با شروع همه پرسی درباره استقلال کردستان عراق، واقعه ای بس مهم در همسایگی ما رقم خورد. شخصا فکر می کنم اگر برای رخدادهای دیگر ما نیازمند تدبیریم اما در این ماجرا به چیزی بیش از آن و به یک فراتدبیر باید توسل جست تا پیامدهای منفی آن برای همه طرف های ماجرا کم شده و یک کانون بحران جدید برای منطقه ایجاد نشود.

یک طرف ماجرا مردم کردستان عراق هستند که باید به آرمان هایی مانند توسعه و پیشرفت و حق تعیین سرنوشت منطقه خود برسند. طبعا آرمان تاریخی تشکیل کشوری کردنشین در ذهن این مردم هست اما آنان باید سود و زیان این امر را در این موقعیت بین المللی و منطقه ای در نظر بگیرند. ما فکر می کنیم تشکیل دولت فدراتیو در درون مرز ملی عراق آنان را به مقصود خودشان می رساند ولی طرح استقلال سیاسی حتما به زیان این مردم و این منطقه تمام خواهد شد ولو آنکه در فضای ایجاد شده، این سخن مقبول مردم کرد عراق نباشد.

طرف دیگر ماجرا دولت عراق است که این رفراندوم را به رسمیت نمی شناسد و بر حفظ کل سرزمین عراق در ذیل یک دولت ملی تاکید دارد. هر گونه اعلام استقلال از سوی کردها یعنی وقوع یک جنگ در منطقه و از دست رفتن منابع مردم عراق و بیش از همه مردم کرد.

کشورهای همسایه کردستان عراق طرف دیگر ماجرا هستند و جملگی و تقریبا به دلایل مشابه، راضی به تشکیل کردستان مستقل نیستند و بعید است رابطه میان آنان با دولت مدعی استقلال در کردستان عراق، به روال عادی پیش برود. حداقل این است که روابط سردی ایجاد خواهد شد ولی احتمال رویارویی نظامی هم کم نیست.

طرف دیگر هم دولت های دنیا هستند که در وضعیت کنونی خود را مخالف اعلام استقلال کردستان معرفی می کنند و بعید است شرایط به گونه ای باشد که به زودی نظر آنان عوض شود و دولت کرد را به رسمیت بشناسند.

برای ما ایرانیان یک طرف دیگری هم در این ماجرا مهم است و آن مردم کرد خودمان هستند. تصمیم گیری درباره کردستان عراق با وجود هموطنان کرد ما اهمیت مضاعف پیدا می کند و به همین دلیل نیاز به فراتدبیر دارد. در این باره باز هم خواهم نوشت.