فهرست مطالب

فصلنامه مددکاری اجتماعی
سال سوم شماره 7 (بهار 1393)

  • بهای روی جلد: 100,000ريال
  • تاریخ انتشار: 1393/09/24
  • تعداد عناوین: 6
|
  • طراحی شاخص غفلت از کودکان در ایران
    معصومه معارف وند*، سارا نوروزی صفحه 3
    مقدمه
    غفلت از کودکان (رایج ترین نوع کودک آزاری) الگویی است از تامین نشدن نیازهای اساسی کودک مانند عدم دریافت غذای کافی، پوشاک، بهداشت و مراقبت. بررسی بروز و شیوع غفلت فرایندی پیچیده است و به همین دلیل معمولا در مورد آن اطلاعات دقیقی در دست نیست.
    هدف، طراحی شاخص های غفلت از کودکان در سطح اجتماعی، بهداشتی و آموزشی است.
    روش
    این مطالعه به روش دلفی انجام شد. از مجموع 65 متخصص و فعال حوزه ی کودکان که فرم دلفی برای آن ها ارسال شده بود، 35 نفر نظرات خود را در ارتباط با موضوع تحقیق (شاخص های غفلت کودکان و فرمول های محاسبه) بیان کردند. در دور اول، از اعضا خواسته شده بود تا میزان موافقت خود را در مورد شاخص های ارائه شده و چگونگی محاسبه آن ها با اعداد یک تا ده اعلام نمایند و در دور دوم از شرکت کنندگان خواسته شد تا با توجه به نتیجه بدست آمده در مرحله اول میزان موافقت خود را با شاخص های طراحی شده اعلام دارند.
    یافته ها
    در مرحله اول بیش از 90 درصد پاسخ دهندگان با شاخص های پیشنهادی موافق بودند و میانگین 9/77 و انحراف استاندارد 0/87 برای هر شاخص بدست آمد. در دور دوم نیز هر سه شاخص پیشنهاد شده با میانگین 9/77 و انحراف استاندارد 0/78 تایید گردید.
    بحث و نتیجه گیری
    سه شاخص طراحی شده در ابعاد بهداشتی، آموزشی و اجتماعی در صورتی که اطلاعات و شیوه های جمع آوری آن ها از اعتبار زمانی و ابزاری برخوردار باشند، می توانند وضعیت غفلت از کودکان را در جامعه ی ایران نشان دهند. طراحی شاخصی که قادر باشد علاوه بر ابعاد منظور شده در شاخص فعلی بعد غفلت روانی را بسنجد می تواند در مطالعات آتی مد نظر قرار گیرد.
    کلیدواژگان: طراحی شاخص، غفلت از کودکان
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • رابطه خلاقیت و تاب آوری کودکان کار
    صابره صادقی، معصومه معارف وند*، آزاده شجاع صفحه 10
    مقدمه
    کودکان کار در معرض مخاطرات متعددی قرار دارند و تاب آوری در شرایط پرخطر در مورد آن ها از اهمیت بسیاری برخوردار است. این پژوهش با هدف بررسی رابطه خلاقیت و تاب آوری درکودکان کار تهران انجام شد.
    روش
    این مطالعه از نوع پس رویدادی بود. کلیه کودکان کار مراجعه کننده به موسسه های خدمت دهنده به کودکان کار شامل رویش نهال جوان فرحزاد، خانه علم فرحزاد، خانه ای برای آینده، خانه کودک شوش و ناصرخسروکه شرایط شرکت در پژوهش را داشتند، به شیوه تمام شماری وارد پژوهش شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه های تاب آوری کانر-دیویدسون و خلاقیت برگرفته از مقیاس خلاقیت عابدی استفاده شد. داده ها با استفاده از شاخص های توصیفی و ضریب همبستگی پیر سون تحلیل شدند.
