فهرست مطالب

نشریه سفینه
پیاپی 44 (پاییز 1393)

  • ویژه حدیث
  • تاریخ انتشار: 1393/10/29
  • تعداد عناوین: 10
|
  • صفحه 5
  • مقالات
  • سیدمحسن موسوی، مرتضی خرمی صفحه 11
    یکی از لوازم حدیث پژوهی، فراهم ساختن مقتضیات و شرایط ایجابی است که در فهم درست حدیث تاثیر دارد. علاوه بر این، شناسایی آفات، مشکلات و موانع فهم حدیث و چاره اندیشی برای آنها از دیگر ضرورت های مورد نیاز این علم شریف است. یکی از این مشکلات، مساله اختلاف در احادیث است که از دیرباز، مورد توجه شاگردان و راویان ائمهedfr و عالمان و فقی هان بوده است. شیخ صدوق یکی از این عالمان است که با احاطه تحسین برانگیز بر احادیث، به این مشکل واقف بوده و در آثار خویش، در جهت رفع این تعارض ها و اختلافات کوشیده است. مقاله حاضر می کوشد دیدگاه های شیخ صدوق درباره اختلاف حدیث و راه حل های پیشنهادی وی برای رفع اختلاف آنها را فرا دید اهل نظر قرار دهد. استفهامی (و نه اخباری بودن) آهنگ سخن، حکومت اخبار مفسر بر مجمل، حمل مطلق بر مقید، حمل صیغه امر بر استحباب یا رخصت و صیغه نهی بر کراهت، از جمله مواردی است که در آثار صدوق به عنوان این راهکارها به کار گرفته شده است.
    کلیدواژگان: صدوق، محمد بن علی، حدیث، اختلاف الحدیث، رفع اختلاف، راهکارها
  • محمدرضا شاهرودی، محمد امین تفضلی صفحه 39
    عده ای منکر علم غیب امیرالمومنین(ع) شده اند و می گویند: اگر حضرت علم غیب داشت خود به بیان این مطلب می پرداخت و این کلام هم در نهج البلاغه ذکر می شد. اینان بیان می دارند که در نهج البلاغه اشاره ای به علم غیب امام (ع)نشده است. در این مقاله به دو طریق به علم غیب امام براساس نهج البلاغه اشاره شده است: اول روایاتی که به پیشگویی حوادث تاریخی پرداخته است. دوم روایاتی که دلالت دارد امام دارای علوم پیامبر اکرم(ص) بوده و چون بر اساس آیات قرآن، پیامبر دارای علم غیب هستند، لذا امام هم بدان آگاه است.
    کلیدواژگان: امیرالمومنین(ع)، علم غیب، نهج البلاغه، امامت، علم غیب
  • اصغر غلامی، مهدی فرمانیان صفحه 53
    مفهوم امامت بر پایه قرآن و روایات، مقام وجوب اطاعت و دارا شدن حق امر و نهی است. برخی عالمان و مفسران شیعه با تاکید بر بعد تشریعی امامت، معنای آن را افتراض طاعت دانسته اند و در مقابل شماری از اندیشمندان بعد تکوینی امامت را برجسته کرده و معنای آن را نوعی تصرف تکوینی در قلوب بندگان خدا و هدایت و ایصال آنان به مطلوب شمرده اند. نگارنده با بررسی تطبیقی مفهوم امامت با تاکید بر دیدگاه دو اندیشمند معاصر یعنی آی هالله جعفر سبحانی به عنوان نماینده دیدگاه نخست و علامه سیدمحمدحسین طباطبایی به عنوان نماینده دیدگاه دوم چنین نتیجه گرفته است که دیدگاه آی هالله سبحانی با ظواهر و بلکه با نصوص قرآن و روایات سازگارتر است.
    کلیدواژگان: امامت، افتراض طاعت، هدایت، ایصال به مطلوب، سبحانی، جعفر، طباطبایی، سید محمدحسین
  • بخش ویژه
  • جمال فرزندوحی، مجتبی زینی وند * صفحه 69

    زیارت مطلقه امام حسین(ع) حدیثی صحیح و معتبر است که از زمان امام صادق(ع) روایت شده است. در این گفتار، ابتدا سند و اعتبار آن اثبات می شود، آنگاه نگارنده به بررسی محتوای آن می پردازد که جمعا چهل پیام اصلی در بر دارد: چهار سلام، شش شهادت، چهار اقرار، سه درخواست، چهارده منزلت اهل بیت، پنج نفرین، دو حمد، یک سلام و یک برائت.
    نگارنده در هر بخش، در مورد پیامهای آن تحقیق کرده و معانی آنها را بیان می دارد. یعنی بررسی سندی و دلالی این زیارتنامه معتبر را ارائه می کند.

