آرشیو شنبه ۳ مهر ۱۳۹۵، شماره ۴۶۴۷
دانش
۷
دانشگر

توسعه فناوری نانو در یک نگاه

دکتر هاشم رفیعی تبار (استاد فیزیک دانشگاه شهید بهشتی و چهره ماندگار نانوفناوری)

اغراق نیست اگر بگوییم یگانه رشته ای که در ایران روی آن سرمایه گذاری مفید و بموقع انجام شد نانو فناوری بوده است.

حوزه ای در مرزهای دانش که نسبت به زمانی که کار را در آن آغاز کردیم، پیشرفت های شایان توجهی داشته ایم. ستاد توسعه فناوری نانو از سال 1382، وقتی شرایط در کشور آماده بود آغاز به کار کرد و هدف این بود کارهای بنیادی و دراز مدت، بخصوص در حوزه پزشکی انجام شود و در کنار آنها کارهای کوچک تر مثل تولید مواد نانویی صورت گیرد. با این وجود شوربختانه از ابتدا هدف دوم قوت بیشتری یافت، امری که فقط به بهتر کار کردن ساختارهای موجود کمک می کند. باید توجه داشت محصولاتی که به کمک نانوفناوری ساخته می شوند نمونه های مشابهی هم دارند و این گونه نیست که زندگی بدون این فناوری غیرممکن باشد.

کار اصلی نانوفناوری ساخت محصولاتی در ابعاد نانومتر است، زیرا در این ابعاد ویژگی های خاصی از مواد مشاهده می شود که در مقیاس های دیگر آن را از خود بروز نمی دهند. فعلادر مقیاس جهانی، مهم ترین کاربرد علوم و فناوری نانو در حوزه های زیستی و پزشکی است که هنوز در مرحله آزمایشگاهی قرار دارند. البته مشکلات تحریم ها در سال های اخیر، مسائلی در تامین تجهیزات ایجاد کرده است. با این حال پیشرفت ما در حوزه نانو خوب بوده است و از امتیاز یک تا صد از نظر من 60 می گیرد. این امتیاز برای یک کشور در حال توسعه خیلی خوب است. اما باید مراقب بود عددسازی و جنبه تبلیغاتی، کارهای پژوهشی را تحت تاثیر قرار ندهد. تا به حال فعالیت ها در زمینه نانو نسبت به فناوری های دیگر خیلی خوب بوده و اکنون در جهان جایگاه خوبی در این حوزه داریم.