • تعداد عناوین: 6
|
  • علی محمد احمدوند، حمیدرضا اشراق، امیر تربتی صفحات 1-27
    امروزه تحقق چشم انداز از این روی که سازمان ها با محیط پویا روبه رو هستند، حایز اهمیت فراوان است. از طرفی نیروی انتظامی با توجه به ماموریت حساسی که در سطح جامعه دارد و همچنین نقش پلیس در ارائه خدمات، برای دستیابی به افزایش رضایت جامعه در افق زمانی، باعث شده تا نقش چشم انداز در ناجا از اهمیت بسزایی برخوردار باشد. از این رو ارائه مولفه های اصلی به منظور رصد چشم انداز و تعیین ویژگی ها و مولفه های کلیدی آن یک ضرورت اجتناب ناپذیر است. بدین منظور در این تحقیق به دنبال تبیین مولفه های چشم انداز ناجا و تعیین عوامل کلیدی موفقیت آن هستیم. بنابراین با توجه به نوع و موضوع مورد مطالعه، این پژوهش کیفی، کاربردی و توصیفی است که با بهره گیری از روش های اسنادی و میدانی به گردآوری داده های مورد نیاز پرداخته شده است و برای انجام آزمون فرض و تاییدیه مولفه ها از آزمون دو جمله ای استفاده شد. در این تحقیق ابتدا مروری بر مفاهیم چشم انداز شده و سپس با بررسی چشم انداز ناجا و تحلیل آن، چهار سرمایه؛ انسانی، سازمانی، اجتماعی و اطلاعاتی-دانشی تعیین شد که با انجام مصاحبه، مولفه های هریک از آنها استخراج و با استفاده از پرسشنامه روایی، پایایی و همچنین انجام آزمون فرض، تمامی مولفه ها مورد تایید قرار گرفت و در پایان نیز مهم ترین عوامل تحقق چشم انداز تهیه شد. نتایج بررسی ها در عوامل تحقیق نشان می دهد، بدون تغییر در رفتار و طرز تلقی آحاد کارکنان و همسویی با منافع رهبران و فرماندهان و ایجاد چشم انداز مشترک، موفقیت در تحقق چشم انداز سازمان به مشکل مواجه خواهد شد.
    کلیدواژگان: چشم انداز، ارزیابی عملکرد، چشم انداز ناجا، عوامل موفقیت چشم انداز، مولفه های چشم انداز
  • مهدی الوانی، غلامرضا معمارزاده، محمد علی افشار، حسین رشیدی راد صفحات 27-56
    هدف این تحقیق، ترسیم نقشه ارزش های رقابتی موثر در برقراری نظم امنیت در وضعیت فعلی و مطلوب است. چارچوب و ابعاد مورد استفاده در این تحقیق بر گرفته از چارچوب ارزش های رقابتی کمرون و کوئین است، اما تمامی شاخص های اندازه گیری آن از فرمایشات مقام معظم رهبری استخراج شده است. این تحقیق از نوع کاربردی و توسعه ای است که به روش توصیفی - پیمایشی صورت گرفته است. جامعه آماری تحقیق شامل افسران ارشد و افسران جزء فرماندهی انتظامی شهرستان اردبیل است که به روش تصادفی ساده، تعداد 60 نفر انتخاب و پس از تکمیل پرسشنامه محقق ساخته مورد مطالعه و تحلیل قرار گرفتند. یافته های تحقیق نشان می دهد که سازمان ناجا از بین چهار مدل فرهنگی و ارزشی، بیشتر به بوروکراسی و رقابت گرایش دارد و از مدل های مشارکت و ادهوکراسی، علی رغم تاکید سازمانی بر مشارکت کارکنان و خلاقیت و نوآوری، کمی فاصله گرفته است که لازم است با ایجاد توازن بین مدل فوق، بهره وری سازمانی در برقراری نظم و امنیت را بهبود بخشد.
