کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه تهران، بزرگ ترین و غنی ترین مجموعه کتابخانه دانشگاهی کشور است. این کتابخانه برای خود قدمتی تاریخی دارد. شالوده کتابخانه مرکزی در سال 1328 با مجموعه اهدایی محمد مشکوه (1359-1280)، استاد دانشگاه تهران، نهاده شد. وی مجموعه نفیس کتاب های خطی خود را که بالغ بر 1329 جلد بود، به دانشگاه تهران اهدا کرد. هدف او از این کار بنیان نهادن کتابخانه ای مرکزی در دانشگاه تهران بود تا به جمع آوری کتاب های خطی بپردازد. به دستور علی اکبر سیاسی (1369-1274)، رئیس وقت دانشگاه، این مجموعه در ساختمان قدیم دانشکده ادبیات مستقر شد و «کتابخانه مرکزی» نام گرفت و نسبت به تدوین و انتشار فهرست آن اقدام شد. نخستین بار در سال 1338، احمد فرهاد، رئیس وقت دانشگاه تهران، فکر تاسیس ساختمان بزرگی برای کتابخانه مرکزی دانشگاه را مطرح کرد و به منظور اجرای نیت خود هیاتی مرکب از حافظ فرمانفرماییان، حسین نصر، عزت الله نگهبان، محمدتقی دانش پژوه، ایرج افشار و یکی دو نفر دیگر را مامور پیگیری این موضوع کرد. در حال حاضر بالغ بر 250 هزار کتاب چاپی فارسی و عربی در این کتابخانه وجود دارد و مجموعه کتاب های چاپی لاتین نیز بالغ بر 130 هزار جلد است. علاوه بر آن 17 هزار جلد کتاب خطی، 9 هزار عنوان کتاب چاپ سنگی، هزار و 329 جلد نسخه خطی، 60 هزار برگ سند تاریخی و مرقعات، 9 هزار میکروفیلم و 22 هزار قطعه عکس تاریخی در این کتابخانه وجود دارد. دانشگاه تهران با بیش از 110 مجله علمی پژوهشی به سه زبان فارسی، انگلیسی و عربی با قدمتی به تاریخ تاسیس دانشکده و گروه مربوط دارای پرشمارترین مجلات در دانشگاه ها و مراکز پژوهشی ایران است و در حال حاضر قریب به 36 هزار پایان نامه در این کتابخانه نگهداری می شود.