نشریه پرستاری و مامایی ارومیه
سال سیزدهم شماره 3 (پیاپی 68، خرداد 1394)

توانایی تصمیم گیری پایه و اساس عملکرد حرفه ای پرستاری بوده و بیش از هر عاملی بر کیفیت مراقبت تاثیر دارد که می توان آن را از طریق آموزش و تجارب بالینی مناسب در فراگیران ایجاد نمود. این در حالی است که بسیاری از فارغ التحصیلان پرستاری قادر به نشان دادن مهارت های تصمیم گیری مناسب نیستند. مطالعه حاضر باهدف تعیین میزان توانایی تصمیم گیری در دانشجویان پرستاری دانشکده پرستاری و مامایی ارومیه انجام شده است.
مطالعه حاضر از نوع توصیفی هست که به صورت مقطعی بر روی 220 نفر از دانشجویان پرستاری ارومیه به صورت تمام شماری انجام گرفت. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه تحلیل تصمیم گیری در پرستاری بود که دارای 2 بخش مشخصات فردی با 3 عبارت و ابعاد مختلف تصمیم گیری در پرستاری شامل 81 عبارت در 10 حیطه بود که بر اساس مقیاس درجه بندی افتراق معنایی (دامنه نمرات 1 تا 7) امتیازبندی شد. داده ها پس از جمع آوری وارد نرم افزار SPSS(19) شده و برحسب نیاز از آمار توصیفی و استنباطی استفاده گردید.
از کل 220 پرسشنامه جمع آوری شده 103 نفر مونث (8/46 درصد) و 198 نفر (90 درصد) مجرد بوده و میانگین سنی نمونه های پژوهش، 83/1±24/21 سال بود. 4/61 درصد از دانشجویان شرکت کننده در مطالعه دارای توانایی تصمیم گیری متوسط و 6/38 درصد نیز دارای توانایی تصمیم گیری عالی بودند. توانایی تصمیم گیری بالینی دانشجویان در بعد خلاقیت بهتر از ابعاد دیگر بود.
مطالعه حاضر نشان داد که توانایی تصمیم گیری دانشجویان در سطح متوسط بوده و ازآنجایی که تصمیم گیری بالینی تاثیر بسزایی در عملکرد حرفه ای پرستاران دارد، باید تدابیر لازم برای توسعه این مهارت ها بر اساس مطالعات موجود در برنامه آموزشی دانشجویان پرستاری در نظر گرفته شود.

نوزادان کم وزن مشکلات جسمانی و روانی زیادی نسبت به شیرخواران طبیعی داشته و نیاز به مراقبت های اصولی برای ادامه حیات و کسب روند رشد و نمو طبیعی دارند. این مراقبت ها باید در منزل تداوم یابد. مطالعه حاضر با هدف بررسی تاثیر بازدید از منزل بر شاخص های رشد نوزادان کم وزن صورت گرفت.
مطالعه حاضر یک کارآزمایی بالینی تصادفی شده است. 90 نوزاد کم وزن 1500 تا 2500 گرم متولدشده در بیمارستان رازی مرند که دارای معیارهای ورود به مطالعه بودند از طریق نمونه گیری در دسترس انتخاب و به طور تصادفی به دو گروه مداخله و کنترل تقسیم شدند. در گروه مداخله علاوه بر مراقبت های روتین، در هفته های اول تا چهارم پس از ترخیص، یک بار در هفته بازدید از منزل به مدت 45 دقیقه دریافت نمودند. مشارکت کنندگان در گروه مداخله، با توجه به نیازهای پیش بینی نشده خود، به صورت 24 ساعته امکان برقراری تماس تلفنی با پژوهشگر را داشتند. گروه کنترل فقط مراقبت های روتین را دریافت کردند. ابزار گردآوری داده ها شامل برگه ثبت اطلاعات دموگرافیک و فرم ثبت شاخص های رشد بود که در بدو تولد و ماه های اول، دوم و سوم تکمیل شد. تجزیه وتحلیل داده ها به وسیله نرم افزار SPSS نسخه 15 و با استفاده از آزمون های آماری توصیفی و استنباطی (آزمون کای دو و تی تست) انجام شد. سطح معناداری P<0/05 در نظر گرفته شد.
