فهرست مطالب

دو ماهنامه بررسی های بازرگانی
سال دوازدهم شماره 67 (مهر و آبان 1393)

  • بهای روی جلد: 15,000ريال
  • تاریخ انتشار: 1393/08/26
  • تعداد عناوین: 8
|
  • صفحه 0
  • فریبرز رحیم نیا، سید مسلم علوی، مهدی نجفی سیاهرودی صفحات 1-15
    امروزه با افزایش شدت رقابت در کسب سهم بازارهای مواد غذایی، طراحی یک بسته بندی رقابتی و منطبق با نیازهای مشتریان به یک امر بایسته و ضروری در فرآیند تولید مبدل شده است. تهیه و ارائه این گونه بسته بندی ها مستلزم شناخت درست از نیازهای مشتریان نسبت به یک بسته بندی خاص و طبقه بندی این گونه نیازها بر حسب اولویت آنها می باشد. از این رو در مطالعه حاضر سعی بر آن بوده است با استفاده از روش کانو و تحلیل عاملی نیازهای مشتریان نسبت به بسته بندی مواد غذایی شناسایی و طبقه بندی گردد. جامعه آماری تحقیق کل مشتریان فروشگاه های مواد غذایی شهر شیراز می باشد که از این میزان و به روش نمونه گیری تصادفی از نوع منطقه ای، 444 نفر مورد پرسش قرار گرفته اند. روایی پرسش نامه، روایی ظاهری/ محتوایی و پایایی آن از روش آلفای کرونباخ به تایید رسیده است. نتایج تحقیق نشان داد که ویژگی های 15 گانه بسته بندی در چهار گروه از نیازهای بایدی، تک بعدی، انگیزشی و بی تفاوتی مشتریان قرار می گیرد. از سوی دیگر علاوه بر آنکه بهداشتی بودن بسته بندی بیشترین اهمیت را در میان نیازهای مشتری از بسته بندی داشته است، نیازهای مشتریان از یک بسته بندی مواد غذایی به تناسب ویژگی های بوم شناختی متفاوت آنها نیز با تفاوت های متعددی همراه بود.
    کلیدواژگان: بسته بندی، نیازهای بایدی، نیازهای تک بعدی، نیازهای جذاب، مدل کانو
  • محمد راستی، محسن صادقی صفحات 16-28
    مقاله حاضر با توجه به این موضوع که ایران در فرآیند الحاق به سازمان جهانی تجارت (WTO) قرار دارد، به بررسی تجربه کشورهای ملحق شده به این سازمان در زمینه تعهدات بخش خدمات خرده فروشی می پردازد. به این منظور این مقاله علاوه بر بررسی وضعیت جدول تعهدات خاص بخش خدمات خرده فروشی کشورهای منتخب ملحق شده، به شناسایی درجه تعهدات آزادسازی تجارت خدمات خرده فروشی آنها می پردازد. با توجه به تجارب کشورهای مذکور این مهم استنباط می شود که سناریوهای متفاوتی در قبول تعهدات آزادسازی تجاری، فراروی بخش خدمات خرده فروشی ایران قرار خواهند داشت.
    کلیدواژگان: تجارت خدمات، خدمات خرده فروشی، سازمان جهانی تجارت، WTO
  • نجمه میرزاکریمی اصفهانی، سید جلال الدین بصام، جواد حسن پورنامی صفحات 29-38
    شهر اصفهان یکی از مناطق مهم فرشبافی در ایران است که جمعیت قابل توجهی از مردم این شهر از گذشته تا امروز در مشاغل مختلف مرتبط با این تولیدات مشغول به کار هستند. ولی میزان تولیدات فرش در اصفهان آنقدر زیاد نیست که بتواند رضایت و نیاز تمام بازارهای موجود داخلی را تامین کند. بنابراین شناسایی مشتریان بالقوه و بخش هایی از بازار هدف که امکان تامین رضایت مشتریان در آن قسمت از بازار بیشتر است می تواند راهکار مناسبی در توسعه بازار داخلی فرش دستباف اصفهان باشد. در زمینه شناسایی بازارهای هدف تحقیقاتی در شناسایی بازارهای هدف فرش دستباف در بازارهای جهانی صورت گرفته است. نتایج تحقیقات نشان می دهد یکی از مشکلات اصلی در صادرات فرش دستباف، شناسایی بازارهای هدف است [1]. کشور ایران در صادرات فرش دارای مزیت نسبی است ولی روند نزولی این معیار، حرکت کشور به سمت از دست دادن تخصص در صادرات فرش را نشان می دهد [2]. همچنین در یک تحقیق، 33 کشور که ویژگی های بازار هدف فرش دستباف صادراتی را دارا هستند، به عنوان بازارهای هدف فرش دستباف ایران شناسایی شده اند [3]. در پژوهش دیگری نیز نشان می دهد که کشور ایران در صادرات فرش دارای مزیت نسبی صادراتی است، اما روند نزولی مزیت نسبی فرش دستباف طی سال های مورد مطالعه حاکی از تضعیف موقعیت رقابتی این کالا در سطح جهان است. علاوه بر این، بر اساس نتایج این تحقیق، آمریکا، امارات، ژاپن و آلمان عمده ترین بازارهای صادرات فرش دستباف ایران هستند [4]. از آنجایی که در زمینه شناسایی و تقسیم بندی بازارهای داخلی فرش دستباف بویژه فرش اصفهان تحقیقی صورت نگرفته و با توجه به محدود بودن بازار فرش اصفهان و محدودیت تولیدات آن و به منظور حفظ این هنر اصیل و حمایت از شاغلین در این زمینه انجام این تحقیق دارای ضرورت است.