    کلیدواژگان: چارچوب ارزش های رقابتی، ارزش های سازمانی، فرهنگ سازمانی، نظم و امنیت
  • علیرضا جزینی، سیدمحسن طباطبایی، عباس افرازه صفحات 57-86
    یکی از موضوعات مهم در مدیریت دانش پلیس، انتخاب راهبرد های مناسب است که در ادبیات به این موضوع پرداخته شده است. اما رویکردهای موجود در ادبیات از منظرهای چندگانه به موضوع نپرداخته اند و تنها به پیشنهاد راهبرد های مناسب برای مدیریت دانش در امور پلیسی بسنده کرده اند و یا نوع شناسی راهبرد را تنها به یک بعد از آن محدود کرده اند. در این مقاله موضوع مدیریت دانش به عنوان یک موضوع پیچیده و چند سطحی بررسی شده است و تفاوت انتخاب راهبرد های مدیریت دانش در سطوح مختلف تحلیل می شود. این تحقیق از نوع تحقیقات اکتشافی و کاربردی بوده و با رویکرد کیفی و راهبرد تحقیق آرشیوی انجام شده است. بدین منظور داده های تحقیق از طریق جستجو در آرشیو مقالات ناجا و پایگاه های علمی تحت وب جمع آوری شده است. داده های جمع آوری شده با استفاده از تکنیک تحلیل محتوای استنباطی، تجزیه و تحلیل شده و بر این اساس انواع راهبرد های مدیریت دانش و سطح بندی آن ها شناسایی شده است. یافته های این تحقیق نشان می دهد که راهبرد مدیریت دانش گاهی به عنوان راهبرد کل سازمان با مضمون دانش محوری مطرح می شود، گاهی به تصمیم گیری در خصوص انجام یا انجام ندادن فعالیت های دانشی درون سازمان بازمی گردد که آن را راهبرد سطح اول می نامیم و گاهی نیز به تصمیم گیری در خصوص انتخاب ابزارهای پشتیبان مدیریت دانش تاکید دارد که آن را راهبرد سطح دوم می نامیم. بر همین اساس یک الگوی یکپارچه سه سطحی برای مدیریت دانش پلیسی راهبردی ارائه و رابطه بین سطوح در آن تعیین شده است.
    کلیدواژگان: دانش، دانش محوری، مدیریت دانش راهبردی، پلیس، حوزه های راهبردی دانش
  • اکرم گروسی صفحات 87-106
    هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش رسانه های جمعی (با تاکید بر تلویزیون) بر احساس نظم اجتماعی و سرمایه اجتماعی افسران مرد ناجا است. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه افسران جزء و ارشد مرد ناجا است. در این تحقیق نمونه ای شامل 228 از افسران فرماندهی انتظامی شهر تهران که با روش تصادفی ساده انتخاب شده اند، در نظر گرفته شده است. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی، از نظر مکان اجرا، میدانی و از نظر نحوه گردآوری اطلاعات، توصیفی از نوع همبستگی است. ابزار اندازه گیری نیز شامل پرسشنامه میزان استفاده از تلویزیون، پرسشنامه سرمایه اجتماعی پلیس و پرسشنامه نظم اجتماعی بود که روایی و پایایی آنها با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ و روش تحلیل عاملی اکتشافی مورد تایید قرار گرفته است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش همبستگی پیرسون به روش ماتریسی استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که بین میزان استفاده از تلویزیون و مولفه های نظم اجتماعی (نهادینه شدن الگوهای جامعه پذیری، توافق در ارزش ها، هنجارها و اختلافات، توان پیش بینی و پیشگیرانه اجتماعی، کنترل موثر اجتماعی، ایمان و باورهای مشترک، نهادینه شدن قواعد و هنجارهای اجتماعی و اعتماد عمومی) در بین افسران مرد رابطه مثبت وجود دارد و بین میزان استفاده از تلویزیون و مولفه های سرمایه اجتماعی (اعتماد به پلیس، مشارکت با پلیس و آگاهی نسبت به پلیس) در بین افسران مرد رابطه مثبت وجود دارد. بنابراین تلویزیون می تواند تاثیر مثبتی بر زندگی انسان ها از طریق افزایش سرمایه اجتماعی و نظم اجتماعی داشته باشد.
