معمولایک حزب هنگامی تشکیل می شود که گروهی از افراد پس از همفکری و همگرایی و دستیابی به وحدت نظر، در پی انجام امور اجتماعی و سیاسی به طور منظم و سازمان یافته باشند. ثبت اینگونه موسسات یا سازمان ها علی الاصول موضوعیت ندارد و نحوه انشای اصل 26 قانون سیاسی نیز همین مفهوم را به ذهن می آورد. گویی بحث احراز شروط موضوع اصل 26، به بعد از تشکیل و شروع فعالیت حزب برمی گردد نه پیش از آن. قانون جدید احزاب -همچون قانون پیشین- حالتی را پیش بینی کرده که احزاب ابتدا ثبت شوند و بعد فعالیت کنند. تحلیل اینکه چنین روشی تا چه حد مفید و منطقی است، مستلزم آن است که به آمار فعالیت احزاب، ماندن و فنای آنها و نوع فعالیت و تاثیرگذاری شان توجه کنیم که بنده این آمار را در دست ندارم. اما در مورد متن جدید مواردی را می توان مطرح کرد: