فهرست مطالب

حقوقی دادگستری - پیاپی 89 (بهار 1394)

مجله حقوقی دادگستری
پیاپی 89 (بهار 1394)

  • بهای روی جلد: 50,000ريال
  • تاریخ انتشار: 1394/03/19
  • تعداد عناوین: 6
|
  • سید محمدتقی علوی، مرتضی اسدلو* صفحه 7
    قدر متیقن از شرط حفظ مالکیت در معنای عام آن تاخیر انتقال مالکیت است، اما شکل رایج این شرط که بحث های دکترین و رویه قضایی خارجی عمدتا بر آن متمرکز است مبتنی بر اثر تاخیری نیست، بلکه کارکرد آن تعلیق تملک مبیع است. در مقابل این شرط، مسیر نظام های حقوقی مختلف از هم جدا می شود. برخی از کشورها مانند فرانسه این شرط را پذیرفته اند اما با تفسیر مضیق و سختگیرانه موارد کاربرد آن را محدود کرده اند، در مقابل بعضی از نظام ها مانند انگلیس، حداقل در برخی از شرایط، این شرط را به رهن تفسیر می کنند و بدین عنوان معتبر می دانند. در نتیجه هرچند به طرفین اجازه فرار از قانونی را داده اند که ثبت حق رهن را الزامی می داند، اما دست کم مانع از آن می شوند که یکی از دو طرف بر خلاف آن چه قصد واقعی طرفین بوده است، چیزی بیش از یک حق عینی تبعی به دست آورد و خود را «مالک» بداند.
    هدف از تقریر این مقاله، بررسی تطبیقی آثار شرط حفظ مالکیت در حقوق فرانسه سردمدار حقوق نوشته از یک سو و حقوق انگلیس مظهر حقوق کامن لا از سوی دیگر و تطبیق این مطالعات با حقوق ایران است. بدین منظور در ابتدا مقدمه ای درباره ماهیت شرط بیان شده و سپس به بررسی آثار آن پرداخته شده است.
    کلیدواژگان: شرط حفظ مالکیت، عقد بیع، حق عینی تبعی، تعلیق مالکیت، تاخیر مالکیت
  • مصطفی السان* صفحه 31
    اصطلاح مهندسی معکوس به معنی تجزیه و تفکیک فرایند یا کالا به اجزای سازنده آن برای تشخیص نوع و اندازه ترکیبات آن می باشد. این دانش ممکن است برای تولید مجدد محصول به کار رفته و در نتیجه مباحثی را از نظر حقوق مالکیت فکری، حقوق اقتصادی و رقابت ایجاد نماید. مقاله حاضر، پس از پرداختن به مفهوم مهندسی معکوس و بیان معایب و مزایای آن، به اختصار جنبه های مختلف حقوقی این نوع از فناوری را مورد بررسی قرار می دهد. در این مقاله، از جمله به این موضوع مهم پرداخته می شود که با توجه به عدم عضویت کشورمان در نظام بین المللی حمایت از حقوق مالکیت فکری، مهندسی معکوس نسبت به نرم افزارها و سخت افزارهای خارجی می تواند ابزار مهم و کم هزینه ای برای پیشرفت اقتصادی باشد. در عین حال، چون محصولات داخلی مورد حمایت قوانین و مقررات مختلف هستند، مهندسی معکوس نسبت به آنها با محدودیت های جدی روبرو می باشد. هرچند که در رویه قضایی، گاه این نوع از مهندسی نسبت به محصول با «شبیه سازی محصول» اشتباه شده است، اما در هر حال می توان قواعد حمایتی و معافیتی مرتبط را از مجموعه مقررات، رویه قضایی و عرف تجاری استنباط کرد.