    کلیدواژگان: رسانه های جمعی، تلویزیون، نظم اجتماعی، سرمایه اجتماعی، افسران مرد ناجا
  • اکبر علیوردی نیا، حیدر جان علیزاده، محمدرضا حسنی صفحات 107-136
    نظریه شرمساری بازپذیرکننده بریث ویت (1989) از جمله جذابترین تبیینهای نظری در خصوص نظم و امنیت اجتماعی است. این نظریه در پی ترکیب و تلفیق چندین نظریه مختلف از جمله فشار، کنترل اجتماعی، بیسازمانی اجتماعی، برچسب زنی، یادگیری و نظریه های خرده-فرهنگی است. براساس استدلال بریث ویت، مجازاتهای غیررسمی در خصوص رفتارهای انسانی به مراتب موثرتر از مجازات رسمی است. براساس فرض اصلی بریث ویت، وقتی شرمساری انگ-زننده است، جرم بالا است و وقتی بازپذیرکننده است، جرم پایین است. طبق استدلال نظریه شرمساری بازپذیرکننده، آن دسته از دستهجات انسانی که وجه مشخصه آنها سطوح بالای اجتماع-گرایی، به هم پیوستگی و شرمساری بازپذیرکننده است، از میزان جرم نسبتا کمی برخوردارند. امروزه عدالت ترمیمی که وجه هنجاری نظریه شرمساری بازپذیرکننده است، به عنوان بدیلی بر عدالت تنبیهی، توجه روزافزونی را به خود جلب کرده است. مقاله حاضر با روشی اسنادی-تحلیلی، بر آن است که شرحی مختصر از این نظریه و اصول و ارکان اصلی آن ارائه کند و در آخر دلایل برتری این نظریه را در زمینه برقراری و استقرار نظم و امنیت انتظامی و پیشگیری از جرم در مقایسه با سایر نظریات بیان کند..
    کلیدواژگان: نظریه بریث ویت، مجازات، جرم، نظم، بزهکاری
  • قدرت الله عظیمیان صفحات 137-172
    این پژوهش مولفه هایی مانند تهدیدات اجتماعی از منظر قرآن مجید، فرمایشات گهربار رسول گرامی اسلام (ص) و امام علی (ع) و اسناد بالا دستی سخنان امام راحل (ره)، مقام معظم رهبری، قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و سند چشم انداز 20 ساله کشور را مورد توجه قرار داده است. پژوهش حاضر از نظر نوع، کاربردی و توسعه ای است و با روش پژوهش آمیخته و با رویکرد های کمی و کیفی اجرا شده است. جامعه آماری این پژوهش شامل؛ مسئولان اجرایی وزارت کشور، وزارت اطلاعات، نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و استادان دانشگاهی به تعداد 1960 نفر است که با استفاده از فرمول کوکران، جامعه نمونه به تعداد 234 نفر تعیین و به شکل هدف مند و متناسب به سازمان های مورد نظر اختصاص داده شد. پایایی پرسشنامه اولیه با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ محاسبه و با اخذ نمره 93 درصد در سطح قابل قبول قرار دارد. پس از انجام آزمون مقدماتی، 300 نسخه از پرسشنامه تهیه و بین جامعه نمونه توزیع شد که 280 نسخه تکمیل شده، جمع آوری و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. با توجه به اینکه در این پژوهش باید راهبردهای مناسب مدیریت بحران ارائه شود، بنابراین در پایان با استفاده از تکنیک SWOT تعداد 20 راهبرد مناسب حاصل از پژوهش به رشته تحریر درآمده است که مهم ترین آنها شامل؛ استفاده از مدیران لایق، با تجربه، ولایت مدار و با تفکر و روحیه بسیجی در مدیریت بحران کشور؛ افزایش هماهنگی و انسجام بین مسئولان و کارگزاران با تبعیت کامل آنان از مقام معظم رهبری؛ آموزش و تربیت مدیران بحران کشور با بهره برداری از منابع غنی فکری و تجربه ناشی از سه دهه انقلاب اسلامی هستند. در نهایت پیشنهاد شد، با توجه به اینکه ریشه های بحران های اجتماعی عموما بحران های اقتصادی فرهنگی و سیاسی است، بنابراین ضروری است که نسبت به شناسایی ریشه های بحران مذکور نیز اقدام کرده و پژوهش دقیق و کاملی انجام شود.
    کلیدواژگان: تهدیدات اجتماعی، راهبرد، بحران، مدیریت بحران