فهرست مطالب

رویش روان شناسی - سال سوم شماره 4 (پیاپی 9، زمستان 1393)

نشریه رویش روان شناسی
سال سوم شماره 4 (پیاپی 9، زمستان 1393)

  • تاریخ انتشار: 1393/11/28
  • تعداد عناوین: 8
|
  • رضاپورحسین* صفحه 1
    روان شناسی امروز درجایی قرارگرفته است که می تواند خودرا درمواضع راهبردی جوامع، تاثیرگذار جلوه دهدوبا مراکز ونهادهای گوناگون استراتژیک و برنامه ریز، مشارکت جدی نماید. شاید لازم باشد دراین زمان که این شان برای روان شناسی و روان شناسان حاصل شده، آنان به طورفعال درعرصه های تصمیم سازی و تصمیم گیری شرکت کنند.
  • شهریارشهیدی*، سعیده فرج نیا صفحه 3
    آنچه در زندگی انسان امروز مشهود می باشد این است که با وجود تمام پیشرفت های بدست آمده و کشف بیشتر ناشناخته ها و دست یابی به شیوه زندگی راحت تر، هنوز بشر نتوانسته است از نظر رشد گرایشهای عالی انسانی، تعالی معنوی و رشد روحی به آنچه که ظرفیت آن را دارد، دست یابد. که یکی از دلایل آن می تواند نوع نگرش روانشناسی امروز نسبت به انسان باشد. زیرا مبنای این نگرش، مادی گرا و جزء نگر بوده و برخی از ابعاد اساسی حیات انسان مانند روح را نادیده گرفته است. از این رو در مقاله حاضر، ضمن بیان ضرورت و اهمیت توجه به بعد متعالی وجود انسان که همان روح است و رابطه آن با نفس و روان، به ارائه تعاریف مربوط به روح و معرفی مراتب رشد روحی، سلامت روح، آسیب شناسی روحی و سازه های دفاعی روحی نیز پرداخته شده است.
    کلیدواژگان: روح، روان، نفس، رشد، آسیب شناسی، سازه های دفاعی
  • زینب لشنی*، محمدرضاشعیری صفحه 45
    سپاس گزاری یکی از سازه های روان شناختی نوظهور در روان شناسی مثبت گرا است که با پرسش های بسیاری روبرو می باشد. بدین خاطر هدف پژوهش حاضر تعیین رابطه ساده بین سپاس گزاری با عواطف مثبت و منفی، شادکامی و خوش بینی، ونیز تبیین میزان سپاس گزاری برمبنای متغیرهای یاد شده بوده است. پژوهش حاضر از نوع همبستگی می باشد. نمونه تحقیق بر اساس روش خوشه ایاز دانشگاه شاهد و دانشکده ولیعصر انتخاب شده و شامل 128 دانشجو با میانگین سنی 62/ 20 (29/ 2=sd) بوده اند. ابزارهای مورد استفاده در این بررسی شامل مقیاس های سپاس-گزاری(GQ-6)، عاطفه مثبت و منفی (PANAS)، شادکامی آکسفورد و خوش بینی (LOT) بوده است. نتایج مربوط به همبستگی بین متغیر سپاسگزاری و متغیرهای عاطفه مثبت، شادکامی و خوش بینی نشانگر رابطه مثبت و معنادار، و با عاطفه منفی بیانگر رابطه منفی و معنادار بوده است. همچنین، نتایج مربوط به رگرسیون چند متغیره نشان داده است که متغیرهای عاطفه مثبت، شادکامی و خوش بینی می توانند در مجموع 43 درصد از واریانس متغیر سپاس گزاری را پیش بینی کنند. در عین اینکه بین سپاس گزاری افراد با عواطف مثبت و منفی و شادکامی و خوش بینی رابطه معنادار وجود دارد، اما در این پژوهش، متغیرهای عاطفه منفی، شادکامی و خوش-بینی پیش بینی کننده سپاس گزاری می باشند، در حالی که متغیر عاطفه مثبت علیرغم رابطه مثبت و معناداری که با سپاس گزاری دارد، در پیش بینی کنندگی سپاس گزاری نقشی ایفا نمی کند.
