نشریه چاپ و نشر
پیاپی 1 (زمستان 1390)

کشف و استفاده از خمیر چوپ و آهاردهی اسیدی، اساسا با آلوم، به منظور بهبود خواص نوشتاری، دلایل اصلی تخریب اوراق و کتاب ها در کتابخانه ها و آرشیوها هستند. آلوم کاغذسازی در معرض رطوبت هوا، به آسانی تشکیل اسید سولفوریک داده و این اسید، دیپلیمریزه شدن سلولز را تسریع می بخشد. 90-85 درصد تخریب کاغذهیا کتاب، به دلیل اسیدیته ذاتی کاغذها می باشد. اسیدهای کاغذ را می توان خنثی سازی کرده و یک ذخیره ی قلیایی درون کاغذ ته نشین کرد. با وجود ذخیره ی قلیایی، واکنش تخریب اسیدی کاغذ به طور موثری متوقف شده اما به طور کامل از بین نمی رود. تخریب اسیدی هر چه زودتر متوقف شود، تیمار نیز آسانتر و ارزان تر خواهد بود. اسید زدایی اولیه، موثرترین روش برای صرفه جویی در هزینه ی حفاظت از اسناد می باشد، در این تحقیق ابتدا، مکانیسم های تخریب کاغذ و سپس انواع فرآیندهای اسید زدایی مورد بررسی قرار گرفته اند.

با توجه به دگرگونی های نشر کتاب و ورود آن به دنیال الکترونیک و ایجاد شرایط تازه بر آن شدیم تا شیوه ی ویرایش متون الکترونیک را با توجه به محیط تازه ی نشر بیان کنیم.
این مقاله، به مطالعه ی شیوه های صفحه آرایی و ارائه ی مطالب در متون الکترونیک و متون سنتی پرداخته و وجوه اشتراک و افتراق این دو را ارائه کرده است. در بخش اول، مفاهیم نشر سنتی، نشر الکترونیکی و همچنین مزایای صنعت نش الکترونیکی را بررسی کرده ایم.
و در انتها، یک الگوی مناسب برای ویرایش نشر الکترونیک با رویکرد چند رسانه ای پیشنهاد شده است.جهت تهیه ی این الگو، از روش مطالعات کتابخانه ای و جستجوهای اینترنتی استفاده کرده ایم. نتایج حاصله براساس این الگو، می تواند در ایجاد انگیزه ی مخاطب برای ادامه ی خواندن، سهولت یادگیری، یادسپاری و توانایی در کنترل مطالب، مفید واقع شود و نظام آموزش الکترونیکی و انتشار الکترونیکی را با دگرگونی های اساسی روبه رو کند.

صحافی یا هنر تجلی از جمله ی صنایع و هنرهای دستی است که قدمت آن به زمان ساخت و تولید نخستین کتاب ها می رسد. هدف از این مقاله بازخوانشی تازه از هنر جلدسازی، جلد ضربی و سوخت می باشد. نگارندگان براین عقیده اند که هنر جلد سوخت همان جلد ضربی می باشد، که به سهو توسط اهل فن، هنرمندان و نویسندگان عرصه ی هنر، به صورت دو فن مجزا شناخته می شوند و یا به دیگران معرفی می گردند. براین اساس برای رسیدن به این باورمندی و پذیرش این فرضیه، نگارندگان دست به مطالعه منابع مکتوب موجود، جلدهای محفوظ در موزه ها، و سپس تجربه ی ساخت نمونه هایی از جلدهای مورد بحث، و همچنین مصاحبه با اساتید خبره در این فن، زده اند، تا ثابت گردد که جلد سوخت همان جلد ضربی می باشد. مقاله پیش رو ماحصل این کنکاش و تجربه و دقت است.

مقاله ی حاضر، با عنوان تحولات در نشر، آینده ی صنعت چاپ را چگونه رقم می زند، به بحث پیرامون نشر و چرخه ی آن و تحولات تکنولوژیکی حاصل از دنیای اطلاعات و ارتباطات و تاثیراتی که بر روی صنعت چاپ می گذارد؛ دغدغه ها، ضرورت بازنگری و بازاندیشی در ساختارهای کنونی نشر و ایجاد تحولی متناسب در آن و آینده ی چاپ و نشر، ارائه ی راهکارهایی برای پذیرش و همسویی با تغییرات آتی پرداخته است.
روش مطالعه، کتابخانه ای و مطالعه ی اسناد و مدارک می باشد و نتیجه ی بحث، تحولات اخیر در عرصه های اطلاعات و ارتباطات به معنای تهدید نشر کتاب به نابودی نبوده و بازار کتاب البته، دستخوش تغییری عمیق شده است و شاهد تغییراتی بیشتری نیز خواهد بود. امکان این که کتاب از صحنه ی زندگی بیرون برود یا اقتصاد، صنعت و بازرگانی نشر تعطیل شود، از سوی هیچ صاحب نظری پیش بینی نشده است اما، ایجاد تحولی متناسب در آن را گوش زد می کند، تحولی که هم با سرشت و نیازهای فرهنگی ما سازگار باشد و هم با ضرورت های جهانی.

