دانشجویان و یاران دبستانی شیلی آموختهاند، مهمترین کلاسهایشان را در خیابانها برگزار کنند. آنها در کوی و برزن درس «اعتراض» میخوانند؛ حتی در این روزهای زمستان سرد شیلی. تحصیلات تکمیلی در شیلی در کنترل بخش خصوصی و هزینه تحصیل بسیار بالاست؛ به گونهای که فرزندان اقشار کمدرآمد توان مالی حضور در دانشگاه را ندارند. هر بار که سخن از اصلاح نظام آموزشی به میان آمده، گوش کمدرآمدها به امید شنیدن خبر دولتی شدن دانشگاه ها یا دستکم کاهش هزینه تحصیل باز شده است. اما همواره خبر افزایش چند «پزو» (واحد پول شیلی) خواب آنها را آشفته و آنان را روانه نبرد خیابانی با پلیس و دولت کرده است. در تظاهرات 2011 تا 2013 که به زمستان شیلی معروف شد، معترضان با راهپیمایی، اعتصاب، مسدودکردن خیابانها، اشغال ساختمانهای دولتی، فعالیت در فضای مجازی و اعتصاب غذا سعی کردند درد بیسوادی و کمسوادی را به مقامات گوشزد کنند. میشله باشله که در سال 2013 با وعده اصلاح نظام آموزشی برای بار دوم به ریاست جمهوری رسید در هفته های گذشته طرحی ارائه داد که البته نه برای معلمان و نه برای محصلان راضیکننده نبود. تاریخ تکرار شده و ناراضیان به خیابانها بازگشتهاند. نخستین چالشی که در دوره اول ریاست جمهوری باشله در سال 2006 گریبان او را گرفت همین مساله آموزش بود. در در تظاهرات آن سال که به دلیل پوشش و گریم معترضان به «انقلاب پنگوئن» معروف شد 750 هزار نفر خواهان تحصیلات رایگان برای دانشجویان و حقوق و مزایای مکفی برای استادان و معلمان شدند. از سال 1990 به بعد هیچ دانشگاه دولتی تازهای در شیلی تاسیس نشده است. بدتر آنکه، به گفته باشله چپگرا، این اپوزیسیون دست راستی است که اجازه نمیدهد تحصیل برای فقرا رایگان شود. کشمکش میان دولتهای متوالی، چه راست و چه چپ، به هدر رفتن استعداد جوانان شیلی منجر شده است. این روند حاصل تفکر «سودآور» کردن نظام آموزشی است لذا برخی بر این باورند محصلان شیلی برای گریز از این دشت بیفرهنگی باید اعتراضات را متوجه بخش خصوصی و فعالیت پولسازی آن کنند، نه دولتهایی که رمق مچ انداختن را با صاحبان سرمایه در حوزه آموزش ندارند.