    کلیدواژگان: مهندسی معکوس، حق بر اثر (کپی رایت)، نرم افزار، انتقال دانش، حمایت از حقوق مالکیت فکری
  • عبدالله صدیقیان، جواد جعفری ندوشن* صفحه 55
    متعاقدین می توانند با درج شرط فاسخ در قرارداد، انحلال آن را معلق به وقوع حادثه ای در آینده کنند. اثر چنین شرطی سقوط تعهد و تحقق آن به صورت قهری و ناظر به آینده است. توجه به نحوه درج شرط فاسخ در قرارداد و نتایج حاصل از آن، شرط نتیجه بودن شرط فاسخ را تایید می کند. از طرفی آثار این شرط در محدوده حکومت اراده طرفین مورد تحلیل و بررسی می گیرد. لذا جهت تعیین قلمرو نفوذ شرط فاسخ می بایست قلمرو نفوذ اراده را بررسی کرد و موانع نفوذ اراده را مانع نفوذ شرط فاسخ دانست. ضمن اینکه شرط فاسخ ویژه عقود لازم نیست و ممکن است در عقود جایز نیز درج شود.
    کلیدواژگان: عقد، فسخ، انفساخ، انحلال، شرط نتیجه
  • احمد خسروی*، مجتبی نقدی نژاد صفحه 83
    یکی از رویکردهای مهم تجارت الکترونیک، بازاریابی و توزیع شبکه ای چندمرحله ای الکترونیک است که منشا تحولات عظیمی در امر انتقال سریع کالاها و خدمات از مبدا تولید به مقصد مصرف در یک دنیای مجازی شده است. امروزه سیستم بازاریابی شبکه ای سنتی با توجه به ورود ابزارهای الکترونیک که هزینه های توزیع کالا را به شدت کاهش و سرعت انتقال کالا را از تولید به مصرف افزایش می دهند، کارایی خود را از دست داده و شبکه های توزیع چند مرحله ای الکترونیک به نحو شگفت انگیزی گسترش یافته اند. شرکت های هرمی در حقیقت شکل منحرف شده بازاریابی شبکه ای می باشند و با بازاریابی شبکه ای تفاوت دارند. هر دوی آنها معمولا در قالب شرکت های خاصی فعالیت می کنند. شرکت های هرمی دارای انواع و اقسام گوناگونی هستند. طراحان شرکت های هرمی برای جلوگیری از اشکالات حقوقی، آنها را در قالب قراردادهای خاصی طراحی و اجرا می کنند. به دلیل تنوع شرکت های هرمی، قراردادهای متنوع و مختلفی در آنها دیده می شود ولی اکثر شرکت های هرمی بر پایه «بیع جایگاه» استوار هستند. این شرکت ها دارای اشکالات جدی اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی، فقهی و حقوقی هستند. در زمینه فقهی حقوقی، اشکال «دارا شدن ناعادلانه» در مورد این شرکت ها مطرح شده است. همچنین می توان به وجود تدلیس و کلاهبرداری در آنها اشاره کرد.
    کلیدواژگان: بازاریابی شبکه ای، بیع جایگاه، دارا شدن ناعادلانه، کلاهبرداری، تدلیس
  • مجید عباس تبار فیروزجاه*، علی روحی زاده کیکانلو صفحه 105
    از جمله شروط رایج در قراردادها، شروط محدودکننده مسئولیت هستند. این شروط کارکردی دفاعی دارند. هدف این شروط فراهم کردن ابزاری دفاعی برای خوانده است و دادگاه در صورت موثر دانستن شرط، مسئولیت خوانده را کاهش می دهد. شروط مزبور به نوعی حق اقامه دعوا را نیز محدود می نمایند زیرا در اثر این شروط، آنچه مسلم است اینکه مشروط علیه در طرح برخی از دعاوی با مانع جدی روبرو خواهد شد. شایان ذکر است که مرور زمان یک نوع شرط قانونی در تحدید زمانی مسئولیت است که به وسیله آن قانون گذار پس از گذشت مدتی خوانده را مستحق می داند تا از دادگاه بخواهد از رسیدگی به دعوا خودداری کند؛ بدین جهت همچون شروط محدودکننده مسئولیت حق اقامه دعوا را از لحاظ مدت، محدود ساخته و علاوه بر این، مسقط مسئولیت نیست؛ بنابراین در شمار شروط تحدید مسئولیت قرار می گیرد. از آنجا که مرور زمان حقی برای خوانده است، او می تواند از استناد به آن خودداری کند. بر این اساس، طرفین می توانند در قراردادهایشان مدت آن را افزایش یا کاهش دهند. در افزایش یا کاهش مرور زمان، طرفین باید معیار معقولیت را رعایت کنند. بنابراین نمی توانند آن را ساقط کنند یا به کمتر از مدت معقول برای طرح دعوا کاهش دهند. از سوی دیگر در نظامی حقوقی که قاعده عام مرور زمان وجود ندارد، مانند حقوق ایران، طرفین می توانند با درج شرطی در قرارداد مسئولیت خود را از حیث مدت محدود کنند. همان گونه که شرط تحدید مسئولیت شرطی صحیح است، شرط تحدید زمانی مسئولیت که به نوعی مرور زمان قراردادی محسوب می شود نیز باید صحیح انگاشته شود.