    یافته ها
    101 نفر کودک کار 26 (25/7%) دختر و 75 (74/3%) پسر) وارد پژوهش شدند. اغلب آن ها افغان بودند (89/1%) و در خانوارهای 5 تا 10 نفری زندگی می کردند (57/4%). آن ها به کار کارگاهی (42/6%)، کار خیابانی (37/6%) و کار خانگی (19/8%) مشغول بودند. رابطه معناداری میان خلاقیت و تاب آوری کودکان کار مشاهده نشد و تنها در یکی از خرده مقیاس های خلاقیت رابطه معنادار مشاهده شد؛ کودکان کاری که در خرده مقیاس بسط امتیاز بیشتری بدست آوردند، تاب آوری بیشتری را نیز گزارش کردند (r=0.007، p=0.269).
    بحث و نتیجه گیری
    به نظر می رسد پرورش خلاقیت کودکان کار در خرده مقیاس بسط می تواند به تاب آوری بیشتر کودکان کار منجر شود. چکیده
    کلیدواژگان: خلاقیت، تاب آوری، کودک کار
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • کلید گم شده امنیت اجتماعی در سکونتگاه های غیررسمی (مطالعه سکونتگاه غیررسمی دولت آباد کرمانشاه)
    فاتح توانگر*، سید رامین قاسمی، نادر رجبی گیلان، حمید خرمی راد صفحه 16
    مقدمه
    ارتقای امنیت اجتماعی و راهکارهای آن به شکل خاص در سکونتگاه های غیررسمی هدف این تحقیق است. بر این اساس به دنبال شناسایی کامل ساختارهای فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و کالبدی در این مناطق هستیم تا از این طریق به چگونگی امنیت اجتماعی در این سکونتگاه های شهری پی ببریم.
    روش
    روش پیش برنده اصلی در این تحقیق روش کیفی است. در این تحقیق از ابزارهای روشی متنوعی همچون مطالعه اسنادی و کتابخانه ای، مشاهده میدان تحقیق، مصاحبه انفرادی و از همه مهم تر مصاحبه های گروهی بهره گرفته شده است. 9 گروه تحقیق ناهمگون با 8-10 نفر از ساکنان سکونتگاه دولت آباد کرمانشاه تشکیل شد که با این 9 گروه تحقیق به اشباع نظری رسید.
    یافته ها
    بیانگر آن است که سکونتگاه مذکور در دهه های قبل (منظور قبل از دهه 80 است که طرح توانمندسازی اجرا شد) در حوزه های مختلف اقتصادی، فضایی- کالبدی، اجتماعی و فرهنگی (عوامل بنیادی) دارای نارسایی ها و کمبودهایی بوده است که بر روی شاخص های امنیت اجتماعی آثار منفی داشته است. تغییر در این عوامل بنیادی تحت تحولات صورت گرفته ناشی از توانمندسازی در این منطقه دارای اثرات مثبتی بر روی متغیرهای امنیتی بوده است.
    بحث و نتیجه گیری
    توانمندسازی همه جانبه در سکونتگاه های غیررسمی با اصلاح کژکارکردهای منتج از شرایط حاکم بر این سکونتگاه ها مرتبط است. توانمندسازی در این مناطق تاثیر خطی و جمع شونده بر روی شاخص های امنیت اجتماعی ندارد بلکه دارای تاثیر هم افزاینده و مارپیچی مثبت است. توانمندسازی کلید گمشده امنیت اجتماعی در سکونتگاه های غیررسمی است.