    کلیدواژگان: سپاس گزاری، عاطفه مثبت و منفی، شادکامی، خوش بینی
  • رضاپورحسین، شیلاشیخان، مسعود غلامعلی لواسانی صفحه 61
    نوجوانان بزهکار به دلیل زندگی در محیط های پر خطر در معرض آسیب های روانی گسترده ای هستند و بی توجهی به سلامت روانی این دسته از افراد آنان را به سرعت به سمت تباهی سوق می دهد. استفاده از تکنیک های جدید روان شناسی از جمله روش مرور خویشتن که بر مبنای مثبت اندیشی و تمرکز بر نقاط قوت بنا نهاده شده است این فرصت را در اختیار روان شناسان قرار می دهد تا با کمترین هزینه و مداخله تاثیر مثبتی بر افراد آسیب دیده داشته باشند. تحقیق حاضر نیز با همین هدف انجام شده و در آن تلاش شده است تا تاثیر استفاده از روش مداخله درمانی مرور خویشتن بر شادکامی و عزت نفس نوجوانان بزهکار دختر مورد بررسی قرار گیرد. تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر روش اجرا، شبه تجربی به حساب می آید. جامعه آماری تحقیق دختران نوجوان بزهکار مستقر در کانون اصلاح و تربیت شهر تهران بوده اند. 19نفر با استفاده از نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. اطلاعات مورد نیاز برای تحقیق با استفاده از پرسشنامه شادکامی آکسفورد و پرسشنامه عزت نفس روزنبرگ گردآوری شده اند. نتایج به دست آمده از تحقیق نشان داده است که سطح شادکامی و عزت نفس نوجوانان بزهکار دختر پیش از اجرای روش مرور خویشتن تفاوت معناداری با سطح آن پس از اجرای تکنیک یاد شده داشته و هر دو متغیر افزایش مثبتی را تجربه نموده اند، به بیان دیگر در این پژوهش روش مرور خویشتن شادکامی و حرمت خود را در نوجوانان دختر بزهکار افزایش داد.
    کلیدواژگان: روش مرور خویشتن، شادکامی، عزت نفس، بزهکاری
  • عباس خانی، فرج الله حسینیان صفحه 73
    هدف این پژوهش بررسی اثر بخشی درمان شناختی رفتاری در کاهش خشم و نشخوار خشم می باشد. این پژوهش از نظر روش از نوع شبه آزمایشی محسوب می شود و طرح آن دو گروهی با پیش آزمون و پس آزمون است. جامعه آماری این تحقیق شامل زندانیان زندان اردبیل بود، که مشکل در کنترل خشم داشتند. روش نمونه گیری از نوع نمونه گیری در دسترس بود. حجم نمونه برابر با 26 نفر است که به صورت تصادفی در دو گروه گواه و آزمایشی گمارده شدند.آزمودنی های گروه آزمایشی 12 جلسه تحت مداخله شناختی- رفتاری قرار گرفتند، در حالی که گروه آزمایشی هیچ گونه مداخله ای دریافت نکردند.ابزار بکار رفته شامل آزمون خشم صفت-حالت اسپیلبرگر برای خشم و آزمون نشخوار خشم سوخودلوسکی برای نشخوار خشم بودند، که قبل و بعد از مداخله در هر دو گروه اجرا شدند. داده های بدست آمده با استفاده از روش تحلیل واریانس چندمتغیری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان دهنده آن بود که درمان شناختی رفتاری بر کاهش خشم و بروز بیرونی و درونی آن تاثیر بسزایی داشته است و در افزایش کنترل بیرونی و درونی خشم افراد گروه آزمایشی نسبت به گروه کنترل تفاوت معنا داری وجود داشت و همچمین با توجه به سطح معنا داری00/ 0 برای نشخوار خشم درمان تاثیر معناداری برکاهش نشخوارخشم گروه آزمایشی در مقایسه با گروه کنترل داشته است.
