فهرست مطالب

فصلنامه روانشناسی سلامت
پیاپی 11 (پاییز 1393)

  • تاریخ انتشار: 1393/09/14
  • تعداد عناوین: 7
|
  • بررسی اثرات سایکوفیزیولوژیک استرس آزمون استروپ بر مقادیر کورتیزول بزاقی، نبض و فشار خون دانشجویان
    احمد علی پور، رضا دوستی، حسین زارع، علیرضا آقایوسفی صفحات 5-17
    هدف
    هدف پژوهش حاضر، مطالعه اثر آزمون استروپ بر مقادیر کورتیزول بزاقی، نبض و فشارخون در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی شهر ایلام بود.
    روش
    حجم نمونه شامل 20 نفر و روش نمونه گیری تصادفی ساده بود. شرکت کننده ها به صورت تصادفی در گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. گروه آزمایش در معرض آزمون استروپ قرار گرفت، سپس نمونه ی بزاق، نبض و فشارخون شرکت کننده ها دو بار یعنی یک بار قبل و یک بار بعد از اجرای آزمون استروپ گرفته شد.
    یافته ها
    نتایج تحلیل کوواریانس تک متغیره نشان داد که بین دو گروه استروپ و کنترل از لحاظ کورتیزول بزاقی در سطح 05/0P< تفاوت معناداری وجود دارد. همچنین نتایج تحلیل کوواریانس چند متغیره نشان داد که تفاوت نبض و فشارخون سیستولیک و دیاستولیک بین دو گروه استروپ و کنترل از لحاظ آماری در سطح 05/0 P< معنی دار است.
    نتیجه گیری
    این مطالعه نشان داد که آزمون استروپ به عنوان یک منبع استرس زا با تحریک محور HPA و SAM باعث افزایش کورتیزول بزاقی، نبض و فشارخون در دانشجویان شده است.
    کلیدواژگان: استرس آزمون استروپ، کورتیزول بزاقی، نبض، فشارخون
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • تاثیر مداخلات هیجان محور و شناختی بر کاهش استرس بیماران CABG از طریق افزایش فرکانس رزونانسHRV
    بهنام بهراد، هادی بهرامی احسان، رضا رستمی، سعید صادقیان صفحات 18-41
    هدف
    هدف از این مطالعه بررسی تاثیر مداخلات هیجان محور و شناختی برافزایش فرکانس رزونانس تغییرپذیری ضربان قلب (HRV) و کاهش استرس بیماران به دنبال جراحی عروق کرونر قلب بود.
    روش
    مطالعه حاضر از نوع کوشش های بالینی تصادفی (RCT) بود. تعداد 75 بیمار جراحی شده عروق کرونر قلب(CABG)از بین بیماران شرکت کننده در برنامه بازتوانی مرکز قلب تهران انتخاب شدند. این بیماران به صورت تصادفی در سه گروه 25 نفری مداخله ای 1) مداخلات هیجان محور، 2) مداخلات مختلط (هیجان محور و شناختی)، 3) گروه کنترل (مداخلات متعارف بیمارستانی) قرار گرفتند. هر سه گروه پیش از مداخلات از نظر استرس و فرکانس رزونانس با استفاده از خرده مقیاس استرس آزمون DASS-21 و دستگاه پایشHRV مورد ارزیابی قرار گرفتند.هر سه گروه به مدت 5 هفته تحت مداخلات روان شناختی متناسب با گروه بودند و پس از مداخلات دوباره به وسیله همان ابزار و مقیاس ها مورد ارزیابی مجدد قرار گرفتند.
    یافته ها
    تحلیل کوواریانس نشان داد دو گروه مداخله ای اصلی در مقایسه با گروه کنترل کاهش معناداری را در استرس نشان داده اند. این کاهش هم از نظر آماری (05/0>P) و هم از نظر بالینی معنادار بود. گروه مداخله ای مختلط در مقایسه با گروه مداخله ای هیجان محور کاهش معنادار بیشتری را نشان داد.نتایج حاصل از HRV بیماران نیز حاکی از این بود که گروه های مداخله ای اصلی افزایش معناداری (01/0>P) در فرکانس رزونانس نشان داده اند.