میانگین وزن نوزادان در گروه مداخله 12/223 ± 08/2313 و در گروه کنترل 61/247 ± 84/2308 گرم بود. متغیرهایی نظیر تحصیلات مادر، میزان درآمد، رتبه تولد و شاخص های رشد بدو تولد در دو گروه اختلاف معناداری نداشتند. بعد از مداخله مراقبتی میانگین وزن و دور سر نوزادان در ماه سوم در دو گروه اختلاف معنی داری پیدا نکردند؛ اما میانگین قد و دور سینه نوزادان در دو گروه مداخله و کنترل در ماه سوم اختلاف معنادار آماری داشت (P<0.001).
برنامه مراقبتی مبتنی بر بازدید از منزل بر بهبود برخی از شاخص های رشد شیرخواران کم وزن تاثیر داشته است. بنابراین پرستاران و سایر مراقبین سلامت نوزادان باید برنامه های مراقبتی مبنی بر بازدید از منزل را در مراقبت از نوزادان کم وزن به کارگیرند.

در اقتصاددانشی، دارایی های فکری و به خصوص سرمایه های انسانی، جز مهم ترین دارایی هایی سازمانی محسوب می شوند. از پیشایندهای مهم سازمانی و فردی که می تواند در قابلیت یادگیری سازمان ها موثر باشد، فرهنگ سازمان یادگیرنده و سرمایه فکری می باشد. هدف این مقاله بررسی نقش سرمایه فکری و فرهنگ سازمان یادگیرنده بر ظرفیت یادگیری سازمانی در سازمان های درمانی می باشد.
پژوهش حاضر ازنظر روش شناسی، توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعه آماری شامل کلیه پرستاران بیمارستان امام رضا شهر مشهد شامل 600 نفر در سال 1393 می باشد. حجم نمونه با توجه به جامعه آماری و بر اساس جدول تعیین نمونه کرجسی و مورگان، 150 نفر در نظر گرفته شد. روش نمونه گیری، نمونه گیری تصادفی طبقه ای نسبتی است که بر اساس بخش ها و نسبت ها تعداد نمونه هر یک از بخش ها معین شد. برای جمع آوری اطلاعات در این پژوهش از پرسشنامه های استاندارد سرمایه فکری بنتیس (2004)، فرهنگ سازمان یادگیرنده یانگ و همکاران (2004) و ظرفیت یادگیری سازمانی چیوا (2007) استفاده شد. به منظور بررسی روابط متغیرها در الگوی مفهومی از مدل معادلات ساختاری استفاده شد.
نتایج پژوهش نشان داد که سرمایه فکری و فرهنگ سازمان یادگیرنده نقش معنی داری در تبیین ظرفیت یادگیری سازمانی دارند. همچنین نتایج حاصل از ضرایب همبستگی بین متغیرها در تائید مدل ساختاری پژوهش بود.
سرمایه فکری و فرهنگ سازمان یادگیرنده بر ارتقای ظرفیت یادگیری سازمانی موثر است و می توانند نقش تبیین کننده را بر این متغیر ایفا کنند.