    کلیدواژگان: امام حسین(ه)، زیارت، زیارت امام حسین(ع)، بررسی سندی، بررسی دلالی
  • محسن احتشامی نیا، زهرا طهوری صفحه 94
    خداوند هدف از خلقت جن و انس را عبادت خود بیان کرده است. عبادت خدا همان معرفت خداست که صنع اوست، یعنی این معرفی باید از جانب خودش صورت بگیرد و لاغیر. تا این معرفی نباشد هیچ کس قادر به شناختن پیامبران راستین نخواهد بود و در نتیجه نمی توانیم حجج الهی را بشناسیم. لذا برای رهایی از ضلالت و مرگ جاهلیت ملزم به تسلیم نسبت به شناخت خدا و انبیاء و اولیای او هستیم تا راه صحیح بندگی و عبادت خدا را برای ما معرفی کند و در این مسیر راهبر ما باشند؛ زیرا خدا تبعیت و تسلیم بودن نسبت به ایشان را وسیله تقرب و بندگی خود قرار داده است. لذا در حال حاضر شناخت حجت زمان امام دوازدهم تنها راه رهایی از کفر و ضلالت است. به فرموده اهل بیتedfr در عصر غیبت، همه اهل هلاکت هستند به جز کسانی که ثابت قدم در راه شناخت امام باشند و توفیق بر دعای بر حضرت داشته باشند. بنابراین با مراجعه به دعای عصر غیبت به چگونگی کسب معرفت و راه های مقابله با مرگ جاهلیت می پردازیم و از جمله مهم ترین آن راه ها می توان انتظار فرج، دعا برای حضرت، دعا در حق دوستان و نابودی دشمنان ایشان و تربیت منتظران اشاره نمود.
    کلیدواژگان: معرفت، مرگ جاهلیت، انتظار، دعا
  • گزارش و معرفی
  • مرتضی نادری صفحه 126
    استاد محمدباقر بهبودی در بحث از حدیث شیعه و تاریخ آن، از یک سو، به پدیده وضع حدیث، اقسام موضوعات، گروه های واضعان و ترفندهای آنان برای نشر برساخته هایشان و گستره فعالیت و میزان توفیقشان در نشر احادیث موضوعه پرداخته و از سوی دیگر، تلاشها و راهکارهای اصحاب حدیث شیعه را برای مقابله با واضعان شرح داده است. از نظر وی، کوششهای حدیث بانان شیعی در پاسداری از میراث حدیثی ائمهedfr در برابر حدیث سازان زندیق و غالی، به ثمر ننشست و احادیث موضوعه بسیاری به کتب حدیث شیعه راه یافت. در این نوشتار، آراء این حدیث پژوه معاصر در این باره، از حیث سازگاری درونی و دلالت شواهد به مدعیات بررسی شده است.
    کلیدواژگان: احادیث موضوعه، میراث حدیثی شیعه، غلات، زنادقه، محمدباقر، بهبودی، دیدگاه ها
  • اسناد و متون
  • حسین متقی صفحه 155
    این گفتار، ترجمه منظوم فارسی 65 حدیث از کلمات قصار امیرالمومنین(ع) در اخلاق و مواعظ را در بر دارد که حافظ محمد سعید هندی شاعر سنی هندی قرن 11 و 12 به شعر فارسی برگردانده است. و برای نخستین بار، از روی نسخه خطی موجود در کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی قم به چاپ می رسد.
    کلیدواژگان: امیرالمومنین(ع)، کلمات قصار، هندی، محمد سعید، شعر فارسی - سده 11 و12
  • نمایه
  • حمید سلیم گندمی صفحه 167
  • چکیده های عربی
  • ترجمه: تحسین بدری صفحه 198
|
  • Sayyid Muhsin Musavi, Mortiza Khurrami Page 11
    one of the prerequisites of researching about traditions is to prepare the necessities and the conditions, which are helpful in understanding the traditions. In addition to it, realizing problems and obstacles in understanding traditions is the other significant issue which should be regarded. One of these problems is the disagreement on traditions which have been noticing by the narrators of the traditions of infallible imams, religious scholars and elites. Sheikh Saduq is one of these scholars who paid attention to this point. He tried to remove or answer these discrepancies and differences in his works. The present study includes the ideas of Sheikh Saduq about these differences and disagreement and also his suggestions to answer these differences.
  • Muhammad Riza Shahroudi, Muhammad Amin Tafazzuli Page 39
    a group of people denied the awareness of Imam Ali about Unseen and say, if Imam Ali had had such a knowledge, he would have asserted this in his words in Nahjul Balaghah. They claimed that there is no clue in Nahjul Balaghah about this. In the present article, the authors try to show Imam’s Unseen knowledge in two parts: first by the traditions predicting the historical events. Second by traditions asserting Imam Ali possessed the knowledge of Prophet Muhammad. According to Quran, prophets have the knowledge of Unseen, therefore Imam should have had it to.
  • Asghar Ghulami, Mahdi Farminiyan Page 53
    the meaning of Imamat based on Quran and traditions denotes the necessity of being followed and the right to order others to do something or stop doing something which is not proper. Some scholars and interpreters by emphasizing on the Tashri’I aspect of Imamat,believe Imamatmeans theobligatory obidience. But some others emphasize on the Takvini aspect of imamat, so they interpret imamat as a kind of interference in the hearts of people to guide them. The author, through conducting a comparative study on Imamat by emphasizing on the idea of two contemporary elites, Ayatullah Jafar Subhani, the representative of the first idea and Allamah Sayyid Muhammad Husain Tabatabaee, the representative of the second belief, concludes that the first belief is more compatible with the surface and exact wording of Quran.
  • Jamal Farzandvahi, Mojtaba Zeinivand Page 69