    کلیدواژگان: سکونتگاه های غیررسمی، امنیت اجتماعی، توانمندسازی، کرمانشاه، دولت آباد کلمات
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • ارتباط کیفیت زندگی زنان سرپرست خانوار با وضعیت اقتصادی-اجتماعی آنان
    یوسف ویسانی*، علی دل پیشه، کورش سایه میری، نسرین شهبازی، زهرا نادری، علی سهراب نژاد صفحه 27
    مقدمه
    زنان سرپرست خانوار نسبت به مردان به دلیل داشتن چند نقش مختلف به طور همزمان مانند اداره امور خانه و تربیت و مراقبت از فرزندان به تنهایی وکار خارج از خانه با دستمزد کمتر با استرس، مسائل و مشکلات روانی بیشتری مواجه هستند در نتیجه در مقایسه با دیگر زنان از سطح زندگی روحی و روانی پایین تری برخوردار می باشند. بنابراین مطالعه حاضر با هدف بررسی وضعیت کیفیت زندگی زنان سرپرست خانوار تحت پوشش سازمان بهزیستی استان ایلام انجام گرفته است.
    روش
    مطالعه از نوع مقطعی-تحلیلی و جامعه پژوهش شامل کلیه زنان تحت پوشش سازمان بهزیستی استان ایلام بود. ابزار جمع آوری داده در این مطالعه شامل پرسشنامه های اطلاعات دموگرافیک و کیفیت زندگی(36-SF) بود. تجزیه و تحلیل نتایج به کمک نرم افزار آماری SPSS نسخه 16 با استفاده از آزمون های آمار توصیفی و تحلیلی مانند میانگین، انحراف معیار و آنالیز رگرسیون چند متغیره انجام شد. سطح معنی داری در این مطالعه 5% > α در نظر گرفته شد.
    یافته ها
    نمونه شامل750 نفرکه که در نهایت 708 نفر با میزان پاسخ دهی 94/4% پرسشنامه ها را تکمیل نمودند. میانگین و انحراف معیار سنی افراد شرکت کننده19/88±53/3 بود. بر اساس وضعیت اقتصادی بد با برخی از ابعاد کیفیت زندگی نظیر عملکرد جسمی (0/001>=p) درد جسمی(0/001>=p)، سلامت عمومی (0/001>=p) و نمره کلی کیفیت زندگی(0/001>=p) ارتباط داشت. میانگین نمره کیفیت زندگی در کل نمونه مورد مطالعه 08/46 بود که نشان دهنده کیفیت پایین زندگی زنان سرپرست خانوار بود.
    بحث و نتیجه گیری
    بر اساس نتایج مهمترین دلایل تاثیرگذار بر کیفیت زندگی در زنان سرپرست خانوار کمی سواد، وضعیت اقتصادی نامطلوب و داشتن بیماری های مزمن بود. چکیده
    کلیدواژگان: زنان سرپرست خانوار، کیفیت زندگی، ایلام
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • رابطه حمایت اجتماعی با سلامت اجتماعی همسران جانبازان اعصاب وروان شهر تهران
    صلاح الدین صالح* صفحه 34
    مقدمه
    در تحقیق پیش رو رابطه حمایت اجتماعی با سلامت اجتماعی همسران جانبازان اعصاب و روان با استفاده از تکنیک پژوهش پیمایشی مورد بررسی قرارگرفته است.
    روش
    پژوهش حاضر تحقیقی توصیفی از نوع همبستگی می باشد که رابطه بین حمایت اجتماعی و سلامت اجتماعی را مورد بررسی قرار داده است. جامعه آماری مورد بررسی همسران جانبازان اعصاب و روان ساکن شهر تهران در سال 1388 می باشند که تعداد آنها 6900 نفر بوده که از بین آن ها 340 نفر از طریق نمونه گیری طبقه بندی متناسب انتخاب و با استفاده از ابزار پرسشنامه داده ها را گردآوری و موردتجزیه و تحلیل گرفته است.
    یافته ها
    یافته های حاصل از این پژوهش حاکی از آن است که هرچه همسران جانبازان از میزان حمایت اجتماعی بالاتری برخوردار باشند، متناسب با آن از سلامت اجتماعی بالاتری برخوردارند. همچنین نتایج پژوهش نشان داد که خانواده مهمترین منبع کسب حمایت اجتماعی از نظر همسران جانبازان محسوب می گردد.