اعضای مراقبین بهداشتی و درمانی بی وقفه درحال تلاش و کوشش به منظور ارائه مراقبت های کل نگر استاندارد با حداکثر کارآیی همگام با پیشرفت علوم و فناوری، تغییر در سبک زندگی و افزایش هزینه های درمانی به بیماران و اعضای خانواده آنان می باشند. در این راستا اعضاء خانواده نقش مهمی در سلامت و تندرستی بیماران داشته و شرکت آن ها در برنامه مراقبتی یک جزء لاینفک در فرآیند بهبودی محسوب می شود. برای اکثریت افراد جامعه، اتاق احیا آخرین فرصت برای دیدن، صحبت کردن و تماس با عزیز خود می باشد. محروم کردن خانواده از دیدن بیمار خود در مراحل آخر زندگی و در شرایط حیاتی برخلاف فلسفه پرستاری است، لذا با توجه به اهمیت موضوع و بررسی وضعیت موجود، مطالعه ای با هدف بررسی دیدگاه و تجربه بالینی کادر درمانی شهرستان خوی نسبت به بسترهای لازم حضور همراه در زمان احیاء سال 92-1391 انجام شد.
این پژوهش یک مطالعه توصیفی و تحلیلی است که به منظور بررسی دیدگاه و تجربه بالینی136 نفر کادر درمانی نسبت به حضور همراه در عملیات احیاء در بیمارستان های دولتی شهرستان خوی صورت گرفت. پژوهشگر از طریق پرسشنامه خودساخته و از بین کادر درمانی با سابقه6 ماه را به طور اتفاقی از میان بخش ها و شیفت های مختلف انتخاب نموده است. پس از گردآوری داده های مربوط به حضور اعضای خانواده در عملیات احیاء، از آزمون های توصیفی و استنباطی توسط نسخه 16 نرم افزار SPSS استفاده شد.
در این مطالعه 3/45 درصد شرکت کنندگان با فراهم کردن شرایط برای حضور فردی از اعضاء خانواده بیمار در عملیات احیاء مخالف و 7/44 درصد موافق بوده اند. از دیدگاه کادر درمانی در ارتباط با منافع حضور همراه،60 درصد موافق پیشگیری از توسعه باورهای اشتباه و تصورات غلط در مورد فرآیند احیاء و کمترین آن با 1/33 درصد مربوط به افزایش سطح دانش اعضا خانواده بیمار از عملکرد اعضای تیم احیاء می باشد. همچنین نتایج نشان داد که بین سه گروه کادر درمانی پرستاران، پزشکان و متخصصین و تکنیسین های بیهوشی اختلاف معنی دار (007/0= P) آماری وجود دارد.
نتایج این پژوهش نشان داد، اکثریت کادر درمانی هر دو بیمارستان دولتی شهرستان خوی موافق به داشتن کارکنان درمانی آموزش دیده و مجرب آشنا به مهارت های ارتباطی در طول احیاء بوده و تصمیم گیری در مورد اجازه حضور همراه سلیقه ای بوده چراکه فقط در حدود 3/5 درصد کادر درمانی هر دو بیمارستان از وجود دستورالعمل مکتوب در خصوص اجازه حضور همراه اطلاع داشتند.

تمرینات پیلاتس می تواند به تقویت عضلات و بازگشت بدن تازه مادران به حالت اولیه کمک کند؛ اما تحقیقات انجام شده در دفاع از این ادعا محدودند، هدف این تحقیق تعیین تاثیر تمرینات پیلاتس بر قدرت عضلات، دامنه ی حرکتی تنه و انعطاف پذیری زنان مبتلا به هایپرلوردوز کمری بلافاصله در دوره پس از زایمان است.
این مطالعه در بیمارستان شهید بهشتی شهرستان قروه در 10 روز اول مهرماه سال 1392 انجام شد. سی زن تازه زایمان کرده، مبتلا به هایپرلوردوز کمری، به صورت هدفمند و در دسترس انتخاب شدند و به طور تصادفی در دو گروه کنترل (15 نفر) و آزمایشی (15 نفر) قرار گرفتند. خط کش منعطف برای سنجش قوس کمر، آزمون دراز و نشست برای سنجش قدرت و استقامت عضلات شکم، آزمون بشین و برس برای سنجش انعطاف پذیری عضلات کمر و آزمون تعدیل یافته ی شوبر برای سنجش دامنه ی حرکتی در ریتم کمری- لگنی استفاده شد. پروتکل تمرینات به مدت 8 هفته، 3 جلسه در هفته و هر جلسه یک ساعت انجام شد. باهدف مقایسه میانگین ها از آزمون های t مستقل و t وابسته استفاده شد و سطح معنی داری (5% > P) در نظر گرفته شد. تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از بسته های نرم افزاری spss و اکسل انجام شد.