    نتیجه گیری
    مداخلات روان شناختی می توانند موجب کاهش هیجان های منفی و استرس و افزایش فرکانس رزونانس HRV حول و حوش 1/0 هرتز و متعاقبا افزایش تغییرپذیری ضربان قلب(شاخص سلامتی و بهبود)در بیماران کرونری شوند.
    کلیدواژگان: تغییرپذیری ضربان قلب، فرکانس رزونانس، کاهش استرس، مداخلات روان شناختی، بیماری عروق کرونر قلب
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • مسائل و چالش های معنوی کودکان مبتلا به سرطان: تجربه والدین
    سمیه برجعلی لو، شهریار شهیدی، جلیل فتح آبادی، محمد علی مظاهری صفحات 37-54
    هدف
    سرطان از بیماری مزمن و از دومین علل اصلی مرگ در کودکان است. علاوه بر مسائل بالینی با خود چالش ها و بحران های معنوی به همراه دارد. در این راستا خانواده به عنوان یکی از اعضاء مراقب کننده از ایشان با این چالش ها مواجه هستند. در پژوهش حاضر در پی شناسایی تجربه والدین در مواجه با مسائل و چالش های معنوی کودکان مبتلا به سرطان هستیم.
    روش
    پژوهش حاضر با استفاده از رویکرد پدیدارشناسی و با روش تحلیل محتوا انجام شد. برای جمع آوری اطلاعات تعداد 21 نفر از والدین به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و به مدت 3 ماه مورد مصاحبه نیمه عمیق قرار گرفتند. داده ها به روش تجزیه و تحلیل مداوم مقایسه ای بررسی شد.
    یافته ها
    مفاهیم استخراج شده در 8 درون مایه اصلی سوالات فلسفی، ایمان و امید، ارتباط با طبیعت، بازی و تفریح، عشق و حمایت اجتماعی، ابراز ترس و اضطراب، ابراز پرخاشگری، مکانیزم دفاعی و امید به آینده قرار گرفتند.
    نتیجه گیری
    در پژوهش حاضر تجربه والدین با ژرفای بیشتری مورد بررسی قرار گرفت. مواردی همچون سوالات فلسفی مختلف، ایمان و امید و مورد عشق و حمایت اجتماعی قرار گرفتن عمده دغدغه والدین در ارتباط با کودکان مبتلا به سرطان بود. در این راستا لازم است آموزش های لازم برای توانمند کردن والدین جهت مراقبت معنوی از کودکان مبتلا به سرطان صورت گیرد.
    کلیدواژگان: بحران و مسائل معنوی، کودکان، سرطان و والدین
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • بررسی الگوی عدم تعادل تلاش-پاداش و تقاضا-کنترل-حمایت در بروز علایم روان تنی
    محمد بابامیری، عبدالکاظم نیسی، نسرین ارشدی، آزیتا ظهیری، افشین طالبیان صفحات 55-87
    هدف
    با توجه به اینکه در محیط های کاری میزان استرس شغلی و به تبع آن میزان بیماری های ناشی از استرس بسیار افزایش یافته است، بنابراین پژوهش حاضر نقش دو الگوی عدم تعادل تلاش-پاداش و تقاضا-کنترل-حمایت را در بروز علایم روان تنی در کارکنان یک شرکت در اهواز مورد بررسی قرار داده است.