    بحث و نتیجه گیری
    با توجه به اینکه همسران جانبازان در مدت زمان طولانی با شوهران خود پیوند عاطفی داشته و به این ترتیب وضعیت سلامت اجتماعی آنان تحت تاثیر قرار می گیرد بنابراین ضرورت دارد که مداخلاتی از نوع حمایت اجتماعی از جمله حمایت های عاطفی، اطلاعاتی و ابزاری جهت بهبود وضعیت سلامت اجتماعی آن ها صورت گیرد.
    کلیدواژگان: حمایت اجتماعی، سلامت اجتماعی، همسر جانباز اعصاب و روان
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • میانجی گری الگویی برای رفع تعارضات (روشی موثر در تحقق عدالت ترمیمی)
    لیلی احمدی* صفحه 44
    زمینه
    در یک جامعه مطلوب انسانی، برای حل تعارضات و اختلافات و نیز پاسخ دهی به نقض هنجارها، استفاده ابزارهای غیر قضایی از جمله اخلاق و عرف با کرامت انسانی سازگارتر بوده و توسل به آن ها از اولویت برخوردار است. میانجی گری بین طرفین دعوی (در دعاوی حقوقی و دعاوی کیفری واجد جنبه حق الناسی) و میانجی گری بین قاضی و مجرم - یا شفاعت (در امور کیفری حق اللهی) دو راه حل غیر قضایی برای حل و فصل دعاوی هستند. بطوری که جوامع مدرن نیز به اهمیت این منبع پی برده و به عنوان ابزاری برای رفع مخاصمات بویژه در حقوق بین الملل و حل اختلاف بین کشورها و دولت ها از آن استفاده می نمایند. در این مقاله یک نمونه میانجی گری با هدف کاهش و رفع تعارضات و گذشت خانواده مقتول به شیوه گزارش مورد شرح داده شده است.
    مورد: در پاییز 1382 در یکی از روستاهای غرب کشور منازعه ای بین دو پسر عمو که همسایه دیوار به دیوار بودند بوقوع پیوست که این منازعه مقدمه ای شد برای کینه توزی و شبهات بعدی. چند صباحی بعد از این حادثه یکی از طرفین دعوی شب هنگام با احتمال وجود سارق در محل اقدام به شلیک چند گلوله که منجر به قتل پسر عموی خود می شود، می نماید.
    روش درمان و حل مشکل: در این مقاله جزئیات رفع تعارضات و حل مشکل با استفاده از الگوی میانجی گری طی چهار مرحله ارجاع پرونده، اقدامات پیش از میانجی گری (آماده سازی)، میانجی گری و گفت وگو و پی گیری و تثبیت نتایج حاصله از میانجی گری گزارش شده است.
    نتیجه گیری
    هدف از مداخله میانجی حل موضوع مورد اختلاف است که در این مورد خاص نیز خانواده مقتول با دریافت دیه و با آزادی قاتل از زندان و بازگشت به وضعیت پیش از مخاصمه محقق گردید. اگرچه میانجی گری در مددکاری اجتماعی اکنون به عنوان یکی از رویکردهای حل مناقشه معرفی و برای آن فرایند و تکنیک های ویژه ای معرفی شده است، باید در نظر داشت که آشنایی به ویژگی های فرهنگی و استفاده از سازوکارهایی که برای حل مناقشه و میانجی گری در هر فرهنگی وجود دارد، می تواند در موارد میانجی گری بسیار تعیین کننده باشد. در مورد گزارش شده در این مقاله آشنایی میانجی با سازوکارهای بومی حل مناقشه در غرب کشور، بخوبی موفق شد ضمن خاتمه فرایند دادرسی، با برگزار کردن مراسم خون صلح و مشارکت دادن افراد محلی نسبت به تثبیت نتایج بدست آمده در فرایند میانجی گری اقدام کند.