    کلیدواژگان: تحدید مسئولیت، مرور زمان، کاهش مرور زمان، افزایش مرور زمان، اسقاط مرور زمان
  • آیت مولایی* صفحه 123
    در نوشتار حاضر مفهوم قرارداد اداری در نظام های حقوقی فرانسه، ایران و انگلستان با تاکید بر موانع نهادینه شدن این مفهوم در نظام حقوقی ایران، به بحث گذاشته شده است. در آغاز به بیان قرارداد اداری از دیدگاه صوری پرداخته شده و چنین نتیجه گیری شده است که هر سه نظام حقوقی از رویکرد واحدی تبعیت می کنند؛ مگر در مورد دادگاه های صلاحیت دار رسیدگی به پرونده های این گونه قراردادها که از این حیث در فرانسه دادگاه های اداری واجد صلاحیت رسیدگی می باشند در حالی که در ایران و انگلستان دادگاه های دادگستری مرجع صلاحیت دار رسیدگی به حساب می آیند. در قسمت دوم از دیدگاه ماهوی اصطلاح حقوقی قرارداد اداری در هر سه نظام حقوقی مورد بررسی قرار گرفته و این نتیجه حاصل شده است که در فرانسه، مفهوم این گونه اعمال طرفینی در بردارنده نهاد حقوقی با اصول و قواعد خاص و مستقل از قراردادهای حقوق خصوصی می باشد در حالی که در انگلستان و ایران در نگاه نخست عموم قراردادها مشمول اصول و قواعد حقوق عام قراردادها می باشد. با این حال، نهاد قانون گذاری این دو کشور به نوعی به تبعیت از الگوی فرانسوی قرارداد اداری، اسنادی را به تصویب رسانده است که از نظر چیستی مشابه قراردادهای اداری فرانسه بوده است و علی رغم تفاوت واژگانی، اشتراکات کارکردی بین عبارات قرارداد اداری فرانسه، قرارداد عمومی ایران و قرارداد عمومی یا حکومتی انگلستان موجود است. با این وجود، فهم و تفسیر خصوصی اعمال قراردادی در آرای قضایی ایران، امکان نهادینه شدن مفهوم قرارداد اداری در ایران را نداده است.
    کلیدواژگان: قرارداد اداری، خدمت عمومی، قرارداد عمومی، نظام حقوقی، دولت
|
  • Seyyed Mohammad Taghi Alavi, Morteza Asadloo* Page 7
    Reservation of title in a wide meaning consists of delay in transferring of proprietorship. But the common meaning of it is based on suspension in proprietorship of object of sale. About this clause different legal systems have various attitudes. Some countries like France despite of admitting this clause have restricted its application and some countries such as England, at least in some situations, interpret this clause as a mortgage and so don’t let to one of the parties to consider himself as owner. The aim of this article is a comparative study of effects of reservation of title in France, England and Iran.
