روسیه بنا بر ملاحظاتی که در لیبی داشت در قطعنامه شورای امنیت رای ممتنع داد؛ ولی در حال حاضر که اعلام کرده ما اجازه نمی دهیم غرب با سوریه نیز مانند لیبی برخورد کند قطعا چنانچه قطعنامه ای در مورد سوریه مطرح شود، احتمالاروسیه آن را وتو خواهد کرد. و این وتو بدان جهت خواهد بود که سوریه جایگاه بسیار مهمی برای سیاست خاورمیانه ای روسیه دارد. روسیه بعد از فروپاشی شوروی اصولادر مناسباتش در خاورمیانه یک مناسبات راهبردی با سوریه برقرار کرده است که ابعاد دفاعی، اقتصادی و سیاسی را در بالاترین سطح شامل می شود. کلاروسیه برای توازن بخشی سیاستش با آمریکا، به خاورمیانه به چشم یک منطقه راهبردی نگاه می کند و این نیست که صرفا برای چانه زنی سیاسی بخواهد از منطقه خاورمیانه استفاده کند. در قضیه سوریه به هر حال روس ها عملامی دانند که چنانچه بخواهند دولت اسد سقوط کند، جایگزین آن دولت طرفدار غرب خواهد بود و این نمی تواند منافع روسیه را تامین کند. یعنی درست عکس اتفاقی که در مصر افتاد؛ یعنی در مصر سقوط دولت مبارک توازن را بیشتر به نفع روس ها کرد چرا که دولت مبارک متحد راهبردی دولت آمریکا بود. درست است که سمت و سوی دولت جدید مصر هنوز مشخص نیست، ولی به هر حال هر دولتی که در مصر روی کار بیاید برای روس ها بدتر از مبارک نخواهد بود. به نظر می رسد که روس ها نگران به قدرت رسیدن دولت طرفدار غرب در سوریه هستند چرا که در صورت تشکیل چنین دولتی منافع روسیه در خاورمیانه تضعیف می شود. باید اذعان کرد که موقعیت روسیه در خاورمیانه خیلی قوی نیست اما روسیه سعی دارد از طریق مناسباتش با سوریه، ایران و تا حدودی لبنان، حضور پررنگ تری در خاورمیانه داشته باشد و حتی در قضیه فلسطین می بینیم هم با حماس و هم با عباس ارتباط دارد و در عین حال که مناسباتی با اسراییل دارد با طرف های فلسطینی هم وارد مذاکره و گفت وگو می شود که اخیرا هم یک اجلاس از نیروهای حماس در مسکو برگزار شده بود. در مجموع باید گفت سوریه در خاورمیانه جایگاه ویژه ای دارد و حتی می توان گفت دروازه ورودی سیاست خاورمیانه ای روسیه از سوریه می گذرد و به همین دلیل مدودف هشدار داده و این باب تعارفات معمول دیپلماتیک نبوده است؛ بلکه کاملایک موضوع راهبردی برای طرف روسی محسوب می شود.

* کارشناس روسیه