فهرست مطالب

فصلنامه علوم و فنون بسته بندی
پیاپی 17 (بهار 1393)

  • تاریخ انتشار: 1393/03/26
  • تعداد عناوین: 7
|
  • حسن صراف *، مصطفی امام پور صفحه 4
    در لجستیک نظامی با توجه به تجربیات و بهره-برداری از نتایج نبردهای اخیر و با الگوبرداری از مزایای لجستیک تجاری، گام های قابل ملاحظه ای در بهبود وضعیت بسته بندی برداشته شده است. در این مقاله به توصیف وضعیت بسته بندی مهمات در لجستیک نظامی پرداخته شده تا مصرف کنندگان مهمات به اقلام کیفی در زمان تعیین شده و با حفظ صرفه اقتصادی و با کمترین هزینه ها نائل شوند. به همین خاطر، امروزه بهینه-سازی بسته بندی با معیارهای لجستیکی و فنی به شدت مورد توجه دست اندرکاران و مسئولان مربوطه قرار دارد و استفاده از نمونه پیوست های فنی بسته بندی - پیشنهادی این مقاله - متداول و ضروری شده است.
    کلیدواژگان: بسته بندی، لجستیک، مهمات و پیوست فنی
  • احمد احتیاطی*، ناصر صداقت صفحه 16
    روش های نوین فرآیند مواد غذایی مانند پرتودهی و مایکروویو، روش هایی هستند که در سال های اخیر،در صنعت مواد غذایی به منظور تولید مواد غذایی سالم تر و با کیفیت تر مورد استفاده قرار می گیرد. محققان نیز تاثیر این روش ها را بر مواد غذایی و عوامل فساد محصولات غذایی مورد بررسی قرار داده اند. با توجه به اینکه، عموما این فرایندها روی محصول بسته بندی شده، اعمال می شود، بررسی تغییرات ویژگی های مواد بسته بندی مانند خواص مکانیکی و ممانعت کنندگی بسیار مهم می باشد. در همین راستا، بخشی از تحقیقات در حوزه بسته بندی، معطوف به بررسی تاثیر فرایند های نوین بر ویژگی های مواد بسته بندی است. مقاله حاضر مروری بر تحقیقات صورت گرفته در این حوزه می باشد. اثر فرایندهای نوین بر شدت مهاجرت ترکیبات از مواد بسته بندی به ماده غذایی طی نگه داری نیز از موضوعات مهمی است که در این مقاله به آن پرداخته شده است.
    کلیدواژگان: ایمنی، بسته بندی، پرتودهی، مایکروویو و مهاجرت
  • مقدسه اکبری امری*، رحیم یداللهی، حسین رسالتی، محمدرضا دهقانی، احمدرضا سراییان صفحه 28
    در تولید کاغذهای بسته بندی، خصوصا هنگامی که از خمیر های مکانیکی یا کاغذ بازیافت شده و ساخته شده از چوب استفاده می شود، مقدار زیادی از مواد محلول و کلوئیدی (DCS) که عمدتا از همی-سلولزها، مواد استخراجی و لیگنان ها تشکیل شده است از خمیر آزاد شده و در آب فرآیندی، پراکنده یا حل می شوند. تجمع DCS طی عملیات کاغذسازی به دلیل بسته شدن سامانه های آب فرآیندی، اثرات زیان-آوری بر فرآیندهای کاغذسازی و محصولات کاغذی دارد. بنابراین حذف یا کنترل DCS به منظور غلبه یا کاهش اثرات منفی آن ها، امری ضروری است. در این بررسی، پیشرفت های اخیر در کنترل DCS از طریق روش های فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی مورد بررسی قرار گرفته است. با توجه به مطالعات انجام شده، روش های شیمیایی شامل استفاده از پلی الکترولیت ها جهت لخته سازی و ته-نشینی مواد DCS در سامانه شناورسازی با هوای محلول (DAF) و تثبیت کننده ها مانند سولفات آلومینیوم(آلوم)، پلی آلومینیوم کلرید، پلی-آمین ها، پلی وینیل آمین و نشاسته کاتیونی، روش های کارامدتری در کنترل DCS برای بهبود حرکت پذیری ماشین کاغذ و بهبود کیفیت کاغذهای مختلف از جمله بسته-بندی می باشد.