    کلیدواژگان: میانجی، میانجی گری، عدالت ترمیمی، عدالت قضایی
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
|
  • Designing Child Neglect Indicators in Iran
    Masoomeh Maarefvand*, Sara Norozi Page 3
    Introduction
    Child neglect—the most common type of child abuse—is a pattern of failing to provide for a child’s basic needs such as not receiving adequate food، clothing، health، or supervision. Neglect incidence and prevalence study is a complicated process. Therefore usually there is no access to specific information about it. The purpose of this study is designing child neglect indicators in social، health and educational levels.
    Methods
    This research conducted in a Delphi method. From 65 experts and activists in children’s area، which Delphi form has been sent for them، 35 experts stated the suggestion about research topics (child neglect indicators and formulas). In the first round، panelists were asked to declare their satisfaction with the proposed indicators and method of calculation from 0 to 10 and in the second round they were asked to express their satisfaction with the designed indicators according to the obtained results in the first round.
    Results
    More than 90% of participants agreed with the proposed indicators (M=9/77 and SD=0/78) in the first round. In the second round، three proposed formulas for calculating child neglect was confirmed (M=9/77 and SD=0/78).
    Conclusions
    Three designed health، education and social indicators could be shown child neglect in Iran if information and its data gathering methods have the time and tool reliability. In future studies، an indicator with the ability of measurement of psychological neglect in addition to other dimensions could be designed.
    Keywords: Designing indicator, Neglect of children
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Relation of Creativity and Resiliency in Child Laborers
    Sabbere Sadeghi, Masoomeh Maarefvand*, Azadeh Shoja Page 10
    Introduction
    Child laborers are exposed to numerous hazards and resilience in high risk situation are so importance. This research was conducted to study the relation of creativity and resiliency of child laborers in Tehran.
    Methods
    this research was done with retrospective method. All the child laborers who had the qualifications for research and visited child laborers social service institutes، Royesh Nhaal Javan Farahzad، Khane Elm Farahzad، Khane Baraye Ayande، Khane Koodakan Shoosh and Naser Khosro were enrolled in the study. The Conner-Davidson Resiliency Survey and adapted Abedi’s Creativity scale were applied to collecting data. Data were analyzed by employing descriptive parameters and Pearson test.
    Results
    101 child laborers (26 girls (25. 7%) and 75 boys (74. 3%)) were enrolled in the research. Mostly were Afghans and lived in large families of 5 to 10 (57. 4%). they worked as workshop (42. 6%) street labor (37. 6%) and in domestic (19. 8%) laborers. No meaningful coloration between creativity and resiliency was in only except one subscale. Child laborers who scored higher in subscale expansion reported more resiliency (r=0. 007، p=0. 269).
    Conclusions
    It seems that training creativity in expansion subscale for child laborers could results their higher resiliency.
    Keywords: Creativity, Resiliency, Child Labore
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Lost Key of Social Security in Informal Settlement (study of Dawlatabbad informal settlement of Kermanshah)
    Fateh Tavangar*, Seyed Ramin Ghasemi, Nader Rajabi Gilan, Hamid Khoramirad Page 16
    Objective
    The objective of this research is Improving social security and its solutions particularly in Informal Settlements. Accordingly، we are seeking to understand All structures of cultural، social، economic and spatial in this area، until In this way، we find Achilles heel of social security in urban settlements.
    Methods
    Case study in this research is Dawlatabbad informal settlement in Kermanshah that empowerment project Has been implemented. The method used in this study is a qualitative research. In this way، a variety of research tools such as library and archival research، field observation، interview and more importantly group interview have been used. 9 research groups with 8-10 uneven settlements of Dawlatabbad Kermanshah residents formed a research group and with nine group we are reached theoretical saturation. Building bridges between these factors and Evolution
    Results
    Dawlatabbad informal settlement has shortcomings in spheres of economy، environment، spatial and social that have impact on Social Security. (Before 80 decades that empowerment design has not performed). Building bridges between these factors and changes have taken place as empowerment have significant effects on social security variables.
