یکی از دوره های مهم تاریخ ایران قرون نخستین هجری است. در تعریف علمی دوره به معنی دقیق کلمه، با دوره بندی های مختلف تاریخی مواجه هستیم. دوره بندی سنتی، دوره بندی سلسله ای است که هنوز هم غالب است و منطق مضمونی مشخص و منطق شکلی سلسله ای و دودمانی دارد. در کنار آن، دو نوع دوره بندی دیگر هم وجود دارد. یکی دوره بندی معروف مارکسیستی و یکی هم دوره بندی انطباقی اقتباسی از دوره بندی های تاریخ اروپا در تاریخ ایران.

ما برای اینکه تاریخ ایران را با منطق مضمونی و علمی دوره بندی کنیم نیازمند تاملی دوباره هستیم. اگر دوره تاریخی را با افق مشخص تاریخی با تولد یک زیست جهان تازه، با دگرگونی در نهادها و ساختارها