    یکی از وظایف مدیران بازاریابی علاوه بر شناسایی بازار، تقسیم بندی بازار و انتخاب قسمتی از بازار است که خدمت به آن بخش کارآمدتر می باشد. تقسیم بندی بازار فرش اصفهان کمک می کند که تولیدکنندگان فرش در اصفهان با توجه به نیاز بازار هدف و سلیقه بازار مورد نظر به تولید فرش دستباف بپردازند. برای این منظور تجزیه و تحلیل بخش های مختلف بازار ضرورت دارد.
    تقسیم بازار برای تولیدکنندگان دارای مزایایی است؛ از جمله، می تواند احتیاجات هر قسمت را در قبال عرضه رقبا آزمایش کند و با توجه به اطلاعات به دست آمده از خرده بازار بودجه مناسبی تخصیص دهد و همچنین با شناخت دقیق خرده بازارها می تواند در برنامه های عملیاتی خود تغییراتی ایجاد کند و برای جلب رضایت بیشتر گروه های مصرف کننده تلاش کند [5]. اطلاعات اولیه برای مشخص کردن قسمت های بازار فرش اصفهان در دو شهر اصفهان و تهران در سال 1391با توزیع پرسش نامه در میان مشتریانی که تمایل به خرید فرش داشته اند به دست آمد. جامعه آماری در این تحقیق 152 مشتری در دو شهر اصفهان و تهران بوده است. این پرسش نامه ها به شیوه در دسترس هدفمند، در نمایشگاه فرش دستباف اصفهان و بازار تهران پر شده است. با توجه به اطلاعات به دست آمده از پرسش نامه ها، مشتریان به سه گروه درآمدی تقسیم بندی شدند. هدف از این تقسیم بندی شناسایی مشتریان بالقوه فرش اصفهان و تجزیه و تحلیل رفتار این مشتریان می باشد. این گروه ها عبارتند از گروه مشتریان با درآمد کمتر از یک میلیون تومان، مشتریان بین یک تا دو میلیون تومان و مشتریان با درآمد بیشتر از دو میلیون تومان. همچنین مشتریان به دو گروه سنی بین بیست تا پنجاه سال و بالای پنجاه سال تقسیم بندی شده اند.
    کلیدواژگان: تقسیم بندی بازار، فرش دستباف اصفهان، ترجیح خرید، درآمد
  • اکبر هوشیار، عبدالله هوشیار، فاطمه وثوقی، ایمان حقیقی صفحات 39-56
    تحقیق حاضر باهدف بررسی عوامل موثر بر رضایتمندی خریداران موادغذایی فروشگاهای اتکا (مطالعه موردی: استان هرمزگان) انجام گرفته است. در این تحقیق باتعیین نقش کیفیت ارائه خدمات، بسته بندی موادغذایی، چیدمان محصولات،توجه به موقعیت مکانی فروشگاه، پیشنهاداتی جهت بهبود و پیشبرد رضایتمندی مشتریان ارائه گردیده است. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از منظر روش در زمره تحقیقات توصیفی- پیمایشی، با نمونه 100نفری از خریداران محصولات غذایی بوده و داده های دسته بندی شده از طریق ابزار اصلی (پرسش نامه) با استفاده از نرم افزار SPSS در سطح اطمینان 95 درصدمورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. به منظور بررسی فرضیات با توجه به رتبه ای و غیرمستقل متغیرهای فرضیات نسبت به هم، جهت پیش بینی و تعیین میزان ارتباط خطی بین آنها ازآزمون ضریب همبستگی پیرسون و به منظو ربررسی تفاوت در دیدگاه های پاسخگویان براساس مولفه های جمعیت شناختی، از آزمون مقایسه میانگین دوجامعه و آزمون مقایسه میانگین چند جامعه استفاده شده است. نتایج حاصل، حاکی ازآن است که در میان متغیرهای جمعیت شناختی سن و وضعیت شغلی پاسخگویان، در زمره متغیرهای معنادار قرار داشته و در نهایت از نظر خریداران محصولات غذایی فروشگاه، بسته بندی، کیفیت ارائه خدمات، چیدمان وخصوصا موقعیت مکانی فروشگاه از تاثیرگذاری قابل توجهی بر رفتار خرید و رضایتمندی مشتریان برخوردار می باشند.