    کلیدواژگان: خشم، نشخوار خشم، درمان شناختی رفتاری
  • پرستوشیرزادی*، سالارفرامرزی، مسلم قاسمی، میثم شفیعی صفحه 91
    هدف تحقیق حاضر بررسی روایی و اعتبار نسخه فارسی شاخص استرس فرزندپروری- فرم کوتاه(PSI-SF) در پدران دارای کودک عادی زیر 7 سال بود. این مطالعه توصیفی و از نوع روان سنجی می باشد. 100 نفر از پدران کودکان مهدهای کودک شهر اصفهان به روش نمونه گیری چند مرحله ای انتخاب شده و به پرسشنامه (PSI-SF) پاسخ دادند. داده های بدست آمده با روش های آماری توصیفی از جمله ضرایب همبستگی و با استفاده از نرم افزار آماری SPSS- 18 تجزیه و تحلیل گردید. ضریب آلفای کرونباخ بین 59/ 0 تا 86 /0بود. ضریب اعتبار بازآزمایی در طول 16 روز بعد از اجرای دور اول، بین 92/ 0 تا 97/ 0 بود. برای اطمینان از عدم وجود سوال حشو یا زاید، همبستگی زوجی تک تک سوالها محاسبه شد. ضرایب همبستگی گشتاور لحظه ای پیرسون از 15 درصد تا 72 درصد متغیر بود. همچنین برای اطمینان از عدم شباهت بیش از حد بخش های مختلف PSI-SF، همبستگی نمرات بین هر کدام از زیرمقیاس ها با هم و با نمره کل استرس محاسبه شد. ارزش های ضریب همبستگی پیرسون بین 38 /0 تا 84 /0 متغیر بود.نتایج مذکور نشان می دهند که این مقیاس در بین پدران ایرانی دارای ویژگی های روانسنجی مطلوبی بوده و می تواند نحوه تاثیر استرس های فرزند پروری بر رشد کودکان را روشن نموده و نیز امکان انجام مداخلات مورد نیاز برای کودکان و خانواده های آن ها را فراهم آورد.
    کلیدواژگان: شاخص استرس فرزند پروری، روایی، اعتبار، پدران
  • یوسف خدابنده لو صفحه 111
    در سال های اخیر مطالعات شادکامی به طور چشمگیری افزایش پیدا کرده است و با وقوع تحولات گسترده در رشته ی روان شناسی مثبت نگر، پاسخ به این سوال که چگونه شادتر زندگی کنیم، علاقه مندی علمی فراوانی را به وجود آورده است. پژوهشگران بر این باورند که عواملی چون وراثت، محیط و انجام فعالیت های ارادی نقشی تعیین کننده در سطوح شادکامی افراد بازی می کنند. افزایش نقطه ی ثابت شادکامی فرد (وراثت) و تغییر محیط زندگی شخص روش های مفیدی برای افزایش پایدار در شادکامی افراد نمی باشند. بنابراین، انجام فعالیت های ارادی مثبت یکی از بهترین و محتمل ترین روش ها برای افزایش شادکامی می باشد. روش مرور خویشتن که به طور مبنایی یک روش بازسازی شناختی است، یک فعالیت ارادی شناختی مثبت نیز می باشد. در این روش فرد باید به صورت ارادی ویژگی های مثبت خود را مرور کند و ویژگی های منفی خود را با عبارت “در عوض” ادامه دهد. این فعالیت شناختی ارادی و مثبت به مرور زمان موجب کاهش افکار و عواطف منفی (کاهش سرمایه-گذاری روانی بر روی ویژگی های منفی) و افزایش افکار و عواطف مثبت می شود. بنابراین، با استفاده از روش مرور خویشتن می توان تداعی ذهنی در بیان ویژگی های مثبت خود را تقویت نموده و در نتیجه سطح شادکامی افراد را افزایش داد. نتایج این نوشتار می تواند کاربرد آموزشی و بالینی داشته باشد.
