کوبایاشی ایسا (1764 1827 م) شاعر تهیدست و نامرادی بود. وی زبان محاوره و لهجه های مختلف را در هایکوهایش به کار گرفت. ایسا چیزهای کوچک و بی ارزش را دوست می داشت و آنها را عمیقا درک می کرد و به چیزهایی که احترامی بر نمی انگیختند عشق می ورزید. می توان گفت که بیشتر هایکوهای ایسا درباره حلزونها و قورباغه ها و پروانه ها و کرمهای شبتاب و پشه ها و مگسها و زنجره ها و سنجاقکهاست. از جمله این هایکوی او:

از برای من

فاخته می خواند، و کوه

به نوبت.

¤¤¤

ماساوکا شیکی (1867 1902 م) کسی بود که هایکو را در دوره جدید احیا کرد و این فرم کهنسال را که پس از بوسون و ایسا به سراشیبی افتاده بود نجات داد. شیکی هم هایکو می سرود و هم تانکا و در سال 1899 مجله فاخته را بنیان نهاد که از مجله های معتبر شعر ژاپن به شمار می رود. وی منتقد خوبی بود و نقد معروفی بر هایکوی «برکه کهن» باشو نوشت. از اوست:

در تاریکی جنگل

دانه توتی فرو می افتد:

صدای آب.

¤¤¤

ماتسوئو باشو در یک خانواده سامورایی بدنیا آمد. درباره زمان قبل از هایکو نویس شدنش اطلاعات زیادی در دست نیست. سالهای زیادی از عمرش در سفر بود. و از معابد و طبیعت زیبایی ژاپن دیدن میکرد. و در مورد آنها هایکو و نثر می نوشت. باشو در زبان ژاپنی به معنای درخت موز است.

باشو هایکو را ابداع نکرد بلکه هایکو را یک ژانر جدی و پر آوازه ساخت.

مشهورترین هایکو باشو برکه کهن میباشد.

برکه کهن

جهیدن غوکی

صدای آب

¤¤¤

یوسا بوسون از هایکو نویس بزرگ به شمار می آید. شخصیت اش با باشو تفاوت زیادی دارد. بوسون هم هایکونویس و هم نقاش بود. به عنوان نقاش، او یکی از بزرگترین پیروان سبک نانگا شمرده می شود.که از نقاشان چینی آن زمان الهام گرفته اند.

بعضی از بهترین هایکوهای بوسون تحت تاثیر باشو و شاعران چینی ست اما باید یاد اوری شود که در ژاپن کپی و تحت تاثیر شاعران و نویسندگان بزرگتر بودن جز اصلی خلق اثر ست.

برای مثال این هایکوی بوسون

کنار برکه کهن

پیر میشود غوک-

برگهای ریخته

بوسون به کاربرد ایماژ و رنگ مشهور ست.

گلهای سفید!

از شکاف دیوار

بهار می آید

میاندیشد

بهار اینجاست

دریا، دریا