    روش
    جامعه آماری پژوهش شامل کارکنان یک شرکت در اهواز بودند که در سال 1392 در این شرکت مشغول بکار بودند که از میان آنها 202 نفر به روش تصادفی ساده به عنوان نمونه انتخاب شدند و به مقیاس عدم توازن تلاش-پاداش، پرسشنامه محتوای شغل، و پرسشنامه ی بروز علایم روان تنی در محیط غیربالینی پاسخ دادند. ارزیابی الگوی پیشنهادی با استفاده از روش الگویابی معادلات ساختاری (SEM) و با استفاده از نرم افزارهای SPSSویراست 18 وAMOS ویراست 18 انجام گرفت. جهت آزمودن اثرهای واسطه ای در الگوی پیشنهادی نیز از روش بوت استراپ استفاده شد.
    یافته ها
    یافته های پژوهش نشان دهنده برازش نسبتا خوب الگوهای پیشنهادی با داده ها بود. همچنین نقش میانجی گر تعهدافراطی در الگوی عدم تعادل تلاش-پاداش و حمایت اجتماعی در الگوی تقاضا-کنترل-حمایت در بروز علایم روان تنی مورد تایید قرار گرفت.
    نتیجه گیری
    با توجه به نتایج، متغیرهای بکاررفته در این پژوهش و به ویژه متغیرهایی که دارای نقش میانجی بودند باید در برنامه ریزی و سیاست گذاری های سازمانی، جهت کاهش بیماری های شغلی و افزایش سلامت کارکنان، مورد توجه قرار گیرند.
    کلیدواژگان: استرس شغلی، محتوای شغل، عدم تعادل تلاش، پاداش، علایم روان تنی
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • مقایسه راهبردهای تنظیم شناختی هیجان در افراد مبتلا به سردرد میگرنی، سردرد تنشی و افراد بهنجار
    آرزو حسینی، فرهاد خرمایی، فرهاد عصار زادگان، امیر حسامی، محمدرضا تقوی، نورالله محمدی صفحات 89-101
    هدف
    سردرد هدف بزرگی برای مداخلات بهداشت عمومی به شمار می رود. از آنجا که استرس و آشفتگی های هیجانی به عنوان عوامل راه انداز مهم در انواع سردرد مطرح هستند، بنابراین موضوع تنظیم هیجان می تواند به عنوان عاملی در سازگاری و کنترل موثر این اختلال مطرح باشد. هدف پژوهش حاضر، بررسی و مقایسه راهبردهای تنظیم شناختی هیجان در زنان و مردان مبتلا به سردرد میگرنی، سردرد تنشی و افراد بهنجار بود.
    روش
    طی یک طرح علی- مقایسه ای دو گروه 30 نفری از کلیه بیماران مبتلا به سردرد میگرنی و سردرد تنشی، مراجعه کننده به کلینیک نورولوژی بیمارستان امام حسین (ع) تهران با تشخیص نورولوژیست در چهارچوب ملاک های تشخیصی انجمن بین المللی سردرد به صورت در دسترس انتخاب و با گروه بهنجار همتاسازی شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه راهبردهای تنظیم شناختی هیجان بود. داده های پژوهش با استفاده از تحلیل واریانس چندمتغیره و آزمون تعقیبی توکی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.
    یافته ها
    نتایج نشان دادند که افراد مبتلا به سردرد میگرنی نسبت به گروه بهنجار از راهبردهای مثبت کمتری استفاده می کنند. همچنین زنان در هر دو گروه مبتلا به سردرد میگرنی و بهنجار از مردان مبتلا به میگرن و بهنجار در استفاده از راهبردهای مثبت نمرات بالاتری کسب کردند.
    نتیجه گیری
    بدین صورت آموزش تنظیم هیجان با آگاه نمودن مبتلایان به سردرد از هیجان های مثبت و منفی خود و کمک به پذیرش و ابراز به موقع آنها، می تواند سلامت روان آنان را ارتقاء بخشد، لذا آموزش راهبردهای تنظیم شناختی هیجان به این گروه پیشنهاد می شود.
    کلیدواژگان: تنظیم شناختی هیجان، میگرن، سردرد تنشی
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • مولفه های اجتماعی روان شناسی سلامت در ایران
    مجید صفاری نیا صفحات 101-119
    مقدمه
    پژوهش حاضر به تدوین شاخص های سلامت اجتماعی از منظر روان شناسی می پردازد.