این پژوهش، با عنوان «شناسایی روش های یادگیری موثر در تسهیل یادگیری کتب الکترونیکی از دیدگاه دانشجویان رشته ی مدیریت رسانه» انجام شده است. هدف از انجام این پژوهش، بکارگیری روش های موثر یادگیری در کتابهای الکترونیکی، جهت تسهیل یادگیری و ارتقای یادگیری و جذب مخاطبان به استفاده از کتابهای الکترونیکی است. فرضیه ی پژوهش عبارت است از: بین سه روش یادگیری (ساخت گرایی، شناخت گرایی و رفتار گرایی) از دیدگاه دانشجویان رشته ی مدیریت رسانه، در یادگیری کتب الکترونیکی تفاوت معنادار مشاهده می شود. جامعه ی آماری پژوهش حاضر، دانشجویان رشته ی مدیریت رسانه ی دانشگاه آزاد اسلامی و پیام نور در مقطع تحصیلات تکمیلی که 150 نفر می باشند و حجم نمونه، با استفاده از فرمول کوکران، 100 نفر، که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی انتخاب گردیدند. در این پژوهش، برای گردآوری داده ها، از پرسشنامه ی محقق ساخته، استفاده شد. نتایج پژوهش، بیانگر این است که از دیدگاه دانشجویان، روش ساخت گرایی دارای بالاترین تاثیر در یادگیری کتب الکترونیکی است و سپس، روش شناخت گرا قرار دارد و روش رفتارگرا، دارای کمترین اثر است.

این پژوهش، با عنوان بررسی کیفیت آموزشی کتب درسی در میزان کتب درس ریاضی مقطع ابتدایی در شهر تهران، از منظر معلمان دوره ی ابتدایی انجام شده است. هدف از انجام این پژوهش، به کارگیری روش های تولید کتب درسی مقطع ابتدایی، با معیارهای خلاقانه و رعایت اصول یادگیری علمی و موثر می باشد. سوال پژوهش عبارتست از: از دیدگاه معلمین، تا چه میزان در تالیف کتب ریاضی مقطع ابتدایی از نظریه ژان پیازه استفاده شده است؟ جامعه آماری پژوهش حاضر، معلمان ابتدایی در شهر تهران که، 2342 نفر می باشند و حجم نمونه که با استفاده از فرمول کوکران،330 نفر و از روش نمونه گیری تصادفی انتخاب گردید. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه ی محقق ساخته استفاده شده است. نتایج پژوهش، بیانگر این است که از منظر معلمان مقطع ابتدایی شهر تهران مولفه های آموزشی و یادگیری خلاقانه، در تئوری ژان پیازه به طور کامل رعایت شده است طبقه بندی کردن اطلاعات و ردیف کردن اطلاعات پشت سرهم و مولفه این همانی در تولید کتب درسی کمی رعایت شده مولفه های جبران و عدم تمرکز در تولید کتب درسی رعایت نشده است.

توانایی چاپ رنگ های بیشتر توسط یک چاپگر رنگی بر روی کاغذهای مختلف را می توان با تعیین محدوده ی رنگی بدست آمده بررسی نمود. در این تحقیق، ابتدا روش های کلی تعیین مرزهای محدوده ی رنگی توضیح داده شده و آنگاه روش Convex Hull و نوع بهبود یافته ی آن و نیز روش Alfa Shape و روش Segment Maxima بررسی گردید. سپس تعیین مرزهای محدوده ی رنگی یک نوع چاپگر ادیسون توسط روش Convex Hall Modified بر روی چهار نوع کاغذ براق، لوستر، مات و کاغذ معمولی انجام شد. نتایج نشان داد که محدوده ی رنگی بزرگتر بر روی کاغذ براق ایجاد می شود.