قدرت عضلات شکم و انعطاف پذیری عضلات کمر به طور معناداری افزایش یافت (5% > P). تفاوت معناداری در دامنه ی حرکتی کمر در ریتم کمری - لگنی گروه های کنترل و آزمایشی به وجود نیامد (5% < P).
نتایج نشان داد تمرینات پیلاتس می تواند در بازگشت به حالت اولیه بدن زنان در دوره ی پس از زایمان نقش بالقوه ای داشته باشد و توصیه ی این تمرینات توسط کارکنان مربوطه در مراکز بهداشت، در راستای کمک به ریکاوری زنان در دوره ی پس از زایمان، مفید خواهد بود.

اگرچه سرطان به عنوان تشخیص بیماری یک فرد محسوب می شود اما کل افراد خانواده در آن شریک هستند. مطالعات مربوط به سرطان نه تنها محدود بلکه بیشتر بر خود بیمار و فرآیند تطابق وی با بیماری تمرکز دارند و پژوهشی مبنی بر میزان تنش افراد مراقبت کننده در خانواده بیماران مبتلابه سرطان بسیار اندک و محدود است. هدف از این پژوهش تعیین میزان تنش مراقبت کننده از بیماران مبتلابه سرطان پستان و عوامل دموگرافیک تاثیرگذار بر آن است.
این مطالعه یک پژوهش توصیفی تحلیلی است که از مرداد تا اسفند 91 در یک واحد سرپائی شیمی درمانی متعلق به مرکز تحقیقات هماتولوژی انکولوژی دانشگاه علوم پزشکی تبریز انجام شد. 91 مراقبت کننده از بیماران مبتلا به سرطان پستان پرسشنامه های مربوط به مشخصات دموگرافیک و تنش خانواده را تکمیل نمودند.
بیش از نیمی از شرکت کنندگان نمره تنش بالاتر از 7 داشتند که حاکی از شدت بالای تنش است، اما هیچ کدام از متغیرهای دموگرافیک رابطه آماری معناداری را با این تنش نشان ندادند p≥0.00)).
اگرچه مراقبت کنندگان از بیماران مبتلا به سرطان پستان تنش بالائی را تجربه می کنند و نیازمند انجام مداخله روان درمانی هستند اما رابطه ای بین عوامل دموگرافیک با این تنش پیدا نشد. مطالعات بیشتر با حجم نمونه بالاتر برای درک بیشتر روابط لازم به نظر می رسد.

هدف پژوهش حاضر مطالعه ویژگی های روان سنجی نسخه فارسی پرسشنامه نگرانی های دوره بارداری در نمونه ایرانی بود که درصدد سنجش نگرانی ها و دغدغه های مرتبط با دوره بارداری است.
این یک مطالعه مقطعی روی 242 نفر از زنان باردار بود که به بیمارستان های 29 بهمن، طالقانی و شهید محلاتی مراجعه کرده بودند. شرکت کنندگان پرسشنامه نگرانی های دوره بارداری، مقیاس نگرانی کمبریج و پرسشنامه اضطراب حالت اسپیلبرگر را تکمیل کردند. داده ها با استفاده از تحلیل عاملی اکتشافی (تحلیل مولفه های اصلی با چرخش واریماکس)، تحلیل واریانس چندمتغیری و همبستگی پیرسون تجزیه وتحلیل شدند.