    روش
    پژوهش حاضر از نوع توصیفی و زمینه یابی است. جامعه آماری پژوهش عبارت است از کلیه متخصصان حوزه های روان شناسی (دکتری، دانشجوی دکتری و کارشناسی ارشد) که 215 نفر از آن ها به شیوه در دسترس از دانشگاه های سراسر کشور انتخاب شدند. ابزار پژوهش عبارت است پرسشنامه محقق ساخته 60 گویه ای است که با استفاده از روش زمینه یابی (دلفی) مطابق نظر گروهی از روان شناسان جهت بررسی شاخص های سلامت اجتماعی در ایران طراحی شده است. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات و تدوین شاخص ها از روش تحلیل عاملی اکتشافی استفاده شد.
    یافته ها
    نتایج حاصل از تحلیل اکتشافی حاکی از وجود چهار شاخص انسجام اجتماعی، شکوفایی اجتماعی، مشارکت اجتماعی و پذیرش اجتماعی به عنوان مولفه های سلامت اجتماعی از منظر روان شناسی بود.
    نتیجه گیری
    با توجه به شناسایی مولفه ها و شاخص های سلامت اجتماعی می توان آن ها را در ایران اعتبار یابی و هنجاریابی نمود.
    کلیدواژگان: انسجام اجتماعی، شکوفایی اجتماعی، مشارکت اجتماعی، پذیرش اجتماعی
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • اثر بخشی آموزش مدیریت استرس درکاهش اضطراب و فرانگرانی زنان دارای سقط مکرر جنین
    مریم آخته، احمد علی پور، شیدا شریفی ساکی صفحات 119-129
    هدف
    مشکلات و حوادثی مختلفی که در زندگی انسان رخ می دهد حالات روحی و روانی فرد را دستخوش تغییر می کند. سقط مکرر جنین نیز یکی از رخداد هایی است که بر هیجانات زنان تاثیر زیادی دارد. این مطالعه با هدف نقش مدیریت استرس به شیوه شناختی- رفتاری بر کاهش اضطراب و فرانگرانی در زنان دارای سقط جنین مکرر انجام شد.
    روش
    جامعه این مطالعه زنان داری مشکل سقط جنین در مراکز بهداشت شهر رشت بود که از بین آنها با توجه به ویژگی های سنی، و عدم مشکلات شخصیتی، به صورت هدفمند 40 نفر انتخاب و به دو گروه آزمایش و کنترل به صورت تصادفی انتساب شد. میزان اضطراب و فرانگرانی شرکت کنندگان قبل و بعد از آموزش مدیریت استرس با استفاده از دو مقیاس اضطراب کتل و فرانگرانی ولز (2000) اندازه گیری شد.
    یافته ها
    نتایج نشان داد آموزش شناختی-رفتاری مدیریت استرس، میزان اضطراب و فرانگرانی را در زنان دارای سقط جنین مکرر کاهش می دهد.
    نتیجه گیری
    افرادی که مهارت های مقابله ای لازم برای کنترل اضطراب و استرس را دریافت می کنند، توانایی این را دارند که افکار مضطرب و نگران کننده خود را کنترل کنند. در نتیجه استرس، اضطراب و فرانگرانی به صورت پیوسته کاهش پیدا می کنند.
    کلیدواژگان: اضطراب، فرانگرانی، مدیریت استرس، سقط مکرر جنین
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
|
  • Investigation of the stress Psycho physiological effects of the stroop test on the amounts of the salivary cortisol, pulse and blood pressure of the students
    Ahmad Alipoor, Reza Dosti, Hossin Zare, Ali Reza Aghayusfi Pages 5-17
    Objective
    The purpose of the present research is the study of the effect of the stroop test on the amounts of the salivary cortisol, pulse and blood pressure of the students of the medical sciences university of Ilam city.