    کلیدواژگان: مرورخود، شادکامی، افکارمثبت
  • محسن زالی زاده*، علی صاحبی صفحه 131
    مطالعه حاضر با روش تحلیلی-توصیفی در پی مشخص کردن پیامدهای روانی-اجتماعی کنترل بیرونی در نظام خانواده از دیدگاه یکی از جدیدتری تئوری ها در حوزه روابط انسانی است.تئوری انتخاب به عنوان یک نظریه ی انگیزشی-رفتاری، کنترل بیرونی را به عنوان یک عامل تخریب کننده برای روابط انسانی مطرح کرد. این ویژگی کنترل گری که از نظر گلاسر بسیار هم رایج می باشد منجر به یکسری پیامدها در خانواده می شود. به نظر می رسد این پیامدها را می توان در قالب چهار مولفه توضیح داد که شامل مسئولیت گریزی، هویت شکست، تعارضات زناشویی و والد-فرزندی می باشد. باور به کنترل بیرونی، می تواند از طریق ایجاد احساس درماندگی در مقابل رویدادها و اتفاقات زندگی زمینه را برای مسئولیت گریزی در افراد فراهم کند. این باور همچنین می تواند از طریق تضعیف عزت نفس و خود-کارآمدی هویت شکست را در فرد ایجاد کند. اما از آنجا که گلسر بر نقش مهم روابط عاطفی در سلامت روانی تاکید می کند، کنترل بیرونی بوسیله تضعیف و حتی خارج کردن تصاویر ذهنی که هر کدام از افراد در دنیای مطلوب خود نسبت بهم دارند، می تواند تاثیر منفی بر روابط چه رابطه والدین و فرزندان و چه رابطه زناشویی داشته باشد. با عنایت به نقش مهم این پیامدها در سلامت روانی فرد و جامعه می توان به خانواده ها تئوری انتخاب را آموزش داد و با تاکید بر نتایج منفی که بر استفاده از کنترل بیرونی مترتب است، خانواده را نسبت به ایجاد چنین مشکلاتی واکسینه کرد.
    کلیدواژگان: تئوری انتخاب، کنترل بیرونی، مسئولیت گریزی، هویت شکست، تعارضات والد، فرزندی، تعارضات زناشویی
|
  • Dr Reza Pourhosein* Page 1
  • Dr Shahriar Shahidi *, Saeeideh Farajnia Page 3
    A salient feature of modern life is that despite all the achievements and discoveries which have inevitably lead to a more comfortable life, mankind has not been able to fulfill its full potential as far as developing higher human abilities, spiritual transcendence and growth is concerned. It is argued that one reason for this may be modern psychology’s attitude towards human nature which has essentially been set within a materialistic and reductionist frame work. Hence, certain potentially significant aspects of human existence such as the concept of “soul” may have been ignored. In this article, while reiterating the importance and necessity of the transcendental dimension of human existence (which is referred to as “soul”) and its relationship with the “psyche” and the “spirit”, we shall present definitions regarding the soul and discuss issued concerning its development, pathology, health and defense structures.
    Keywords: Psche, Sprit, Soul, Pathology, defense structures
  • Zeinab Lashani *, Dr Mohammad Reza Shaeiri Page 45
    Gratitude is one of the new factors in positive psychology. The purpose of this study is examination of correlation of these variables for Iranian subjects. The main question is relation of gratitude with positive and negative affect, happiness and optimism. Participants were clustering assigned 128 students (118 women & 10 men) of 3 universities from Iran. The GQ-6, PANAS, LOT, And Axford Happiness scales completed for assessments. Results of correlation between gratitude and positive affect, negative affect, happiness and optimism variables systematically were: r=.28, p<.001; r=-.48, p<.000; r=.44, p<.000 & r=.57, p<.000. Gratitude was predict these variables (R2=.43, P<.000) and positive affect, happiness and optimism predicted %43 of gratitude. The results of this research support the previous researches on gratitude. This study showed a significant relation between gratitude with positive and negative affect, happiness and optimism. In addition, this study showed that negative affect, happiness and optimism were the significant predictors of gratitude.