    Conclusions
    Total empowerments in informal settlement related with societal security malfunction. Empowerment in this region hasn’t liner and cumulative impact but has positive spiral and synergic impact. Empowerment is lost key of societal security in informal settlement.
    Keywords: Informal settlement, Social security, Empowerment, Kermanshah, Dawlatabbad
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Relationship Between Socioeconomic Status and Quality of Life in the Female-Headed Households
    Yousef Veisani*, Ali Delpisheh, Kourosh Sayehmiri, Nasrin Shahbazi, Zahra Naderi, Ali Sohrabnejad: Page 27
    Introduction
    There is little information about general health in Female-headed households. Women، who are usually the bread winners in female-headed households، face gender discrimination with respect to education، earnings، rights، and economic opportunities. Aims of this study determine of quality of life and associated factors in Female-headed households under cover Welfare Organization of Ilam Province.
    Methods
    In this descriptive analytical study، 750 Female-headed households under cover Welfare Organization of Ilam in urban and rural Ilam province participated. A validated questionnaire (SF - 36) completed in a Six-month interval and the data were collected for analysis.
    Results
    From 750 Female-headed households contributing to the project، 708 completed questionnaires (response rate 94%). Mean ± SD age of participants was 53. 3± 19. 18. According to the results، some aspects of quality of life in this women including physical function (p=<0. 001)، physical pain (p=<0. 001)، general health (p=<0. 001)، and overall quality of life score (p=<0. 001) were associated to poor economic status. A total average life quality score was 46. 08 which reflect the poor quality of life of female-headed households.
    Conclusions
    According to the results، the most important causes affecting quality of life in female-headed households، illiteracy، economic status، and having a chronic illness
    Keywords: Female, headed households, quality of life, Ilam
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Investigating the Association Between Social Support and Social Health Among Psychiatric Veteran's Wives in Tehran
    Salah Aldin Saleh* Page 34
    Introduction
    This study investigated the association between social support with social health among psychiatric veterans’ wives. We used survey research techniques in the study.
    Methods
    The study took place in 2009. We used descriptive correlational research to study the association between social support with social health. Participants were psychiatric veterans’ wives who lived in Tehran. A classified Sampling was employed among 6900 psychiatric veterans’ wives to select 340 participants. Statistical tests were performed on data collected through the questionnaires.
    Results
    The result showed that psychiatric veterans’ wives with higher social support have higher social health. In addition، the results of this study supported that family is the most significant resource to achieve social support among psychiatric veterans’ wives.
    Conclusions
    We concluded that psychiatric veterans’ wives have affective relations with their husbands during a long time، consequently، it affects on their social health. We encourage practitioners to implement social support interventions for instance; affective and information supports in order to improve social health among psychiatric veterans’ wives.
    Keywords: Social Support, Social Health, Psychiatric Veteran's Wives
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Mediation an Effective Method for Appling Restorative Justice
    Lili Ahmadi* Page 44
    Introduction
    Mediation is an informal way of settling a dispute without relying on a legal judgment issued by a judge. The parties involved in mediation meet with a neutral third party to reach a mutually agreeable solution that will end a conflict. Parties are not forced to agree to a solution in mediation. Rather، the mediator facilitates communication to help the parties reach a mutual agreement. In this article a case of mediation has been reported. Case: A conflict between two cousins in a village in west of Iran occurred in autumn of 2003. Some days later one of the cousins was killed by the other. Intervention: Mediation techniques in four phases of referring، Preparedness، Discussion and Follow up and Sustaining the Results used for conflict resolution between two families.
    Conclusion
    Conflict resolution between two families and rebuilding their relations were main goals of mediation in this case. Mediation in social work is a very useful method for conflict resolution. It is so important to study the cultural characters of two parties and select and use the local methods of mediation to make the results sustainable. Khoon-Solh، was one of these potentials in west of Iran which the mediator used it successfully.
    Keywords: Mediation, Mediator, Restorative, Justice, Criminal Justice
    Abstract View Paper Original: Persian