آرشیو یکشنبه ۱۲ مهر ۱۳۹۴، شماره ۲۴۱۳
روزنامه فردا
۲۰
میراث فردا

جعفری؛ پیشگام احترام به حقوق مولف

محمود آموزگار ( رئیس اتحادیه ناشران)

در اواخر دهه 30 و اوایل دهه 40، اتفاقاتی در صنعت نشر کشور روی داد که نتیجه و ثمره آن، تربیت صدها مترجم، نویسنده و تصویرگر بود. سرآمد ناشرانی که در هماهنگی با این اقتضائات، صنعت نشر را دگرگون و به روز کردند، عبدالرحیم جعفری بود. نسل ما وقتی به خاطرات خود از این دهه های مهم تاریخی مراجعه می کند، این چهره فرهنگی صنعت نشر را به یاد می آورد که با بنیان گذاری انتشارات امیرکبیر و راه اندازی فروشگاه های مختلف فروش کتاب در سطح شهر، نشر را وارد مسیر حرفه ای تازه ای کرد. این مسیر حرفه ای در صنعت نشر، محدود به شیوه های چاپ و روش های توزیع کتاب نمی شود، بلکه جعفری یکی از نخستین پیشگامان توجه و احترام به حقوق مولفان کتاب هم بود. در آن سال ها که هنوز قانون حمایت از حقوق مولفان به تصویب نرسیده بود، جعفری و همایون صنعتی زاده (مدیر موسسه فرانکلین و انتشارات کتاب جیبی) با چاپ بیش از صدها عنوان کتاب و پرداخت حق کپی رایت مختصر، اولین قدم ها را برای توجه به موضوعی برداشتند که حتی در مقاطعی، امروز نیز مورد بی مهری قرار می گیرد. سومین ضلع شخصیت بارز جعفری را می توان در لابه لای فهرست نام استادانی جست که کتاب هایشان در انتشارات امیرکبیر به چاپ رسیده اند؛ بزرگانی چون معین، زرین کوب، فروزان فر، خانلری، انجوی شیرازی، همایی، نایینی، افشار و... که همگی کتاب هایشان را در این انتشاراتی به چاپ رسانده اند، حکایت از گرایش فرهنگی جعفری به مقوله نشر دارد. جزئیات احوالات این مرد را می شود در کتاب «جست وجوی صبح» سراغ گرفت، آنجا که او به توضیح سیر فعالیت های خود از نوجوانی تا سال های اخیر می پردازد. در خلال این سیر و سلوک روحی و روانی، جعفری روایتی هم از تغییر و تحولات نشر در ایران ارائه کرده تا جایی که این صنعت به یک حرفه پیشرفته در کشور بدل شده است. در پس زمینه این تغییر و تحولات، جعفری نیز شخصیت خود را گام به گام فرهنگی تر کرد تا جایی که پس از انقلاب می توانست به عنوان الگوی کارآفرینی و اشتغال زایی و بدل کردن صنعت نشر به عنوان یک حرفه قائم به ذات، بیش از اینها مورد توجه قرار بگیرد. فردا، دوشنبه 13 مهر او را از مقابل در اصلی دانشگاه تهران تشییع می کنیم و چهارشنبه ساعت 18:30 به یادش در مسجد شهرک غرب گردهم می آییم.