    کلیدواژگان: کیفیت ارائه خدمات، چیدمان محصول، موقعیت مکانی، رفتار خرید مصرف کننده، فروشگاه اتکا
  • فروغ مصطفی منتقمی صفحات 57-71
    حمایت از حقوق مصرف کننده با بهره گیری از استانداردها در حوزه های مختلف صنعت، تولید داخلی، توزیع، واردات و صادرات کالاها و خدمات و همچنین مبادلات بازرگانی اهمیت دارد و می توان برای استفاده از انواع استاندارد در حوزه های ذکر شده منافع گوناگونی را برشمرد. لزوم دستیابی به فواید استانداردسازی برای مصرف کنندگان، اقتصاد ملی و بین المللی موجب شده است تا رعایت استانداردها و ارتقای کیفیت کالاها و خدمات در قوانین اقتصادی- بازرگانی کشورها و مقررات سازمان جهانی تجارت مورد توجه قرار گیرد. رعایت قوانین و مقررات مربوط به استانداردهای اجباری در فرآیند تولید، توزیع و مصرف کالاها و خدمات و اعمال ضمانت های اجرایی راجع به تخلفات مربوط به استاندارد در حفظ سلامت و ایمنی مصرف کنندگان و حمایت از حقوق آنان نقش مهمی ایفا می کند. با توجه به اهمیت استیفای حقوق مصرف کنندگان زیان دیده از مصرف کالاها و خدمات در پی نقض الزامات قانونی مربوط به استانداردهای اجباری، این مقاله به مطالعه درباره مواد قانونی راجع به استاندارد و مراجع رسیدگی به دعاوی مربوط به استاندارد در ایران اختصاص یافته است. یافته های حاصل از این مطالعه نشان می دهد برای استفاده مطلوب از قوانین مربوط به استاندارد در جهت حمایت از مصرف کنندگان ضرورت دارد اصلاحاتی در قوانین مزبور انجام شود.
    کلیدواژگان: حمایت مصرف کننده، استانداردها، حقوق مصرف کننده، قوانین و مقررات، ایران
  • صدیقه پرون، عبدالمجید پرون صفحات 72-80
    در دهه های اخیر این باور وجود دارد که سیاست توسعه صادرات تاثیر بیشتری بر رشد اقتصادی کشورها دارد. در ایران نیز اخیرا این سیاست به ویژه در مورد کالاهای غیر نفتی مورد توجه سیاستگذاران قرار گرفته است. در این مطالعه با توجه به اهمیت صادرات محصولات کشاورزی در ارزآوری کشور و تاثیر آن بر رشد اقتصادی به بررسی شاخص بی ثباتی کل محصولات کشاورزی پرداخته شده است. سپس به بررسی تاثیر آنها بر رشد اقتصادی در طی سالهای 1367- 1390 پرداخته شده است. ابتدا تست ایستایی انجام شده و نتیجه شده که از روش ARDL برای تخمین آن استفاده گردد. بنابراین در بلندمدت شاخص بی ثباتی صادرات محصولات کشاورزی و نیروی کار شاغل در این بخش بر رشد اقتصادی تاثیر منفی داشته است و صادرات محصولات کشاورزی و انباشت سرمایه در این بخش بر رشد اقتصادی تاثیر مثبت داشته است.
    کلیدواژگان: صادرات محصولات کشاورزی، شاخص بی ثباتی، رشد اقتصادی، انباشت سرمایه
  • مهدی رضایی، امین مالکی صفحات 81-93
    ارتقای سطح فناوری در تحقق اهداف توسعه ای نقش بسزایی دارد و جذب FDI یکی از طرق اساسی بهره مندی از فناوری شرکت های فراملی است و از این رو برنامه پنجم توسعه ایران نیز اهمیت سرمایه گذاری خارجی را در بهبود فناوری مورد اشاره قرار داده است. توسعه صادرات نیز یکی دیگر از آرمان های توسعه ای ایران می باشد و این هدف می تواند رتبه بندی صنایع کشور را در جذب FDI تحت تاثیر قرار دهد. لذا این مقاله به رتبه بندی زیربخش های بخش تولید کارخانه ای ایران برای جذب FDI پرداخته و برای این مهم، مزیت نسبی صادراتی ایران و وضعیت تقاضای جهانی محصولات را در نظر گرفت که در این مقاله، برای محاسبه مزیت نسبی محصولات تولید کارخانه ای ایران، از شاخص بالاسا استفاده گشت.
    مشاهده شد فعالیت های پیشنهادی از این منظر، فعالیت هایی هستند که با فعالیت های معدنی که ایران از آنها به وفور برخوردار است و یا با فعالیت پتروشیمی که نفت خام را پردازش می کند، پیوند پسین بالایی دارند. از این رو جذب FDI در فعالیت های پیشنهادی این مقاله، از طریق افزایش سطح سرمایه و همچنین انتقال فناوری به بخش های تامین کننده مواد خام و واسطه ای، موجب توسعه صادرات ایران می گردد.
    کلیدواژگان: انتقال فناوری، سرمایه گذاری مستقیم خارجی، توسعه صادرات، بخش تولید کارخانه ای