    کلیدواژگان: کاغذهای بسته بندی، مواد محلول و کلوئیدی، روش های شیمیایی و شناورسازی با هوای محلول
  • ملیحه کرمی *، حسین رسالتی، احمدرضا سراییان، محمدرضا دهقانی صفحه 38
    این مطالعه اطلاعاتی راجع به کاربردهای خمیر حل شونده و مشتقات حاصل از آن ارائه می دهد که برخی از این مشتقات در صنعت بسته بندی از گذشته تا به امروز مورد استفاده قرار گرفته است. خمیرهای حل شونده دارای مقدار زیادی آلفا- سلولز هستند که خواص ویژه ای مثل سطح درجه روشنی زیاد و توزیع وزن مولکولی یکنواخت دارند. خمیرهای حل شونده برای تولید محصولات متفاوت مشتق شده ی سلولزی استفاده می شوند. مزیت مشتقات سلولز نسبت به سلولز، قابلیت انحلال آن ها در حلال های رایج تجاری است. ویژگی قابل حل بودن مشتقات سلولزی باعث می شود که استفاده از این مشتقات توسط فناوری مناسب جهت تولید الیاف، لایه ها، فیلم های سلولزی، پلاستیک ها با مواد محلول در آب امکان پذیر گردد.
    کلیدواژگان: خمیر حل شونده، مشتقات خمیر حل شونده، بسته بندی، آلفا، سلولز و فیلم های سلولزی
  • سعید مهدوی* صفحه 50
    دو ویژگی بسیار مهم بسته بندی شامل طرح و ساختار آن است. امروزه به دلیل ویژگی های منحصر به فرد کاغذ و مقوا که ناشی از خواص الیاف سلولزی تشکیل دهنده ی آن هاست، استفاده از کاغذ و مقوا در صنایع بسته بندی رو به افزایش است. از طرف دیگر، استفاده از سایر مواد مثل پلی مرها و فویل ها به همراه کاغذ و مقوا در ساختار بسته بندی، موجبات ارتقای کیفیت این صنعت را فراهم آورده است. کاغذ و مقوا از جمله موادی هستند که می توانند با توجه به خواسته های مشتری، قدرت خلاقیت را در طراح بسته بندی افزایش دهند. طرح و ساختار بسته بندی برای هر محصول با توجه به توقعات از آن، می تواند متفاوت باشد. امروزه موفقیت در تجارت یک کالا، مرهون به کارگیری طرحی مناسب در قالب ساختار مهندسی شده بسته بندی آن کالاست. در این مقاله به چگونگی ساختار و طرح انواع بسته بندی متشکل از کاغذ و مقوا پرداخته می شود.
    کلیدواژگان: بسته بندی، کاغذ، طراحی، ساختار و ویژگی ها
  • رحیم ابراهیمی بریسا*، حسین رسالتی صفحه 64
    در مطالعه حاضر اثر استیله کردن بر ویژگی-های نوری، فیزیکی و مکانیکی کاغذهای بسته-بندی مورد مطالعه قرار گرفته است. در ابتدا به نحوه مکانیسم استیله کردن کاغذ و دیگر مواد لیگنوسلولزی پرداخته شده است. در مورد ویژگی های فیزیکی، تاثیر استیله کردن برای پایداری ابعاد، ناهمواری سطح و ضخامت کاغذهای بسته بندی مورد مطالعه قرار گرفته است. برای ویژگی های مکانیکی نیز مقاومت به پاره شدن، کششی، به تا شدن و سفتی مورد بررسی قرار گرفته است. همچنین برای تاثیر استیلاسیون بر ویژگی های نوری کاغذ، سفیدی، زردی و ماتی مورد ارزیابی قرار گرفته-اند. نتایج بررسی های محققین، نشان داده است در اثر استیله کردن پایداری کاغذ و مقواهای بسته بندی افزایش می یابد و کاغذ نسبت به رطوبت، تغییرات کمتری از خود نشان می دهد. استیله کردن کاغذ، باعث صافی سطح بیشتر و افزایش ضخامت کاغذهای مورد نیاز در صنعت بسته بندی خواهد شد. مقاومت به پارگی در اثر استیلاسیون به دلیل کاهش طول الیاف افت می کند. مقاومت به کشش و تا شدن با استیله کردن ابتدا افزایش و سپس کاهش می یابند. مقاومت به سفتی که برای مقوا و کاغذهای بسته بندی، شاخص بسیار مهمی است با استیلاسیون به طرز چشمگیری افزایش می یابد. استیله کردن کاغذهای بسته بندی با گروه های حجیم و روشن استیلی، باعث افزایش ماتی و سفیدی خواهد شد و زردی حاصل از کهنگی کاغذ را کاهش می-دهد.