تحلیل عاملی اکتشافی روی 12 گویه پرسشنامه نگرانی های دوره بارداری، سه عامل را شناسایی کرد: نگرانی درباره نوزاد و تولد، نگرانی درباره وزن و تصویر بدنی و نگرانی درباره هیجان ها و روابط. پرسشنامه نگرانی های دوره بارداری روایی ملاکی، پایایی بازآزمایی و همسانی درونی خوبی را نشان داد. همچنین مقایسه دو گروه از زنان باردار (اولین بارداری در برابر چندمین بارداری) نشان داد، زنان با بارداری اول در مقایسه با زنان با چندمین بارداری، نمرات بالاتری را در پرسشنامه نگرانی های دوره بارداری کسب کردند.
پرسشنامه کوتاه و مفید نگرانی های دوره بارداری، ویژگی های روان سنجی لازم را دارد. در این پژوهش سه عامل استخراج شده در پرسشنامه نگرانی های دوره بارداری، با عوامل استخراج شده در نسخه اصلی منطبق بود. پژوهش حاضر ابزاری را معرفی می نماید که می تواند در سنجش و ارزیابی نگرانی های مادران در دوره بارداری سودمند واقع شود.

با توجه به شیوع بالای دیسمنوره اولیه و پیامدهای نامطلوب آن بر کیفیت زندگی و نیز شواهدی دال بر خاصیت شنبلیله به عنوان گیاه دارویی ضدالتهاب و ضد درد، این مطالعه به منظور تعیین تاثیر کپسول دانه شنبلیله بر شدت دیسمنوره اولیه انجام گرفت.
این مطالعه از نوع کارآزمایی بالینی دو سوکور با 101 نفر از دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی انجام شد. نمونه ها ازنظر شدت دیسمنوره مشابه سازی شده و سپس به صورت تصادفی در دو گروه 50 و 51 نفری قرار گرفتند. کپسول دانه شنبلیله حاوی 900 میلی گرم پودر دانه روزی سه بار و هر بار 2 الی 3 عدد طی سه روز اول قاعدگی و در طی دو سیکل تجویز گردید. به افراد گروه کنترل، کپسول هایی مشابه با همان دستورالعمل و حاوی نشاسته تجویز شد. شدت درد بر اساس معیار آنالوگ بینایی 0 تا 10 سانتی متر و علائم سیستمیک با استفاده از سیستم معیار چندبعدی گفتاری قبل از مطالعه و در طی دو سیکل متوالی سنجیده شد. داده ها با شاخص های میانگین و انحراف معیار و تست های من ویتنی، فریدمن و ویلکاکسون مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت.
قبل از مداخله ازنظر شدت درد بین دو گروه اختلاف وجود نداشت. در سیکل اول و دوم بعد از مداخله آزمون من ویتنی بین دو گروه اختلاف معنی داری را نشان داد (05/0 p<). اختلاف میانگین شدت درد در گروه دانه شنبلیله قبل از مداخله و سیکل اول و دوم بعد از مداخله در آزمون فرید من معنی دار بود (001/0 P<). طول مدت درد بین دو سیکل در گروه دارونما به لحاظ آماری معنی دار نبود، اما در گروه دانه شنبلیله طول مدت درد بین دو سیکل به لحاظ آماری کاهش معنی داری داشت (001/0 P<). علائم سیستمیک همراه با دیسمنوره در گروه دانه شنبلیله کاهش معنی داری داشت (05/0 p<) ولی فقط شدت بی حالی در گروه دارونما کاهش نشان داد (01/0 P=). در طول پژوهش هیچ عارضه جانبی در گروه ها گزارش نشد.
با توجه به نتایج بررسی حاضر به نظر می رسد شنبلیله می تواند باعث کاهش شدت دیسمنوره شود. انجام مطالعات بیشتر در این زمینه پیشنهاد می شود تا در صورت دستیابی به نتایج مشابه از این گیاه بتوان در کاهش دیسمنوره استفاده نمود.

