کاربرد چشمگیر نانو در عرصه های مختلف علم باعث شده تا این فناوری در دهه اخیر به صنعتی باارزش تبدیل شود. از جمله کاربردهای گسترده و متنوع این علم می توان به حضور پررنگ آن در صنعت داروسازی و به خصوص دارورسانی اشاره کرد. به طوری که این بخش از صنعت داروسازی که با افزایش نیاز بازار به فرآورده های نانو مواجه است، بیشترین توجه محققان را به خود معطوف کرده و در نتیجه رقابت گسترده ای برای تولید این نوع دارو ها در گرفته است. این موضوع از آنجا اهمیت می یابد که نانوداروها علاوه بر ایجاد ارزش افزوده و سود بالادر عرصه هایی همچون تشخیص پزشکی، می تواند به صورت کامل جایگزین گروه های خاصی از داروها همچون عوامل شیمی درمانی موجود شود.

لزوم خودکفایی در تولید این داروها باعث شده تا تولید نخستین نانوداروی ایرانی ضدسرطان را یکی از دستاوردهای جدی کشور در عرصه نانو بدانیم. این دارو که با حمایت ستاد ویژه توسعه فناوری نانو ساخته شده قرار است تا یک ماه آینده رونمایی شود. دکتر سعید سرکار دبیر این ستاد با اعلام این مطلب به ایسنا گفته است: این دارو در مبتلایان به برخی سرطان ها از قبیل سرطان ریه و کبد کاربرد دارد و تولید آن در کشور با ارزش افزوده بالایی همراه است.

این دارو در حالی قرار است از یک ماه دیگر به بازار عرضه شود که در مقیاس پایلوت تولید شده و مراحل تاییدیه (DMF) خود را در وزارت بهداشت گذرانده و منتظر تایید کمیته نهایی است. به گفته سرکار، اهمیت استفاده از این داروها برای درمان مبتلایان از آنجا اهمیت می یابد که معمولااثرات داروهای شیمی درمانی در تمام بدن توزیع و حتی باعث ریزش موهای بیماران می شود؛ از این رو پزشک مجبور به توقف درمان و یا کاهش میزان دوز مصرفی داروست؛ چرا که اگر دوز دارو بالارود بیمار قبل از این که از سرطان بمیرد، از سمیت دارو می میرد؛ بنابراین روند درمان ناقص می ماند اما با استفاده از نانوفناوری می توان دارو را به صورت هدفمند صرفا در محل تومور سرطانی رها کرد که ضمن افزایش اثربخشی دارو، عوارض جانبی و میزان مورد نیاز دارو را بشدت کاهش می دهد.

تمام ویژگی های نانو داروها باعث شده تا تولید آنها روز به روز گسترش یابد به طوری که پیش بینی می شود طی 10 سال آینده بیش از 50 درصد داروها به فرم نانویی عرضه شوند.

بهاره صفوی / گروه دانش