    کلیدواژگان: استیله کردن، کاغذهای بسته بندی، مقاومت به پارگی، پاداری ابعاد، سفتی و ویژگی های نوری
  • سارا طبشی *، عبدالرسول ارومیه ای، سعید بازگیر، علی اصغر کتباب صفحه 76
    در طی سال های اخیر استفاده از پلی مرهای زیست تخریب پذیر در تولید مواد بسته بندی، مورد توجه تولیدکنندگان قرار گرفته است. بسته-بندی های زیست تخریب پذیر بر پایه بیوپلی-مرها و پلی مرهای سنتزی هستند که به طور معمول از نشاسته و پلی اولفین هایی نظیر پلی-اتیلن سبک، پلی اتیلن سنگین، پلی پروپیلن و پلی استایرن استفاده می گردد. فیلم های زیست تخریب پذیر تولید شده بر پایه نشاسته و پلی اتیلن سنگین دارای مزایایی چون، زیست تخریب پذیری، مقاومت در برابر مواد شیمیایی و تنش های شکننده ی محیط می باشد؛ اما وجود معایبی مانند انعطاف پذیری و مقاومت ضربه پایین، استفاده از آن ها را محدود می سازد. در این پژوهش، اثر ترکیب درصدهای متفاوتی از LLDPEو HDPE را در کامپوزیت زیست تخریب پذیر چند جزئی نشاسته / پلی اتیلن سنگین / پلی-اتیلن خطی سبک و پلی اتیلن مالئیک انیدرید، از طریق روش مخلوط کن داخلی مورد بررسی قرار داده شد. سپس به بررسی خواص کششی نظیر مدول، استحکام کششی در نقطه تسلیم و درصد ازدیاد طول در نقطه ی شکست پرداخته شد و نتایج حاصل نشان می دهد که افزایش مقدارLLDPE در آمیزه باعث افزایش قابل توجهی در ازدیاد طول تا نقطه شکست در مقایسه با نسبت ثابتی از آلیاژ پلی-اتیلن سنگین و سبک خطی به عنوان نمونه شاهد بوده است. بنابراین فیلم چند جزئی فوق با ترکیب درصد30%LLDPE و 34% HDPEو درصد ثابتی از نشاسته و سازگارکننده در شرایط بهینه، بهترین خواص را از خود نشان داده است به طوری که با بررسی خواص زیست تخریب-پذیری این آمیزه، مشاهده گردید که بعد از مدت سه ماه در حدود 10% نمونه تخریب شده است. میزان گذردهی اکسیژن در آمیزه چند جزیی حاوی 30%LLDPE حاکی از کاهش بیش از 50% مقدار اکسیژن عبوری، نسبت به آلیاژ HDPE/LLDPE گردیده است.
    کلیدواژگان: کامپوزیت زیست تخریب پذیر، پلی اتیلن سنگین، پلی اتیلن سبک خطی LLDPE، نشاسته، خواص مکانیکی و گذردهی اکسیژن