    Methods
    Sample volume included 20 people and the sampling method was a simple random one. The participants were divided randomly to two groups of the control and test. The test (experiment) group was exposed to the stroop test. The sample of the slaver pulse and the blood pressure of the participants was taken twice; once before and once after the administration of the stroop test.
    Results
    The results of the Univariate analyzes of covariance (ANCOVA) showed that there were a significant difference between two groups of stroop and control in terms of the salivary cortisol in the level of P< 0.05 also, the results of the multivariate analysis of covariance(MANCOVA) showed that the difference of the pulse, systolic and diastolic blood pressure between the two groups of the stroop and control groups was statistically significant in the level of P
    Conclusion
    This study showed that stroop test as a stress- causing resource stimulates HPA and SAM axis and increase the salivary cortisol, pulse and blood pressure in the students.
    Keywords: Stroop stress test, Salivary Cortisol, Pulse, blood pressure
    Abstract View Paper Original: Persian
  • The Effect of emotion-focused and cognitive interventions on reduction of stress in CABG patients by increasing HRV resonance frequency
    Behnam Behrad, Hadi Bahrami Ehsan, Reza Rostami, Saeed Sadeghyan Pages 18-41
    Objective
    we examined the effect of emotion-focused and cognitive interventions on resonance frequency (RF) of heart rate variability (HRV) and stress reduction in patients after coronary artery bypass graft surgery (CABG).
    Methods
    75 post-CABG patients who were participated in cardiac rehabilitation program of Tehran Heat Center(THC) were selected based on inclusion criteria uch as age.
    Results
    The results showed significant reduction in stress (P <0/05).
    Conclusion
    psychological interventions such as emotion-focused and cognitive techniques can reduce stress and negative emotions in patients with coronary heart disease. The interventions can increase also resonance frequency (0.1Hz) and consequently heart rate variability (index of health and well-being) of stressed Coronary patients.
    Keywords: Heart Rate Variability, Resonance Frequency, Stress Reduction, Psychological Interventions, Coronary Heart Disease
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Spiritual crisis and issue of children with cancer: The experience of parents
    Somaye Borjali Lo, Sahryar Sahidi, Jalil Fath Abadi, Mohammad Ali Mazaheri Pages 37-54
    Objective
    Cancer is the second leading cause of death in children. It has clinical issue and spiritual crisis. Family is one of the care team who facing with these challenges. This study was done to explore the experiences of parent by children with cancer who facing by this challenge
    Methods
    This study is a phenomenology study with applying content analysis method. 21 participants were interviewed in the Mahak hospital for three months. The obtained data were constantly analyzed through content analysis method.
    Results
    The obtained data were constantly analyzed through content analysis method. Data analysis showed that “philosophy questions, faith and hope, Relationship with nature and play, Love and social support, Express fear and anxiety, and aggression, coping mechanism, hope to future was the main theme or core category of this study.
    Conclusion
    Using a qualitative approach for exploring the experiences of parents with children cancer helped recognize them more profoundly. On the other hand, “philosophy questions, faith and hope and social support” as the theme shows the importance of attention to parents’ problems. So it needs that training should be conducted to empower parents who care children with cancer.
    Keywords: Spiritual crisis, children with cancer, parent
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Investigate Effort-Reward Imbalance and Demand-Control-Support Model in Accession of Psychosomatic Symptoms
    Mohammad Babamiri, Abdolkhazem Nesi, Nasrin Arshadi, Azita Zahiri, Afahin Talebyan Pages 55-87
    Objective
    With respect to increase of job stress and disease that arise from stress in work environments, purpose of this study was investigated the role of effort-reward imbalance and demand-control-support model in accession of psychosomatic symptoms at staff of a company in Ahwaz.