عدالت در توزیع امکانات و خدمات سلامت باهدف ارتقاء دسترسی و بهره مندی از خدمات بهداشت و درمان برای آحاد جامعه، صورت می گیرد. هدف از پژوهش حاضر، تحلیلی بر بهره مندی از شاخص های توسعه خدمات بهداشتی و درمانی در شهرستان های استان آذربایجان غربی بود.
پژوهش حاضر توصیفی - تحلیلی است و شهرستان های استان آذربایجان غربی جامعه آماری پژوهش را شامل می شوند که بر اساس 15 شاخص رتبه بندی شده اند. داده ها به روش کتابخانه ای و از طریق مرکز آمار ایران جمع آوری شده است. شاخص های موردمطالعه با استفاده از مدل آنتروپی شانون وزن دهی شده و سپس با بهره گیری از سه روش امتیاز استانداردشده، تاکسونومی عددی و تاپسیس (TOPSIS)، به ارزیابی هر یک از شهرستان ها ازنظر میزان برخورداری از امکانات و خدمات پرداخته شد.
نتایج حاکی از آن است که شاخص های توسعه خدمات بهداشتی و درمانی در استان آذربایجان غربی به صورت متوازن توزیع نشده و اختلاف فاحشی بین شهرستان ها ازنظر توسعه خدمات سلامت مشاهده گردید. با توجه به نتایج به دست آمده از فن آنتروپی شانون، شاخص نسبت تعداد مراکز بهداشتی درمانی روستایی به ازای هر هزار نفر جمعیت به عنوان مهم ترین و شاخص نسبت تعداد آزمایشگاه به ازای هر هزار نفر جمعیت به عنوان کم اهمیت ترین شاخص معرفی گردید. بر اساس یافته های روش ترکیبی کپ لند نیز شهرستان های ارومیه و پیرانشهر به ترتیب برخوردارترین و محروم ترین شهرستان های استان آذربایجان غربی ازنظر شاخص های موردبررسی تشخیص داده شدند.
با توجه به نتایج پژوهش، اختلاف زیادی بین شهرستان های استان آذربایجان غربی ازنظر بهره مندی از امکانات و خدمات سلامت وجود دارد؛ لذا به سیاست گذاران پیشنهاد می شود به منظور توزیع عادلانه امکانات و خدمات سلامت در برنامه ها، توجه ویژه ای در تخصیص منابع به مناطق محروم داشته باشند.

استعمال مزمن الکل بازجذب توبولی کلیه را کاهش داده و باعث کاهش عملکرد کلیه می شود. ارتباط بین مصرف الکل و عملکرد کلیه به خوبی شناخته نشده است. هدف اصلی این مطالعه بررسی اثرات مصرف الکل بر روی عملکرد کلیه و اثرات بهبودی احتمالی عصاره زنجبیل بر عملکرد کلیه در مصرف الکل می باشد.
24 سر موش صحرایی نر نژاد ویستار به 3 گروه: کنترل، اتانول (5/4 گرم با ازای کیلوگرم وزن بدن، گاواژ) و گروه اتانول درمان شده با عصاره زنجبیل (50 میلی گرم عصاره و همان اندازه اتانول)، تقسیم شدند. 42 روز بعد از درمان موش ها تحت بیهوشی کشته و نمونه خون جهت آزمایشات بیوشیمیایی گرفته شد.
نتایج مطالعه نشان داد که در گروه اتانول کاهش معنی داری در میزان فیلتراسیون گلومرولی و افزایش معنی دار در کراتینین، اوره و سیستاتین C پلاسما در مقایسه با گروه کنترل وجود دارد. مصرف عصاره زنجبیل همراه با اتانول سبب کاهش معنی دار این تغییرات در مقایسه با گروه اتانول شد.
مصرف عصاره هیدرو الکلی زنجبیل باعث بهبود اختلال عملکردی ناشی از مصرف اتانول در کلیه شد که ممکن است این اثرات عصاره زنجبیل ناشی از خاصیت آنتی اکسیدانتی آن باشد.