    the ZiyaraMotlagha of Imam Husain is an authentic tradition narrated by Imam Sadiq. In the present study, first the documentation and authenticity of it has been dealt with; then the author introduced four main messages of it: - four Salaam, - six Shihadat, - four confession, - three requests, 14 virtues of Ahlul Bayt, five curses, two thanks of God, one Salaam and one Bira’at.

  • Mohsen Ehteshaminia, Zahra Tahouri Page 94
    the almighty God has introduced the aim of His Creating human beings and jinns to worship Him which is something from Him. It means He Himself should introduce him. If it was not this introduction no one could know prophets. Therefore to release from ignorance, it is upon us to surrender to this knowledge and to the infallibles who are the role models and our leaders; God, in fact, set them as our way to get closer to Him. In this way, we are obliged to know the present imam of our time, imam Mahdi. According to infallibles, at the time of Imam's absence, all are doomed to be perished unless those who are stead fast in knowing him and pray for him. The present article deals with the a pray for his holiness at the time of his absence.
  • Murtaza Naderi Page 126
    the great scholar Muhammad Baqir Behboudi, in his discussion about Shia traditions and its history, points out to the phenomenon of fabricating traditions, the subjects of this fabricating, the fabricators and their way in spreading their false traditions from one hand and the attempts of Shia in foiling their attempts on the other hand. Finally he concludes the Shia tradition men failed to guard their territory and the false traditions could have been penetrated to the Shia tradition books. The present study deals with the ideas of him regarding the internal compatibility and the compatibility of the evidences with the claims.
  • Husayn Mutaqi Page 155
    the present study contains the poetic translation of 65 Persian narrations of the succinct sayings of Imam Ali on morality. They have been translated into Persian by an Indian poet Hafiz Muhammad Sa’id Hindi, (lived in 11-12 century). This is the first time they are published from the manuscript kept in the library of Ayatullah Mar’ashi Najafi in Qum.