آرشیو دوشنبه ۲۰ دی ۱۳۸۹، شماره ۴۶۹۶
فرهنگ و هنر
۲۱

کاربرد زمانی

به کارگیری سازها در ساختار ارکستر در طول زمان اجرایی یکی از بحث های فرمیک و ساختاری اجراست. یک نویسنده موسیقی در این باره می گوید: گاهی آهنگساز، سازی (مثلا فلوت) را در قسمتی از موسیقی خود استفاده کرده است، در مواقعی که دیگر لزومی بر وجود آن دیده نمی شود نیز ساز موردنظر در پارتیتور به چشم می خورد. به طور مثال فلوت بی جهت خود را با بقیه سازها، نه به عنوان یک عنصر بلکه به عنوان نخودی، همراه می کند که نه تنها چاره ای نمی سازد، بلکه کل قطعه را نیز به نحوی مخدوش می کند. این حرکت در کارهای بسیاری از آهنگسازان ایرانی به وفور نمایان است که از ذکر آنها صرف نظر می کنیم. در حالی که آهنگسازی چون هوشنگ کامکار در بسیاری موارد به زمان استفاده از سازها و لزوم بجا بودن آنها، توجه درخوری می کند استفاده مناسب از سنتور (به همراهی پیکولو) در قطعه هایی همچون «شهیدان خدایی» و... و با استفاده از سه نت سنتور پس از موتیف کوتاه فلوت در قطعه «شباهنگام» او نمونه های خوبی از استفاده از فن کم گویی و گزیده گویی سازها به شمار می آید. از این دست کارها در قطعات آهنگسازان امروز جهان چون استراوینسکی، جان ویلیامز و... بسیار به چشم می خورد و برای آهنگسازان ما جای تامل فراوانی دارد.