همزیستی دموکراسی و بازار در اروپا، از سویی نشان دهنده نادرستی دیدگاه کسانی است که به ضرورت این همزیستی بی باورند و از سوی دیگر، زمینه این همزیستی شاید این باشد که باهم در گذر زمان و به تدریج شکل گرفته اند. در بسیاری از کشورها، اگرچه به فراهم کردن مقدمات بازار دو دستی چسبیده اند ولی به دو دلیل به پیروزی این کوشش امیدی نیست.

فرآیندی تاریخی، به صورت مقوله یی غیرتاریخی و سفارشی درآمده است. «سیاست سازان تصمیم می گیرند و «بازار» در اسرع وقت شکل می گیرد.» چنین کاری در هیچ کشوری و در هیچ دوره تاریخی نشده است. اینکه سرنوشت «نهادهای لازم و ضروری» چه می شود، روشن نیست.