    Keywords: Gratitude, positive, negative affect, happiness, optimism
  • Dr Reza Pourhosein, Shila Sheikhan *, Dr Masoud Lavasani Page 61
    Youngster criminals are subject to mental damages due to living in dangerous environments. Lack of attention to their mental health will lead them to corruption. Using modern techniques of psychology such as self inquiry will provide opportunities for psychologists to have positive impacts on psychopaths. Self inquiry is based on positive thinking and concentration on personal strengths. The present research has been conducted for accomplishing this task and in which the effect of self inquiry on happiness and self esteem of female youngster criminals has been examined. This research is considered pseudo experimental in case of application and the procedures. The population involved in research consists of female youngster criminals take position in Center of Reconciliation and Education of Tehran.19 individuals were selected using available sampling. The required information for this project has been gathered through Oxford Happiness Questionnaire and Rosenburg Self-Esteem Questionnaire. The results have shown that before conducting the self enquiry experiment, the level of happiness and self esteem in subjects has substantial difference and by providing them this method, they show positive reflex.on the other words, in this study self-reviwe method increased happiness and self-esteem in subjects.
    Keywords: self, review method, happiness, self, esteem, deliquency
  • Abbas Khani* Page 73
    The goal of the present study was investigation of the cognitive behavior therapy (CBT) in reduction of the anger and anger rumination. The method of research of was pseudo experimental and the design of research was pretest and posttest with two groups. The statistical population was Ardabil’s prisoners that suffered by anger control disorder. The method of research was available. The sample size was 26 persons that were placed in two control and experimental groups, subjects in experimental group were received 12 session of CBT, but other group was not received, the subjects completed the Spielberger trait-state questionnaire and anger rumination scale as pretest and posttest. The raw date was analyzed by multiple of variance. Results showed that inner and outer anger in the experiment group in comparison of the control group were significantly reduced and the control of the anger was developed. This result was correct about anger rumination too.
    Keywords: anger, anger rumination, cognitive behavior therapy
  • Parastoo Shirzadi *, Dr Salar Framarzi, Moslem Ghasemi, Meysam Shafiee Page 91
    This study was done to investigate the validity and reliability of Persian version of the Parenting Stress Index - Short Form (PSI-SF) among fathers of normal child under 7 years old. This study was descriptive and in type of psychometric. 100 persons among fathers of preschool children were selected randomly as sample in Isfahan, and they answered to the questionnaire. Data obtained were analyzed by descriptive statistical methods such as correlation coefficient and by using of software statistical SPSS-18.Cronbach's alpha coefficient was between 0.59 to 0.86. Test-retest reliability coefficient 16 days after the first round was between 0.92 to 0.97. Pair Correlation were calculated for each pair to ensure that there are no redundant or superfluous question. Torque moment correlation coefficient Pearson ranged from 15 percent to 72 percent. Also the correlations between each of the subscale scores with together and with total stress score was calculated to make sure that there is no too similarity between sectors of the PSI-SF. The Pearson r values were variable between 0.38 to 0.84. The results showed that the psychometric properties of this scale among Iranian fathers are desirable, And it can elucidates the impact of parenting stress on children's growth, And also provides possibility of needed interventions to children and their families.
    Keywords: Parenting Stress Index, Validity, Reliability, Fathers
  • Yoosef Khodabandeloo* Page 111
    In recent years, happiness Studies have increased dramatically and the occurrence of extensive developments in positive psychology has created a lot of interest to response to this question that how to live happier. The researchers believe that factors such as heredity, environment and voluntary activities can play a decisive role in people's happiness levels. Increasing fixed point of individual happiness (inheritance) and change the living conditions of people are not useful methods to stable increasing of happiness in people. Thus, positive voluntary activities are one of the best and the most likely method for increasing happiness. The self-review method which basically is a cognitive restructuring method also is a voluntary, cognitive and positive activity. In this method, a person must deliberately review its positive features and continue negative features with the phrase of “instead”. Over time, this voluntary, cognitive and positive activity reduce negative thoughts and emotions (reduce emotional investment on the negative features) and increase positive thoughts and emotions. Thus, using the self-review method can boost mental association in expression of positive features of self and therefore increase level of happiness in people. The results of this paper can be applied in educational and clinical situation.
    Keywords: Happiness, Self, review method, Positive activity interventions
  • Mihsen Zalizadeh *, Dr Ali Sahebi Page 131