    Method
    The statistical population comprised of all personnel of a company in Ahwaz who worked at 1392. The sample consisted of 202 employees, who were selected by simple random sampling method and answered to the effort-reward imbalance, job content, and psychosomatic symptoms in nonclinical context questionnaires. Fitness of the proposed model was examined through structural equation modeling (SEM), using SPSS-18 and AMOS-18 software packages. The indirect effects were tested using the bootstrap procedure.
    Results
    Findings indicated that the proposed model fit the data properly. Also mediating role of overcommitment in effort-reward imbalance model and mediating role of social support in demand-control-support model were confirmed.
    Conclusion
    With respect to the results, variables that apply at this study, special variables that had a mediating role should be regarded at schedules to reduce job ills and increase of staff health.
    Keywords: Job Stress, Job Content, Effort, Reward Imbalance, Psychosomatic Symptoms
    Abstract View Paper Original: Persian
  • The Comparison of Cognitive Emotion Regulation Strategies Among Patient With Migrain Headache, Tention Headache and Normal Individuals
    Arezoo Hosini, Farhad Khormaee, Farhad Asar Zadegan, Amir Hesami, Mohammd Reza Taghavi, Norallah Mohammadi Pages 89-101
    Objective
    The goal of this study was to compare facets of cognitive emotion regulation strategies in patient with migraine headache, tension headache and normal individuals.
    Methods
    The design of this study was causal- comparative and statistical study population included all patients with migraine and tension headache referred to neurology clinic of Tehran Imam Hossein Hospital at May-December 2012. The sample of study included 30 patients with migraine headache, 30 patients with tension headache and 30 normal individuals.
    Results
    The instrument was Cognitive Emotion Regulation Questionnaire (CERQ). The data was analyzed by MANOVA and HOC Tukey test.
    Conclusion
    The results show that there are significant differences in facets of cognitive emotion regulation strategies among migraine headache, tension headache and normal individuals.
    Keywords: Cognitive Emotion Regulation, Migrain, Tention Headache
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Social factors of Health psychology in Iran
    Majid Saffarinia Pages 101-119
    Objective
    This research is developing social health indicators from psychology perspective.
    Methods
    This research is kind of descriptive and survey. Research population are all of psychology specialists (doctoral, doctoral student and master of science) that 215 of them selected by convenient method from all university of country. Research tool is the 60 items researcher-build questionnaire that has been designed according to psychologists perspective by survey (delphi) method for studying social health indicators in Iran. For analyzing data and constructing indicators was used of exploratory factor analysis.
    Results
    Results from exploratory factor analysis indicating four indicators named as social coherence, social actualization, social contribution and social acceptance as social health componenets from psychology perspective.
    Conclusion
    According to indentifying componenets and social health indicators can validate and normalize them in Iran.
    Keywords: social coherence, social actualization, social contribution, social acceptance
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Effectiveness of Stress Management Training in Reducing Anxiety and Meta-worry of Women Who Had Abortion Several Times
    Maryam Akhteh, Ahmad Alipor, Shida Sarifi Saki Pages 119-129
    Objective
    Problems and various events that happen in life can change a person's mental states. Several abortions of the fetus is also an event that has an impact on women's emotions. The present study investigated the role of stress management training via cognitive - behavioral therapy on anxiety and meta- worry among women with recurrent abortions.
    Methods
    The statistical population of the present study consisted of women’s with recurrent abortions in clinics of the city of Rasht. Forty patients were purposely selected among them according to age and lack of diagnostic problems. Then The sample was randomly divided into an experiment group and a control group. Anxiety and meta- worry of the participants before and after stress management training were measured using Cattel anxiety Scale and Wells meta- worry (2000).
    Results
    The results showed that cognitive- behavioral training of stress management decreases anxiety and meta- worry of women with recurrent abortions.
    Conclusion
    People who receive necessary coping skills in order to manage their stresses and anxieties have the ability to control their anxious thoughts. Therefore their stresses, anxieties and meta- worries are continuously declining.
    Keywords: anxiety, meta- worry, Stress Management, recurren
    Abstract View Paper Original: Persian