    Keywords: Reservation of Title, Sale, Contract, Suspension of Ptoprietorship, Delay Of Proprietorship
  • Mostafa Elsan* Page 31
    The term “reverse engineering” refers to the process of discovering a device, object, or system through analysis of its structure, function, and operation. Reverse engineering has its origins in the analysis of hardware for military equipments. Since this science may be used for re-production of a device or system, many legal issues come up from the view of intellectual property, economic and competition law which should be considered. This paper is discussing the concept, advantages, disadvantages and other aspects of reverse engineering from a comparative legal perspective. In Iran there are different statutes about the protection of software, copyright and industrial properties usable for finding legal rule of responsibility for reverse engineering and its exceptions. In this paper I have considered these subjects with a comparative survey on the law and case law of US and UK.
    Keywords: Reverse Engineering, Copyright, Software, Knowledge Transfer, Protecting Intellectual Rights
  • Abdollah Seddighiyan, Djavad Djafari Nodooshan* Page 55
    Contracting parties can suspend dissolution of contract to an event in the future by inserting a dissolving condition into the contract. The effect of this condition is extinction of obligation and fulfillment is compulsory and applies to future. The manner of inserting a dissolving condition into the contract and its consequences confirm that dissolving condition is condition of subsequent events and its effect is in the collective intention of the parties. Dissolving condition which is not contrary to law, moral requirements and public order, is compulsory. Dissolving conditions can be applied to revocable contracts too.
    Keywords: Contract_Cancellation of a Contract_Automatic Termination Conditions_Condition of Subsequent Event_Dissolving Condition
  • Ahmad Khosravi*, Modjtaba Naghdi Nejad Page 83
    One of the significant methods of E-trade is the E-multi level net marketing. These corporations cause to the huge evolution in the quick transmission of goods and services from production to consumption in cyber space. Today the classic net marketing is no common anymore and instead, the E-multi level net marketing has been promoted, because it has low costs and high benefits. In fact net corporations are illegal form of net marketing. Both of them work in a particular form. Net corporations are in various types. There are many legal, social, cultural and economical problems in these corporations. Particularly unfair possession and fraud are very common in these corporations.
    Keywords: Net Corporations, Net Marketing, Trade Center, Unfair Possession, Fraud
  • Madjid Abbas Tabaar Firoozdjah*, Ali Roohizade Kikanloo Page 105
    The limitation clauses are clauses which have defensive effect. The purpose of these clauses is to give a defensive means to defendant that should be invoked and the court, if considered it to be effective, reduces defendant's liability. Prescription is a legislative limitation clause by which the defendant is entitled to ask court not to hear the case. Since the prescription is a right for defendant, (s)he can refuse to invoke to it. So, the parties can change the period of prescription by lengthening or shortening it. In prolonging or shortening of prescription, the parties should observe standards of reasonableness. So, they can’t remove the prescription or shorten it below a reasonable time for litigation. When there is no general rule of prescription in a legal system, like Iranian law, the parties can limit their liability as to time by a contractual term. As the limitation clause is valid, the clause which limiting the time should be constituted valid.
    Keywords: Limitation Clause, Prescription, Shortening of Prescription, Lengthening of Prescription, Revocation of Prescription
  • Ayat Molaei* Page 123
    This paper has discussed the concept of the administrative contracts in France, England and Iran with emphasis on obstacles of institutionalizing it in Iran legal system. At first, the concept of administrative contract has been explained from formal viewpoint and has been concluded that all of them are similar and follow the unit approach unless about the courts; in France administrative courts have capacity to administrative contracts. But in Iran and England, the ordinary courts have capacity to all contracts. In second part, the legal terms of administrative contract has been discussed in three legal systems from context viewpoints and have been concluded that in France, the concept of contractual acts have encompassed legal institution with particular and independent principles and rules, that are distinguished from contracts of private law. But in Iran and England, in first viewpoint, the principles and rules of private law encompass all contracts. Notwithstanding, the legislatures in these two countries have passed laws that are similar to administrative contracts of France from the context viewpoint. Although, they are different from the wording viewpoint, there are functional similarities among administrative contract of France, public contract of Iran and public or government contract of England. Notwithstanding, the conception and interpretation of contractual acts according to private law in jurisprudences of Iran impeded the institutionalization of the concept of administrative contract in Iran.
    Keywords: Administrative Contract, Public Service, Public Contract, Legal System, State